14 Temmuz 1939 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

"e f —. 14 TEMMUZ 1939 CUMA | DIŞ POLİTİKA ' üç. « « Sinir harbi,, | Geçen hafta Almanyanın Dan- Zigde bir emrivaki yapması bekleni- Yordu. Serbest şehir hududları içi - he silâh ve harp malzemesi yığıldı. «Turist» ve esporcu> isimleri altın- da bir ço kzabitler Danzige gittiler. Göbbels bir nutuk söyliyerek <kur- tuluş gününün> yaklaştığını bil - dirdi. Alman propaganda teşkilâtı - nin hedefi, Danzigde bir darbenin artık bir gün ve hatta saat meselesi olduğunu dünyaya inandırmak nok- ';"ndı toplanmış gibi görünüyor - u. İngiliz ve Fransız nazırları, der- hal harekete geçtiler; İngiltere ha - riciye vekili, Danzig yüzünden Po- lonya bir harbe girerse, İngiltere -İmetni hakkında malümat edinmek nin de harbe Fransız hariciye vekili de ayni me- alde sözler söyledi. Avrupa bir har- bin arefesinde gibi görünüyordu. Fakat günler biribirini takip ettiği alde Danzigdeki Alman darbesi ir türlü indirilemedi. Şimdi Danzig- de yapılacak emrivakiin pek o ka - dar yakın olmadığı söylenmektedir. Daha garibi, Alman ve İtalyan mat- buatı, Danzigdeki faaliyetin - sinir harbinden başka bir şey olmadığını yazıyor. Ve yaramaz çocuk gibi, sulh taraftarı olan memleket efkâ - ' umumiyesinin geçen hafta telâşa düşmüş olmasından dolayı seviniyor. Otoriter devletlerin takip ettikle- !ilpoüıikı tabiyesi, dünyayı heyecan içinde yaşatmaktır. Gazeteleri bir ta- raftan darbe ineceğinden bahsetme- ği hiç unutmazlar. Fakat bu darbe hangi taraftan gelecek? Ve ne za - man? Bunu söylemiyorlar. Akılla - Tınca, karşı tarafın sinirlerini boza- rak Münih arefesinde olduğu gibi siyasi zafer kazanacaklardır. Filhakika böyle bir sinir mücade- lesi ilk zamanlar otoriter devletlere Yardım eden bir tabiye idi. Çünkü Almanya ve İtalya, harp için hazır- lafmış ve harp yapmayı göze almış| pi Börünüyorlardı. Karşı tarafın kahir kuvyeti olmakla beraber, bu kuv - Vetler feçhiz edilmemişti. Bu mem- leketlerin efkârı umumiyeleri de Tp yapmağı istemiyorlardı. Bir si- Yasi muharrir, ingilğerenin geçen se- neki psikoloj iyi tahlil etmişti: erniştir ki, ingiliz milletinin en bü- Yük zaafı, beynelmilel ahlâk kaide- :elıı_'ıe fazla riayetkâr olmasındadır. 'ngilizler, Almanyaya karşı haksız- yapmaktan o kadar çekinirler ki, bi göze alamazlar. Filhakika Al- manya bu ingiliz psikolojisinden is- :fıd. etmiştir. Fakat son aylar için- '© vaziyet çok değişmiştir. Sinir har- h:!ılh cephesini teşkil eden mem- R iyesini sinirlen - imse sevine- & harp yapmağı istemekte değil - " Fakat kaçınıldıkça, harbin daha 3'"" geleceği hakkında kanaat ha- Olmıya başlamıştır. Binaenaleyh :'Ih devletler de eski «hazır ol cenge ı.:î""' sulh ve salâh> kaidesiyle â- __ı' Olmıya karar vermişlerdir. İn- dı.-.q. manen de maddeten de hazır- - Fransa hazırdır. Tehlikeye en ha 'N görünen Polonya, soğuk kan- m:,:" en çok muhafaza eden bir. ni lekettir. Filhakika hiç bir şey, itleri kendi kuyvetine itimadı ol- ._____hd.. takviye edemez. İngiliz bi çYe vekili, geçenlerde söylediği h'.'"luılı._ ingiliz deniz, hava ve üe'* kuvvetlerinin her an dövüşme- kij ç& olduğunu bildirmişti. Başve MigifMberlayn da pazar günü de - t ki: ha Öyle zannediyorum ki, hava dükdetlerimiz bir çok noktalardan dir, n en mükemmel kuvvetleri- q_fl::ıl-g otoriter devletleri idare ha er_t'hi mübalegaya ılıq'r'ııı ©- Sülü söitikacıların sözleri değil, öl- dt __k'o)_'lim devlet ııdın.ılın. dünyan leridir. 'ngiltere Olduğu v €H büyük deniz kuvveti &ibi, dünyanın en mükemmel Üai ea rea d * ve para Slindeğe esini teşkil eden zümrenin , Diğer taraftan Almanya kon, ı?!7 senesindeki —harp gireceğini - bildirdi.