25 Mayıs 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

Sabilfe — 2 FIKRA Zavallı insan! Belley yıldımımın ne vakit Saime Sâdi görükeceğini, güneşin ne vakit tatulacağını bilea insan oğlu, harbin me aaman, nerede petlayıp Baagi topraktan aere- lere, hasgi ırktan hapgı tulara kadar geçeceğini Elma ağıcıne apı verup oodan erik yaratan, göklerin bia metre fırlayıp tekrar toprtağa dönen; sütten elbise yapan, dört bin ee me evelki bir kafatası ile koskoca bir ırkıu tazihini ve koskoca bir medeni- karçı ayaklarına çizmevini 1 çisen insen, yaklaşanı tehlikeye tayia edemiyor.. — Zavallı içine doğru ni silâba uzatmaktan başka hçbir şey yapamıyor.. Zata z medeniyeti ve müvaetneyi, diramıyor. İçi hayat lerle do'u, öldürmekten, yıkmaktan, yen ça yaratıcı inraa; mütemadiyen vahşete, memeğe sevkediliyor. Kendi kendisini ve kendi eserini ortudan gönderiliyor. Zavalh insan! Kut imkâs) var mıdır? ile, kalbi diğergü mlıkla, nli beşoriyelin bu emeali bulunmar acsi karşımada sarların — Öteti dınh——u M ve iztıraplarla yoğrularal rm o nin İlk tobi iasanı gefkat ve — azalet. yakmaktan, yok etmekten nefret du. tecavüze, hakkı çiğ- kaldırmağa inayete, düşünmemek, Bapızlrı, yu büyük yığınlara çevirip sorunuz: — Kim bal Birdenbire her el kalkacak, ber ağız açılacaktır. — Baen!... Bizl.. Yirminci atır sonrasının bu böyük keşmekeşi €0 ağıına yatmış tarhoşa benretilirse ileri Akrep öleceği saman, kuyruğunu kıvırır, içindeki dünya, bir uçu: p olur mu; bilmem.. iğnesini kendi sırtına saplar: mış. Bagfakü ruh ve muvascao bosgusluğu da ayni şeyi hatırlatıyor: İhtiyer düoya, kuyruğunu kıvırmak üzeredir. Za'allı yirminci asr inaanı! Limanımızdan |Alsancak takımı 15 günlük ihracat istatistiği 1 Mayıstan 15 Mayısa kadar -— limanımızdan dış memleketlere yapılan muhtelif ihracat hak- kında şehrimiz Ticaret ve S — nayi Odasınca bir istatistik har gırlanmıştır. Bu istatistiğe göre, oa beş günlük ihracat mikdarı — şadüre Üzüm 1200 ton, incir 1,5 — ton, hurda incir 25 ton, pae- > muk 466,9, palamat 477,7, zey- “tinyağı 408,9, a p 285, buğr IM bakla 81,9 kumdarı 29,2, nobut 53, suzam 25, çavdar — 122, kepok 150, küsps 303,3, — baüdem 8,4, deri 90,4, palamut bulâsası 102,1, tütün 1097,3, — gütün kırıntısı 70,1, miyankökü - 99, halı 2, delne yaprağı 20,1, k çbvıı 2, ceviz kütüğü 9,4, zım- x deni 200 ton, gökboya kilo. Hayvan ihracatı; gene on beş — zu, S70 koyun ih aç edilmiştir. Polonya ve ıhracatımız Yeni bir kararname f neşredildi Polonya hükümeli 30'N san 938 tarih - tadar Polo yaya Cidhal ei c ke vazı maddelerin gümrük resm rini indirmiş bir Kısm'ın' da gümrük resminden n inl tu'muştu. Şehrimiz Türko- — hs müdür.üğüne gelen malümata © - Poloiya hüküneti yeni e karsrname neşrederek ayai < ddecer hakkındaki gümrük e 2 â ve muafiyetini 31 Bi- dve eşxa 1938 tarih ne kadar ge — 16 ANADOLU Şehır Dahili Haberleri W—â | İzmir elektrik F Dahili komusyoncularla | santralı MN Tevsi plânı kabul edildi Bu sene Fuarda fevkalâde tenvirat ve ziya oyun lan iç.n, şehir ihtiyadına muar dil miktarda — fazla ihtiyaç vardır. Bu mühim ihti- yaç nazarı dikkate alınarak Iı mir elektrik & için Nafıa Vekâleti teşebbüste bulunulmuştur. ber aldığımıza göre, v İzmir elektrik ve tramvay şir- ketinin, santralın tevsii hakkın- da hazırladığ plânını tasdik etmşitir Imtihanlar 28 Mayısta ders kesiliyor Şehrimizdeki Liselerle Orta ve Öğretmen okullarında birinci ve ikinci sınıflar talebesinin yapılacak —| kânaat notlarının tesbitine mu- İstanbuldan şehri- mize döndü Alsancak takımı, dün