başka çare kalmamıştır.] Ben memleketime avdet ideli şimdi bu kadar sene oldu. Şimdi bana aşikar oldu ki, mu'allim çok doğru bir söz söylemiş. Ey cemaat! Biz ne içün kendi kendimize Müslümanız diyoruz. Ne içün Müslümanız diyoruz da, İslamiyete, Kur'an'a da iftira idiyor, leke oluyoruz? Biz Müslümanlara ilme, edebe, fazilete hürmet, muhabbet gerek. Anları canımız, namusumuz gibi sevmek gerek. Lakin bu hürmet ve muhabbet eger alimlerimiz hakikaten fazıl, insan-ı kamil olurlarsa gerek. Müftülük, alimlik, fazıllık hizmeti yalnız halkı istedikleri tarafa, işlerine gelen tarafa sevk etmek degildir. Milletin başına bir bela gelecek olduğu zamandır ki, milletlerin alimleri, akıllıları en önde, ilk safda bulunsunlar. Yoksa onlar milletin felaketine seyirci olurlar. anlar hakayık-ı Kur'aniyeyi i'ladan havf ider, ahaliye eksikliklerini anlatmazlarsa, öyle alimlere hürmet ve muhabbet degil nefret gerek! ... - - - «oOo» - - - ALMANYA'DA BUHRAN Kaç gündür İmparator'un Başmabeyincisi Prens Bülov (Bernhard von Bülow) aleyhinde Berlin matbuatı şiddetli lisan kullanıyordu. Matbu'atın bu şiddeti hala devam ediyorsa da, bazı matbuat Prens Bülov, İmparator'un pek ziyade hüsn-ü teveccühüne mazhar bulunduğunu zikr ile, kendüsünün memuriyetinden düşmeyecegini ve bazıları anın yerine Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Reisi meşhur Ceneral Moltke'nin gelecegini haber veriyorlar. Bu zıd haberler herhalde Berlin'de, Saray-ı İmparatori'de ve Meclis-i Vükela'da mühim bir buhran mevcud olduğunu te'yid idiyor. - - - «oOo» - - - FAS KARIŞIKLIĞI Arzila'da ilan-ı hükumet eden ve Fas Sultanı'na karşı el-haletü hazihi asi bulunan Resuli nam şeyh, bazı Avrupalılara da sarkındılığa başlamıştı. Mesela bir elektrik şirketinin memleketin birtakım su menba'larından tulumbalarla su çekmelerine mani' olduysa da, son telgraflar Resuli'nin an-asl bir İspanyol şirketine aid olan bu kumpanyaya mümaşata başladığını bildiriyor. "Balkan" Avrupalıların mesela bir İspanyol şirketinin Resuli ile doğrudan doğruya müzakereye girişmeleri bile hukuk-u beyne'd düvele bittabi' münafidir. Resuli bir asidir. Anınla müzakereye girişmek anın hükumeti tanımak demek degil mi? Şimdi Avrupalıların şu haksızlığı karşusunda cahil ahali yekdiğerine cebr ü tahakküm suretiyle yaşamağa, nifak ve şikaka tabi'iyyetle alıştırılmış olmayor mu? Zavallı Faslı din kardeşlerimizin şu gafleti, şu asırda cidden şayan-ı esef bir haldir. Anların şu gafletidir ki, Magrib-i Aksa'da belki yeni bir Endülüs tarih-i inkırazını tasver ve takrir iylesün. - - - «oOo» - - - TELGRAF HAVADİSİ 27 Teşrin-i Evvel, Dersa'adet : Gümrük rüsumunun yüzde üç tezyidine aid Hey'et-i Vükela mazbatası ba-irade-i seniye tasdik edilmiştir. Bu irade Dahiliye ve Ma'arif Nezaretlerinn muhalefetine rağmen sadır olmuş ve Zat-ı Şahane mazbatada bırakılmış olan bazı ihtiyat noktalarını nazar-ı itibara almayacağını beyan etmiştir. İrade henüz süfera-yı ecnebiyeye tebliğ edimedi-