5 Kasım 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEDINCf SENE = N» 2 3 3 4 Başmuharrlrl YUNUS NADİ İDAREHANESİ : DOyui>uQBiunıiye karşısmda dairei mahsnu Telgraf: İstanbul Cnmhuriyet i Posta k n t u s u : N° 2 4 6 j WIICBIMIMM»mMM«»M««««MMMMItM IIMHHI T f i İ A f i M i • Başmuharrir ; 2366 Idare mOdürU 2365, Kitap kısmı 4 7 2 I e i e i O n . Tahrlr müdUrü : 3236 H. F. Gurupunun Kararları 11 Cu m h u riyet H. F. grupu toplandı Himı«ııı«ımwHmınımı ÇARŞAMBA 5 TEŞRîNISANI 1930 ABONE ŞERAİTİ î MÜDDET: jTÜRKİYE İÇİNj HARİÇ İÇlN Seneüği : 1400 Kr. ! 2700 Kr. 6 Aylığı : 3 Ayhğı | 750 Kr.. İ 1450 Kr. 400 Kr. î 800 Kr. = 5 Kuruştnr s Nüshası hep yerde >*• • »»»•••+»»• »»• Türkiye ve Yunanistan Cumhuriyetleri HiNiHfiinmfmiHifiıııiııuınnıııııiHiifiımmHimnnımınımııııınnmııııııııııiHfiıuıuıııııııııımııııtımnıtiMMiııııtııınıtıiiHiıııifitıııııııiH S* F. istanbul merkezinde namzet gösterilmemiştir. Bittabi kil ve faaliyet veçheleri büyük rej bunların yerine başka zevat se isten alınan yeni mesai mihrakı] çilmiştir. na göre kararlaştırılacaktır. Darülfünun müderrisleri arasında, Encümenlere seçilen meb'uslar Her halde gelecek sene için dadaha ziyade Edebiyat ve İlâhiyatçıların tahminen geçen senenin aynidir. hili idare noktasından bazi mühimj hemen ittifakla taraftar bulunduklan, Grup ictimaında, bir orman ka kararlar ittihazî muhakkak gibi müderrislerin münhasıran ilme ve Danunu çıkarılması hakkmda kuv dir. rülfünuna hasrı nefis etmeleri lehindevetli bir arzu izhar edilmiştir. Bu ki oereyan gittikçe kuvvetlenmektedir. Yarîn, evvelce seçilen 40 kişi ı maksatla grupun gelecek salı ak lik heyet toplanacak ve ihtisas en! Son Darülfünun Eminliği intihabatmın Maarif Vekâletince tasdiki ile beraber, tedeceSi içtimada ayrı bir grup cumenlerini tefrik edecektir. En Edebiyat ve Üâhiyat Fakültelerinin seçilerek meçgul olması kararlaf> cümenler fırkanm aslî bünyesin müşterek kararları halinde Vekâlete rid'in Tunanistan'a bir de fllen ve fin fstanbul meb'usu Akçora oğlu mıştrr. 3 e yapılacak müsmir ve geniş ısi arzedilmiş olan bu mes'elenin, şahsiyeti knkan intikal etmesine meydan ver [Yusuf B. Baçvekilden bu iyi mü Grup her salı muntazaman fçtî laKat esaslarim hazîrlıyacaklar htikmiyeye malik buiunan DarülfünuS. Fırka reisliğtnden istifa ettiği anlaşdan1 memek istiyordn. Yunanistan ile Girit ma edecek, intihabata kadar yâ dır. flızâf feHflecek ta'dilâtın bfi nun dahili bir mes'elesi addedilmesi, tasebatm iktisadî sahada ne gibi müderris İsmail Hakkı Bey Ise bn kaziyenin aksini temine çalışı bu cereyanın yürümesim mucip olmuş imî müderrislerle ıtesirleri gSrüldüğunü sordu. İsmet pılması lâzım yeni faaliyederi İfin Kalid mutlaka menmun ede Darülfünun Emh yorlardı. Bnndan müthiş bfr Türk Yn tur. Bu cereyana taraftar olanlaF, datesbit edecektir. ( Mabadi 4 üncu sahifede nsn husumeti tevellfit etmişti. Yuna cegî kanaati umumidir. 