19 Temmuz 1939 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

FIKRA Montaigne İRFAN HAZAR On ultıncı asırda bir taraftan İtalyanın, İspanyanın; diğer taraftan Almanyanın ve İngilterenin fikir ve edebiyat tarihi üzerine büyük tesir- ler yapan bir Fransız mütefekkiri vardır, Bu mütefekkir Bacona, Shakespeare'e, Göteye, Niçeye olduğu kadar üç buçuk asırdanberi devam edegelen Fransz fkir tarihine de şahsi damgasını şümullü bi rsurette vuran büyük Montaigned'r. Andre Maurois, Montaigne'in yegâne eseri bulunan meçhur (kalem tecrübeleri) ni, bir ömre kifayet edecek derecede kuvvetli bir k'tap olarak telâkki eder, Andre Gide ise, Montaigne delâletiyle kendis'nin yetiştiğini ve onun (kalem tecrübeleri) ni her an yanında bulundurarak üstadından âzami feyiz aldığını iftiharla söyler. Yenilerden Duhamel, Montherlant, Malraux hatta d'ndar Mauriac, Montaigne'ye daima başvuran ve onu ezber okuyan kıymetlerdir. Bizde, Montaigne'in fikirlerine kımen terbiye ve kısmen felsefa ki- taplarında rastlanır. Halbukj o, baştan başa tercümetvri yapılacağı söy- I:.n:n klâsiklerin en başında bulunması lâzım gelen muazzam bir men- ır. Şu sıralarda gerek Avrupada, geerk Amerikada Montaigne modası başlamıştır. Bu modaya biz de uyar ve ondan her suretle istifade etme- #ini billreek, kültür toprağımızın üzer'ne muhteşem fikir binalarından ' birinin en hakiki ve en özlü temelini atmış oluruz. İşaretler —Baştarafı 1 inci sahifede — ları halde ancak beş kuruş veriyorlar ve bu beş kuruşun tek santimi, ibizim bu idrâksiz, menfaatperest ve dalavereci münevverin uzanıp bol bol hizmet eden bu üç gazeteden hiç birinin çekmecesine girmi- yor. Müvezzile bu okuma iştihası çok, fakat kesesine sımsıkı sarılıp eğ- lencesinden, süsünden ve ısrafından başka kitap ve gazeteye para ver- mek istemiyen münevver tipi anlaşıyorları Aylığı yetmiş beş kuruşa, günde üç gazete okumak... Bizim, akıllı uslu geçinen, cebi dolu, zaman xaman Ffaziletten, ah. lâktan dem vuran münevverimiz, yokluk yüzünden bu İşe yanaşan müvezziin seviyesine iniyor, gizlice, gazeteler aleyhinde bu mukave- leyi yapıyor. Her gün üç, dört gazete okuyor, aynen iade ediyor. Ay sonunda, müvezz'e parayı veriyor. Müvezzi bir taraftan parayı cebine indiriyor ve bittabi gazeteleri de (satılmamış, okunmamış ola- rak gösterip) iade ediyor. Günde boş kuruşla üç gazete okumak şekli de var. Müvezzilerden bazıları, üç gazete sattıkları takdirde ancak üç kuruş kazanacaklarını, fakat okunup fade edilmek üzere üç gazete jiçin mutabık kaldıkları takdirde beş kuruş kazanacaklarını düşünerek bu yola sapıyorlar.. Hi- lekârlıkta bir çok mağazalar ve münevverler ortaktırlar.. Yazık, ayıp! Yugoslavyada geçen hâdise ile söylenen —ooza- sözü, kendi nefsimize ve ç mu—umw rank, me vazi iyete düşeriz. Arkadaşımızın dod'ği gibi, ctir W miükayyed olmasa bile, münevver terbiyesi, jisan