7 Temmuz 1939 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 8

BBi (a. Kız ens- 'ünden: yrafı 7 nci Sahifede — ŞHt kargı karşıya kahvele- düşünüyorum. İki yil Ve mezbelelik olan bu 0 — Cümhüriyet idaresinin Alemanları tarafından çum- Çocukdları için Tlim ve sav'at Haline getirilişi ve burada İlk- 4 Minim'ni kızlarımız. | ; bi ve Çocuk sahibi bayanlarımı. şAh'ab öğrenmelerinin temin edi İgidişinlüğeseri ceğil mi? Durada kadınlığa lâzım ylan Öğreniyor, iyi bir ev ka- z JHaydalı yetişiyor ve ceniiyete Bu düşüncelerle kafamı örerken, yurddaş oluycre Jsayın sorularıma cevap lüt. En geniş arazisi Eostitünün üç Sını-|66.791 kare kilometrelik bir arazi 'fbr svedd olduğu bir de ihzari dör- | ÜZetinde bulunuyor. Letonyanın nü- düncü dınıf bulunduğunu bu sınıflar “tahsilleriyle beraber enstüde tatbik edilen dersleri gördükler'ni ve bu | kisımlarda yüzü mütecaviz — talebe Seyz aldığını — ilâve — ederek bu yillik tahsillerinden bir çok- mezun verdikleri akşam kız sakulunun iki sınıfı bulunduğu bu sınıflarda da <236> talebenin mev olduğunu söyliyerek önümüzde- il bir yatılı ve paralı — pansiyon W Manisa bölge- h bu ilim ve san'at yuva- dindan istfade etmeleri düşünüldü- Günü, pansiyon açılınca talebe mikta AM artacağı ve öğretmen kadro: Sunada İlâve edileceğini mekteb'n İnşaatı tamamlanmak üzere bulunul. u, Maarif Vekâleti enstitüye aİd bütün eşyaları hazırlatarak gön- deteceğini Manisa için faydalı ola- caklarını ilâve etti. |P Koridorlarda ayak seslerinin çok- Ç Jdakikadan dakikaya fazlalaşı. B Çazçtem namımma gösterdikleri £ ukadan dolayı teşekkür ederek ay- Oulacağım sırada, inşaatı bitmek üze- Ye olan konferans salonu ile sahne tertibatını da görmemi tavsiye eden direktörün bu iltifatlarını kaçırmıya-| “rak büyük salona geçiyoruz., Bura- ; Çü İşçiler hummah bir fanliyetle ça- i Temzi değil mi?. Salon beş yüz kişi- “den fazla alacak bir büyüklükte, bol JZİya, yüksek tavan insanın içine fe- rahlık veriyı 'ör, Ö, Kaya | Mehmed Spaho- “ nun cenazesi İ — 4 T nci Sahifede — bütün Yugoslavyadaki müslü - şefi idi. Bu vazifede şubat 1 penesinde Yuygoslav il gitinceye kadar bulundu. 1924 de Lüba Davidovj - ünde maliye yekilliğine 1927 de Yelk Vüküçeviçe tiçaret nazır olarak bu - , Bu vazifesinde A. Kro- % de devam etti. 1935 şenesine kadar muhtelif j İ » Hırvatça - Alnanca okur, Biraz sonra 1935 Stoyadinoviç- we Dr. Koroşeçle beraber hağici de N rliği idare heyetinde, rejis- umlüriyetin iyiye ve güzele doğ| Beltık devletleri Jaralanmışlardır. Radikal|yol bulmağa çalışıyorlar. Farıs - Doir gazetesi yazıyori Zorla garanti edilmek is- tenen Baltık devletleri Ne düşman, 'ne de çok samimi dost edinmek istemiyorlar Litvanya, Letonya Ki adalâriyle, şimal de Aland ada- |larına istinat ederek Rus donanma- ve Estonyaya diyorlar, Çü buğlar, Memelden tâ Leningrada ka- dar Baltık denizinin şazk kıyısında B |icabında doğrudan doğruya Lenin- grad üzerine bir darbe iadirecektir, Bresşt - Litovsk müahedesinin ruhu | ve eski Almanyuanın stratejik olarak göz diktiğ işeyler bunlardır. Mütte- 'fiklerin harbi,kazanmaları bu mak-s yavel plânına nihayet vermiştir. Fa- kat üçüncü Rayhın Kayzer gib ihare- kot ettiğine göre, davanın hâlü orta- sındayız. Şu var ki, Baltık sah Nlerinin rolü, şimdi artık Brest - Litovskinin ayni değildir. Çünkü Rusya, müdafaa sed- Bunlar küçük birer devlettir. En| kalabalık olan Litvanyadır. Onun da nüfusu ancak İki buçuk milyondur. olan Letonyadır. füsu 1,900,000, Estonyanın nüfusu 1,126,418 kişidir. 