8 Kasım 1906 Tarihli Balkan (Filibe) Gazetesi Sayfa 1

ORUC NEDİR? Senede bir ay ramazanımız var. Bu mübarek ay ehl-i İslamın eyyam-ı sıyamıdır. Bu bir ay zarfında oruc tutmağla mükellefiz. Sabahdan ahşama ta'ayyüşden nefsimizi mahrum etmek mecburiyetindeyiz. Din-i mübin-i Ahmedinin her hüküm ve tenbihi bir hikmete müsteniddir. Şerait-i aslıye-yi İslamiyeden olan salat gibi, savm, yani oruc dahi şübhesiz bir hikmet-i diniyeye, bir hikmet-i semaviyeye müsteniddir, ki fıkıh ve kelam ehli içün degil, ekserisi köylü, ümmi olan amucalarımız içün bu babda birer izahat serdini düşündük. Oruc tutmaktan murad-ı şer'i terbiye-yi nefsdir. Sabahdan ahşama kadar aç durmak ne içün? Bunda elbette bir hikmet var. İşte bu hikmet Cenab-ı Allah'ın ümmet-i Muhammed'e nefsinizle mücahade idiniz deyu vaki' olan ferman-ı ilahiye müsteniddir. Evet oruc tutmak nefsi terbiye içündür. Çünkü ehl-i İslam ağyardan ziyade nefs ile cihada memurdur. Nefsi heva ve hevese ittiba'dan mahrum idebilmek kuvve-i ruhiyesini iktisad içün min-tarafillah memuruz. Hazret-i fahr-i kainat (S.A.) ve sellem efendimiz hazretleri (Raca‘na mine’l cihadi’l-asgari ile’l cihadi’l ekber)(*) buyurmuştur. Dimek olur ki, ehl-i İslam içün bir cihad-ı sagir, bir de cihad-ı ekber var. İşte bu cihadın sagiri ağyar ile, kebiri hasm-ı batıni olan nefs iledir. Bu babda bir diğer hadis-i şerif var. hazret-i peygamber buyurmuş ki [Ey me'aşir-i şebab! Sizden mihr ve nafakaya muktedir olanlar teehhül itsünler. İktidar-ı maliyesi olmayanlar oruc tutsunlar. Çünkü oruc terbiye-yi nefs ve egazz-u basar hususunda pek müessirdir.](**) Dimek olur ki, orucun sırr u hikmeti ancak terbiye-yi nefs olduğu baladaki hadis-i şeriflerden de anlaşılır. * * * Orucun sırr u hikmeti terbiye-yi nefs içün olduğunu anladık. Fakat bu terbiye-yi nefs, cihad-ı nefs nedir? Cihad-ı nefs, terbiye-yi nefs demek insan kendüsünü menhiyat-ı diniye ve ahlakiyeden men'e alıştırmakdır. İnsanlar heva-yı nefse ittiba' içün büyük bir meyl ve mağlubiyet hissiyle mecbul ve mefturdur. Fakat evamir-i ilahiye ve muhakemat-u selimet-un akliye ile perver-şebab olan hiss-i insan, nefsinin bu kötü meyilleriyle cihad eyledikce, ömr-ü azizini bu suretle geçirebilirse indallah ve indennas makbul olur. - - - «oOo» - - - BUHRAN-I NÜZZAR Şu son günlerde Raço Petrof'un Prens hazretlerinin teveccühünü zayi' ettigi rivayet idiliyor. Prens hazretleri Avrupa'da bulundukları esnada Emaret'in idaresi ve siyaset-i dahiliye ve hariciyenin uhdesine muhavvel bulunduğu sıralarda Emaret dahilinde tahaddüs eden Rumlar aleyhindeki harekat ile Ahyolu Hadisesi'nde ------------------------- (*) Küçük cihaddan büyük cihada döndük. (**) İbn Mace/Nikah - 1832