ahlâkı ile alâkahdır. Bir gazetenin üstündeki servet ve ehemmiyeti © gazetenin rolünü bilmesi icap eden kafalar, bu seviyeye nasıl düşerler, anlıyamıyoruz. seekikıkarr Avam kamarasında Başvekil Çemberlayn, muhtelif suallere cevap verdi Londra, 18 (Radyo) — —Avam|rinden malümat aldınız mı?» — kamarasının dünkü Şelsesirde Ti -| Hayır, malümatım yok. yençtn müzakereleri hakkında soru-| — p, Sinelalr şu suali sormuştur: lan suale B. Çemberlayn gu cevabi| — tagiltere hükümeti, diplomatik yermiştir: N $- KLSZ masuniyeti olan albay Spoarın der - «Evvelce de söylediğim gibi japonİh4) tahliyesini taleb etmekten vaz- — ya hükümeti büyle bir talebde bü -| geçti mi?» Junmuş değildir.> B. Çemberlayn bittabi hayır. Ev - Bundan sonra B. Noel Baker, yöy-|velce de söylediğim gibi Tokyodaki le demiştir: İngiliz sefiri albay Spearın serbest g ;| bırakılması için Tokyoda kat'i teşeb ,'t"l“ :""k"'_'c:" "“"ı SD | bünlerde bulunmuştur.. nin bizim de muvafakatımızla mi —Başvekil Tokyo meselelori hak letler cemiyeti tarafından takbih © -| yanda resmi malümat almış mıdır? dilmiş bir taarruz harekefi ve beşe-| — Başvekil şu cevabı vermiştir; riyete karşı bir cinayet teşkil etmek| — —Evet, japon halkının İngiliz se- te olduğunu japon hükümetine bildi Tarethanesine gittiğ sefarethane recek mi? Haksız olan bu taarruza |önünde nümayiş yaptığını, Japon za bir nihayet vermediği takdirde ja - htasının müdahalede bu'unduğunu ponya ile İngiltere arasımda muallâk öğrendim. Fakat şimdi sükütun ta - halde bulunan bütün meselulerin çar-| mamiyle avdet etmiş olduğunu zan- çabtk hem de çok iyi bir surette hal- nediyorum. Tedilebileceğini mezkür hükümete ih| — B. Tieteher şu suali sormuştur: tar etmiyecek mi? Tiençinde vuku bulan tecavüzle - B. Çemberlayn şu cevabı vermiş-|re bir nihayet verilmeden evvel ja - tir: (ANADOLU) Toprak ofis,her ı mes 'ele- gün piyasaya ihti- yaç nisbetinde buğday çıkaracaktır Mevsimi münasebetiyle bir buçuk aydanberi izmir sına buğday |mahsulü getirilmed.ğinden alâkadar makamlar tarafından ekmek fiati. nin yükselmesine mani olacak bazı tedbirler alınmış, bu yüzden furun- ların eski nefasetta ekmek çıkarama- dıkları görülmüştür. Belediye reisi - nin teşebbüsü üzerine dün toprak mahsülleri ofisi reisliğinden vilâye- te gelen bir telgrafta İzmir piyasası- na oflajn 8 lolarında bulunan buğday lardan her gün ihtiyaç nisbetinde Dah 'liye Vekâlet lâyetlerden malümat istedi Dahiliye Vokâleti, bütün vilâyet- ler için olduğu gibi İzmir valiliğin- den de n kuruluş tarihi vesa - ire hakkında aşağıdaki — malümatı istemiştir : 1 — Vilâyet hangi tarihte kurul- muştür. 2 — İlk kurüluş adı ne idi, sonra- dan adları değişmişse ne sebeble ve hangi tarihlerde dej yerilmişi muşsa tarih ayrasiyle yazılacaktır.» 