9 Aralık 1906 Tarihli Balkan (Filibe) Gazetesi Sayfa 1

MUSAHABE - 7 - Bugünkü musahabemiz biraz canlıcadır. Zira hayat ve mematımıza, Türklerin ümit-i atisine müteallkdir. Bir meclisde, geçen gün Fas meselesinden bahs idiyordu. Zemin-i bahs ve kelam, Fas meselelerinin medeni Avrupalılar tarafından elyevm hedef aldıkları tecavüzat ve ta'addiyata dairdi. Dostlardan biri amik bir ye's ve ızdırab ile diyordi ki "Birader, biz bu seyl-i inkırazdan yakamızı kurtaramayacağız, Müslümanlar her tarafda, her cihetle böyle ezilecek, esir olacak, zira biz başdan başa hala uyanmaz uykulardayız. Bugün Fas hükumetinn başına gelen, yarın mutlaka Hükumet-i Seniyye'ye de, Osmanlı Devleti'ne de bi'aynihi vaki' olacakdır. Hususuyla İngiltere gibi siyaset-i hainane ve muhribane olan bir hükumet, bugün mahvımıza alenen yürümüştür. İngiltere ki, alem-i İslamı ve alem-i İslamın medar-ı istinadı olacak hükumetlerini yeryüzünden kaldırmağa azm etmiştir; Bu beladan kurtulmak Türkler içün de, umum alem-i İslam içün de, biraz benim zan ve i'tikadım böyledir. Ben ateden ümitimi kesmişim. Hususuyla şu aralık Sultan Andülhamid Han'ın hastalığı ve hulul-ü mevti hasebiyle büsbütün me'yusum. Zira Zat-ı Şahane'nin hastalığı şayi' olduğu günden beri, bir de tebdil-i vesayet meselesi çıktı ki, mutlaka Avrupalılar fitilliyor. Zira yarın Zat-ı Şahane vefat ider itmez bu tebdil-i saltanat meselesi meydan alırsa, ahali mutlaka iki fırka olacak. İstanbul'da kan gövdeyi götürecek, ki Avrupa bizi de Fas gibi yapmak içün mutlaka bunu bekliyorlar." * * * Dostumun ye's ve ızdırabı, söyledgi acı sözler pek boş degil. Fakat pek de mübalağadan ari degil. Zaten ye's gibi, ümitsizlik gibi dünyada fena şey yokdur. İnsan bir kere me'yus oldu mu, mahv olmuş demekdir. Binaenaleyh dünyada me'yus olmak kadar insanlar içün abes, na-bima'na bir illet de mutasavver degildir. Dünyada insanım diyen bir kimse niçün, neden me'yus olmalıdır? Alelhusus Müslümanlar içün ye's zaif imana delalet idecek kadar meş'um bir hususiye degil midir? Cenab-ı Allah ki Kur'an-ı azimüşşanında Müslümanlara, hiçbir dakika-yı felaket içinde me'yus olmayınız buyurmayor mu? Hiç dini bütün bir Müslüman Allah'dan kat' ider mi? Haza! Asla! Müslümanların bu tevekkülü büyük bir hikmete müsteniddir. O hikmet ise Allah'dan ümitini hiçbir zaman kat' itmemek gibi, adüvv-ü ye's olan bir hususiye-i ahlakiye ile daima, her hal ü karda zaferyab olmakdadır. Hülasa insan hiçbir şeyde me'yus olmamalıdır. Daima Hak'a tevekkül edip çalışmalı, bıkmayub, usanmayub, kar u kesb-i meşru'unda, daima çalışmalıdır. Dostumun sebeb-i ye'sine gelince : Evet Türkler ve Müslüman-