|kabil olmamıştır. Bununla beraber,İdiplomatik mahfillerinde söylendiği- (ANADOLU) ——— — — ——0 —X ha üzere yakında Seeds'e gönderilecek|re ile Fransanın müzakerelerin baş-| gönderilecektir. olan yeni talimatı tasvib etmiştir. |langıcındanberi gösterdikleri uzlaş- yeniden talimat göndermiştir. İngiliz ve Fransız cevaplarının | mektedir. Londra, 13 (AA.) — İngiliz|memektedir. | Paris, 12 (A-A) — Cumartesi Kont Ciano Dün iki saat kadar general Fran. koile konuştu Barselon, 12 (A.A.) — Kon Cla-| A.B. G gazetesi: no, saât 11,15 de bir italyan askeri| — «Milli ihtilâİ ispanyası ile Duçenin tayyaresiyle Vittorlaya hareket et-|italyası arasında pakt ve muahede miştir. Kendisine italyanın ispanya|lâzım değildir.» büyük elçisi refakat etmekte ve ital-| — Diyor. yan heyeti azası diğer dört italyan| — Vittoria, 12 (A.A.) — Kont Cia- tayyaresinde bulunmaktadir. no, Serrano Suner ve maiyetleri sa- Ayni zamanda bir kaç ispanyol| . 13.26 de burada karaya inmişler tayyaresiyle Serrano Suner ve diğer|ve otomobille zarausa hareket ede- bazı ispanyol şahsiyetleri hareket et-İyek saat 16 da bu küçük şehre var- miştir. mışlardır. Şehir italyan ve ispanyol Madrid, 12 (A.A.) — Matbuat,| bayraklariyle donatılmıştı. Misafir. hakkında |ler askeri val; ile memurlar tarafın. Londra, 13 (A.A.) — Bütün aa - bah gazeteleri infikâki umumiyetle teessür uyandıran Grandi hakkında üzün tefsirlerde bulunmaktadırlar. Taymis gazetesi başmakalesinde göyle yazıyor: Londra dün Romadan adliyo ne- zaretine tayin edilen Grandinin ay- rılmasını teessürle karşılamakta ve mgilizlerin şahsı hakkında besledik- leri dostluk ve takdir hislerini ken- disinin de bu memlekete karşı duy- duğuünü teyid eylemektedir. Bu eski Kont Cianonun seyahati SON HABEERLE R Rus-İngiliz-Fransız müzakerelerine yarın devam olunacaktır / İngiltere ve F randa hükümetleri, Rusyanın son tekliflerini tet- kikten sonra mütabık kalarak cevap verdiler Londra, 13 (A.A.) — İngiliz ka-)Sovyetler Birliği müzakerelere de-İne göre, Moskova büyük elçisi B. binesi müzakerelere devam edilmek| vam etmek istediği takdirde İngilte-|Seeds'e pek yakında yeni talimat | ve Fransız mümessilleri ile Molotof Bu mahfiller, Moskovadaki İn- Fransa hükümeti de Naggiar'alır.» fikriyle hareket etmeleri lâzım- |giliz ve Fransız büyük elçileri ile B. leceği siyasi mahfellerde söylen-| Molotof arasında hatta bugün bir K görüşme yapılmasını müsteb'ad gör-| Zakerelere devam edilmek üzere mü- ' İngiliz gazeteleri Dino Grandinin Londra sefaretinden alınmasını neye hamlediyorlar? hararetl; tafsilâtta bulunmakla bo- raber bu seyahatin umumi neticeleri hakkında kayda değer bir ihtiyatlık göstermektedir. Tahminlere göre, Kont Cianonun ikameti esnağında siyasi veya askeri mahiyette her hangi bir anlaşma ya- dan karşılanmışlar ve halkın alkış- ları ve «Franko, Duçe» sesleri ara - sında hükümet dairesine giderek ye-| meği orada yemişlerdir. Ciano bu akşam ayete sarayına giderek Franko ile görüşecektir. Franko misafir; şerefine bir dine İvere hariciye nazırının kabineye avdeti- nin ingiltere için tamamiyle bir ziya teşkil etmiyeceği ümid edilmektedir. Çünkü mumaileyh bizi tammakta - dır, — oOĞMr Macar ekalliyetleri & (SAHİFE 3) — Düşündüklerim Hürriyet — - Orhan Rahmi GÖKÇE | Alman milletine acıyorum. Dar, — hodkâm bir nazilik havası içinde, ta- rih ve medeniyetin bütün nasiplerin- den, vatandaşlığın, insanlığın bütün haklarından mahrum olarak, bir ya- — rım lokmaya kıvranıyor. j