4 — İlk kurulürken kaç sancak, kaza, nahiye ve köyü vardı. Nahiye- rin adları ve bağlı oldu yazılacak ve nahi, üzerine köyl lerini sedvel de yapılarak eklenecektir.) Ayrıca bu bağlılıklar hangi tarihler de ve ne sebeblerle değiştirilmiş ya- ni vilâyetin hududu ve teşkilâtı bü - yütülmüş veya küçütülmüşse her de ğişiklik için (değişikliğin tarihi, se - Kambivo müdürü Hatcyda teşhilât yaprca: İzmir kambiyo müdürü B. Ah- med Şikrü Toksoydan, bir buçuk ay muvakkaten Hatayda vazife gör- mek üzere derhal hareket etmesi için Maliye Vekâletinden emir almıştır. Bu sabah Ankaraya hareket edecek- tir. ——— ss01s81asa—— Su tar fesi Nafıa müesseseleri baş komiserli- ğinden aldığımız malümata göre, İz- mir Halkapınar suyu tarifesi, benze- vi su tarifelerinin en ucuzudur. Se- na başından itibaren 10 kuruşa ndi- tilmiştir. Gena komiserliğin tetkika- tına göre Almanyada 270 bin nu - foslu Stettin şehrinde suyun ton fi- yatı 18 kuruştur. Fakat nafıa komiserliği, bu ma- Kümatı bize verirken en güzel ve sıh- hi bir içme suyu olan Karşıyakada- ki Yamanlar suyunun da ton başına| i4diği, kazanın ilk kuruluş ve merke, gekkkrr ponya ile müzakerata girişmek müm «Ktyır, zira böyle bir hareketin| tün olmadığı şeklindeki beyanatınız danberi orada İngiliz tebasaına kar- şı yeni tecavüzler yapılmış mıdır? — İmtiyanlı İngilin mıntakasına Birip çıkmanın yeni bir takım tah- didata tâbi tutulmuş olduğuna dair bazı haberler okudum. Fakat evvelce haklarında şikâyet yapılmış olan te- cavüzlere benzer hareketler yapıl - mış olduğunu zannetmiyorum. Almanyada Kalwve kalmadı Paris, 18 (Radyo) — Almamıyada kahve fikdanı başla: Halka, — faydalı olacağına kail değilim.. Bunun üzerine amele fırkasından — Sörensen şu süali sormuştur: «Çinin japon kontrolü altında bu- lunan aksamından başka yerlerinde — tecavliz hareketleri vukuuna — dalr — Malümat aldınız mı? » Başvekil, «Tecavüz hareketlerinin en büyük — kısminın japon memurlarının kwon - trolü altında bulunan şehirlerde yapı! meş olduğunu zannediyorum, cevabı n* vermiştir. — R. Sorensön tekrar şu suali sör - müştür: 4 Bu mıntakalardan gayri yerler- — Ge vükua gelmiş tecavüz hareketle- en kuruş olduğunu ve halkın bun- dan bol bol istifade ettiğini galiba unutuyor. ecekkorr Su şirketi memurlarına halk tipi maske İzmir suları Türk ananim şirketi memur müstahdemleri için şirket mü dürlüğü, halk tipi gaz maskeleri ge- tirtmiş, tevzi etmiştir. —— Dikili mal müdürü Dikili kazası malmüdürü B. Mus-) kâhve yerine Alman çayı içirilmekte kazası malmüdürlüğüne tayin edil-| dir, miştir mâhsul arzedileceği ve satılacağı lü- zumuna kanidirler. Toprak mahsulleri ofisi, piyasaya derhal arzedeceği sert nevi buğday- İsri kilosu 5,76 kuruştan, yumuşak nevileri de 5,875 kuruştan satacak- tır. Bu fiat, İstanbul borsası satış fi- atindon 12,5 santim fazladır. Yukarmda da yazdığımız gibi, böüy lece ekmek narhimiti yükselmemesi temin edilecek ve ofis, yeni sene buğ day Mmahsulü piyasaya gelinceye