23 Kasım 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

Amerika Ayan azasından Bay ransının iflâs ettıgınden bahsolunuyor Borah, Amerika Uzak Şark ihtilâflarına karışmamalıdır, diyor. Muğla - Fethiye — Brüksel 22 (Radyo) — 9 lar konleransı, bugün sat 17 de B.(Spakın - riyasetinde toplan: mıştır. Bu. toplantıda, İngiltere, Fransa ve Rusya baş delege- leri hazır bulunmadıklarından, ikinci murahhaslar taraflarından temsil edilmişlerdir. Konferans, yarın tekrar topla- nacak, B. Norman Davis ile Malkom Makdonaldın ileri sür- dükleri nazar noktasını müzakere edecektir. Vaşington 22 (Radyo) —Bura siyasi mehafili, Brüksel konfe- ransının - tamamen iflâs ettiği kanaâtini gösteriyorlar. Âyan azasından B. Borah Amerikanın, Uzak şark - ihtilâf- larına müdahale etmekten sakın- ması lâzım - geldiğini beyan ey- lemiştir. Brüksel, 22 (A.A) — Dokuz devlet konferansı bu sabah tekrar mesaisine - başlıyacaktır. B. Delbos, B. Eden ve B. Lit vinofun yerlerine — mütekabilen B. De Tessan, B. Makdonald ve B. Potemkim kaim olacak- hardır, Konferansın Japonyanın hattı hareketi yüzünden — tahaddüs etmiş olan vaziyeti hulâsaten izah eden karar suretini kıbu[ ettikten sonra Salı smğddekişkimal, zannolunmaktadır. İyi malümat almakta olan mehafil Amerikan ve İngiliz mu- rahhaşlarının Fransız murahhas heyetine bildirilecek bir formül üzerinde mutabık kalmış olduk- larını bildirmektedir. İtalya murahhasının aleyhde vermiş olduğu reyden ve İskan: dinavya devletlerinin beklenil- miyen istinkâflarından sonra B. Litvinofun konferansı birdenbire terketmesi dolayısile B. Norman — Davisin gitgide ihtirazi bir hattı hareket ittihaz etmesi karşısında Çinin güvenabileceği yardımların sahih hududlarının ne olduğunu bilen B. Vellington Koonun Ja- — pon taarruzuna karşı yeni bir protestoda bulunması - ve dev- letlerden bir kere daha Japon- yaya harp malzemesi gönderik — mesinden ve kredi açılmasından vazgeçilmesini — ve kendi mem- lçketine yardım edilmesini iste- mekle iktifa eylemesi muhte- meldir. Arnavudluk istiklâ. linin yıldönümü Belgrad, 22 (Radyo) — Ar- navudluk istiklâlinin yildönümü bu ayın yirmi beşinde bütün Arnavudlukta parlak merasimle kutlulanacaktır. İstanbulda feci iki tramvay kazası İstanbul, 22 (Hususi muhabi- rimizden) — İki gün zarfında şehrimizde iki tramvay kazası #ldu. Bu kazalar neticesinde bir Vâtandaşın kolu, diğerinin ba- Cağı koptu. Kredili Satışlar Altı Aya Çaıkarılmıştır yolunda bir kaza 29 kişi taşıyan bir L.ım)ou devrilmiş, ıçındekılcrden 2 kişi ölmüştür. Muğla, 22 (Hususi muhabirimizden) — Bugün Muğla - Fethiye yolunda feci bir kamyon kazası olmuş iki kişi ölmüştür. İçinde 29 yolcu bulunan bir kamyon, Feth yeye giderken, Kemer- Fethiye arasında ve 19 uncu kilometrede İreni kırıldığından bir hendeğe yuvarlanmış ve kısmen - parçalanmıştır. Yo'cu'ardan - iki kişi ölmüş, surette yaralanmıştır. beş kişi ağır ve 12 kişi de halil Muğla, 