İstan- buldan dönmüştür. Haber aldı- gumıza göre Saim İstanbulda kalmış, Cemil de A ıkaraya git- miştir. Üçok takımı, bu hafta milli kime müsabakaları için İstan- bula hareket edecektir, Galatasaray maçları Bay Vahyinin teczi- yesi istendi Galatısaray kaptanı Bay Va- hyinin, İzmirdeki Galatasaray takımı müsabakaları hakkında İstanbul gazetelerine — yazdığı yazılar, hakikat hilâfında sporcularımızı rencide edecek mahiyelte görülmüş, Türkapor karumu İtetir: merkesi, - genel merkeze müracsrat ederek bu çirkin hareketinden dolayı Bay Vahyinin tecziyesini istemiştir. ve Ankara sergievinde 15 Mpyısta Ankarada sergi evinde açılan Enstitü ve San'at okulları sergisinde İzmir Cum- huriyet Kız Eostitüsünden gön- derilen eşyalar fevkalâde be- genilmiştir. — Yalnız İzmirden gönderilen 140 eser için aynı bir daire tahsis o'unmuştur. Fuarda hazırlıklar Etibank için Fuarda inşa ettirilecek büyük — paviyonun yeri tesbit edilmiştir. Filistin resmi ve hususi müesseseleri- nin Faarımıza iştirak edecek- lerini yazmıştık. Bu müessese- ler için paviyonlar ayrılmıştır. allim meclislerince başlanmıştır. Cumartesi gününe kadar notlar tamamypan tayin edilmiş olacak 28 Mayısta dere kesilecek, 8 Haziranda üçüncü sınıflar tale- besininin imtihanlarına başlana- caktır. Nüfus Kayıtları Dört kaza memuru da müdüriyette çalışacak Dahil ye Vekâleti; 934 sene- sindenberi işlenmemiş olan nü- fus kutuklenııu bir an evel doğum ve ev- lenmelerin kütüğe kaydı lâzum geldiğini vilâyete bildirmiştir. Dahil'ye Vekâletinin emri üzerine Seferihisar, Çeşme, Fo- ça ve Karaburun kazaları nüfus pleri de vilâyet müfas müs dürlüğünde çalışacaklar ve kü- tüklerin işlenmesinde — yardım edeceklerdir. Kermes Perşembe günü Ko. zak yaylasına çıkılacak Bergama Kermes eglençeleri devam etmektedir. Parşembe günü program mucibince Kozak yaylasına çıkılacaktır. Vali B. Fazlı Güleç, şebrimizdeki kon- solosları Kermes için Perşembe ünü Bergamaya davet etmiştir. î(onıoioılır o gün Kozak yay- las'na çıkacaklar, gecede Ber- gama ilimevinde kalacaklardır. İnciraltındaki bataklıklar Şehrimiz Sıhhat ve İçtimai Muavenet müdüru Dr. B. Cev- det Saracoğlu, dün sitina mü- cadele reisi Dr. B. Şevket ile İaciraltı mevküne gilmiş, orada kurutulacak bataklıkları - tetkik etmiştir. Ba bataklıklar süratle kurutulacaktır. TAYYARE Sinemasının Rekor ve zafer haftes: bugün 2 büyük filim birden Saadet Gecesi Bora ve Meyerling filimleri Kahramanı CHARLES BOYER Ve güzellik ve zarafet timsali: Taralından temsil edilmiş Aşk... Heyecan... JAN ARTHUR Kahramanlık ve sergüzeşt filimi Ay.ıea PIERRE RICHARD WILM — SEŞUE HAYAKAVA Tarahadan büyük bir kudret ve salâhiyetle temsil edilmiş Y O Ş IVA R A Sevenlerin ve seviİsnlerin romanı _—T_'-UT—_—'—' Ayıca Saanslar: Yoşvara : PARAMOÖ 3,10 ve 7 de... ö Saadet grces AL 5 ve 9 da elektriğe | .Ik. # | Maliye arasındaki ihtilâf 'Oda ve borsa reislerinden mürekkep bir heyet Ankaraya gitti Dahili komusyoncuların eski senelere aid kazanç — vergisi yüzünden, İzimir komusyoncula- rile maliye dairesi arasında bir ihtilâf husule gelmiştir. | — Ticaret Odasıreisi Bay Hak- Balcıoğlu ile, Borsa reisi Mazhar İzmirlioğlu, Borsa ider re heyetinden Mazhar Mene- menli ve Ticaret Odası yazı işleri -şeli Osman Torgaydan mürekkep bir heyet, bu ihtilâ- fia hal şeklini, hükümet mer- kezinden rica etmek' üzere bu gün Ankaraya hareket etmiştir. İhhtlâf şudur: 2290 sayılı kazanç vergisi kanununun 7 inci maddesi h- ricinde kalan dahili komusyon- culır, şimdiye kadar mezkür hânunun 34 üncü maddesinin Ç fıkrası