1920 de herkes tarafından istiklâl- leri kat'i olarak tanınmış olan bu üç küçük devlet, kendi hallerinde yaşa- İsını Finlandiya körfezine kilitliyecek, | (ANADOLU) Dünyanın çatısı: Tibet — Baştarafı 6 mcı sahifede — nevi hükümdar ilân olupur. Amelj'aistem de göyle tatbik olu- nur: Üç Pürçt kâğıda namzedlerin isimleri yazılarak — bunlar ayrı ayrı mukaddes kaba konur. Sonra, Tibet, seyhlerinden yüksek mertebeler ka- zanmış brisi oraya gelerek bu üç parça kâğıttan birisini mukaddes kaptan âlır; ve kâğıdın sahibi Buda ilân olunur. Biraz tarih Müteveffa on üçüncü Dalai Lama- 'nın henüz reisi ruhanil ge seçilmeden | rikatının baş şeyhine Galdan mabedi. |rin gölünde malüm olmuş ve bu su-|hükümet de burada bulunmaktadır. retle on Üçüncü Buda ne nazari ve |ne de ameli b'r kur'a merasimi geçir-|deki japon orduları meden Tibet tahtına kurulmuştu. esir düşmemek icin Hindistanda İn- da iki yıl menfa hayatı geçirdi. mak için serbest kaldılar, Bu devletler, milletler cemiyetinin vesayet gölgesi altında harpten son- ra toprak statükosunu dikkatle mu- hafaza etmoğe başladılar, Parlâmen- ter biner kanunu esaai yaptılar. Ev- velce çarlık Rusyasının ortasında bi- rer küçük — vilâyetken şimdi artık saadet ve muhtariyet içinde yaşama- | ga başladılar a harekete geçerek Almanya tara- Herkesle iyi münasebette bulunan |fıhdan yapılan Syet ve Barkam tah. bu devletler, Rusya ile Almanyanın | kimatına taaruz edecektir. arasında bulundukları için herhangi| — Tahkimat ne kadar küvvetli olur- bir emperyalizmden endişelen'yor-|84 olsun, eğer taaruz hareketi şid- lardı. gdetle tatbik edilecek oluma muka. Vakıa, bu devletlerin bir tarafın-| vemet edemez, Bu vaziyet, umumi | da da Lehistan vardır, fakat Litvan-|Bârpte Zeebrugede tecrübe edilmiş- ya ile Lehistan arasında bir hudut | tir. iştiraki mevcuddur. Bu devletler, va-| — Almanya, muhtemel Rus denizaltı ziyetleri icabı olarak muahedelere gi | PAmlesini önlemek için Finlandiya rişerek, bunların altında ezilip bo-|Körfez'ni kapatmak iştiyecektir, Bu | zulmak ta istemiyorlardı. maksadını tahakkuk ettirmek için Fakat gerek dahili, gerek harlci|deniz üslerine ihtiyacı vardır, plânları suya düştü. Bu deniz üslerinin serbest olması Dahilde, parlâmantarizm tepelene| Szımdır. Bunun için de Almanyanın di, bu üç devletin reisleri faşizme ya- | RİZa ve Tallin ile Dugose ve Aaland n bazı haraketlerin başına socerek |adalarının Kontrol a. buli bazan diktatörlüğe teşebbüs etmağe, | 7141 Jâzım gelecek, Bu İlmanları ve. bazan muhalefet etmeğe başladılar. |YA deniz üslerini kontrol etmek için Harict noktal nazardan ise, hâdi-|de, bu limanlar veya deniz üsleri ki. selerin hen çıkışında Baltık devlet-|min elinde ise biozer birer o