14 Ağustos 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Yerli Mallar Sergisi AvrupaMaki emsalinden geri olmakla beraber çok gizel bir san'at mecmuasıdır Fethi Bey muvaffakiyetten emin [Birlnci sahifeden mabait] ı»mnııtnııımmiinill!ll!llllll!ll!IIIIIIIUII1inUlllllllllimmıınııtnu., ^Camfturtyet 14 Ağustos 1930 bir terakki busule gelmiştir. Hereke, ıramürsel, Süreyya Paşa, Bakırkoy, rabJm Ziya mensucat fabrikalan maılâtmı ecnebi mensucatma ihtiyaç bıkmryacak surette nefis çıkarmaktadır. li derecede olan bez, çorap, trikotaj, tu, ayna, kuştüyü fabrikalan mamutı, muhtelif iplik fabrikalan iplikleri Tupa mallarından aşağı değildir. Kadınarı çalıştırma yurduna ait son ;tem kutu fabrikasının luks kutuları snan panayırında gördüğunı emsali recesinde güzeldir. Trikotaj daha iyi maye edilse daha pek çok ilerliyebilektir. Bursa ipeklileri ve hamam tamları ecnebilerin de takdirini celbetektedir. Bursa'nın ipekli kumaşlan ırlak bir istikbal vadediyor. Muhtelif sergilerden madalya alan trdarzade Ahmet Şevket Bey ticarenesinin teşhir ettiği ipekli mamulât jif ve nefistir. Halı müesseselerimizin mühitn bir kısı maalescf halılarını teşhir etmemişlerr. Mevcut halı fabrikalarımızın ipekli ilıları parasızlık dolayısile pahalı göinmekle beraber cidden pek nefistir. Izde, son senelerde hayli terakki gösıren bir san'at şubesi de deri ve kösele oalâthaneleridir. Hüküm süren iktisadi ıhran yüzünden İzmir'de Reşit oğlu fehmet gibi müesseseler tatil etmek lecburiyetinde kalmamış olsaydılar bu ın'at eserlerini daha parlak görecekk. Konservecilik bizde şayanı iftihar teıkki göstermiştir. Yıldız, ErmisEmniet Kartal fabrikalan mamulâtı Avrua'da ve bilhassa Londra ve Amsterdam' arağbet ve şöhret kazamnaktadır. Başı Pertev, Evliyazade, Hasan olmak üzere levcut ıtriyat ve müstahzarat fabrikaınmızın mütenevvi, nefis ve giızel eser>ri öntinde iftihar ve gurur hissi duylamak mümkün değildir. Bilhassa PerBV müessesesinin modern reklâma veriği büyük ehemmiyeti kaydetmek vaIfedir. Bozyük kereste fabrikasmın mamuItı tekâmül eseridir. İzmir sepet, çiçek, ve şapka mektebiJn fantazi eşyası hayli rağbete lâyıktır. iergide teşhir edilen yerli çimento ve ntrasit gibi maddeler de halkın nazan iikkatini celbetmelidir. San'atlar mektebinin ve muhtelif aefruşat fabrika ve ticaretanelerinin an'atkârane bir tarzda vücude getirikleri mobilyeler çok zarif ve mükemaeldir. Oyuncak sanayiimiz henüz küük olmakla beraber parlak bir ati valetmekte ve binaenaleyh himaye ve ağbete lâyık görülmektedir. Ötedenberi öhret bulan Kütahya çini mamulâtımız oillî sanayiimize şeref vermektedir. Hai Bekir'in şarkvari çini mesheri bilhasa ecnebi zairleri celbetmektedir. Türk şekerlemelerinin cihanda haizi tibar bir mevkii olduçu çibi son zamanarda teessüs eden çikolatacılığımız da Dkişaf etmektedir. Lüle taşı mamulâtı olarak teşhir oluıan zarif nargile, pipo, sigara açızlıkan ve diğer bazı zinet eşyası lüle taşı