22 (A.A.) — İçinde 29 yolcu bulunan bir kamyon Fet- hiyenin Kestep kamununa giderken Kemer kamunu ile Fethiye arasında ve Fethiyeye 19 kilometre mesafedeki Düzçam mevkiinde freni kırılmış tekerlek hendek çukuruna giderek kamyon devril- miştir. İçinde bulunanlardan iki kişi ölmüş, beş kişi ağır, 12 kişi de hafif surette yaralanmıştır. Kont Cianonun Ankara seyahati Seyahatin gayri muayyen bir zamana) *kkil eden unumi heyet bur tehir edildiğinden bahsolunuyor Belgrad, 22 (Radyo) — Politikâ gazetesinin istihbaratına göre, İtalya Hariciye Nazırı Kont Cianonun Kânunuevel bidayetinde Ankaraya yapacağı miştir. İtalya Hariciye Nazırı, seyahat gayri malüm bir zamana tehir edil- beynelmilel hâdiseleri Romadan takip etmek macburiyetinde bulunduğundan İtalyadân ayrılamı- acaktır. —. Suriyede isyanı andıran nümayişler oldu Senegalli bir asker öldü, Suriye Başvekili İstanbul, 23 (Hususi) — Suriye başvekili B. Cemil Mürdüm, bu gün Toros ekspresile şehrimize gelmiş ve akşam semplan trenile Parise hareket etm ştir. B. Cemil Mürdüm Pariste Fransız ricalile temaslarda bulu- nacak; Fransa ile Suriye arasın- daki mukavele meselesinin Fran- 8 z parlâmentosunca tasdiki işini konuşacaktır. Beyrut, 22 (A A.) muha'efetine rağmen Beyaz göm- lekliler Lübnan Falanjkarı ve Necadi gibi dağıtılmış olan ce- miyetlere mensup yüzlerce kişi bir alay teşkil etmeğe teşebbüs etmişlerdir. Polis — Polisin nümayişçileri Istanbulda dağıtmıştır. Bir çok kişiler tevkif edilmiştir. Bununla beraber öğleye doğru galeyan artmıştır. Askeri kıtalarla jandarmalar müdahale etmeğe mecbur olmuşlardır. Kargaşalık esnasında bir Senegalli - asker ölmüş ve nümayişçilerden birkaç kişi yaralanmıştır. Silâhlı çetelerin — faaliyetine mani olmak üzere hududlar mu- hafaza altına alınmıştır. Beyrut, 22 (ALA.) — Dağı- tılmış olan askeri mahiyette te- şekküllerin yeniden nümayişler tertip etmelerine mani o'mak için hükümet' makamları lâzım gelen tedbirleri almışlardır. Her 1,000,000 Müşteriye 1938 İzmir Enter- nasyonal Fuarı mağ şimdiden hazırlanınız. ında malla- rınızı — sat- 20 Ağustos - 20 Eylül 1938 Kamutay Dünkü toplantısında muh- telif lâyihaları müzakere ve kabul etti.. Ankara, 22 (AA.) — B. M. Meclisi bugün Hilmi Uranın re- isliğinde toplanmış, Konya ovası sulama idaresinin 1933 yılı son hesabına ait mutabakat beyan- namesi ve yüksek ziraat enstitü" sünün 1933 mali yılı hesabı kat- isine ait divanı muhasebat riya: set tezkerelerile Konya ovası su- lama idaresinin 1933 yılı son hesabı hakkındaki kanun İâyihası ve divanı muhasebat encümeni mazbatası ve yüksek ziraat ens- titüsü 1933 yılı son hesabı hak:- kındaki kanun lâyihası ve divanı muhasebat encümeni mazbatası okunarak kabul edilmiştir. Meclis Çarşamba günü topla- nacaktır. Ziraat bankası Umumi heyeti toplandı Ankara, 22 (A.A.) — Türki- ye cumhuriyeti ziraat bankansı hakkındaki 3202 — sayılı kanun mucibince Türkiye B. M.Meclisi