mem» leri ön plâna geçti. Fakat her defa-|leketlere e! koymak icap edecektir. sında da kuttuldülür. İşte, o devletler de Baltık devletleri- Harict hâd'selerden bilhassa 1stı-|dir. Haritaya bakmak suretiyle bu üç Tap duyan Litvanya olmuştur. Baltık devletinin vaziyetleri meyda- Bvvelki gün Vilma hâdisesi, dün|na çıkan. Memoel, bugün de.... Muhakkak ki, Letonya ile Estonya Evet bugtn de, kendilerine, iste-|nin #'yasi ve stratejik âtileri üzerin- medikleri halde garanti vermek isti-|1€ Ruslardan duyulan endişe, üçün- yen Sovyet Rusya ile, cebren saldır-|*ü Rayhın ihtiraslariyle doğrudan mazlık munhedesi — yapmak istiyen | (?Eruya alâkadardır. Hitlen Almanyası arasında bulunan| A*ttırlardanberi değişmiyen birşey '0ç küştik Baltık devleti, güçlükle bir|YA*8a © da Cermanizmin Baltık deni- zinde deninleşmes'dir. Marcel Faute —— ca000——— Alimlerin dalgın- lık dereceleri di kurmuk için üdeta rekabete Biriş. miştir. —> | takriben altmış kadar olan Rus deniz altı gemileri, tamamiyle müdafaaya tahsis edilmiş olduklarından İsveçle | Almaniya arasında olaçak irtiyat ve muvasalaları karıştirabilecekleri gi.! bi, şimal denizinde ingiliz donanmasi Bir taratan Soyyetler birliği, bir taraftan Alman emperyalizmi ara- sında kalmış vaziyottedirler. Haki- katte Almanya, Baltık devletlerine daha çok korku veriyor. Bunun için- dir ki Letonya ile Estonya ister iste- mez Berlinde malüm paktı imzala- mışlardır. r eri BE 8 Di A sişi Nw!oııyfn.nn taly ine ve Rusyanın ne istifadeleri var ve bu|CEPp saatini M’ amıştı dovletleri «himaye etmek> «himaye| — Alimlerin, dahilerin dalgınlıkları ettirmek» için bu iki devleti tazyik| meşhurdur. Bu bakımdan ilk şöhreti eden sebepler nelerdir? kazanan Arşimedin, Romalıların bas- Şimali ve şanki Avrupa haritasına |kını karşısında takındığı tavır daha bakacak olursak bu sualin cevabını|mektep smralarındanberi hepimizin bu haritalarda ve kolayca — bulabi- | hatırasındadır. — liriz. Kendini hendese davalarına ver. Emperyalist Almanya 1918 de Rus| miş olan büyük Arşimed, çalıştığı larla yapmış olduğu Brest - Litovak|odasına giren — Romalılara dönüp, muahedesiyle ne niyette olduğunu | «beni dalrelerimle rahat bırak!» des Terinin niçin beş yaşında dir. Cevap verelim: On üçüneü Dalal Lama vefat edeti ! geçirilemiyen Çinle temas edip ko- beş vil öluyor. Tibetliler beş yıldan. eri bu çocukları — aramaktadırlar. Be* 'Yıl sonra bin güçlükle bulanan mükaddes namzedler, — yazdığımız | gibi nihayet temmuz İç'nde bahtları- | nı deniyeceklerdir. İkinci hücum Tibette Çinlilerin Paushan Lama İki: reder i b İman .7 İağını verd'kleri ikinci bir reisi ruha. | Fimselerden torakki tohumu alma nileri vardır. Dala Lama ile bu refsi tamamen biribirlerine müsavi hak- ka malik olmakla beraber, ayni za- manda yekd'ğerinin rakibidirler. İşte bu rekabet neticesiyledir ki 1f4 senesinde Tibetlerin Dalaj La-| ması Çinlilerin Panshan Lımmnı) memleketten kovmuş ve o da tabila- tiyle Çine iltica etmiştir. Çinliler, bu vak'ayı kendi şerefle-| rine yediremedikleri için Tibet üze. Tine yürümek istemişlerse de, Pas han Lamanın ölümü onları bu fikir. lgrinden vazgeçirmiştir. Çin tarikiyle Lassaya gitmek, ay- Tarca yolculuğu intaç eder. Halbuki Hindiştandaki İngiliz mıntakasında kolaylıkla Lassaya gitmek mümkün. dür. Tibetli hacıların ve tüccarların ta- kip ettikleri tarik burasdır.