ka- dar stok buğdaydan ihtiyaç mikta- rını İzmir piyasasına arzedecektir. Vilâyetlerin ilk kuruluş- ları, ad ve tarihleri i, bunlara dair vi- bebi ve ayrılan yerlerin nerelere ve- ildiğti ve alman yerlerin nerelerden alındığı, sancak, kaza, nahiye ve köy adları gösterilmek suretiyle ve tarih sırasiyle) aymı ayrı cedveller ya pılarak bağlanacak, 5 — Vilâyetin hali hazır idari teş |kilâtını gösterir ve merkez kazası da dahil olmak üzere kaza üzorine ter- tip edilmiş umumi bir cedvel tanzim id cedvelde de kazanın Ik kurulüş tarihi, değişmişse tarih srasiyle adları, ne sebeble değiştiril. Ti hişunda Kaç ha ye ve köy bulunduğu, sonradan de- n idari teşkilât ve sebebleri gös- terilecektir. Ayni malümatı ihtiva e- den ve nahiyelere aid bir de cedvel ak ve köy kanunu tatbik derle bu kanunun tatbik e. dilmediği köyler , miktar ve nüfus - lorı, höylerin adlarında yapılan dü- ğişikler ve sebebleri gösterilecektir. Yeni mahsul Buğday v: arpa bekleniyor Yeni sene mahsulü buğday ve ar- panın yakında İzmir borsasına geti rileceği haber alınmıştır. Yeni sene mahstullerini borsaya getirecek olan müstahsillere borsa talimatnamesi hükümlerine göre -mutad olduğu üzere- pulluk vesaire gibi hediyeler verilecektir. —— 155sssss— — İzmir pavyonu Belediye rçisj Dr. B. Behçet Uz, dün fuar sahasındaki muhtelif inşa- atı teftiş etmiş, fuar aahasındaki fen beyeti bürosunda çalışan mühendis ve mimarlara muhtelif inşaat işleri için direktifler vermiştir. «Dünkü, bugünkü, yarınki İzmir paviyonu» hazırlıklarına belediye ve isliğinde devam edilmektedir. Bu se- neki fuarda çok büyük ve güzel bir eser teşkil edecek İzmir paviyonu için bir brogör bastırılacak ve fuar ziyaretçilerine dağıtılacaktır. Bun- gda İzmir tarihine alt resimler, malü- mat ve İzmir paviyonunun tesis mak- sadı hakkında izahatta bulunacak- tır. ——— — Borsa idare hey'eti Bi Muzaffer İzmirli oğlu İstanbul - gdan şehrimize gelmiştir. Borsa idare heyeti bugün toplanacak, tanbula gitmiştir. Şehir Dahili haberleri Ekmek nark si halledi!di - Telefon Şehir tesisatı ge- nişletiliyor tedir. İlk iş olarak Karşıyakada Fah. reddin paşa semti telefin tesisatına 50 abonemanlık yeni tesisat ilâve e dilmiştir. Şimdi de Konak - Güzelyalı isti-| ağtzımız: ve midemizi soğutmak de - kametindeki tesisatın tevsii ameli- ğil, vücudumuzda terle çok miktar- yesine devam olunuyor. Bu semtte o|da çıkan suyun yerine doldurarak, turanlardan yeni telefon almak ist yenler — çoktur. Onun ehemmiyetli suretta tevsi cektir. İzmir - Aydın - Nazilli şehirler arası olumtikllelefnn tesisatı, yeni | bağırsaklarda sıcak suyun — kaldığı imalzeme tedariki ve nakli için mü«s| müddetten daha uzun zamân kalır vakkaten durdurulmuştur. Bu hat Soğuk su içildiği vakit midede on üzertndeki tesisat, 1940 senesine ka- dar ikmal edilecek ve görüşmiye a- çılacaktır. e ağğe e Orman yangını 11 saat devam