13 Kasım 1906 Tarihli Balkan (Filibe) Gazetesi Sayfa 2

temelinden sarsmış ve daha da sarsacak gibidir. * * * Avrupa muvazenesi meselesi, kurun-u ahirde birinci def'a olarak Fransa Kralı Sekizinci Şarl (VIII. Charles) aleyhinde tahaddüs eylemişti. O zamanlar Sekizinci Şarl'ın amal-ı siyasiyesi, yine bütün Almanya'yı ve hatta İngilizleri, İspanyolları bile havf ve hasede ilka eyliyordu. Bu havf ve hased ilcasıyladır ki, İngiltere Kralı Sekizinci Henri (VIII. Henry) ve Almanya İmparatoru Maksimilyan (Maximilian) ve İspanya Kralı Fedinand, zabt-ı Avrupa muvazenesinin ihlalini mucibdir, iddi'asıyla Şarl'ın aleyhine ittifak etmişlerdi ki, bu ittifaka muahharan Papa ve Venedik Cumhuriyeti ve hatta ibtida Fransızları İtalya'ya davet eden Milan Dükası dahi dahil olmuşlardı. Elyevm Alman matbuatının Fas meselesi hakkında, Fransa'ya karşı yürütdükleri iddi'a yine bu iddi'adır. Almanya matbuatı şimdi iddi'a idiyor ki, Fransa'nın El Cezire Konferansı mukerreratını pek çabuk unutuvererek, yine Fas kıt'asının istiklaline göz dikmege ve hatta o istiklali çignemege kıyamı, Avrupa muvazenesi meselesini, mutlaka yeneden uyandıracakdır. - - - «oOo» - - - JAPONLAR DEHŞET GİDİYOR Aksa-yı şark muharebesinden sonra Japonlar ticaret san'atlarını fevkal'ade ilerületmege başladılar. Kıtay, Mançuri ve Kore cihetlerinde Japon ticareti o kadar kuvvetlenmiştir ki, burada Avrupa tüccarları hemen hemen barınamayacak bir hale geliyor. Japon emti'ası Amerika, Alman ve İngiliz mallarını fersah fersah gecmekdedir. Japonya fabrikaları giceli gündüzlü muttasıl işleyor ve bütün mahsulat Mançuri'ye geliyor. Sefain-i ticariyeye gelince, Japon gemileri, Avrupa gemilerine ticaret husunda yol bile vermiyor. Japonlar şimdiki halde Kore kıt'asını ve Sahalin Adası'nı Japonlaştırmağa uğraşıyorlar. Japonların Aksa-yı Şark ticaretini böyle zir-i hükümlerine almasını Avrupalılar şübhesiz çekemeyüb, Japonlara pek ileri varmamaları içün temihatda bulunuyorlarsa da Japonlar : "İki milyar som akçe ile üç yüz bin askerimizi yok yere telef itmedik. Bu kadar meşakkat çekdik, şimdi anın menafi'ni görüyoruz. Bu menafi' ise bugün bizim hakkımız olmuştur" diyorlar. Hülasa Japonlar dehşetli gidiyor. - - - «oOo» - - - İBRETLİ BİR SÖZ Orenburg'da münteşir "Vakit" refikimiz "İrşad" gazetesinden Ahmed Beg Ağayef isminde (Ahmed Ağaoğlu) bir zat-ı şerifin zirdeki nutkunu iktibas etmiş, ibretle mali gördük: Ahmed Beg Ağayef diyor ki: [Bundan on sekiz sene evvel Paris şehrinde tahsilde idim. Tahsilim tamam olduğu vakit vatanıma avdet hususunu düşünmege başladım. O zaman darülfünun mu'allimlerinden biri beni pek ziyade sever bir dost olduğu içün bana didi ki: "Gel gitme!". Ben ona cevaben didim ki :"Hayır gidecegim. Çünkü milletim beni burada terbiye ve tahsile gönderdi ki, ben de ona ona hizmet ideyim." Mu'allim bu cevabıma karşı, bana o vakit didi ki: "Sen daha çok cahilsin. Kendi milletini hala tanıyamamışsın. Ben anlar arasında çok seyahat ettim. Anlar arasında ne Kur'an, ne şeri'at; ne de İslamiyet kalmıştır. Ben korkarım ki, sen de avdet edip me'yus olasın ve kendi kendini kahr idesin. Zira bu halk içinde gayretli, himmetli, vicdanlı, namuslu, hisli bir insan içün intihardan İslam, kendi hayatından nihayet vermekten