İngilizler, bu yol sayesinde Tibet arazisi dahi- linde yapılacak olan tahrikâtı kont- Yol ve ieabında oraları himaye etmek imkânını bulmaktadır. Bakalım temmuz netice verecektir! Tibet din'nin — Hindistandaki ve Çindeki salikleri büyük yekünlara baliğ olmaktadır. piyangosu ne el —— 00——— Şimal den'zindeki ba'ıklar Manş de- nizini bilmiyorlar Balıkların öyle âdetleri ve yaşayış tarzları vardır ki bazan insanı şaşır- tar bile... Avrupada, şimal denizinden Atlaş | denizine doğru her sene, muntazam balık muhacoretleri olur. Bu külli- yetli balık akınları, İrlanda, İskoçya ve İngilterenin şark sahilleri boyun- €a uzanır. Şimal denizinden Atlas denizine göç eden balıkların mubhaceret se- “iliz mıntakasına iltica etti ve ora- palıları işe On dördünecü Dalai Lama namzed. 'neticeye varılacağı meselesi, olup ta|kuvvetleriyle Çinliler arasında ı Mütehasıların söylediklerine göre başka yaşta bulunmadıkları cayista!-nüz münakaşa hududunu aşmamış-|Japonların bugün bile kendilerine ga V.dın Öyle anlaşılıyor ki hikmet fii- Dostların itirafı - Japonlar Çinde hiçbir şey yapmadılar Bünü yazan Frankfürt Saytung is- mindeki bir Alman gazetesi Pekin şehri, bugün, japonyanın'olmak, bu kültürün anahtarına tek işgal etmiş olduğu beş şimal vilâyeti. başına sahip olmak, Çinlinin şuurum: önceki yeri, mintarafillâh Tibet ta-İnin hükümet merkezidir. Tokyonun da yaşamaktadır. Çinli için japonya, kontrolü altında çalışan muvakkat tilmiyerlerden mürekkep bir millet- tir; bu millet, kendisinin bugünkü Japon büyük elçiliği, gimali Çin - tekmil kültür hayatını Çin tefekkü. başkumandanı, Yüne borçludur. Çin dairesi hasılı Lütün erkân ve ma-| — Her iki millet de biribirinin mane Bu Buda, tam yirmi beş sene mem- | kamlar bu şehirde toplanmış bulunu-|vt varlıklarına hücum etmektedir. Teketini güzelce idare etti. Bir defa,|yor. Bütün bunlar Çin ile barışmak, | Biribirlerine rencide eden bu iki reil- Lassayı işgal eden Çinlilerin el'nelanlaşmak için çalışıyorlar. Tet arasındaki ideoloji düşmanlığı o Ancak mesai teşrikiyle, ve Avru-|derece büyümektedir ki, bunu orta- karıştırmadan Asyaya ve-|dan kaklırmak siyasf düşmanlıktan rilecek olan yeni nizamla nasil bir|daha güç olacaktır. , Cinlinin, en dermansız bir anda »|bile kendisini manen Üstün görmeşi, tar. Hatta münakaşa sahasına bile he|ye edindikleri barışmaya en büyük nüz girişilmiş değildir; sadece, elelengeldir. Japonlar, Avruna ile Amerika, Çine, belki yür yıldanberi yardım e-t tiler: fakat Cini daha viyade felâke- te sülrüklediler, diye tddia ediyorlar, Gene janonların ide göre, nuşmak teşehbüsünde bulunuyor. Mançouriyada, japonlar memleke- ti müstahail bir vaziyete sokmuş ol- dukları halde simal Cinde <işgal al- tında olan topraklar» vaziyetinin dı gına çıkamamışlardır. Bu eski kültür toprakları, âdeta,|' vaktiyle kendisinin tilmiyleri olan Na japonya Cine vardim ödecek ve