etti kilometrelik dalıklarda çıkan yangın, — şiddetli boyrazın tesiriyle (Yanıklı ova) ya halkı, jandarmalarla beraber kadar ilerilemiş, civardaki sekiz köy on bir saat çalışmak suretiyle yangı- narlığı ve koca yemiş ağaçlarını yak mistir. Yangımın, 12 yasında Osman adında bir çobanın yaktığı ateşten çıktığı anlaşılmış, suçlu tutulmuştur. —— ©0000——— Tehdid Karantinada Halil Rifat paşa cad- desinde bir vaka olmuştur. Hasan Özcun adında biri, Madın alan — M Eömnsamanla YAN 7$çe Evli ne: defa haber göndermişsin. Bu akşam bekliyeceğim. Gelmezsen herşeyi söyliyeceğim. Diyerek tehdidde bulunmuştur. Zabıta, suçluyu yakalamış, adliyeye sevketmiştir. kec00ra——— ZABITAD GETSE Hakaret ve dövmek: İkiçeşmelü:te Leblebici sokağınd: müştür. Suçlu yakalanmıştır. Zabıtaca tutuldular: Karşıyakada Soğukkuyuda İzmir- li Sabaheddin Haszeybekler ve Ha- K oğlu Ali Özçelik peksimet mese- lesinden Recep Hepkoşarı dövdük- lerinden zabıtaca tutulmuşlardır. İsviçre ordusu ral meclis tayin edecektir tir, Loid Corc Ateş örtülmüş ve fa- Londra, 18 (Radyo) — başvekillerden Loit Carç, bugün tir: zırız. İngiltere ne yapmağa kadir ol tir » 19 Temmuz 1939 ÇARŞAMBA aa yete denin ei a lle n l ll İzmir otomatik telefan müdürlü- ğü, şehir dahili otomatik telefon te- sisatını ihtiyaca göre tevsi ettirmek- için teşisat | edilecek ve bu ameliye bir buçuk ayda bite- Çeşme kazasında Kadıovacık kö- yü dahilinde Oynatan mevkünde or- man yanşrını çıktığını yazmıştık. Bir| saha üzerindeki fun -| tam | nı söndürmüştür. Yangan bin hek - tarlık saha üzerinde fundalık, pır- komşularından | nin kapısına gitmiş, kendisi- | — BSeninle tanıştım, bana bir kaç| seni hastahaneler önünde saat 17 de kocana Bodrumlu Ahmed Yemci, bacanağı Süleyman Özaydını tahkir etmiş ve tekmelerle kasıklarına vurarak döv- Başkumandanını fede- Berne, 18 (A.A) — İsviçre ordu- su başkumandanının tayini keyfiye- tinin bundan böyle parlamento tara- fından değil, federal meclis tarafın- dan icra edilmesine karar verilmiş- Sabdı ) dir. Fakat çok soğuk içerseniz acelt —| kat sönmemiştir. diyor| *7 * Sılğık içmeyiniz, in-|dum içiniz. O zaman soğuk su do * tihap dairesinde bir söyleve vermiş| kunmaz, hem de bararetinizi kesef ve cihan vaziyetini uzun uzadıya i- İzmir ticaret ve zahire borsası re-İzah ettikten sonra şunları söylemiş- — Ateş örtülmüş ve fakat büsbü- borsauyaİtün sönmemiştir. Biz, sulh isteriz, ald muhtelif işler üzerinde müzake-|fakat, icap ederse müdafanya da ha- tafa Sümer, Hatay vilâyetinin Hassa| rede bulunacaktır. Borsa komiseri B. Şevki Tuğru! İs-|duğunu büvük harpte ispat etmiş- Doktorumuzun Köşesi Buzlu su Yazan: Dr. G. A. Vakıa, soğuk bava üolapları ço - galdığındanberi içtiğimiz şeylere buz parçaları — katıldığı pek az oluyor, Larima, dilimiz alışmış, çok soğuk ve ü : | | yfiimize giden suya hâlâ buzlu su diyoruz. Onu niçin burada buzlu su