malâtmın feyizli bir istikbale namzet •iduğTinu gösterir. İspirto ve ispirtolu çkiler inhisarmın mevcudiyetine rağnen muhtelif müskirat fabrikalarının eşhir ettikleri içkiler iyi bir manzara röstermektedir. Nefis tütünlerimizi teşdr eyliyen Tütün inhisan idaresinin igara ve tütün paviyonu dikkatle terip edilmiştir. Yeni serginin şerefine 20 raruşluk sigara paketleri imal edilerek atılmaktadır. Bütün bu sergilerde Türk san'atinin stidat, kudret ve inceliğini isbat eyliyen [Türk kadınlan esirgeme derneği» nin ıllsleri ve müteaddit ayakkabı imalâtlanelerinin masnuatını da takdirle zik»tmeden geçemiyeceğim. Hulâsa; Galatasaray sergisi, Leipzig, iflyana, Milâno, Paris, Poznan ve Barseon gibi büyük Avrupa meşherlerile ka>ili mukayese olmamakla beraber mem Hayır, dedi, daha çoğalaca Reşit Galip B. in mütaleası ğız. Bugün, yarın, daha sonra, fa Aydın meb'usu ve yeni fırka azasından kat her halde kuvvetleneceğiz. U Reşit Galip Bey diyor ki: mit ve temennim hepinizi, daha f az « Yeni fırkanın memlekete çok faylasını bizim tarafımızda görmektir. dalı bir teşekkül olacağı muhakkaktır. Fethi Beye müracaatlar Burada, söze yeni fırka Kâtibi Bence son üç beş senelik devrenin en baFethi Beyefendi ile Yalova'dan Umumisi Nuri B. kanştı: riz kusuru ciddî ve hakiki murakabe hareketinden evvel büyük otel met Siyaset hayatı günle ölçül kuvvetinin za'fa uğramış olması idi. 'erli Mallar Sergisinde Sanayi ve Maadin Bankası fabrikalarının halinde görüştüm. Bana kısaca mez. Bir gün, bir hafta, bir ay, bir Memleketin içinde bulunduğn inkılâp şunları söyle diler: paviyonu ile Yerli mallart Pazarının çaltşkan ve sene sonra, gittikçe kuvvetlenmiş şeraitine bir zaman için çok uygun olan « Bir kaç gün için Istanbul'a olacağız. Fırkaya iltihak için her ve yeni esaslann kökleşmesi umumî nikıymetli Müd ürü Şükrü B. ferli mallar sergisinin ikincisi de Ga j gidiyorum. Istanbul'da fırkamızın taraftan gelen mektupları okumağa zamın siyaneti noktasından zaruri bulunan şeklin değişmesi zamanı hulul etasaray lisesinde açıldı. Orada gördüteşkilâtı ile meşgul olacağım. Ge vakit bulamıyoruz. miştir. Memlekette yeni hayatın kök samüz eserleri, geçen sene ayni yerde rek Istanbul'dan, gerek taşradan Akosman zade izzet B. de dedi labilmesl için elverişli olan tek fırka ve âaba evvelki senelerde Izmir'de teş : fırkaya iltihak için bir çok müra ki: 1 sıkı fiklr displini sisteminden ahnabileolunan mallara nazaran daba mücaatlar vaki olmakta, telgraflar, Fethi Beyefendi, temiz bir fi cek bütün iyi neticeler istihsal edilmişLâmil ve sanayiimizin atisi için daha mektuplar gelmektedir. dt verici bulduğumuzu memnuniyetle kir ve içtihat mücadelesi yapaca • tir. rliyebiliriz. Bir sene içindekl farkı, | Fethi B. muvaffakiyetten ğız; yeni fırkanın teşekkülünden Bence millet işlerini milletin gözü 3ısnuatın bazısında busule gelen salâh bunu anlıyor ve memnun oluyoruz. nünde apaçık tenkit ve münakaşa yalemindir irinde