ona nerkantil hüdkümlızından âzade, kki getirmcektir. >ir de pmakeri tarafı var. Harn hiç bir yerde. hatta almalt Dinde de sona ermiş değildir. Her ne lar japonların bu sahada cenhele- i yoksa da. işgal altında olan yerler- Te cete anuharebeleri devam etmek- edir. İssal altında bulunan toprak- 'ar © kadar geniştir ki, muzufler ta> >afın ne simendiforerli, ne yolları ve ne de sehirleri elinde tutmasına im- kÂân yoktur. Japonyanın bu beş vilâyette bulu- nan yüz binlerce kişilik müsellâh kuvvetleri, işgal altındaki toprakla- Trtam'Bir köntrol içine alnik kefrer bii sahası olduğunu son yıllarda garpitinde değildirler. İşlek kasabâ” vö devletleri de kabul etmeğe başlamış | köyletden bir kaç kilömetre ayrıl- lardır. Hatta, ingiltere, en çok müta-|dıktan sonra, insan bir tek japona libeleri olduğu anda bile, Çinin burastlamamaktadır. japonlar Pekirde kısmını boşaltmak için, japonları zor|bile, civarda yazlık sarayın dışına hyabileceğini aklından geçirmemiş-|çıkmamaktadırlar. tir, Japonların davaları çok daha şü-| Ceteler faaliyette - olduklarından mullüdür. japonya, bu beş vilâyet |Ming kabirlerine gidilemiyor; büyük ten, hükümet merkezi Pekin olan|seddeki Mankav geçidinden geçmie- ikinci Mançuko yapmak niyetinde|nin imkânı yoktur. Çeteler, Pekinin değildir. japonyanın gayesi — tekmil|sularına kadar soku$nakta, batta şeh Çine şamildir; o tekmil Çin toprakla-'re bile girip asker toplamakta ve pn- vında ve dolayısiyle uzak şarkta tek|dan sonra da topladıkları kimseleri, başına hâkim olan davası peşinde -|kale kapışındaki japon nöbetçileri - dir. nin önünden çıkarıp götürmektedir- Bu hal tarzının manası, Avrupaller, nüfuzunun s#ona ermesi ve Avrupa-| — Bu çetelerin miktarı, silâh ve or- hlara ait olan tekmil imtiyazların or-| ganizasyonları hakkındaki rivayet- tadan kalkması demek olduğunu ilâ-|ler muhteliftir. japonlara, — cete adı veye bile hacet olmasa gerek. verilen bu kuvvetlerin beheri 4000 Japonlarla Çinlilerin müşterek ol-|kişi olmak üzere 50 ile 60 tümen dukları bir nokta varsa, o da sömür-|nrasında olduklarını kabul ve teslim geciliğin şarkt Aayada artık sona er-|ediyorlar. Santung cenubunda- ke- miş olduğu keyfiyetidir. japonların|za japonların verdikleri malümata Asyada yeni nizam parolası, bu ba-|göre - miktarı yüz bin kişiyi bulan çe kımdan bugün artık bir realitedir.|teler dolaşmakta olup, bunlar Pukav Yalnız malüm olmıyan bir şey varsa, |ile Tiençin arasındaki demiryolu © da, bu iki milletin ne suretle anla-| icin çok büyük bir tehlike arzetmek- şabilecekleri meselesidir Muhakkak | tedirler. olan şudur ki, uzak şark, garp kapi- talizminin faaliyet sahası olmaktan mak azmindedir. Pekinden bakılınca, harp, yalnız askeri ve siyast bir ihtilâf değil, bun. lardan da daba ehemmiyetli olan ma- nevt bir dramdır. Burada fiil ile hi tayat balinda kar met ezeli bir zit arşıya bulunmak le: «Sen kabasın!» diye hitap ediyor. Fiil ise ona «Sen zayıfsın!