20 Nisan 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

Un ae ua h | &8 2014937 Montro konferansı muza kerelerine devam ediyor Bu hafta sonunda kapitülâsyon- ların ilga şekli tesbit olunacaktır Montrö, 19 (Radyo) — Mısır kapitülâsyonlarının ilgasını müzakere etmek üzere toplanan konferans, bugün de mesaisine devam etmiştir. Adit ve teknik komitelerinin yaptıkları top- lantıda, kapitülâsyo Jların ilgasından sonra bir müddet için ipka edilecek olan muhtelit mahkemelerde kullanılacak diller müzakere edilmiştir. Müzakere neticesinde, Arapçadan başka, Fransızca, İngilizce ve İtalyanca kabul edilmiştir. Bundan sonra 12 nci, 13 üncü ve 14 üncü maddeler müza- kere edilmiştir. Bu maddelere biri Mısırlı ve diğeri ecnebi şekilde iki avukat bulundurulacaktır. keresi talik edilmiştir. olmak üzere muhtelit mahkemelerde iki bâkim ve aynı 21 nci maddenin müza: görc, Bu hafta sonunda kapitülâsyonların ilga şekli tayin ve tes- bit olunacaktır. Kontrol, dün geceden ıtıbaren Dün bir | ltalyan filosu Iİspanya başladı sularına hareket etti. Roma, 19 (Radyo) — Ade- mi müdahale komitesinin karar verdiği İspanya kontrolu bu gece yarısından itibaren tatbik edilecektir. Kontrol, Portekiz hudud ve sahilleri müstesna olmak üzere bütün kara hudutlarına ve sz- hillere tatbik edilecektir. Deniz kontrolunu İngiltere, Fransa, İtalya ve Almanya harp sefineleri yapacaktır. Bütün Ticaret sefineleri mu- ayyen limanlara ve ancak kon- troldan geçmek şartile uğra- yabileceklerdir. İtalyan — sefineleri — Fransız hudutlarından Evropoe bur- nuna kadar ve Minorka ada- ları da dahil olan mintakayı | kontrol edeceklerdir. Bunun için bir İtalyan filosu İspanya sahillerine hareket etmiştir. Suri ye Parlâmentosunda -——W“ Müşahidlerin Hatay ha kındaki raporunu kabul etmiyorlarmış Suriye Başbakanı parlâmentoda izahat verdi. Bizim için neler söylediler? Şam, 19 (A.A.) — Havas Ajansı bildiriyor: * Başvekil parlâmentoda beyanatta bulunarak Milletler cemiyeti müşahitlerinin İsken- derüun sancağı — üzerindeki ra- poru neticelerini kabul etmek istemediğini bu neticeyi Suriye için gayri kabili kabul telâkki eylediğini bildirmiş ve bu hü- kümetin kati surette Fransa, Suriye ve Türkiye arasında üç taraflı anlaşmıya ve Türki- ye ile dostane komşuluk mün- asebetleri idame ettirmiye bağlı kaldığını ilâve eylemiştir. Fransa- Suriye münasebetle- ANADOLU Gü nlük siyasal gazete Hıyd.ıı Ruşdn ÖKTEM Umuml neşriyat ve yazı işleri müdürü: Hamdi Nüzhet Çançar — İdarehanesi : İzmir İkinci Beyler sokağı C. Halk Partisi binası içinde Telgraf: İzmir — ANADOLU Telefon: 2776 - Posta kutusu 405 ABÖONE ŞERAİTİ Yıllığı 1200, altı aylığı 700, üç ylığı 500 kuruştur. Yabancı memleketler için senelik abone ücreti 27 liradır Hecr: yerde 5 kuruştur - | Bu rinden bahseden Başvekil şun- ları söylemiştir: — Fransız devlet adamları nezdinde bize karşı çok iyi hissiyat bulduk. - İstiklâlimiz yolunda Fransız devlet adam- larının açık muzaharetlerine ve | işbirliklerine emin olabiliriz. Heyetimiz bu kanaate Fransız devlet adamları ile askeri me- seleler ve harici münasebetler üzerinde yaptığı konuşmalar neticesinde varmıştır. Bundan sonra söz alan bir çok hatipler Türkiyenin hattı hareketini protesto