görüyoruz. Geçen senedenberi Fethi Bey, şöyle mukabele etti: nız millete karşı bir vicdan borcu değil li sanayi müesseseleri açümış, yerli Programımız intişar etmiştir, Q Hepimizin hedefi, Cumhuri ayni zamanda iş başında bulunanlan buıllara karşı artan rağbetin hayrrlı nenun çerçevesi dahilinde faaliyete gün düşebilmeleri muhtemel ağır mes'uesi olarak bazı san'at şubelerinde bagirişmekteyiz. Muvaffakiyet ümitle yeti yükseltmektir. Gayeler birdir. rimiz çoktur. Kısa bir zamanda taraftarlarımızın çoğalacağı kuvvetle memuldür. Ankara'da umumî merkezimiz kariben tesis edilecek, bunu İzmir ve diğer mahallerde şubelerimizin açılması takip edecektir. İzmir H. Fırkası mutemedinin, yeni fırkanın sureti teşekkülü hakkındaki beyanatını haber aldım. Fırkanın nasıl teşekkül ettiği malumunuzdur. Binaenaleyh hakikate muvafık ohnıyan bu beyanatın Şark Deri Şirketinin meşheri tekzibini ümit ediyorum.» leketimize göre güzel bir san'at mecmuasıdır ve halkımızın fazla nazan dlkkat ve ehemmiyetini celbetmelidir. Yalnız esefle noksan gördüğümüz şeyler, reklâma lâyikile ehemmiyet verilmemiş. olması ve bütün müesseselerimizin sergiye iştirak etmemesidir. Bir çok ecnebilerin de sergiyi ziyaret ettikleri düşünülürse ekseriyetle yalnız Türkçe yazüı bulunan reklâmların hiç olmazsa Fransızca dahi matbu olmaları ve daha fazla tafsilâtı havi bulunmaln ve tisor, poplin gibi yerli kumaş fiatlarmın daha ucuz olması şayanı temennidir. Bu münasebetle faal heyeti tertibiyeyi tebrik etmek vazifedir. lerinde veda ziyaretinde bulunmuştur. İsmet Pş. Hz. de, Fethi Bey köşklerinin önüne çıkarak teşyi et mişlerdir. Fethi Beyefendi, Afyonkarahisar meb'usu Ali, Erzurum meb'usu Tahsin, Bozok meb'usu Salih Beylerle birlikte saat 16 da Yalova'dan Sakarya motörile Büyükdere'ye avdet etmiş ve Yalova iskelesinde Kılıç Ali, yeni fırka Kâitibi Umumisi Nuri (Kütahya), Reşit Galip (Aydın) Beylerfe diğer bazı zevat tarafından teşyi edilmiştir. misi Saffet Bey fırka teşkilâtına gönderdiği bir tamimde Serbest Cumhuriyet Ismet Pş. Hz. nin teşyii Cemal Hüsnü B., bu sırada gaze Fırkasının teşekkülünü haber verdikten Bugün Fethi Beyefendi, öğle tecileri görerek Fethi Beye: sonra Gazi Hz. ve Fethi B. arasmda teati yemeğini yeni fırkanın umumî kâ Cidden, dedi, geniş mikyasta edilen mektuplardan bahisle kendileri tibi Nuri Beyle birlikte yemiş, Gaz propağandaya giriştiniz. Evvelki gece Tahtakale polis nin Reisicumhur bulunduklan müddetç Hz. ne akşamdan veda eden mü • Fethi Bey, cevap verdi: Fırka riyasetini tsmet Paşanın yapmak karakolu sokağında Hasan'ın kahşarünileyh, İsmet Pş. Hz. ne köşk vesinde oturan sabıkahlardan Şük Tabiî, muvaffak olmak için ta devam edeceklerini bildirmiştir. Meşru vesaitten istif ade Uç sabıkalı karakola tecavüzettiler ve, bütün meşru vasıtalardan istifade edeceğiz. Saffet Bey yeni fırkaya beş meb'usun Utihak ettiğini söyliyerek demiştir ki: < Diğer rivayetler muayyen bir mak Bilecik