demekten maksad, buzlu yahut buz- uZ olsun, çok soğuk sudur. Soğuk suyu biz bu sıcak mevsimde - |susuzluğu geçirmek için içeriz. P: kât susuzluğu gerçekten geçirmek suyu azaldığından dolayı fazla tuz- lu olan kanımızı sulandırmaktır. Halbuki soğuk su susuzluğu ge çekten geç'rse de daha uzun bir 24 mân sonra geçirir. Çünkü soğuk s4 kana karışmazdan önce midede ve beş dakika, ondan sonra da barsak « larda otuz dakika kalır ve ondan son rt barsaklardan geçerek kana kars şabilir, onun için sıcak mevkimde bi bardak, iki bardak, dahâ ziyade s0- Yük su içeriz, karnımız şişer, susuz luğumuz geçer, ağzımız gene kurü kalır. Çünkü vücudumuzun içinde dö nen kan hâlâ tuzludur ve hâlâ bizi yakar. Buna karşılık, sıcak mevsiinde çok terledikten sonra hissettiğimiz su - suzluğu geçirmek için, mümkün ol- sa da, 88 hattâ 40 derece sıcaklıkta su içebilsek o sıcak su midede ancak yedi, sekiz dakika kalır, barsaklar da onu ancak ön dakika tuttuktan sonta kana karıştırır... Demek ki soğuk su, aacak sudaki iki misli uzun zamanda susuzluğu gerçekten ge- çirebilir. Soğuk suyu, bu sıcak mevsimde 8e0 rinlemek, vücudumuzun içindeki ha rareti azaltmak için de içeriz. Hal « buki soğuk sa içince, vücudun İçin « deki hararet artar, Sıcak su - İçilse, Yorgunlağlu ge. girmek için içeriz. Sıcak bir 'günde uzunca bir yol yürüdükten — sonra, soğuk su, insana keyif verdiği için , yorgunluğa da iyi gelir zannederiz. Vakıa vücudumuza giren su damar- lardaki tansiyonu artırır, onun için yorgunluğa faydalı olur. Fakat içti- #imiz su sıcak olursa yorgunluk yedi dakikada geçer, halbuki soğuk su - Yyün ayni tesiri yapması için on beş dakika geçer. Soğuk suyun soğukluğu geçirmeğe vücudu serinletmeğe, yorgunluğu gi: dermeğe faydası olmadıktan başka vücuda zararları da vardır. Mideye birdenbire soğuk gu girince mide Ü- şür, ısınmak için vüçudun her tara - fından kan çağırır. Mide isinir, fa - kat başka uzuvlar kansız kalır. Ter İlemek kesilir, fakat terin böyle bir- denbire kesilmesi iyi bir şey değildir, nofes daralır. Bunun neticesi olarak insana bir göğüs bastalığı gelebilir. Birdenbire soğuk su içtikten sonra ğ hasta olanları arada sırada işitirsi « — Riz, ( Bunlar olmasın diye insan bu st- cakta, tabitdir ki, sıcak su İçemez. Gerçi , bazıları aoğfuk suyun zararları m iyi bildikleri için yazın harareti keşmek üzere sıcak çay içerler, Çay — | yerine sıcak ihlamur yahat nane yap — Taklarını kaynatarak suyunu İçmek — te iyidir. Fakat herkes bunu yapa - maz. Ondan dolayı, herkesa de yazın soğük su içmeyiniz, denilemez. Sö- — ğuk suyun yazın verdiği keyif d© değrusü ihmal edilecek birşey değil- — , bardağı dikerek — birdei — yi avaş yavaş, yudum YÜ B. İbrahim Ügen — ü ihtisat kursunu birincilikle bitirmiş ve İZ — mir emniyet amirliğine tayin mis olan B. İbrahim Ülgen İzmir niyet müdürlüğü idart kısım re vazifesine başlamıştır.