—8 Mayn 938 ÇA/ DA SiT HABERLER Başbakanımız, Sofyada iktısad Bulgar kralı ile konuştu L öi ei İsmet İnönü Fransa reisicumhuru ve Başbakanı ile de konuşacak | İsi 7 ; tanbul, 7 (H: ususi) — Başbakanımız General İsmet İnönü, ma Kgörüşmüştür. drai O-LLyıîlnn geçerken, Londraya gidecek olan Veliahdı uğurla: zere istasyonda bulunan Bulgar Kralı Borisle on dakika ;şbakan:ımz_ tac giyme merâsinden sonra ili gün Lon a kalacak ve İngiltere ricâlile konuşacaktır sı önü n met İnönü, Fransadan geçerken Fransa Cumhurfteisi Bay Tun ve Fransa Başbakanı B. Leon Blumla da konuşacaktır. __Eşsbzknmm:ı_ yann sabah Parise vasıl olacak ve Fransız Ükümetinin misafiri olarak Pariste bir gün kalacaktır. İStgnbul elektrik şirketi Müdürleri mahkemede aznunlar, vergi kaçakçılığından haber- ğ îar olmadıklarını iddia ettiler stanbul, 7 (Hususi) — Vergi kaçakçılığından dolayı mab: emeye verilen elektrik şirke gün de devam ulunmuşhîr. ile fabrika müdürü dinlendiler, bWuğu kadar devam etmiştir. " Maznunlar, töylediler. vergi kaşakçılığından haberdar ti müdiranının duruşmalarına bu Bu duruşmada, serbest kontrol şefi Duruşmalar, saat 10 dan 19 olmadıklarını Galatasaray, hiçbir za- Man şampiyon olamaz Oğanspor kafile reisinin, İstan- bul gazetelerine beyanatı lıt'"b“ıı 6 (Hususi) — Doğanspor kafile reisi B. Haydar: Cağız. €zahürata h akem se azanmaktan ziyade güzel bir oyun çıkarmağa çalışa- Gılı!ııuayın İzmirdeki maçından sonra yapılan çirkin beb olmuştur. İzmire gelen takımlar için- e umî" fena Galatasaray takımı oynamıştır. Bu takım hiçbir —X Sampiyon olamaz. Demiştir. İngilterenin neşrettiği be Yaz kitabın mündericatı Teslihat mas -. raflarının neşredilmesi me- selesinde İngiltere itiraz etmiyecektir Londra, 6 (AA) — Bi a _zh neşredilmiş olan beyaz kitapta İngiltere hükümetinin husust komisyonun silâhla- rın hususi olarak imali ve ti. Careti meselesi hakkındaki mü- talealarını kabul — etmekte ol duğu beyan edilmektedir. Beyaz kitap ilâve ediyor: “ Silâhların imali ve ticareti işini beynelmilel bir nizama Taptetmek maksadile icap eden tedbirlerin kabulünü İngiltere Stedenberi arzu etmektedir. Ma- amafih ihmal edilmemesi icap €den bir takım müşküller var ur Bilhassa Milletler cemiyeti ANADOLU. | İN adai Sünlük siyasal gazete î'“p ve başyazganı Umuğldar Rüşdü ÖKTEM | m“'jıi(f,: Irı t ve yazı İşleri Nüzhet Çançar || İdarehanesi; — İzmir 1 Tar x kinci © ci Beyler soki Halk Pürtisi Binası Tv:iıl Tel d:'sur: İzmir — ANADOLU *N: 2776 — Posta kutusu 405 || ABONE ŞERAİTİ 1200, altı aylığı 700, üç Yüğı 500 kuruştur. Yıllığı Vdi ao Bemleketler için senelik 'One ücreti 27 Hiradır Gi yerde $ kuruştur Böçmiş nüshalar 25 kuruştur! ANADOLU MAYB. ATBAASINDA M BASILMIŞTIR azasından olup emniyetlerini zamân altına almaları için lâ- zım olan harp malzemesini bizzat kendileri imal edemiyen memleketlerin bu malzemeyi hariçten tedarik etmek zaru- retinde bulunmaları maattees- süf halihazırdaki siyasi ahval Ve şerait altında teslihatın beynelmilel tahdid ve tenkidi yolunda hemen bir teraxki elde edilebilmesi pek az müh- temel görünmektedir. Böyle bir terakkiye yol açabilecek şeraiti tahakkuk ettirmek için İjî:“"""v' Siyasi vaziyeti 1s- DŞ ""’mv“k İngilterenin ha- rici siyasetinin — başlıca hede- fidir. Şimdiki halde hükümet tes- | lihat meselesinin her hangi bir | münferid cephesini ele alarak daha ileri gitmenin faydalı olacağına tamamile kani bulun mamaktadır. İngiltere hükümeti başlıca devletler tarafından da kabul