büdce, divanı muhasebat, iktısad, maliye ve ziraat encümenlerile Başvekâlet murahhaslarından te- gün saat 16,30 da büdce en- cümeni reisi Mustafa Şeref Öz- kanın reisliğinde toplanmış ban- kanın 1936 - 1936 yılı blânço kâr ve zarar hesaplarını tetkik ve tasdik etmiş ve 1936 büd- ceıinın 900,972 lira 62 kuruş olan safi kârın banka statusu- »ua 98 inci maddesine göre da- ıtılmasına ve murakıplerin 1936 yılı ücretlerinin ikişer bin lira olarak verilmesine karar ver- miştir. Erzurumda Tuğla ve kiremit fab- rikası açıldı Erzurum, 22 (AA) — Şeh- rimizde yeni yapılan büyük ki- remit ve tuğla fabrikasının açıl- ma merasimi dün vali Haşim tarafından tezahüratla yapıldı. Umumi mülettiş Tahsin Üzer bu münasebetle irad ettiği bir nu- tukta fabrikanın Erzurumun ima- rında yapacağı mühim rolü te- barüz ettirmiştir. Fabrika Mar- silya tipinde ayda 300 bin ki- remit yapacaktır. General Ali Sait, Saylav.. Ankara, 21 (A.A.) — Boşalan Kocaeli Saylavlığı için 21-11-937 Pazar günü yapılan seçimde C. H. Partisi namzedi Emekli Örgeneral Ali Sait Akbaytuğan ittifakla seçilmiştir. B. Delbos Letonya Hariciye Nazırını kabul etti Paris, 22 (Radyo) — Harici- ye Nazırı B. İvon Delbos, bu gün Letonya Hariciye Nazırını kabul ehmş ve kendisine bir ziyalet vi türlü seyrüsefer menedilmiştir, Askeri kıtalarla polis müfreze- leri hükümet binalarının bulun- duğu mahalleleri muhafaza et- mektedirler. Bütün şehirde tam bir sükünet hüküm sürmektedir. | Sümer Bank YERLİ MALLAR PAZARI Kâinat, tabiat ve kanunları ——hH Yazan: Mitat Oksancak Erkek Lisesi tarih öğretme Feza boşluk demek. Bu boş- luk bizi, arzımızı çepçevre - ku- şatmıştır. Bu boşluğa son ta- savvur edilemiyor.. O kadar, o kadar büyük, o kadar derin, o kadar engin ki. Ona namüte- nabi, lâyetenahi sıfatlarını ver- miş. Mütenahi değil, tenahi ka- bul etmez. Bu günkü ilim, bu günkü fen bu boşluğu, namüte- nahi, lâyetenahi diye anmağa ve öğretmeğe mecbur.. Na- mütenabiyi zihnimiz kavrıyabi- lir mi? Ne mümkün?. Bir insan kafası tam manasile namütena- hiyi ihata edemez. Bu namüte- nahiyet içinde, sayısız, büyük, gene sayısız. küçük, parlıyan, parlamıyan, görünen, görünmi- yen, görülemiyen cisimler, var- lıklar var. Büyükleri acaba neye göre büyük? Bizim varlıkları- mıza, en büyük dağlarımıza, de- nizlerimize, kıtalâarımıza göre mi? Hayır, hayır!.. — Arzımıza amma, büyüklükleri — ârzımızla nisbet kabul etmez derecede.. Arz, güneşe göre bir portakalla bir — topluiğne başı.. Bunların büyüklükleri güneşimizden de fazla.. Belki, belki değil muhak- kak, öyleleri var ki güneş on- ların yanında bir toplu iğne başı.. İşte böyle güneş gibi veya güneşten çok, pek çok onu bir zerre farzettirecek kadar büyük kısımların sayısı namütenahi. Arzdan küçükleri var mı?Hem de dolu... Onların sayısı da na- mütenahi kerre — namütenahi.. Böyle büyüklü ulnklı cisimlerin l ıı_kı göre, başluğun büyüklüğünü hiç al kavrıyabilir mi? Ufak bir