9 Nisan 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

— büslere — mandater ciddiyetle 45 Saya 6 4 ANADOLU B. $. Kayanın beyanatı cumhuriyetin tesis ettiği asa- yiş ve nizam politikasına can- dan taraftardır. Çeteleri ve çete efradını takib müfrezele- rimizle birlikte imha etmek- tedirler. Huzur ve refah içinde çalışan bu vatandaşları sür- prizlerden korumak için vazi- yeti takviye etmeğe karar ver- dik. Normal idare ve umumi jandarma tedbirlerinden baş- ka hususi tedbirler de aldık. Bir fırkamızı ihtiyat elfradı ile yüksek mevcuda iblâğ ederek muhtemel hâdisata tekaddüm ve tefevvuk etmenin - faydalı olacağına karar verdik. Bu maksadla bir hafta evel cel- bettiğimiz ihtiyat efradı ma- ballerine vasıl olmuş ve askeri vaziyet emniyetli surette tak- viye edilmiş bulunuyor. İhtiyat efradının böyle mahdud bir sahada celbedilmesini — izah ederken aldığımız - tedbirlerin mahiyetinden B. M. Meelisi huzurundan memleketi — açık bir surette haberdar — etmiş oluyoruz. Bazı haberlere göre, cenup hududumuzün öte tarafında diğer çeteler hazırlanmış veya hazırlanmaktadır. B. M. Mec- lisine ve büyük milletimize emniyetle ifade edebilirim ki bazırlıkların ve hâdiselerin ma- hiyeti ne olursa olsun vaziyet tamamile devletin hakimiyeti altındadır. Gayri tabii bir hu- düdün arızi ve tabil kolaylık- larından istifade ederek içeri- ye girebilenlerden birçoğu tek- rar Süriyeye sığınmak - fırsat ve imkânını bulamamışlardır. Cumhuriyetin huzuru içinde kanun ve medeniyet şartlarına uygun olarak bugünün ve ya- rının müreffeh hayatını kazan- mağa çalışan — vatandaşların haklı olarak ve hak olarak istedikleri himaye ve emniyet şartlarının tamamile mevcud ve müesses olduğunu söyliye- bilirim. Meselenin - dahili budur. Harici cepheye gelince; Harici cephenin vatandaş- larda hakiki bir elem ve hü- kümete karşı olanlarda ciddi bir talep uyandırmış olduğunu gizlemek ve örtmek elimden gelmez. Türkiye-Suriye hududu cephesi — 800 kilometrelik her türlü ta- bit hudüd . kolaylıklarından mahrum bir fasıkadır. Türkiye Büyük Millet Mecli- si hükümeti kurulduğu — ilk günden ibaren bizim Suriye ve mandater hükümetler, mü- nasebatımızın temel — noktası hudud üzerinde asayiş ve em- niyetin tesisi olmuştur. Bu neticenin ancak iki tarafın hüsnü niyetile samimi olarak teşriki mesaisinden başka su- retle temin olunamıyacağına daima inandık. Bu maksadla birçok mukaveleler ve proto- — kollar tanzim olunmuş ve bun- lara göre, böyle hudud vak'a- larında iki taraf memurlarının teşriki mesaisi derpiş edilmiş- tir. Bu gibi hâdiseler vukuun- da mukaveleleri işletmek için vaki —olan — teşebbüslerimiz karşı tarafın mahalli Mmemur- ları tarafından zamanında ve müsbet olarak karşılanmamış- tır. Hükümet hudud haricinde — memleketimizin emniyeti aley- hinde vukubulan bu teşeb- devletin nazarı — dikkatini ' etmed memurlarının maksadlı veya hatalı tesirleri yüzünden mem- leketimizin ve halkımızın em- niyeti ve serveti aleyhine vuku bulan taarruzların bizim yalnız ve bizzarure pasif - tedbirleri- mizle izale olunamıyacağını müşahedede hükümetimiz ge- cikmedi. Filhakika hudud ha- ricinde vukubulacak taarruz: ların