edildiği takdirde silâh- ların tahdidi konferansı tali komitesinin milli müdafaa mas- | raflarının neşredilmesi hakkın- | daki mukavelename projesini | | kabul etmeğe amadedir. Bu nokta hakkında umumi bir itilâf hasıl olacak olursa silâh- ların imal ve ticareti — işinin beynelmilel bir nezarete raptı meselesinin heyeti mecmuası itibarile veniden nazarı dikkate Vekâleti müşaviri Ankara, 7 (Hususi) — İk- tısad Vekâleti — başmüşaviri Bay Porten, İzmir limanı için tetkikatta bulunmak üzere bu- gün İzmire hareket etmiştir. Ankarada Tıb fakültesi kurulacak Ankara, 7 (Hususi) — Bu- |rada da bir Tıb fakültesi ku- | rulması hakkında bir kanun lâyihası hazırlanmıştır. Lâyiha, bugünlerde tetkik edilmektedir Romada Pazartesi günü büyük bir geçid resmi yapılacak Roma, 7 (Radyo) — Dün- den itibaren renkli askerler kral sarayında sıra ile muha- fızlık nöbetini tutmağa başla- mışlardır. İmparatorluk bayramı müna sebetile yarın (Cumartesi gü nü) birçok merasim ve teza- hürat yapılacaktır. Pazar günü 40 bin kişilik geçid resmi yapılacaktır. Torbalıda bere- ketli yağmurlar. —— Torbalı, (Hususi) — akşam burada bereketli murlar yağmıştır. Tütün ve bostan ekimi so- na ermiş olduğundan bu yağ- mur rençberleri çok sevindir- miştir. Yılın bereketli geçece- ği söylenmektedir. Tütün re- koltesinin de bir buçuk mil- yon kiloyu bulacağı tahmin edilmektedir. Gece birdenbire başlıyan yağmurda — dolayısile düşen yıldırımlar kaza merkezini hem karanlıkta bırakmış, hem de kaza nüfus Yaşar (Özer) le ailesini ve o sırada evinde misafir bulunan kom- şularını bir hayli örkütmüş, terletmiştir. Saat (10) sıralarında Ertuğ- rül mahallesinin Cumhuriyet caddesinde oturan nüfus me- muru Yaşarın evi önündeki elektrik direğine düşen yıldı- rım bütün elektrik lâmbalarını yakmış ve hatta elektrik mo- törüne de zarar yapmıştır. Bu sırada ikinci düşen bir yıldırım direkten eve bağlı telden evin üst katındaki oda> ya girmiş ve içinde bir devir yaptıktan sonra kaybolmuştur. Hiç görmedikleri bu hal kar- şısında ne olduklarını şaşıran ev sahibi ile misafirleri aynı zamanda yıldırımın şiddeti ile sersemleşmişler ve misafirler den bir kadın da korkudan düşüb bayılmıştır. Yıldırımın şiddetinden Yaşar merdiven başından alt kata kadar yu- varlanmıştır. Düşen iki yıldı- rım bundan başka telefon hat- larına da tesir yapmıştır. Rad yo, elektrik ve telefon zarar- ları (300) lirayı geçmektedir. Dün yağ- memuru ANADOLU Bizde fikir ve sanat haya- tının yegâne zaif, cüce kalmış ve neşvünema bulamamış kıs- mı, tenkiddir. Başıboş, rakabesiz, kontrolsuz bir ha- yatın, fikri hayattan sarfına- zar, ferdi hayattan bile ne kadar tehlikeli, ne kadar öl- dürücü olduğu ve ne gibi mu- yaratabileceği mu- vazenesizlikler meydandadır.. rilen vasıf ve mananın deği- şikliği kâfi değilmiş gibi, bir de tenkide karşı -hatta mü- nevver ve kültürlü geçinen, sanatkâr, edib, şair geçinen- insanlar arasında açık veya kide karşı, daimi bir isyan ve hiddet tevcih ediyoruz. Bu hal, hakikatte bizim kültürel terbiyemizin bir noksanlığına ve bir sanatın doğma, uyan: ma şartlarından birinin ne olduğu hakkında bir fikre sa- bib olmadığımıza delâlet eder.. Bunun içindir ki, sanat ha- yatımız, bir ehlisalib ordusu nun çapulculuk yapıp geçtiği yeni bir şehri hatırlatıyor. İri ufaklı, elinde üç köhne - şiir. cebinde dört beş edebiyat müsveddesi, bir iki hayide tefrika, roman veya hikâye olan herkes, “mecmua, mat- buat, risale, kitab,, demiyor, hepsine girip