'Pş. bu istimzaç uzerinde hayli teEn büyük ve mtihim mes'ele fıistan'dan Türkiye'ye müteveccih hn Lvakkufla tafsilât verdî. snmetin başında Giritii asiler serker halkta büyük tesirler ifa etmiş b Çararları tatbik zamanı tktisat Vekili Mustafa Şeref desi Venizelos bulunuyordu. Venizelos Ankara 4 (Telefonla) Gazi! lan müfettiş ve mutemetliklerin Girit'ten YunanJstan'a gitti, ve meb*as jB. de yeni aktedilen ticaret muaHz. nin sayahati takarrfir etmiş/ oidu. Şiddetli protestolar. Hnsumet mu fhedesi hakkmda s8z s6ylemiş ve kaldırîlması, esnaf cemiyetlerf faıtihabatîna müdah'ale edflm«mesi, olduğu İçin H. Fırkasından veri temadiyen ilerliyorda. jfırka grupu hükumetin takîp et • aza kaydmîn uzun tetkflrattan son len kararlann tatbik sahasîna koi Araya Trablns harbi kariştf, ve onn [ dostluk siyasettal İttifakla tasra icrasi, ve zaten fırkalar teşki nulmasi seyahatin bitamına bı Balkan harbi takip etti. Birinci Balkan )MO etmiştfr. Iâhnda faal roKî olmîvan memur rakılmiştn*. harbinde Çatalca'ya gelmiş, itdnci BalBunu mütealrip MecKs encfi larîn taroamen fırkadan alâkalakan harbinde Edlrne'ye gitmis idik. Reisfcumhur Hz. nin seyahati Derken umumî harp çıktı, ve malum oıenleri intihabatı mevzuuna ge rmın kesilmesi gfbi mfihim mevat fırkanm vaziyet ve şeklinl d t ş , lan hercümerçlerle nihayete erdi. Veyl ıçildi ve isimler tesbit edilerek regrupun istigal ettiği mesail me recek mahiyette telâkki oltmmakmağluplara denildiği bir sırada Venizefye kondu. öğleden sonraki içti yanındadır. tachr. los Ynnanistan'm idaresi başına avdet reyle,c tasnji «diUniş ve, ne, •d/erek itilâf zflmresine lltihak etti ve t H> F. ırrtnMJ Metlisîîî teâfînîevH. Fırkas* Kfttibl UracrmÜfginlni maçlflp Türkiye'nin mirasından ken 'tice anlaşılmıştır. Ahiren S. Fır veldeki içtimaı sıralarında verdi gene Erzincan meb'usu Saffet B.' disine kocaman bir pay ayırtarak bn kkaya geçmiş eski H. Fırkası meb'diği kararı tatbika başlıyacaktır. tarafından idaresi takarrfir et; lokmayı alıp yemek için filiyata da geç'uslarından hiç biri encümenlere Vaziyetm icap ettirdiği bütün şe miştir. ti. Trablns'n İtalyaniara vermek iste miyen, Girid'i Yanan'lılara bırakmak istemiyen, Selâniğ*in elimizden çıkmasını havsalalarına sığdıramıyan biz Türkter bir de baktık ki şimdi de elde ne İstanbul kalıyor, ne İzmir. Adana' dan Sivas'a çıkan mavi bir hat, Kon ya'ya kadar çıkmağı kendisine az gören diğer bir renk, şfmalden bir hat, şarktan bir hat aynca Türkiye'yi taksim etmiş. Gördük ki İmparatorluğu sadece pay etmek istiyorlar. Pek iyi dedik, ya Türklere bir yer yok mn, dünyada Türk jetanbuFda Vdye ayrüan ppor kıüüplerinin mıntaka reisleri milletî diye bir millet varsa ona havat Yatuf Ziya & Abdülkadir B. hakkı tanıyan bir saha kabul ve tefrik Ankara 4 (Telefonla) Gazi olunmıyacak mı?.. T. İ. C İ. İstanbul mıntakası hey'eti spor işlerimiz tabii mecrasını bulacakHz. yakında mukarrer sayahatleriGalipler, hayır, diyorlar, ve fazla izane çıkacaklardır. Seyahatin evvel merkeziyesi dün akşam fevkalâde bir iç t». tima aktederek umumî kongrenin akti Mıntaka heyetinln tebliği hat vermeği cidden zait bir külfet sa ce tasavvur edilen şekli Konya ve etrafında müzakeratta bnlunmuştur. I . İ. C. İ. İstanbul mıntakası hey'eti yan azametli bir sükut ile: Adana üzerine