hükümleri dahilinde, oturdukları binanın gayri safi i üzerinden vergi tahakkuk iline tâbi tutulmakta Bıı defa bu gibilerin mua- melesi an konsinyasyon mua- mele yapan komusyonculara kıyas edilerek 933 yılından iti- baren maliyeye beyanname ver- mekle mükellef tutulmak — iste- nilmektedir. Halbuki bunlar kanunua ta- rifatı dairesinde delter tutma- mak ve bugün beyanname ve hesap verecek mevkide değib lerdir. Bu hususta yapılan teşebbüs- Te-ve Ankaraya giden heyetin izahatı üzerine İzmir defterdar. lığına Maliye Vekâletinden ya- puan tebligatta bu komusyon- culara dahilden mal gönderen- ler büyük ticaret ve sanayi mü- esseseleri ise burada bu malla- dedilebilecekleri izah edilmiştir. Bu izahattan sonra büyük t- caret ve sanat müesseselerinin tayini meselesi ile karşılaşılmış- tır. Bazı alâkadarların mütale- alarına göre, ticari manası ve umumi bir ifade ile büyük sa- nat ve ticaret müesseseleri di ye kabul edilecek mahiyette bir teşekkül dahilde mevcud de- gildir. Çünkü mücssese veya ti- câret evi denince hatıra gelen fabrikalar, bankalar veya buna benzer şirketlerdir. Bu mesele asıl ihtilâfın tefer- rüatıdır. Ihtilâfta komusyonların danok- tai nazarı şu merkezdedir: Bir mükellef beş senelik ver- giyi maliyeye ödedikten sonra tekrar eski senelere avdet et- mek ve o seneler için vergi al- mak beyanaame mükellefi; giren sınıflardan değildir. Bina- enaleyh âranı artları ifa et- mesine fiilen imkân bulunama- maktadır. Diğer taraftan ticarette em- niyet ve istikrâr esası şart ol- duğuna göre beş sene eval ya- pılmiş işlerden ve tasfiya edil- miş hesaplardan yeniden bü- yük mikyasta hesap aramak maddi imkânsızlıklar doğrmak- tadır. Yeni bir tüccar, işe başlar- ken herşeyden evel devlet mü- kellefiyetlerinin ne olacağını ve bu mükellefiyetlerinin altından kalkıp kalkamıyacağını hesab eder. Vergi yılı içinde tahakkuk ve tahsil edilmesi lâzımgelen bir devlet mükellefiyetidir. Her sene her mükellefin mükelleli- yet şekilleri herhangi bir tel- sir ve şahsi prens plerle deği- şecek olursa kanunların ve emir- lerin tatbikindeki ciddiyete de tesir yapar. Bunun bir de aksi ciheti my- talea edilmektedir. Vaktile oturdukları binanın ayni safi iradı iki bin İiradan fazla olduğu için bilânço ve beyanname verip vergilerini ona göre maliyeye ölemiş olan mü- kellellerden bu defa gayri safi irad üzerinden vergi vermeleri istenmektedir. İki bin liradan fazla gayri safi iradı olan binalarda oturanların beyaaname vermek veya gayri safi irad üzerinden mükellef — tutulmalar muhayyer bulunduğu iki bin lira gayri safi irad üze- rinden vergi ile mükellef bu- lunduklarından bahbisle yeniden bunların da mükelefiyet şekil- lerini değiştirmek istemektedir. Alâkadarlar, vaktile beyan- mamo vermiş ve beş setede bu vergiyi ödemiş bulunduklarına n mükellefiyet — şekilleri- nin değişmesinin kendileri için ödenmesi mümkün olmıyan bir vergi ile — karşılaştıklarından itiraz etmektedirler. Bu itiraz, Ankarada Maliye ve İktisad Vekâletlerine bildi- rilecektir. Sanayi işçilerinin içtimaı Kadın işçilerin ço- cukları için yu- va kurulacak Sanayi işçileri umum? toplan- tısı şehrimiz Ticaret odasında yapılmıştır. Bir yıllık çalışma raporu ve hesab cedveli okun- muş. 937 de-esnaf işçi kurum- ları yardımları şükrünla — karşı- lanmıştır. Esaaf birliği 938 büdcesine konulan işçi kadı n çocuk- larını bırakmaları için bir ço cuk yuvası kurulması hususun- daki tahsisat azaların efradı ai- lelerinin bakımını, sıhhi ve içti- mai yardım temini için senede birer lira aidat vöerilmesi