beynelmilel vazifeler ha- rekete gelmedikçe zararlarının ve tesirlerinin tahdid — oluna- cağını tasavvur etmek imkân- sızdır. Hatay davasının meydana çıkmasından itibaren hududun öte tarafında kasdi ve sunt bir surette körüklenen Türk düşmanlığı propağandası bu salgın teşebbüslerinin menşei ve besleyicisi olduğunu red etmeye mahal yoktur. Biz da- vamızı bütün ciddiyetile fakat beynelmilel usullerin müsaade ve cevaz verdiği hesaplar da- hilinde ortaya koyduk, Cemi- yeti akvam meclisinde varılan netice ile bu memleket müte- selli ve kanaatkâr olmuştur. Aleyhimizde gayri meşrüu pro- paganda ve haksız salgınlarla cemiyeti akvamda istihsal et- tiğimiz neticeden vazgeçeceği- mizi zannedenler varsa bunla- rın en nihayet beynelmilel münasebetlerin - bozulabilece- ğgini, fakat bizim hakkımızdan ve kazandığımız — haklardan asla feragat — etmiyeceğimizi bilmeleri faydalıdır. Bu mülâhazaları söylemek- ten maksadım hükümetin Ha- tay davasındaki açık ve meşru hareketi bizim aleyhimize ta- arruzlar hazırlanmasını — asla muhik göstermiyeceğini teba- rüz ettirmektir. Meselenin bu cephesi aynı Suriye ile aramızdaki müna- sebet noktasından olan kısmı hariciyemizle Fransa arasında münakaşaya konmuştur. Kendi hareketlerimizin dürüstlüğüne o kadar güveniyoruz ve Fransa ile iyi münasbatın idamesi için muharriklerin bütün zıd tema- yüllerine rağmen gayret etmek azminde o kadar samimiyiz ki bu çetelerin hazırlıklarının ne şerait altında — vukubuldu - ğunu beynelmilel bir usul ile tetkik edilmesine bile hazır bulunuyoruz. Hükümet namına olan bu maruzatım vaziyeti olduğu gibi söylemek, içerde aldığımız ted- birlerle hariçte takip ettiğimiz hattı hareketi açık bir surette memlekete bildirmek içindir. Memleket asayişinin emniyet ve muhafaza olunacağına kanaa- atimiz vardır. Eğer aldığımız tedbirler kâfi gelmezse daha vasi tedbirle almakta bir an teahhur etmiyeceğimizden B. M. Meclisinin haberdar ol- masını isteriz. Harici sahada da vaziyetin icap ettirdiği -teşebbüslerden ve müteakıben alınacak ted- birlerden B. M. Meclisini da- ima haberdar edeceğiz. Arkadaşlar; Hiçbir kimse tarafından gaf- ir hakikat ta şudur: Türk milletinin kuvveti her nerede ve her kime karşı olursa olsun hakkını ve hay- siyetini korumağa daima hazır ve kadirdir. Ankara, 7 (Hususi) — Ka- mutayın dünkü toplantısında ve sık sık alkışlanan Dahiliye Vekili ve Parti genel sekreteri B. Şükrü Kayanın beynatın- dan sonra hatiplerden Bay Mazhar Müfid, cenup hudud- larımızın öte yanında hazır- lanan bu çetelerin kimler tara- fından teşvik ve yardım gör- düklerinin malüm bulunduğu- nu işaret ederek, Blum hükü- metinin dostluk temayüllerile bir tezad halinde bulunan Fransız müstemleke memur- larının bu hattı hareketlerine karşı şiddetli tedbirler alın- ması zamanın geldiğini söy- lemiştir. Bay Refik Şevket İnce, İç işleri Bakanının beyanatından çıkan neticeleri tahlil ederek mevzubahs hâdiselerde hudu- dun öte yanında bulunmakta olan bir takım anasırı da amil olduklarını söylemiş ve Suri- yede mandater devlet olan ve medeniyet getirdiğini id- dia eden Fransanın bu gibi şekavet — hareketlerine karşı göz yummak ve teşvikte