çıkıyor. Devlerle cücelerin raksı gi- gülünç ve karmakanışık, va- bi ayni zamanda trajik bir ziyet içinde yaşıyoruz.. Mü- samahamızın — vüsati — içinde, bahçe olsun, bağ olsun, gül açsın, bülbül şakısın — diye göz diktiğimiz yerlerde, elinde biçare eserleri ile duran ha- kiki muharrirler, şaşkın şaşkın etrafa bakınırken, sanat ömür- leri bir dakikayı bile doldu- ramıyacak insanlar ve heves: kârlar, çelik çomak oynuyorlar. Sebeb, münekkidlerin doğ- mayışıl. Biz, Peygamber gibi münekkidler bekliyoruz. Bir ikinci cihet var ki, ge- ne bazı münevverlerimizin di- linde dolaşıyor: Bitaraf münekkid yokmuş.. İtiraf edeyim ki, — şahsen, “bitaraf münekkid,, den hiç bir şey anlamam.. münekkid bitaraf değil, bir taraflıdır. ve o taraf da ten kiddir. Yani münekkid muay- yen bir - tekniğin tutmuştur ve orada çalışmak- tadır. Bu ise, bir elbet! Üçüncü bir nokta: — Münekkid sanatkâr de- ğildir, Diyenler de bunu da Bence, münekkid de - artistir. Sanat eserleri, muayyen bir tez veya filozofi taşımakla be- raber aynı zamanda sanatın zaviyesini “taraf,, tır Ben vardır. gme| orijinal nakışlarının işlendiği alınması imkânı hasıl olacaktır. Beyaz kitabda netice olarak deniyor ki: Şayed milli müdafaa —mas- ınilfırının neşri gibi pek müte- vaziane teklif üzerinde hiçbir terakki elde edilmiyecek olursa © zaman silâhların imal ve ti- careti- işinin beynelmilel bir nizama raptı meselesinin hey- eti mecmuası itibarile yeniden nazarı dikkate — alınmasından hiçbir fayda beklenilemez. bir atmosfere de sahiptirler ve orada sanatkârın beşiği sallanır. Böyle bir eseri ten- kid edecek olan münekkidin de hiç şüphesiz, bu noktalara yükselip sanatkârın dimağın- dan, ruhundan esen heyecan- ları, kendi cümleleri içinde yaratmak istediği fikirleri kav- raması lâzımdır. Bunu kavra- mak için de, gene bir sanat- kâr ruhu taşıması İâzımdır. Aksi takdirde, bir minarenin Bizde tenkidle münekkide ve- kapalı bir düşmanlık vardır. Ten-| Bence, | kavrayamıyorum.. | | Sayfa $ mama|Hindenburg zeblini bir- bokli m|kaç saniye içinde yandı Zeblindeki yolculardan 34 kişi ölmüş ve 64 kişi ağır sarette yaralanmıştır — Başı T inci sahifed — Yolcular arasında şu zevat vardı Londrahı Ckarles” Symour higins, Londradaki Hamburg Admerika Linisnin direktör mu- avini Grant, Amerikanın İs- veçteki sefirinin yeğeni Albay | Nelson Morris Grant ile Mor- ris hayattadırlar. giyme merasiminde bazır bu- lunmak üzete Londraya git- mek için 70 yolcu binecek idi. Lokehurst tayyare meydanı müdürü balonun gerideki kom: partımanlarının — müvellidilma baloncuklarında garip bir in- filâk vukuagelmiş — olduğunu söylemiş ve demiştir ki: — 21 senelik tecrübem var. Hindenburgun infilâkına ben- zer hiç bir infilâk duymadım. Felâketin — sebeplerinde her halde garib bir şey vardır. Galveston (Teksas),7(A.A.)— B. Ruzvelt B. Hitlere bir tel- graf çekerek Alman hükümeti ve milleti hakkındaki sempa- tilerini bildirmiştir. — £ Vaşington, 7 (A.A.) — A- merikanın yarı resmi mehafili zeplinin uğramış olduğu fe- lâketin sebebi balonun mü- | vellidilma ile şişmiş olduğunu beyan etmektedirler. Bu me- hafil kumandanı Ecknerin ba- lonun ilk seyahatlerinde heli- um istimalini derpiş eylemiş olduğunu hatırlatmaktadır. Kâ- fi miktarda bu gazdan veril- mesi için her şey hazır idi. Fakat Almanya helium almak zaruri olan çıkarılmasını menetmiştir. Ma- lümdur ki heliumun tabii men- baları yalnız Amerika ve Ka- nadada bulunmakta ve suni olarak imali ise pek pahalıya mal