itt- fakla kabul edilmi; Teşekkür Son vezifeye gelmek ve diğer suretlerle acılarımı paylaşmak nezaketini gösteren kıymetli ve ve hatırşinas dostlarıma teşek- kür ederim, Mabel De Sön vazileye zahmet buyuran ve diğer suretlerle acılarımızı paylaşmak nezaketini gösteren kıymetli ve hatırşinas dost ve meslekdaşlarımıza teşekküre mu- teber gazetenizin tavassutunu rica ederiz. GERİ TABAKO KOMPINA Direktörlüğü Nafıa fen memurla. nın imtihanları Nafhıa fen memurlarının her sene yapılması mutad olan mü- herdisliğe terfi imtihanlarına başlanmıştır. Vilâyet naha fen memurları, öğleden sonra — vi- lâyet salonunda toplanmış, Na- ha Vekâletinden gelen imtihan sualleri yazdırılmış ve fen me- murları, bunlara tahrirt cevap- lar vermişlerdir. İmtihana bu- gün de devam edilecek ve son- ra imtihan evrakı, tetkik için Nafıa Vekâletine gönderilecektir. —— * Millet Mecli- sinde Ankara, Meclisi bugün saat 14 de top” lanmış ve 1938 büdcesinin mü” zakeresine başlamıştır. Toplam tiya B. M. Meclisi reisi B. Ab* dülhalik Renda riyaset etmekte ştır. Celsenin açılışım — müteakıp 1937 yılı muvazenei umumiye- sine dahil bulunan bazı daire” ler büdeelerinde değişiklikler yopılması hakkındaki 'kanunun müzakeresi yapılmıştır. Bu kanunlar hükümlerine gö re büdcelerinde 801,854 liralık münakale yapılmakta ve gene bazı büdcelerin muhtelif ter tiplerinden indirilen 91,996 li ra da yeniden açılan bazı fasılı lara fevkalâde tahsisat olarak konulmaktadır. Gene bu kanunla muvazenel umumiyeye dahil bazı daireler büdeelerinin bir kısım tertible- rine 4,391,700 lira munzam tahsisat ve 3,023,800 lira da fevkalâde tahsisat olarak verik mektedir. Kanunun heyeti umumiyesi üzerinde söz alan B. İstemat Zihni (Eskişehir) birçok iyi iş- ler için verilmesi istenen mun: zam tahsisat arasında balıklı hastanesi için de 35,000 lira verilmiş olmasından dolayı hü: kümete teşekkür etmiştir. Kanunun maddeleri okunarak kabul edildikten sonra reis B. Abdülhalik Renda 1938 muva: zenei umumiye kanununun mü- zakeresine geçild'ğini bildirmiş ve söz Maliye Vekili Fuad Ağ- ralınındır, demiştir. Bunun üzerine kürsüye gelen Maliye Vekili Faad Ağralı Cü- yük Millet Meclisinin tetkik ve tasvibime erzedilmiş — bulunan 1939 büdeesini geçen yıllar büdcelerine nazaran farklı ve tahsisat fazlasının — vekâletler büdbelerine sureti inkisamı ile varidat membalarındaki inkişa* fi izah eylemiştir. Müteakıben muhtelif hatipler soz almışlar ve büdce üzerinde bazı temennilerde — bulunmuş- lardır. Heyeti umumiye üzerindeki müzakereden sonra maddelere geçilmiş ve muvazenei umumil. ye kanununun 1938 masarifatı karşılıı —olarak 248,307,048 lira tahsisat verilmesine ait bi- rinci maddesi okunarak kabul edilmiştir. Bugünkü toplantıda kabul edilmiş olan büdceler Büyük Millet Meclisi riyaseti, Riyaseti cumhur, Divanı muhasebat, Baş vekâlet, Şürayı devlet, İstatistik genel direktörlüğü, Diyanet işe leri reisliği büdceleridir. Ankara, 24 (Radyo) — B. M. Meclisinin bugünkü içtimaın- da büdee müzakerelerine de- vam olunmuş ve Maliye, Milli Tapu ve Kadastro iğü, matbuat umum , emniyet umum Mmü- dürlüğü, jandarma umum ku- mandanlığı, sıhhiye ve adliye büdeeleri kabul edilmiştir. Büdce müzakereleri esnasın" da Dahiliye Vekili B. Şükrü Kaya, Adliye Vekili B. Şükrü Saracoğlu ve Sıhhiye Vekili B. Halüsi Alataş uzan beya- bulunmuşlardır. Bir Fransıztayyaresi kayboldu Paris, 24 (Radyo) — Dün, , askeri tayyare — istasyonundan Havra hareket eden bir tay" yare, — kaybolmuştur. Tayyar renin, Havr civarında düştüğü zannolunuyor. ğ