etmişler, Fransız — dostluğunu — tebarüz ettirmişler ve Fransaya hattı hareketinden dolayı teşekkür eylemişlerdir. B. Delbos Sefirimizi kabul etti Paris, 18 (A.A.) — Hariciye Nazırı B. Delbos öğleden son- ra Türkiye büyük elçisi Suad Davazı, müteakıben de Ro- manya elçisi Cesianoyu kabul ederek kendilerile görüşmüştür. Dotor Şaht Korporasyon lehinde Münih, 19 (Radyo) — Dok- tor Şaht, bugün Alman tüc- carları konferansına — riyaset etmiş ve irad ettiği nutukta: “ Korporasyon lehindeyim. şekilde çalışacağım.. Demis! BZ Si 8 Mayısta İmparatorluk senei devri- yesini tes'id edecekler.. Roma, 19 (Radyo) — İtalya ve Etyopi imparatorluğunun birinci senei devriyesi 8 Ma- yısta fevkalâde surette tes'id edilecek ve bu münasebetle birçok âbidelerin küşad mera- simi de yapılacaktır. 8 Mayıs günü akşam üzeri kral ve imparator sıfatile Vik- tor Emanuel alay bayraklarına madalyalar verecektir. Müstemleke — askerleri de Venedik meydanında 9 Ma- yısta bir geçid resmi yapa- caklardır. Fransız umumi ef. kârı heyecan içinde bulunuyor Paris, 19 (Rıdyo) — Fran- sız efkâm umumiyesi, dahili vaziyetteki karışıklık hasebile müteessir ve müteheyyiç bir haldedir. Bazı gazeteler, bu hâdise- ler dolayısile Adliye ve Da- hiliye Bakanlarını — şiddetle tenkid etmektedirler. Cumhuriyet merkez bankasının tebliği Ankara, 19 (A.A) — Cum- huriyet merkez — bankasının 12/4/937 tarihinden itibaren Almanyadan gelecek - kredili muvaridatta: 1— İstihlâk maddeleri için üç ay vade, 2— Bunlar haricinde kalan maddeler için mukavelelerinde muharrer vadeleri kabul et- mekte olduğu bildirilmektedir. Lindbergin muvaf fakıyeti —| münasebetile yapılacak tayyare hareketi Roma, 19 (Radyo) — Atlas denizinin 1927 de Lindberg tarafından ilk defa geçilmesi- ni tesit için yapılacak beynel: milel tayyare hareketi Ltalik edilmiştir. Alâkadar:devletler- den hiç birisi bu harekete hazır tayyare bulundurmadığı halde yalnız İtalya 9 tayyare hazırlamış bulunmaktadır. Prens Nikola İtal- yada yerleşecek Bükreş, 19 (Radye)—Prens SNikola ve yeni zevcesi, İtal- yada yerleşmeğe - karar2 ver- mişlerdir. l ANADOLU Çiçekler içinde Canlanmış bahar Bir çiçek- bahçesinde bir yığın çocuk arasında - bir ço- cuk- gibi koşarken gözlerim sana takıldı, Koşmaktan yanakların kızar- mış, gözlerin parlamış ve du- dakların alevlenmişti, Arkandan, önünden ince ve masum bir kahkaha tufanı dalgalanıyor ve sen o çiçek. ten bu çiçeğe sıçrayan yara- maz bir kelebek gibi oradan oraya koşuyordun.. Bir kelebek.... Fakat hayır, sen bir. kelebek olamazdın, belki ancak kelebekler sana benzeyebilirdi. Renk imtizacına bir nümune diye gösterilen tabiatin bütün — kelebekleri gelsinler de renklerinin örne- ğini senden alsınlar. Renkler biribirlerile vasıl imtizaç eder ve hepsi birden nasıl göz kamaştırıcı, ruh alıcı ve hatta can yakıcı bir ahenk alır, senden öğrensinler!.. Koşuyordun. - Etralında o mini mini kahkahalar sana tempo tutuyordu. Sanki koşan sen ve çocuklar değildiniz, bahçenin bütün çiçekleri ka- nadlanmış uçuyor gibi idi. Fakat gene hayır... Ayak- larına serilmiş, sendeki Tenk ahengine hayran hayran bakan o biçare çiçekler sana nisbetle ne kadar sönük, ne kadar zavallı idiler. Onların her birinde ancak