meb'usu İbrahim B., şim sada yaklaşmak için uçurulmuş bir ba diye kadar yeni fırkaya iltihak londan ibarettir. Fethi Bey fırkası res den meb'usların kîfayet edip et men teşekkül ettikten sonra; iltihak e mediği noktasına temas etti. Fethi den meb'usların istifası fırkamıza res men bildirilecektir.» Bey: Çoğalacağız ve kuvvetleneceğiz! Yeni fırkaya iltihak eden meb'uslar rü, Hüseyin ve Deli Nuri son derece sarhoş bir halde kavgaya başlamışlar, kendilerini ayırmağa gelen polis Tevfik ve Hayrettin Ef. lere: « Yeni fırka teşekkül etti. Siz bizi tevkif edemezsiniz» diye bağırmışlar , yumruk ve tekme ile iki polisi yaralamışlardır. Sarhoş lar yaptıklarmı az görerek Tahtakale karakoluna gitmişler ve ellerine geçen taşlarla bütün camları kırmışlardır. Bu sırada Eminönü polis merkezinden yardım için diğer memurlar gelmişler, bu üç azılıyı güçlükle yakalıyabilmişler dir. Her üç sarhoş dün tevkifaneye atılmıslardır. vastıkları, Zahit ve şürekâsı Beylerin tuhafiye eşyası, ipekli kadm çorapları ve sair millî mamulâtımız halkımızın nazarı raŞbetine arzedilmiştir. receli olmasını arzu ettiğimiz intihabatta da her vatandaş, istediğine rey vermek hakkına malik olacaktır. Bu reyler, fırkamıza verilirse bittabi memnuniyetle kabul edeceğiz. Bana, Ermeni emvali metrukesinden bahisle bir sual sordunuz. Türkiye Cumhuriyetinde, kanunlann verdiği bütün serbestilere malik olan Ermeni'lerin de tasarruf hak larına malik olmaları için gene Bu meyanda İbrahim Ziya B. fabrika kanun ahkâmı dahilinde olmak üsmın pijamalık, ropluk poplinleri, ipek zere hiç bir mâni yoktur.» yatak örtüleri, kıravat ve yağlı boya bankası fabrikalan mamulâtından başka diğer millî fabrikalarımız eşyası da teşhir ve satışa arzedilmiştir. Bilhassa Hereke fabrikasmın yünlü ve fantezi kostümlükleri, halılar, ipekli döşemelik ve perdelik kumaşlar, yastıkIıklar, Feshanenin cins ve fiat itibarile Avrupa kumaşlanndan farksız olan kadın çeşitleri, Bakırkoy fabrikasmın keten ve pamuklu eşyası, her nevi bezler ve Türkiye'de ilk defa çıkanlmış, olan yerli patiska, amerikanlar, sofra örtüleri, peçete ve havluları, Beykoz'un erkek, kadın ve çocuk kunduraları, sandallar, kauçuk ayakkabılar, çantalar. bavullar, teseserler ve bilumum seyahat levazımatı serginin en calibi nazar kısmını teşkil etmektedir. Fethi Beyefendi, Yalova'ya ge len fstanbul'da münteşir Ermeni'ce gazetelerin muhabirlerini de kabul etmiştir. Müşarünileyh bu muha birlerin vaki olan muhtelif sual lerine cevaben hulâsatan şu beyanatta bulunmuştur: « Sizin de söylediğiniz veçhile, son zamana kadar bazı yabancılar, Türkiye'deki gayrimüslim anasırı kendi siyasî emellerinin tahakku kunu temin için tahrik ediyorlar, Halil Mithat aldatıyorlardı. Artık bu gibi iğvaata kapılmamak beklenilir. HerkeYerli mallar pazarının sin gayesi, Cumhuriyeti yükseltmek sergideki meşheri olmahdır. Türkiye'de bilâtefrik Sergide yerli mallar pazan tarafmdan cins ve mezhep, herkes