bu- lunmakta — olmasını hayretle karşıladığını kaydederek: —Buna verilecek ad eşkiya yataklığıdır, demiştir,. Ziya Gevher Etili, İçişleri Bakanının cenub hududunda şekavet hâdiseleri - etrafında vermiş olduğu izahata teşek- kür ederek harici siyasetinde teveccüh edeceği istikameti tayin edemiyen Fransanın man- dater devlet olarak bulunduğu Suriyede geçmekte olan hâdi- seler karşısındaki - vaziyeti ve aldığı durumu anlatmış ve Türklerin bu gibi küçük oyun- larla uğraşır bir millet olma- dığını söylemiştir. Halil Menteş, Atatürkün em- salsiz prestişi altında Türki- yede tecessüs etmiş olan emni- yetli, istikrarlı nizama karşı tevcih edilen bir hareket kar- şısında Bilhassa bu bareket hariçten geldiği takdirde çok hassas ve kıskanç olmanın pek tabii olduğunu işaret ederek, Fransanın büyük harb sonunda elde ettiği vaziyeti muhafaza için aramakta bulunduğu isti- nad noktalarını izah etmiş ve boğazlardaki durumu itibarile Fransanın içinde kalacağı her hangi bir ihtilâtta Türkiyenin dostluğuna ne kadar - ihtiyacı olacağını kaydeylemiştir. Doktor Bay Mazhar, kendi- sinden önce söz almış olan hatiplerin hâdisenin müseb- biplerini açıkça ifade etmiş bulunduklarını işaret ederek Suriye hudutları - çizildikten sonra mandater hükümetin bu gösterdikleri hassasiyet gayet tabitdir. Aynı hassasiyet mem- leket efkârı umumiyesinde de vardır. Hükümetimizin — bu hassasiyetle — muvazi- olarak tedbir almasını da - tabil, za- rüri ve mantıki bulursunuz. Biz de bu hassasiyete muvazi olarak tedbirlerimizi almış ve bunların ana hatlarını B. M. Meclisine ve onun vasıtası ile büyük millete arzetmiş bulu: nuyoruz. Suriyede mandater devletin hükümet merkezindeki esas politikayı Türkiye ile iyi mü- nasebet politikasını kıymetsiz bırakacak bir zihniyette oldu: ğunu henüz tahmin etmiyoruz. Bu sebeple Hatay davası ameli noktai nazardan yarıda iken ve yeni hudud hâdiseleri sebebi ile iki devlet arasında henüz muhabere cereyan eder- ken menfi teşhislere iştirak etmek istemiyoruz. Suriyede koyu bir Türk düşmanlığı propagandası iya- pıldığını ben de beyanatımda zikretmiştim. Ancak bu pro- pagandaya karşı şimdiye ka- dar soğukkanlılıkla ve kendi- mizi tahrikâta kaptırmıyarak hareket ettik. Daima kaniiz ki Suriye halkı bizim kendilerine karşı iyi niyetimizden emindir. Hatipler de bu ciheti teba- rüz ettirdiler. Tahrikât yalnız politikacıların eseridir. Bu ha: kikat türlü sebep ve vesilelerle ne kadar gizlenmek istenirse elbette ki yakın bir atide mey- dana çıkacaktır. Ve hatta şim- diden de çıkmıştır. bile deni- lebilir. Bize karşı söylenen sözlerin, yapılan iftiraların ve vaki olan tasavvuratın hatip- lerin söylediğinden fazla oldu- ğunu söylemek istiyorlar. Am- ma iftira mahiyetinde olduğu- nu bizzat Suriyeliler iyi bilir- ler. Zannediyorum ki Başveki- limizin bir iki vesile ile komşu milletlere karşı gösterdiği has- sasiyete uyarak, rabırlı davra- narak Suriye milletini bize gösterildiği gibi düşman ola- rak kabul etmemekliğimiz da- ha muvafıktır. Asıl Suriye hal- kına malüm olmak lâzımgelen hakikat şudur ki, Suriye vah- detini bozan ve onu taksim eden ne Türklerdir ne de Türkiyedir. Bilâkis