müteveccih idi. Fa Kongrenin aktedilip edilmemesi ve ak merkeziyesuıden: Her iki senede bir Veyl mağluplara!.. Meclis Divanı Riyaseti intihabı yapılti takarrür ettiği halde hangi şehirde umumî kongrenin toplanması T. İ. C. İ. Demiş oluyorlardı. Zaten onlar o za mazdan evvel Fethi Beyin İsmet Paşaya ( Mabadi 3 üncü sahifede yapılması etrafında diğer manatıka ya nizamnamesinin 114 üncü maddesi meman s6z dinlemiyecek, hatta işitmiye müracaat ederek Meclis Reisi Vekilinin MiıuiııııııııiıırifiıııiMiipiıııtıiHifiııııııırıııııtipiıııııııııınıriMiHiıııııııı zdan tezkerelere gelen cevaplar okun « fadmdan bulondugH halde bazı esbap • cek kadar sarhoştular. kendi fırkasından seçilmesini istediği ve muştur. İstanbul mıntakasınm tezke dolayısfle teahhür etmekte olan kongre Onlar söz işitmiyecek kadar sarhoş İsmet Pş. nın yalnız bir kâtibin onlardan resine li mıntakadan cevap gelmiş ve içtimaınm daha fazla gecikmesini memolabilirler ve bundan dolayı belki ma olmasma muvafakat ettiği, fakat Fethi bunlar kongrenin aktinin zarurî oldu leket sponı için zararü bulan mıntaka* mr gorülebilirlerdi. Fakat Yunanistan Bey talebinde ısrar edince arkadaşları ğunu bfldirmişlerdir. Bu cevaplar okun ma Tt tesrlnlevvelâe İstanbul kongre • filen hançerini çekerek Türkiye'nin ile konuşmıymca söz veremiyeceğmi dnktan sonra nmumi spor kongresinin sinden aldıgı salâbiyete müsteniden bağrına havale etmişti. Bu harefcetin ba bildirdiği yazılmıştı. Hatta bunun üze 28 teşrinisanl 930 cuma günü Ankara'da yaptığı teşebbfisat neticesinde 14 mm şmda da Venizelos bulunuyordu. Şaka rine S. Fırkanm Divanı Riyaset için Fakat tesirini görmek için yapılmasma ve keyfiyetin mmtakalara takadan İstanbul kongresinin bu hu M ya tahammülü olmıyan bu işi bertaraf kendisinden namzet göstererek Reis bfldirilmesine müttefîkan karar veril sustaM karama iştiraki mutazammın etmek için bütün milletçe ayaklanmak Kâzım Paşaya rey vermemeleri H. Fırevvelâ nezleye yakalanmalı! miştir. cevap aldığından umumi kongrenin 28 mecburiyetini hissederek: kası meb'uslarınca garip telâkki edildiği Ynnanistan yıkılacaktır, ilâve olunmuştu. Bn hususa dair AnkaBir müddettenberi spor İşlerimizde de teşrinisani 930 cuma günü Ankara'da Nezle tedavi « > , •» vam eden ve İstanbul spor kulüplerinl toplanmasına karar verildiğini ilân eyAzmile meydana atıldık. Netice ma ra mubabirimizin yaptıgı tahkikat ne si için muvaflum. Bir aralık Y"n3nistan'dan Krai ticesi şöyledir: ikiye ayıran tezebzüp ve ihtllâf umnmi ler. Mmtakalara aynca resmen tebUgat gitmiştl. Bir. aralık Yunaniılar Kralı kongrenin aktile hitam bulmuş olacak, yapıhnıştır. fakiyetle tatbik Ankara 4 (Telefonla) S. Fırka merçağirarak Venizelos'u kaçırdılar. Niha kezinden tahkikat yaptım. Salâhiyettar mıııııııııınııınııııııiHiııııımınıııınııınıiHiıırmnmııııııııııınıııııııııııınınnııııııınıııııııııııııııınııııııııııııriHHniHinııııittMHiiHiıınıııııınR edilen yeni bir yet Venizelos (Lozan) da snlh müzake zevat bu haberi tekzip ederek ne Fethi aşı bulunduğu relerine iştirak ederek büyük hayalinin Beyin böyle bir müracaatta bulunduğu, mevzu