olmaktadır. Kumandan Eckner yangın tehlikesine rağ- men müvellidilma — kullanmak mecburiyetinde ka'mıştır. Ticaret Nezareti hava şu- besi kaza hakkında bir anket yapacaktır. Lakehurst, 7 (A.A.) — Hin- denburg balonunu mahveden ve içinde bulunanların üçte birinin hayatına mal olan es- rarengiz infilâkın sebebi ne olduğu bilinemez. Yalnız tam nında bir kıvılcım parlaması görülmüştür. Şikago, 7 (A.A.) — Kâşi- fin yeğeni Kont zeplin felâ- ketin bir kundakçılık eseri olabileceğini söylemiş fakat bu kanatinin ilk şehadetlere müstenid sadece bir şüpheden ibaret bulunduğunu ilâve et miştir. Lakehurst, (ALA.) | Zeplin felâketi - kurbanlarına GÜD ÜDUM SAMMLAZUN LO ST şerefesindeki işlemeleri, yer- den bakarak tedkik etmek gi- bi garib bir şey anlaşılır ki aynı zamanda münekkidin kıy: met ve ehemmiyetini düşürür. Ben münekkidi, bir bahçede doğmuş ağaçlara nefes almak, inkişaf etmek, meyva vermek, onları muzır ve yabani unsur- lardan kurtarmak - imkânlarını hazırlıyan| bir büyük sanatkâr olarak telâkki ederim.. Hani, onların sesi, sesleri. Orhan Rahmi Gökçe 7 hani o Balona İngiltere kralının taç | aid son İiste 32 ölü veya kayıp, 2 hastanede - ölen, 24 kurtulan yolcu 42 sağ ve sa- lim olan mürettebat. Palamar kordonunu — tutan- ların süratle müdahale etme- leri sayesinde yaralılarla bazı cesedler ateşin içinden çekilip çıkarılmıştır. Bu kordonları tutanlar inli- lâk vukua gelir gelmez telâşa düşerek kordonları — bırakıb koşaraktan kaçmağa başlamış- lar ise de biraz sonra soğuk- kanlılıklarını - istirdat ederek hemen balonun düştüğü nok- taya gelmişler ve büyük gay- retler sarfederek yaralılarla bir çıkarmağa muvaflak — olmuşlardır. — İkisi balonun kaptanı olmak üzere hastaneye kaldırılmış olan bir çok yolcuların vaziyeti çok naziktir. Berlin, 7 (A.A.) — Zeplin tezgâhları ve kumpanyası mü messillerile hava seferleri ida- resi ve hava nezareti mütehas- sıslarından mürekkeb bir komis yon Hindenburg kazasının sebeb- leri hakkında yerinde tetkikatta bulunmak üzere Lakehurste gidecektir. kaç ceset çekib infilâktan evel dümenin yakı- | Zeplinin (Friye Driksma- fen ) deki istasyonunda büyük bir matem hüküm sürüyor. Almanya ile Amerika ara- sındaki zeplin seferlerinin zi- yadeleştirilmesi için hazırlıklar yapılırken bu müessif hâdi- senin zuhur etmesi, ayrıca teessürü mucip olmuştur. Hindenburg zeplininin umu- mi direktörü doktor Ekner, felâket haberini Viyanada al- mıştır. Mumaileyh. gazeteci- lere vaki beyanatında demiş- tir ki: — Felâket hakkındaki se- bepler, muhtelif ve çok ola- bilir. Yoldaki — fırtınalardan zeplinin motörlerinde bir sa- katlık vukua gelebilir kaptan- lar bunu farketmemiş olabilir: ler. Bununla beraber - yüzde elli bir ihtimalle hâdisenin bir min ediyorum. Zira, şimdiye kadar bir çok tehdid mektupları aldım. Bu | mektuplarda, Hindenburg zep- lininin Amerika — seferlerine mani olmak istedikleri bildi- rilmekte idi. Binacnaleyh, ya posta paketlerine bir bomba — | yerleştirilmiş veyahud da zep- — linin istasyona muvasalatında, bir tabanca atılmıştır. İkinci ihlimal vatid ise, tabancanın kimin tarafından atıldığı ko- layca meydana çıkamaz. Çün- kü Nevyorktaki istasyona her zaman zeplini görmek üzere — binlerce halk gelir., — Sonu 6 ıncı sahifede TAKVİM | Rumi- 1353 | Arabi 1556 | Nisan 25 Sefer 26 MAYIS Evkat Ezan Vasat Evkat Ezan V: padede d adai Güneç VAS 4, 5Sakşam 12 194 öğle — 5,03 12,10y 1,44 20, ikindi 8,56 16,0$imsak 7,57 3, suikasddan ileri geldiğini tah- — |