kanunun açılan paviyonda Sanyai ve Maadin bahşettiği hukuka maliktir. Ermenice gazete muhabirlerinin Fethi Beyle mülâkatı Yalova 13 (Sureti mahsusada giden muharririmizden) C. H. F. Umumî Kâtibi Saffet Beyle görüstüm. Saffet B., Paris sefirliğine tayin edileceğine dair çıkan rivayetler hakkındaki sualime, bu hususta hiç bir malumatı olmadığını söyliyerek cevap verdi. H. Fırkası meb'uslarının, vaziyet hakkında görii şülmek üzere içtimaa davet edile ceği haberinin de doğru olmadığını söyliyerek şunları ilâve etti: Böyle bir içtimaa hiç bir sebep yoktur. Yeni fırka, teşekkül etmiştir. Bizim vaziyetimize gelince, ayni vaziyettir. Dün ne isek bugün de oyuz.» Saffet B. de, büyük otelin kapı sında, tstanbul'a hareket eden yeni fırka liderini teşyi edenler meya nında idi. Yalova 13 (Hnsusî muhabirimizden) Yeni fırkanın mnum merkez teşkilâtını yapmak üzere Ankara meb'nsn Talat B. Ankara'ya gidecektir. Fethi Beyin de yakında Ankara'ya gitmesi muhtemeldir. H. Fırkası içtimaı dogru değil Yeni fırkanın Ankara teşkilâtı Fethi Bey nutuk söyliyecek Yalova 13 (Hususî muhabirimizden) Fethi Beyefendi, neşredilen yeni fırka programını tafsilen bir nutuk irat edeHer vatandaş hakkını ceği rlvayetinin doğru olmadıgım, maaistimalde serbesttir mafih icap ettikçe lâzım gelen yerlerde Bu hukuku istimalde her vatan fırkasının umdelerini izah etmesi tabiî daş serbesttir. Binaenaleyh bir de bulunduğnnu söylemiştir. Meb'usların münakaşaları Yalova 13 (Hususî Fırkasınm prograSerbest Cumhuriyet Muhabirimizden) mı hakkında, buradaki meb'uslar arasında hayli mübahasat ve tenkidat cereyan etmektedlr. Kendilerile görüştüğüm meb'usların Halk Fırkasile alâkalarını muhafaza edecekleri anlaşılmaktadır. Meb'us Beyler grup grup buraya gelerek aralarında hususî surette görüşmektedirler. Maamafih artık ilk günlerin müphemiyyeti kalmamış olduğundan vaziyeti anlıyan meb'uslar, avdet ediyorlar. MUVASALAT Şehrimizin maruf kürk tuccarı Mösyö Eprem mutat senelik Avrupa sevahatinden ve Lâyipzig beynelmilel kürk sergisini ziyaretten sonra en son moda kürk modellerini müstashiben şehrimize avdet etmiştir. İRTıHAL Merhum Fazlı Paşazade Maz lum Beyin zevcesi ve Dişçi Muhittin Beyin valdesi Hf. dün füc'eten irtihal eylemiş ve Mama'daki köşklerinden kaldırılarak Karaca Xhmet'teki aile makberesine defne dilmistir. AHah rahmet eyliye Cumadan maada günierde öğleden sonra saat 24) te Istanbul'da Divan yolunda 118 numaralı hususî kabinesinde has'alarını kabul eder. ia TELEFON: İSTANBUL 2398 ken Maarif Vekili Cemal Hüsnü B. ile karşılaşmıştır. Bu sırada Akçura oğlu Yusuf, Akosman zade İzzet (Afyon), İbrahim (Bilecik), Nuri (Kütahya), Rasim (Sıvas) Beyler de orada idiler. Her iki fırkaya mensup olan bu zevat, grup halinde fotoğraflannı aldırdılar. Aralarında pek samimî fikir mü nakaşalan yapıyorlardı. Bir aralık Akçura oğlu Yusuf B. Fethi Beye dedi ki: Eğer ben sizin fırkaya geç mezsem, öteki intihabatta kazanabilmem