idi. Bunlara arazi idinmek vesaiti verildi. Bunlar, dini ve ictima'i mani'alardan tahlis olundular. Mikdarı on bir milyona baliğ olan edyan-ı atika sahibi, dini olan iktidarsızlıkdan azade kaldı. Arazi komisyonunun işini tesri' etmek ve nezaret eylemek üzere mücerreb ve umurdide memurlardan mürekkeb bir heyet teşkil ve i'zam ettik. Bu hal (Duma) nın gelecek ictima'ından evvel, Kanun-i Esasi'nin seksen yedinci maddesinin ihtiva eyledigi, köylülerin ıslahatı listesini itmam itmez. Zaman kıymetlidir. Ve biz de şiddetle çalışıyoruz. İkinci derecede ehemmiyetli Yahudi ıslahatı olduğunu görüyoruz. Bu ıslahatın te'hir-i ilanı, meselenin karışık olmasındandır. Biz bu meseleyi bir fikr-i muhafazakarane ile hal idemez idik. Emlak hakkında müsavat-ı kanuniyeyi (Duma) sız hal idemez idik. Fakat hal-i hazırda mümkün olan müsa'adat verilecekdir. - - - «oOo» - - - RUSYA - ALMANYA Berlin'den gelen telgraflar ki, bunlar Hariciye Nezareti'nin telkinatı ile yazıldığı zan olunabilir. Rusya Hariciye Nazırı Mösyö (İsvolski) ile [Aleksandr İzvolski] Alman meslek-i siyasiyesini sevk idare edenlerin beynlerinde vuku'a gelen mülakata pek ziyade ehemmiyet istinad idiyor. Bu telgraflardan biri tasdik idiyor ki, Almanya'nın Yakın Şark'da takip eyledigi meslek-i siyaseti, İngiltere tarafından tehdid olunduğundan, Rusya'nın müzaheret-i fiiliye ve Fransa'nın muavenet-i dostanesiyle ancak mümkünü'l icra olabileceginden, bu şerait tahtında Rusya Hariciye Nazırı ile Almanya Başvekili müzakeratda bulunuyorlar. Mahafil-i aliyyede te'yid idiliyor ki, Mösyö İsvolski'nin Berlin'i ziyareti Almanya'nın mucib-i hoşnudiyesi olacak suretde netice pezir olmuştur. Rusya Hariciye Nazırı'nın Alman payitahtına seyahati, Rusya hükumetinin Almanya ile olan münasebetinin iyleşmesini arzu ettigine delil olarak kabul olunuyor. Nasıl ki, şimdi İngiltere ile olan münasebetinin iyiligine çalışıyor. Mösyö İsvolski'nin Berlin'e gelmesi Rusya ile İngiltere arasındaki mukaveleye dair te'minat vermek üzere geldigi imasına, cevab veriliyor ki, Almanya'nın böyle bir takarruba hiçbir şey dimeye hakkı yokdur. İngiltere ile Rusya, Acemistan'daki menfa'atleri itibarıyla Asya hükumetidirler. Ve bu menfa'atlerini tanzim ve takrir etmekde kamilen serbestdirler. Şu kadar var ki, İran müstakil bir hükumet olduğundan, şayed Şah Almanya'ya iktisadi veya sair bir imtiyaz verecek olursa, Rusya İngiltere beyninde mün'akid mukavele hatırı içün Almanya'ya verilecek imtiyazı hatırına bile getüremez. Hiç şübhe yok Mösyö İsvolski'nin ziyareti mühim bir menfa'at-i siyasiyeye mübteni olduğu Almanya ve Avusturya ve Rusya arasında bir yakınlık husulüne tarafdar olan Baron von (Ehrentel)in (Alois Lexa von Aehrenthal) takarrub eden ziyaretini kemal-i dikkatle bekleyen mehafilde söyleniyor. Şayan-ı dikkatdir ki, Mösyö İsvolski İmparator arasında vuku' bulan mülakat birçok saat ve Prens Bülov (Bernhard von Bülow) ile daha ziyade müddet devam etmiştir. Mehafil-i Rusya'da mükalemat-ı siyasiye hakkında son derece bir ketumiyet görülüyor. Fakat şayiata göre bu mülakatların çok zamanı Polonya meselesiyle işgal olunmuştur. Gazetelerin hiçbiri vekayi-i münakaşa itmemesi ma'nidar bir vaka'dır. Ba'zıları tarafından kabul idildigine nazaran bu babda gazetelere talimat verilmiştir. - - - «oOo» - - - AHYOLU MES'ELESİ Ahyolu meselesinde müttehim olan bütün Rumlar kefalet ile salıverilmiştir. Birçok Rumlar mevkuf, Rum Veledikası'nın dahi kefalet(in)e rabten tahliyesini isti'da etmişlerse de, mehakim bunları nazar-ı dikkate almamıştır. Ahiren müdde-i umumi doğrudan doğruya Velidaka