bahsolufulünü kendi gözleri ile gördükten ne de İsmet Paşanın böyle bir cevap maktadır. sonra siyasî hayattan çekilmisti. (Veverdiği vaki olmadığını söylemişler bn nizelos) tekrar siyasî hayata avdet et Tıp Fakültesi Fethi Beyin bir krokisi ( Mabadi 4 üncu sahifede tiği zaman mübadele yüzünden çıkan müderrislerin Türk Yunan mes'elesi had devirlerin IIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIinilllllllllllllllllMIIIIIHIlllllllllllllllllllMllllllllllllltlln.rllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII den birini yaşıyordu. Venizelos: nin mikyasını fazla farzetmişim. İşte un hayatındaki bu istihale beşeriyetin den Dr. Kemal mes'ele hallolundu ve herkes mukad içinde bulunduğu cereyan nam ve he Cenap B. bu hu Bu Iş hallolunur ve olunmalıdır, der olan hukukuna tesahup etmiş bu sabma hayretle ve ibretle temaşa oln susta demiştir Dlyerek işe başladı. Yeni hıfzıssıhha kalundu. Artık şimdi dostluğa mâni hiç nacak bir manzara teşkil etmektedir. ki: *** nununun yarından itiİstihale yalnız Venizelos'ta değil, biz bir sebep kalmamıştır. baren tatbikına başla Geçen sene (Venizelos) u Eerlin'de « Son za Demişti. Nitekim Ankara'da kendisine de de vakidir. gördüğüm zaman Giritii siyasî bana: nacaktır. manlarda Ar Aradaki ihtilâfın halline esash bir neden ötedenberi Türkiye'ye karşı mu İmparatorluğun bambaşka zihniyet İantin'de böyle Sıhhat Müdürü Ali mâni yoktur. Ben İsmet Paşaya bundan hasım bir siyaset takip ettiği sualine de Ierle yaşanılan hayatı tarihe karıştık yukarıki ifadenin başka bir şekli olarak: tan sonra milli hudutlarımız içinde mil bir müstahzar Rıza B. yeni kanunun sonra Ttirkiye'ye dost bir siyaset takip Ben, demiş, Türkiye'nin aleyhinde lî hayatımızla kendi vaziyetimizi ve yapılmıştır.Ben Kemal Cenap B. tatbikatı hakkmda bir edeceğimi daha Lozan'da iken söylemiştim. Bu azmimde sabit olduğrımu isbat çalışmadım, Ynnanistan'm lehinde ça dünya vaziyetini bize bambaşka rüyet bu aşıyı burada muhtelif hastala muharrimize şu izahatı zaviyelerinden gösteren yepyeni zihni edeceğim ve dostluğumuzu tesis ve tes' lıştım, o kadar. vermiştir: yetlerle müteharrik yepyeni bir âleme ra ve kendime de tatbik ettim, çok it İçin bizzat Ankara'ya kadar geldiğimi « Yeni kanun mu M. Venizelos Ankara'ya gelip gittik girmişiz. Tarihin hu fasıl hattı üzerin iyi netice aldım. Hatta bu şmngade göreceksiniz. yı vaDtıktan sonra bana üç buçuk cibince, altı çocuğu oDemişti. O mülâkatta Yunan Başve ten sonra Yunanistan'da hararetli bir de gözümüzü kâh ilçriye, kâh geriye çekiline Türkiye'ye muanz olarak takip istikbal ile karşılanmış ve oradaki be virerek yepyeni hâkikatler görmekten avlık bir nezle muafiveti bile verdi. lan ailelere madalya edegelmiş olduğu eski siyasetinin ben yanatmda Ankara'da geçirilen günle mütehayyir ve müstefit olacağımıza Bu bir ampuldur ve deri altına sı veya nakdî mükâfat vece isabetsizliği üzerine nazari dikkati rin iki milletin hayır ve menfaati ve şüphe yoktur. rınga edilir. Bir nevi zatürree de bi rilecektir. Bu ailelerin hatta bütün beşeriyetin sulh ve müsa ni celbetmek