için en uzak yerden nam zetliğimi koymam lâzım geleck. Fethi Bey: O halde, dedi, hemen bize iltihak ediniz. Esasen gazetler, is minizi yazarak isabetli tahminde bulunmuslar, demek. Yusuf Akçura B. yeni fırkanın fstanbul'da kazanacağını, kendisi ne gelince S. C. Fırkasına intisap etmek üzere ayrıca görüşeceğini beyan etti. Yalova 13 (Hususî Muhabirimizden) Yeni fırka ve Akçora oğlu Teşkil edileceği rivayet sdilen üçüncü ırka hakkında burada hiç bir malumat Yusuf Bey yoktur. Fethi Beyefendi, otelden ayrılırYalova 13 (Hususî Muhabirimizden) Serbest Cumhuriyet Fırkası lideri Fethi Beyefendi, İstanbul'dan ve taşradan gerek tebrik ve gerek yeni fırkaya intisabı mutazammın bir çok mektuplar almaktadır. Müşarünileyh, bu mektuplara ayrı ayrı cevap verecekse de, bu sıradaki meşguliyetleri pek fazla bulunduğundan bu cevaplaruı biraz teahhum zaruridir. 'ethi Beyefendi, vaki olacak teahhurdan dolayı beyanı itizara gazetemizi tevsit etmiştir. Üçüncü fırka Fethi Beyin itizarı Kadın Birliğinin yeni fırka karşısmda alacağı vaziyet hakkında dün bir rauharririmiz Birlik azası ile görüşmüştür. Birlik azası şu mütaleada bulunmuşlardır: « Bir gazete Fethi Beyin bize mektup gönderdiğini yazmış ise de biz böyle bir mektup almadık. Yeni fırkanın teşekkülü ile vaziyetimizde bir tebeddül olmıyacaktır. Esasen biz şahsan C. H. Fırkasına kaydedildik. Birlik azasından istiyenler de Serbest Cumhuriyet fırkasına girebilirler. Fakat Birliğin girmesi Ali Haydar B. yeni fırka hakkında esasen mevzuu bahsolamaz.» ne diyor? Eski Kadın birliği reisi Nezihe Muhitİstanbul Meb'usu Ali Haydar Beyin de, tin Hanımın yeni fırkaya gireceği söyyeni teşekkül eden cSerbest Cumhuri lenmektedir. »>lnwt> .ı..e yet» fırkasına girdiği ve yeni fırkanın Taymis muhabirinin teîgraft İstanbul şubesini teşkil ve idare edeceTaymis'in İstanbul muhabiri Yalova'ği de yazdmıştı. dan gönderdiği bir telgrafta diyor ki: Ali Haydar Bey, dün kendisile görüşen « Burada son 48 saat zarfmda Türkibir muharririmize demiştir ki: Kanaatlerimln ilcasile yeni «Ser ye dahilî siyaseti hakkında mühim kabest Cumhuryet* fırkasına iltihak ettim rarlar verilmiştir. Yaz mevsimini buraFırkanın göstereceği her vazifeyi ifa da geçirmekte olan Reisicumhur, İsmet edeceğim. Bu fırka Serbest Cumhuriyet Paşa ve Fethi Bey ve sair zevat ile Türfırkasıdır. Esaslan da budur. Umdeleri kiye'nin müstakbel iktisadi ve mall siesaslarımıza muvafık ve programı da yaseti hakkında istişarelerde bulunuyortam Cumhuriyete lâyik olan programdır. lardı. Fikirler arasmda ihtilâf bulunduğn Şehremininin şehirlilerin intihabı bugünkü ile olması hakkında ne düşünüyorsunuz? muhakkaktır. Bir mektup ta siyasetin devamı lehinde idi. Bu mektup Belediyecilik demek, ademi merkeziyet demektir. Bu halkın intihabı ile ise daha geniş olan bir iktisadi ve mali olur. Belediyeler siyasi terbiye mekte siyaset ile diğer bazı idari değişiklikler bidir. Halk oradan yetişir. İntihabat