İnsan, midesinin muhtaç olduğu ekmek kadar, ruhunun, kafasının iştiyakla aradığı bir hürriyetle yaşar. Hürriyet, insan olmanın ilk şartıdır. lh:l:n milletine aldırış etmeğe — Eeki Roma medeniyetine, maruf ııı'ıııııı ıllıl(,ukık vl::ıluhıine rağmen, atasında yapılan görüşmeler üzerine |pu milek asırlar geçtilçe ytıfada Üzeülir vi Friter bükümetirimürlü ati bi ventim a eT larında tamamen mutabık olarak mü |liyetlerinden uzaklaşmıştır. Onu ge- çelim.. j milletinin ilelebed, vve pazar günleri Moskovada İngiliz * Fakat, Alman bir karanlık siyaset koridorunda, ha- — vasız, sıkışık, yasaklarla zincirlen- messillerine mütemmim talimat ver- mişlerdir. K İ ğ R : j aa zaldeğ BiDAE $e Vi y bir gün hüviyetinin en küçük Ük meüe Hürriyet, insanın doğmasiyle baş. lar. Kafamızın içi, dünya orduları. nın fethedemedikleri yegâne kaledir. Hür doğan insan yavrusu, hür yaşı. yacak, hür ölecektir. Bu kanunun karşısında ne Hitler yaşar, ne Mus- aolini ağız açabilir. İçtmat bünyesi- e e LA ıyada papas aktlüyük nn d LN Deyli Herald gazetesinin diploma tik muhabiri göyle diyor: Grandinin Mussolini kabinesinde adliye nezaretine tayini şimdi italya da hüküm sürmek istiyen Ciano, St- race ve Âlfleri gibi üç italyan ricali- nin yeni bir muzafferiyeti addedil. mektedir. Bu üç müfrite n n Grandi mühim bir vazife olan Lond- ra sefirliği esnasında, teessüfe şayan bir itidal göstermiştir. Ayni mevzu hakkında Manchester Guardian — gazetesinin — diplomatik list İtalyanın ıstırabı da ma- muhabiri italyanın şimdiki siyaseti- |lümdur: ni tasvip etmediği için Grandinin| Duvar köşelerindeki büyük Mus- Londradan geri çağırılacağının - bir|solini resimlerine ve yaftalarına rağ- kaç aydanberi söylenmekte olduğu-|men... nu yazmaktadır. Beklenen aksülameller ise nihayet başlamıştır: Alman halkı, kendi içinde, yavaş — yavaş propagandacı Göbelsin sokak seviyesindeki nutuklarına çen. | sesini kaşıyor. Halk psikolojisini e- — sas tutarak ğ Romanyada suikastiere başladılar Hakkındaki karar verildi. Altınlar Franko hükümetine iade o'unuyor Bilbao hazinesi . . ee DD e ve belediye reisini öldürdüler Bükreş, 12 (A.A) — Halmeu şeh-|şehrin Macar papası ve Macar mual- i ile diğer 10 kişi tevkif edilmiş- Şimdiye kadar bu işle alükadar rafından ağır surette yaralanmıştı. | olarak tevkif edilenlerin yekünu 24 e Rusu hastahanode ölmüştür. Bugün | yükselmektedir. rinin belediye reisi Teofil Rusu iki|| gün evvel Macar ekalliyeti azası ta-| tir. Pitiers, 12 (A.A) — Poltlers isti-,ran bankalara, iadesine karar ver- içinde — yaşamaktadırlar. St alında provoke edecek: 7 nci Sahifede — naf mahkemesinin birinci dajresi Bil- | mişti. bao hazinesi davasına aid hükmünü vermiştir. La rochelle mahkemesi 1987 ma- yısında bask hükümetine sid olarak Fransaya gönderilmiş olan kıymetli eşya dolu sandıkların bu sandıklar rochellee geldiği vakit haciz koydu- ——oojroa İstinaf mahkemesi bu kararı tas- dik etmiştir. Karar mucjbince, muhteviyatı 18 milyar frank olarak tahmin edilen 9000 sandık İspanyaya lade edile- cektir, K Beynelmilelkabadayılar Ingiltereyi anlamadılarsa, uykularından aci bir surette uyanacaklardır Londra, 18 (A.A) — Ulsterin siya-| menbaları imparatorluğun emrine si katolik bir teşekkülü olan <orab-/'âmade bulundurulacaktır. gement>» nın senelik bayramı müna- sebetiyle dün down kontluğunda kâ- in Bangorda bir nutuk söyleyen şi- mali İrlanda başvekili lord Craiga- von de Valera tarafından ileri sürü. len talepleri bir «küstahlık» olarak tavsif ettikten sonra demiştir ki: — UÜlstre dokunmayınız. İngiliz bayrağının