> diye kar- Bılık verivor. “Simalt Cinin, fapon nüfuzunun ta- Fronbufurter Savtung Istanbul Cağaloğlu çıkmıştır. Ancak, iki milleti hiç değilse şima- Könü l AAi ŞIHıat Yurdu bu hakikatin kâfi gelmediği besbel- lidir. japonlar boşluğa el uzatıyor- lar: Çin güzideleri onlara aldırış et- ğ a iyorlar. Onlarla'masai — teşrikinde İ sONTa laçıkça meydana çıkarmıştır. Letonya | diği zaman, kendini de dünyayı da, beplerini ve mubhaceret istikametle-|M'Y' DĞ ” B l e $-7-1936 da ayan .İu'kçı:ı:ı'ı. nazırı Clelens, bize Al-|tehlikeyi de unutmuştu. Hele, banyo- İrini tetkik eden mütehasmıslar, balık- wî Henkel çlebikeeek kimenlerin ŞLED PESAAĞİNUR. 20 2ÜOT v ea w 1938 mebus seçiminde manyanın bu maksadın! hatırlatmış- (sunu alırken, yüzen bir elsmin hare- |ların insiyaki olarak Manş kanalını, Yeni bir kı n ,'.':'__'k Sarayevo mobu-İur; Almanya doğrudaa' doğruya bü|ket kanununu keşfettiği gün, onun s9- 'yani şimal denizinden Atlas denizi.| | “'"“'_ u“"'_:d'”*_ v Ve Hebpoluktan ço (palak devletine hâkim” olmak büi-|kağa: gırılçıplak fırlamas ve “ebül: İne giden-en kestirme yolu bümedik- Seemur etti ve ayan azalığını alı- vi 1939 di İ gubat ıııd:ı Dragişa gene nafu etti. müsaade etmediği i - e) B dalkın G S * leedl DZıyı. av- 'ej . sd» Harfde &.:kme:ı Hasa- tim tahsillerini mükem K E yon; maksadı da bütün Baltık deni-|dum>.. Buldum!> diye avazı çıktığı zinde tefevvukunu sağlamlaştırmak,| kadar bağırması çok meşhurdur. Finladiya ile İskandinavyayı ve Le- histanı tabiyeti altına almaktır. Almanya, bu suretle Rusyayı Av-| halde, yemek odasını bir türlü " bula- rupadan harice atacak, kendini em-|mazdı. O derece dalgın idi ki dostları 'yel takip ettikleri yolu takibe devam Denilebilir ki, niyete alacak, harp olduğu zaman| kendisini bir gün, elinde bir yumurta mak imkânını bulacaktır. Diğer cihetten, Danzig Königs- karken görmüşlerdi. Fransanın en meşhür mikrop avcı- tekniği, modern organizasyonu beng ve Memel gibi mükommel deniz|sı Pastör, önüne gelene basit tehlike-|ğunu ıny_lırhn. elindeki bir salkım ponlardan, kendi ifadelerine fsleri de Alman donanmasının eline|sinden bahsederdi. Bir gün sofrasın- Üzümü bir su bardağına sokup adam |;kinci elden almamak istiyorlar. Çin geçecektir. Letonya limanlarına ud sin N da yanındaki — kadına, yıkanmamış ve sahilde-İmeyveyi yemenin çok tehlikeli oldu. lerini tesbit etmişlerdir. Deniz hayvanları mütehassısları vaffakıyet Fizikçi Nevton, çalışma odasından |şimal denizi — balıklarının, İngiltere hat oldukları plânlı bi çıkıp bir kaç defa önünden geçtiği /| adaları henüz Avrupa kıtasına birle-| KD hiç şik iken, ecdatlarının binlerce yıl ev- ettiklerini iddia ediyorlar, Sersem iki oğlu ve bir kızı İsveç demir madenlerinin inhisarını| olduğu halde, tencerede kaynamakta | balıkların koskoca Manş denizinden | elde ederek harbi uzun müddet uzat-(olan saatine büyük bir dikkatle ba-|haberleri bile yok.. Halbuki ne hdn 'nan bu beş vilâyette Adeta felce nuğ-| sefer ediyorlar.. kıllı yıkamış ve ondan sonra da, bar. dağın içindeki suyu içmişti. dursun, japonlar muvaffak olamamışlardır. on yıldanberi hum-|| — Istanbul Telefon! 23165 malı bir surette devam eden e— , işgal altında — bulu- vamış bir haldedir. Çinliler, nod;ı göre; Klerin gururu hudutsuzdur. şark kültürünü baştan aşağı