usu tavsiye etmiştir. Netice olarak Fethi Beyin liderliği allünü, demokrasiyi oradan öğrenir. Her tında yeni bir fırka teşkil olunacaktır. mütemeddin memlekette bu böyledir. İstanbul'un bugünkü Vilâyet ve Fethi Bey Paris elçUiğinden istifa edeEmanet işleri hakkında ne düşünüyor cektir. Hatta Gazi Hz. nin şimdilik, yegâne fırkası olan Halk Fırkasından istiisunuz? fa etmesi ve dahili siyasette faal bir rol almaması son derece muhtemeldir. j ritabiidir. Vilâyetin tarzı idaresi merke İstanbul Şehremaneti teşkilâtı gayBundan böyle Türkiye'nin siyasî varziyeti istilzam eder. Belediye ise halkın ığı, bir fırka yerine iki fırkaya istinat doğurduğu bir ihtiyacın ifadesidir. Onu edecektir. Bunların birisi Ceneral İsmet halk idare eder ve idare etmesi lâzımdır. Paşanın, diğeri Fethi Beyin riyaseti alİstanbul gibi bir şehlr halkı kendi bele tmda olacaktır. Bu iki fırkanın esaslardiyesini niçin ve neden idare etmesin?.. da fazlaca ihtilâf edeceklerini zannetmek Buna sebep nedir?. Vilâyet teşkilâtını hata olur. Belki yeni fırkanm teşekkülü, Vekâlet idare eder. Şehir idaresi de sırf Büyük Millet Meclisinin feshine ve inşehre ait olmahdır ve Serbest Cumhuri tihabatın tecdidine saik olur.» yet fırkasının bu husustaki programı çok Bunu müteakıp Taymis muhabiri son muvafıktır. unlerde Türk gazeteleri tarafmdan neş Yeni fırkanın İstanbul şubesini siz rolunan Saht ve Müller raporlannm bir ml idare edeceksiniz? siyasî manevre olduğunu, çünkü bu ra Bu hususta fırka tarafmdan bana resmen teküf vaki olmamıştır. Ayni za porların hükumete karşı bir çok tenkitmanda fırkanın teşekkülü de tam de leri muhtevi olduğunu söyledikten sonra ğildir. Maamafih fırkanın bana verece u malumatı veriyor: « Gazi Paşa ile en sıkı temasta buluği bütün vezaifi ifa edeceğim tabiidir.» nan zevatın bana haber verdiklerine göAli Haydar Bey hükumetin icraatı re, siyasî tahavvülün ne suretle vuku hakkındaki suale de: bulacağı uzun bir zamandanberi teem« Bu hususta beyanı mütalea edile mül olunmakta idi. Bu vadide tesadüf bilir. Ancak bunun etrafındaki fikir ve olunan başhca müşkülât, Fethi Beyin raütaleatımı Serbest Cumhuriyet fırka reniden siyasî hayata dönmek istemesi sının teşekkülü ikmal edildikten sonra idi.» söylemek isterim.» liyet badirelerinden siyaneti istihdaf eden en samimî dostluktur. Münhasıran iş ve fiklr sahasmda yüriiyeceğiz. Mücadelemizde en fazla nefret edeceğimiz ve tahrik olunsak bile asIa rirmiyeceğimiz saha şahsiyat sahasıdır. İyiye iyi demekten geri kalmıyacagınuz gibi fenalığına kail olduğumuz noktalarda da tenkitlerimizi en derin samimiyet ve en pervasız metanetle yapacağız. Samimiyetle ve münhasıran fiklr ve kanaatimiz üzerinde de hareket edeceğiz. İşte blzhn millet işlerinin iyi yolda yürtimesl ve Cumhuriyet esaslannm en kıymetli semerelerini verebilmesi için girdiğimiz yeni yolda rehber tutacağımız mücadele prensiplerimiz bunlardır.» biliyeti umumiyeyi geçmiştir ve ağırdır. İsmet