dajma Ülster - üzerinde dalgalanması için son nefesimize ka- dar mücadele edecektir, Biz dajma mensup olmakla iftihar ettiğimiz bü- yük imparatorluğun vatandaşı ola- rak kalmak istiyoruz: Beynelmilel vaziyetten bahseden başvekil, şöyle demiştir: — Beynelmilel kabadayıların mu- hayylesinden çıkan talepler önünde daima boyun mu eğeceğiz? İngiliz milleti bu suale bugün &lenen, hayır, diye cevap vermiştir. Harp, her an çıkabilir. Diktatörler eğer İngiltere nin kat'i kararını anlamamışlar ise uykularından acı bir şekilde uyana caklardır. Harp zuhurunda Ulsterin bütün Rusyada Sanayi verimi Moskova, 12 (A.A) — Tas Ajansı bildiriyor: Neşredilen istatistiklere göre, Mİ- haniki Inşaat ve müdafaa sanaylinin istihsalâtı 1939 yılmın Jik altı ayı zarfında yüzde 27,5 demirden gayri maden sanayij istihsalâtı yüzde 14,1, kimya sanayi; istihsalâtı yüzde 15.7 ve stok komiserliğine aid mücasese- lerin verimi de yüzde 27,8 artmış- tır. Bütün diğer sanayi komiserlikleri veriminde de 1938 yılının ayn; dev- resine nazaran artma mevcuddür. Radyo haberleri- mizin devamı — 10 NCU SAHİFEMİZDE — Mareşalımız Aydında Halk, Mareşalımızı hararetli tezahüratla istikbal etti Aydın, 18 (Husust) — Genel kur- may başkanı Mareşal Fevzi Çakmak, refakatlerinde Örgeneral — İzzeddin Çalışlar, Korgeneral Mustafa Muğ- lah ve Tümgeneral Avni Üner, hava mMüşaviri kurmay Albay Şefik Çak- mak ve maiyetleri erkânı oldukları halde saat 12,80 da Aydına gelmiş, şehir medhalinde merasimle ve par- lak bir şekilde karşılanmıştır. Halk, samimi tezahürat — yapmıştır. Vali, belediye reisi, kumandan, parti ve Halkevi heyetleri, Mareşalı, şehrin dışında karşılamışlardır. Halkın te- zahüratı arasında — Ördüevijne İnen Mareşal şerefine Orduevinde bir zi- yafet verilmiştir. Son Dakika: Almanya Triyeste'de Italyanın, Triyesteyi 10 sene için Al- e ge idesi. el Güncılına yor ve nihayet, girdiği macera yolunun bataklığı ve korkunç dönemeçlerini de fark edi- yor. Mısır Ingiltereden para istemedi Kahire, 13 (A.A.) — Alâkadar mahfeller, Mığt hükümetinin ingil- tereden bir istikraz akdetmek iste- diğine dair verilen haberi tekzip et. mektedirler. Mısırın sadece ingiltere tarafından verilen silâhlar bedelinin bir kaç ge- nede ödeneceğine dair bir itil ettiği tasrih olunmaktadır. Hürriyet bu, ideoloji palavrasi —— Milli Şef Seylâp dolayısile Kral Borisi taziye etti Ankara, 13 (A.A.) — Bulgaris- tandaki Sevlievo seylabı dolayısiyle Reisicumhur İsmet İnönü ile Bulgar Kralı üçüncü Boris arasında aşağıda: ki telgraflar teati olunmuştur: Majeste Üçüncâ Boris SOFYA Bu derece insan zayiatına sebebi- yet veren seylap haberini derin bir teessürle aldım. Dostane sempati his siyatımla en hararetli taziyetlerimin kabulünü Majestelerinden rica ede- rTim, âf iİmza İ Na İsmet İnönü manyaya kiraladığı bildiriliyor Ekselöne lemet İnönü Patis, 13 (Radyo) — (Ekselsiyor) |Iolar yapacak ve hava üsleri tesis e-| —— K sicumhur gazetesinin Zorih muhabiri, alüka- dar Alman mehafilinden aldığını id. dia ederek verdiği bir haberde; İtal. yanın, on sene için Triyesteyi AL decektir. Bu haber; siyasi mehafilde derin akisler yapmış ve Almanyanın Tri. Sevlievo mıntakasındaki felâket dolayısiyle Ekselânsları tarafından bana karşı gösterilmiş olan ve beni — Manyayı ladığını bildirmektedir, Yesteye indikten sonra Akdeniz mu- Muhabirin ilâveten — bildirdiğine| Vazenesinin az zaman içinde bozu- göre; Almanya, Triyestede büyük si-İlacağı kanastini vermiştir derin surette mütehassis eden dos- tane sempatilerinden dolayı samimt surette tesekkür ederim, Boris Va