misal: Arzımıza ( yakın, yanar, yani ışık ve har ret salar bir yıldız ve bir sabi olan güneş, bize 149 milyon 4 lometre mesafede.. Demek 1 bin kilometre kutrunda bir yı varlak olan arzdan bir buçu milyon defa büyük olan günı bize en yakın olmak şartile 14 milyon kilometre uzakta.. Y diğerleril. Ya öteki sabitele öteki güneşler.. S00 milyon, b milyar, beş yüz milyar,...ilâh ilâ kilometre uzaktalar. İşte akıllar âlımyacak - kadi geniş, sayılamıyacak kadar çol bu güneşlerin, bu büyüklü ki çüklü varlıkların; ışık verenlerir ışık alanların ve alamıyanların sabitelerin, seyyarelerin topun birden bir isim veriyoruz.. Kâinatl Kâinat kelimesinin yanındı bir de tabiat lâfzı var. Tabiat tarif etmek, anlıyabilmek bi kelimeye bir mana vermek içir evvelâ kâinatın bir vasfına dik kat etmek gerek.. Bu havsalalar almaz boşlu ğun içinde bu sayıya gelme: büyüklü küçüklü, karanlık ay dınlık küreler dönüp dolaşıyor. Biribirini - koruyan, — biribirin âdeta mütekabil besliyen, biri- birini hiç incitmiyen, şaşmaı bir nezaketle yaşıyan bir aile efradı gibi kaygasız, gürültüsü: derin bir intizam ile dolaşıri duruyorlar. Biz insanlar şurad *onlara nazaran - üç buçuk kişi Sonu 10 cu sahifede ) S Ça Gene şu bizim tütün derdi Şu bizim tütün işi sanki nor- mal gidiyor. İşler yolunda, müs- tahsil kazanmakta, fiatler -Allah için- piyasyaa uygun. Her yerde, herkesin tütünü alıcıyı da, satı- cıyı da memnun edecek bir va- ziyet içindesatılmakta vesaire ve- saire.. Müstahsil alıcıyı alkışlıyor. Alıcı da, müstahsile hürmetle ayağa kalkıyor. Evet, baâzı zevat bu fikirde- dirler.. “Ortalık süt liman,, id- diasındadırlar. Bu memlekette tütün ziraati başlıyalıberi, satış havasının bu kadar aydın, alıcı ve satıcı arasındaki temponun bu kadar uygun olduğunu kimse görmemiştir. Evet, böyle sanan- lar var. Şairin biri: “Bir dokun bin ah işit kâsei fağfurdan,, Demiştir ya. Vaziyet, işte, bu bazılarının zannettiklerinin aksine olara,k tamamen bu şekildedir. Müstahsili dinlesinler de gör- sünler! Fiatler normal ise, geçenler- deki başmakalelerimizde denil- diği gibi, beş, on zengin, sivril- miş ve kumpanyalarla münasa bettar şahıslar için normaldii Ayni tütün, aynişehir içinde ayi ayrı fiat buluyor. Falan filân b yın üçüncü nevi tütününü 80:-90) kuruş; lar, bizim çiftçi Me met ağanın, Ali dayının birinej nevi tütününe 70 kuruş mezler, Yok şu kadar satılmiş, yo bu kadar. Nemize lâzım bu rakam? Satılmış âmma, kaçtan satıl mış? Her cins tütün kaç fiatı tâbi tutulmuş?. En fazla kimi tütünü alınmış? Toprağâ ba rını vererek çalışan - çiftçini: kilo başında kazandığı nedi: başkalarının kazandığı nedir?., Fiatlerin vasatisi geçen seneki rakamı tutsa bile, bu da bizi oyalayamaz. Biz asıl müstabsili: sattığını ve kazandığını düşünü yoruz. Akıl vâr, mantık var.. Hâdi seler de meydandadır. Güneş balçıkla sıvamağa kalkmasa doğruyu — itiraf ediversek kıya met mi kopar? Abdullak Çavuş vel