Paşa bir nutkunda «vergiler memleketin kudreti iktisadiyesinin haddi azamisini bulmuştur» demişti. Halbuki bizim gibi ticaretle iştigal edenlere sorarsanız haddi azamiyi bulmuş değil, geçmiştir. Verginin kat'î bir matrahı da yoktur. İstanbul'da mevcut lokantalarm dörtte biri tediye ve tesviye imkânı bulunamıyan vergiler yüzünden kapanmıştır. Vergiler ve inhisarlar memleketin vaziyetini hercümerç etmektedir. Teşekkür olunur ki bu vaziyet görülmüş ve yeni fırka teşekkül etmiştir. Bilhassa esnaf. tüccar ve erbabı ziraat bütün mevcudiyetile yeni fırkaya müzahirdir. Kazanç vergisi hileye çok müsaittir. Bu yüzden hükumet hakiki varidatının ancak üçte ikisini tophyabiliyor. Yeni fırkanın vergiler hakkındaki programına da bütün tüccar ve esnaf taraftardır.» Kadın Birliğinin vaziyeti Muhtelit mübadele komisyonu Başmurahhasımız Tevfik Kâmil Bey yeni fırkaya gireceği hakkındaki şayialardan ademi malumat beyan ederek demiştir ki: « Ben şimdi bir çok mühim işlerle meşgnlüm. Ve bilhassa şimdiki halde Fırka faaliyete geçebilecek mevkii iktidarda bulunan C. H. F. hükuSerbest Cumhuriyet Fırkası resmen metinin memuruyum. Bunun için bu Vilâyete müracaat ederek cemiyetler ka hususta hiç bir haber ve kararım yoknununa tevfikan tescilini talep etmişti. tur.» Vilâyet istidanın alındığına dair bir Lokantacılar yeni fırkaya müzahir ilmühaber vermiş ve muamelesinin ifaSerbest Cumhuriyet fırkasının teşeka polise havale edilmişti. külü ve programı tüccar ve esnaf üzeDün Vali muavini Fazlı Bey muharri rinde de hüsnü tesir yapmıştır. rimizin istimzacma henüz resmi ruhsat Lokantacılar cemyieti idare heyetinverilmemiş olmakla beraber ilmühabe den Lokantacı Cemal Bey dün yeni fırrin itasmdan sonra fırkanın resmi teşki kanm programmda kendilerine taalluk Telefon hattınm şekli yapılıyor Yalova ile İstanbul arasmda tesis ediât ve faaliyete girişebileceğini söylemiş eden maddeler hakkındaki fikirlerini bir ecek telefon kablolarınm keşfi yaptıtir. muharririmize şu surelte anlatmıştır: * Yeni fırkanın programı aynen •ılmaktadır. Saffet Beyin tamimi Kablonun Yalova Çatalburnu ve Datatbik edilmek şartile memleket için çok Cumhuriyet Halk Fırkası kâtibi ttmu hayırlı görünüyor. Bilhassa vergiler ka ıca üzerinden geçirilmesi duşünülmektedir. Tevfik Kâmil B. yeni fırkaya girmiyecek .. Deylitelgraf gazetesinin muhabiri şu malumatı veriyor: Bir müddettenberi, kuvvetli bir şahiyet olan İsmet Paşanın, Kemal Paşa nezdinde haiz olduğu itimadı zayi ettiği şayi idi. İsmet Pasa şiddet taraftarı olmakla maruftur. Kendisi, irtica veya muhalefetin her hangi şekline karşı şiddetli tedbirler almmasmı tavsiye etmişti. Hali ha/ırda 315 azalı bir meclis buunmakla beraber bunların hepsi bir fırkaya mensupturlar, hepsi de hükumetin kararlarmı tasvip ederler. Muhalefetin her hangi şekline tahammül göstermiyorlardı. Fethi Bey, Gazinin yakm dostu ve onun itimadını haiz olmakla maruftur.» Deylitelgraf ne diyor ?