istediğimde: Hakikaten yekdiğerine yakm komşu le kullanılan bu aşıdan şimdiye ka esamisinin tesbiti için Ne yapayım, başka türlüsüne mn lemeti hesabma tarihe altın harflerle Türk ve Yanan milletlerinin bnndan vaffak olamadım. Ben bu işte tarihin kaydolunacak günler olduğnnu beyan sonra el ele denilecek bir samimiyetle dar tatbik ettiğim hastalar istifade nüfus idaresine müra Yarından itibaren kafeslerinin kaldırümasma başlanacak olan kafesli bir İstanbul evi.. zarurl cereyanını takip etmiş bir adam etmiştir. 3040 senedenberi siyaset sah mütekabil bir dostluk hayatı yaşamala ettiler. Ampul şifa veriyor. Fakat caat edilmiştir. nesinde olan ve bilhassa 2530 seneden rının artık hiç bir mânii kalmamıştır. halindeyim. Ortada halloluncak mes'etesir yapması için nezlenin vücudü Nüfus tan gelecek kayıtlara göre I lerin esamisi vekâlete bildirile le Şark tmparatorluğunun inhilâii mes' beri sarahaten Türk düşmanlığı ile vabehemehal lâzımdır.» mükâfat veya madalya alacak aile| ( Mabadi a *et müUf&U ). YUNUS NADİ elesi idi. Neticede bize kalacak bisse kit geçirdiği malum bulunan Venizeloa' Girit vaklaları Osmanlı hükumeti ile Yunanistan arasında Ynnanistan'm mağlubiyeti ile neticelenen bir harbe müncer olduktan sonra bü yflk devletlerin tavassut şeklindeki müdahaleleri ile Girid'e Yunan'lı bir ytiksek komiser idaresinde muhtariyet verilmiş ve adada Türk hakimiyeti nanuna bir suzeratnte hakkı ile Suda li manının bir gqşesine dlkili bir direk üzerinde bir Osmanlı bayrağı bırakılmış Ankara 4 (Telefonla) H. F. tı. Girit yüzünden çıkarak galibiyetle bitlrilmiş bir harbin sonunda Girit a grupu bugün toplandı ve sabah dasuu kaybetmek Türk havsalasına sığ jsaat ondan 2 buçuğa ve öğleden mıyordn. Meşnıtiyet bu mirasa böylece tevarüs ettikten sonra suzerainte keli .sonra 3 ten beşe kadar müzakeremesi üzerinde işledi. Souveralnte nln flere devam etti. öğleden evvelki hakimiyet manasına gelmesine mukabil ktoplanmada, Macar ve Yunan suzerainte nin hükümranlık manasına 'Başvekillerinln memleketimizi zigeldiğini ve ikincisinin birincisinden hayli sayıf olâuğnna o zaman öğren jyareti dolayîsile iki memleket mümiştik. Fakat zayıf mayıf meşrutiyet 'nasebatında meydana gelen vazlİmparatorluğun hatasuu tashih etmek lyeti Başvekil İsmet Pş. uzun uzadeğilse bile hiç olmazsa onnn. daha ziyade vehamet peyda etmeslnc, yani Gi dıya İzah etti. İsmail Hakkı B. Fırka Ismet Pş. nın izahatıharicî riyasetinden çekildi mes'elelerFırkada ıslahat Kendisi istifayı teyit etmemekle Fırkada yapılacak büyük ıslahat kararları, Gazi'nin seyahatten avdetinde tatbik edilecek beraber, tekzip te etmiyor İstifanın hakikî sebebi nedir? Ankara'da umumî spor kongresî toplanacak istanbul klüpleri arasına giren karakedi, artık son günlerîni yaşıyor Fethi B.in ismet Pş. ya Gazi Hz. müracaatı doğru değil! Seyahat dairesi Ne boyle bir teşebbüs vardır, ne de İsmet Pş. ret cevabı vermiştir henüz tesbit edilmemiştir İki fırkanın mücadele hazırlığı Nezleye karşı bir aşı bulundu / ' " ^ Kafesler kaldırilacak Yeni hıfzıssıha kanunu yarından itibaren tatbik edilecektîr