bir renk vardı, halbuki sen hepsinden bir renk almış, yok — öyle değil, bütün renkleri o ufacık yüzün- de toplamış yalnız bir. çiçek; bir çiçek değil, bir demet çiçek gibi idin. Oh ey çiçeklerin, kelebek. lerin ve... kâdınların en güzeli, eğer bizzat bahar tecessüm et- mek isteseydi veyahud şiir dediğimiz — güzellik zübdesi kanadlanmaya özenseydi, dün o çiçek bahçesinin ortasında ancak sana — benzeyebilirdi; sana benzemekle kemalini bul- muş olurdu!.. Sen bizzat bahardın! Bizzat baharsın!.. H.N. Ç. B. Delbos Bugün siyas? vaziyeti izah edecek Paris, 19 (Radyo) — Blum kabinesi yarın Elize sarayında Cumhurreisi Bay Lebrunun riyasetinde toplanacak ve Bay Delbos siyasi vaziyeti izah edecektir. Hava seferleri — Hazırlanan yeni projede -« ne gibi kayıdalr var? Türk topraklarında bua i işi yapmalı, yal. nız Türk vatandaşının hakkıdır İstanbul, 19 (Hususi) — Hükümet, hava seferleri için bir proje hazırlamıştır, bu projeye va seferlerile iştigal eylemek, hakkıdır. göre, Türk topraklarında ha- yalnız Türk vatandaşlarının Memleketin muhtelif yerlerinde hava limanları tesis edi- lecektir. Şehirlerle halk kitleleri üzerinde akropasi hareketler, yeni projede şiddetle menedilmiştir. 1937 Beynelmilel Paris sergisi ( Mayis - İkinciteşrin ) Seargiyi ziyaret için gelecek gerek Fransanın diğer şehirlerinde birçok iktısadi faydalar, vesaiti nakliyede ve aynı zamanda on defa sergi duhuliye- sinde yüzde elli tenzilât temin eden (Hususi kartlar)ı almak edinmek saat 11 den 12 ye kadar İzmir Fransız başkonsolosluğu kan- ııııınçul edebilirler, ve bu hususta fazla malümat ecnebilere gerek Pariste ve istiyenler, her gün 20-27-4 T R aa Gneiği Sayfa 3 Bi Bir vatandaş, kanun kuv- veti lâzımdır, diyor Türk dili ile konuşmak milli ve vicdani vazifemizdir! ANADOLU — Bu son mü: maz. İsminin yazılmasını istemi- yen Musevilerden bir zat, Mu: sevilerin Türkçe konuşmaları lüzumu hakkında muharriri- mize şu beyanatis bulunmuştur: — Musevilerin Türkçe ko- nuşmaları, hiç şüphe yok ki, çok elzemdir. Şimdiye kadar bu hususta söz söylemiş olan: | ların fikirlerini hulâsa edecek olursak, bütün Musevi unsu- runun bu noktada müttefik olduğunu «olayca anlıyabiliriz. Lâkin, buna rağmen, intiba, tesirini güç ve geç gös- teriyor. Halbuki biz, daha başka türlü bir netice bekler- dik. Binaenaleyh, bu işe biraz da kanun kuvveti katmak lâ- zimgeldiği kanaatindeyim. Gerçi, Türkçe konuşmak istiyenlerin adedi günden gü- ne çoğalıyor. Fakat, konuş- mak istemekle konuşmak ara- sında büyük - bir fark vardır. Kuru bir arzu, hiçbir şey ifade etmez. Matlüb olan, arzu dai- resinde hareket etmektir. Bana kalırsa, Türkçemizin tamimi için ya hükümet tara- fından zecri bazı - tedbirler koymak veyahud da, Türkçe bilen — Museviler, İspanyolca konuşanları yola getirmek için onlarla konuşurlarken daima Türkçe mukabele etmek ve İspanyolca konuşmakta ısrar edenlere hiç cevap vermemek- tir. Aksi takdirde bu işin se- meresini pek geç görebilece- ğiz. Halbuki umumun' arzusu, İspanyolcayı bir an evel kal- dirmak ve onun yerine, kendi dilimizi ikame etmektir. Bu ise, arzuya bırakılmış bir key- fiyet olmamalıdır. Cumhuriyet devrinde herkes düşündüğünü serbestçe söyli- yebilir. Bu itibarla ben de düşüncemi açıkça söylüyorum. Bu, benim şahsi kanaatimdir. Belki de yanlış düşünüyorum. Fakat görüyorum ki, Tük di- linin tamimi hususunda hükü- metin aldığı yüksek tedbirlere biz, pek az yardım ediyoruz. Memleket kurtulduktan san- ra Türk Musevileri, hiçbir ta- raftan en ulak bir telkin gör- meden bu işi aralarında ba- şarıp meydana çıkaracaklar, Türk birliğine aykırı ne varsa, ateşten sakınır. gibi ondan sakınacaklardı. Gerçi eski bir alışkanlığı birdenbire söküp atımak kolay değildir. Ancak düşünülmeli ki, Türkiyede ya- şıyanlar ve hem de Türk te- baası - olanlar, mutlaka bu memleketin resmi dili olan Türkçeden başka lisan konuş- mamakla mükelleftirler. Bunun aksini yapmak, umumi tema- yülâta Aaykırı hareket etmek demek olur. Böyle bir hare- ket ise, aklıselimin kabul ede- ceği birşey değildir. Dilimizin tashihi için bele- diyelerin de Bazı tedbirler alması iktiza eder. Bilhassa çarşı ve pazarda Türkçe ko- nuşmak mecburiyeti ihdas edi- lir ve aksine hareket edenler için cezalar tertip olunursa, çok iyi olur. Bence, bundan daha müessir ve maksadı te- mine kâfi hiçbir tedbir ola- umumi Ki İK RDİReİ lâkatla Musevi vatandaşların Türkçe konuşmalarına git an- ketimizi kapatıyoruz. Gazete- mizin bu husustaki samimj neşriyatının — vatandaşlar ara- sında iyi bir alâka ile karşı: landığını gördük, Musevi va- tandaşların, bu yeni harcket üzerinde ısrarla durmalarını ve * artık Türkçe konuşmağı bir milli vazife olarak telâkki et. melerini bekliyeceğiz. Gazele- miz, kendilerinin bu hareket« lerine her - surette müzaheret edecek ve çalışmalarına sütun- larında her zaman yer vere- cektir. Türk dili, Türk - milletinin dilidir. Gümrük siperleri Kolayca kaldırılmıyacaktır. Londra, 19 (Radya) — Mor- ning Post gazelesi, gümrük harbinin — nihayetlendirilmesi hakkındaki beynelmilel mesa- iyi tetkik ederek: *“Bu mesele henüz ihzari mahiyette olduğu halde bir çok müşkülâtla karşılaşmak- tadır. Birçok devletler gümrük si- perlerini hükümsüz ilân etmek- te büyük tereddüdler göstere- ceklerdir: Bu mesele üzerinde müra- kerat beyhude vakkit kaybet- mekten başka birşey temin etmiyecektir.,, Demektedir. B. Titülesko İçin suikasd hazırlamışlar j Bükreş, 19 (A. A.)— Demir muhafızlara mensub on İejyo- nerin muhakemesi esnasında — şahidlerden biri lejyonerlerin Titüleskoyu öldürmek istedik- — lerini söylerniştir. Maznunlar birkaç ay - evel — muhalif bir grub teşkil etmiş olan Mişel Steleskoyu öldür- müşlerdi. Şahid, Steleskonun Demir muhafızlar teşkilâtından tarde- dilmiş olduğunu ve Titülesko- yo öldürdüğü takdirde teşkilâta alınacağının kendisine vade- — dildiğini tasrih etmiştir. B. Miklâs Peşteye gidecek - Peşte, 19 (Radya) — Avus- turya Cumhurrcisi Bay Miklâs — 3 Mayısta Peşteye gelecek ve Amiral Hortiye iadei ziyaret edecektir. ; Bay Miklâs Peştcde gün kalacaktır. Primo Derivera Hakikaten idam edili Salamanka, 19 (Radyo) — İspanyol Faşistleri Meclisi Ma- noel dö Evilyayı reis ilân et mişlerdir. Sabık reis Primo Deriveranın idam edildiği ta- hakkuk etmiştir. TAKVİM Rumi - 1353 Arabi-1 Nisan 7 Seler 8 NİSAN 20 Salı (Evkat Ezan Vasat Evkat Eran Vasa Güneş 1027 SIdakşamiz 105 öğle — 5,20 12,12 yatar — 1,39 20,8 ti k 8,06 15,50 8,38 3, w — w —