daima ta- leplerimizle bu vahdeti temin etmek istedik. Bu hakikat Ha- tay hususiyetini taklit ederek tahrif etmeğe imkân olmıyacak derecede aşikârdır. Şunu arzet- mek isterim ki bir de hatipler oradaki anasırı muhtelifeden bahsettiler. Bu anasır arasında hudud imtidadınca takib etmiş| matbuatta görüldüğü gibi Er- olduğu iskân siyasetile istih: |menilerden de bahsolundu. Ha- daf etmiş olduğu maksadı an- latmış ve bu suüretle orada yerleştirilmiş bulunan yabancı unsurların uzaklaştırılması lâ: zimgeldiğini söylemiştir, Hatip, Fransanın Türkiyenin dostluğunu kazanmaktaki kıy- meti takdir ederek bu suretle hareket edeceği ümidini izhar ederek sözlerini bitirmiştir. Bay İlyas Sami Muş ve Fu- ad da cenup hudutlarındaki hâdiselerin tevlid edebileceği akislere işaret eylemişlerdir. Hatiplerin beyanatlarını mü- teakıp tekrar kürsüye gelen İçişleri Bakanı ve Parti genel sekreteri Şükrü Kaya şunları ŞA ae tiplerin ima ettikleri anasır da bu olmak gerektir. Buna dair de maruzatta bulunmak isterim. Türklerle Ermeniler arasında teskin olunmaz bir düşmanlık mevcud olduğu nazariyesini ileri sürmek bazı politikacıla- rın geçim vasıtası olmuştur. (Bravo sesleri) Hatay — davası esnasında Türklerle Ermeniler arasında- ki münasebeti bir defa daha münakaşa mevzuu oldu. Türk- lerle Ermeniler hakiki ve tabii menfaatlerinin — ilcasile ens- tenktif olarak yeniden bir defa daha biribirlerile yakın- söylemiştir: hk hissettiler. Hakiki vaziyet —Arkadaşlar; budur. Fakat eski komitacılar Sayın hatiplerin cenub hu- | tekrar araya girdiler. Ve Ha- İççladapdaki . - vukmat, - üzerinde -İ. tasda iki-millek aiesyayğ İş bugün geliyor Yarın Doğanspor, pazar günü de Uçok ile karşılaşacaktır Maçları B. Şazi Tezcan idare edecek Geçen hafta da gene An- karada İzmirin Doğanspor ta- Alsancak sahası, yarın ve Pazar günü, milli küme temaâs- larının en hararetli ve en alâ- kalı, iki müsabakasına sahne olacaktır. Ankara bölgesinin şampi- yonu Gençler Birliği takımı bu akşam Ankara ekspresile şehrimize gelecek ve yarın saat 16,30 da Doğanspor ta- kımımızla ilk temasını Alsan- cak sahasında yapacaktır. Pa- zar günü de aynı saatte Üçok takımımızla karşılaşacaktır. Ankara şampiyonunun şeh- rimizde yapacağı heriki temas İzmir takımları için çok mü- himdir. Çünkü Ankara şam- piyonu şimdiye kadar yaptığı milli küme temaslarında kuv- vetli ekiplerle karşılaştığıjpalde en iyi dereceleri almış bir ta- kımdır. Nitekim bir hafta evel Ankarada Türkiye şampiyonu Fenerbahçe takımile yaptığı milli küme temasında 2-1 “Mağlüp olarak sahadan ayrıl- makla beraber, çok takdir edilen bir oyun oynamış ve en tecrübeli takımlar meya- nında sayılan Türkiye şampi- yonunu zaman zaman fena vaziyetlere sokmuştur. GFT MRAC CN MAD n CAOT A REEN bir düşmanlık havası yarat- mak için gayret gösterdiler. Şimdilik manzara komitecıla- rın telkinatının yer bulduğu merkezindedir. Fakat bizce bu dahi zahiri ve muvakkat- tır. Bizim nazarımızda Ermeni milletinin bizimle beraber ol- makta gösterdiği samimiyetin kıymeti azalmamıştır. Arkadaşlar; son söz olmak üzere arzetmek isterim ki, Türklerin huzur ve hukukunn ve memleketin hududunu mah- fuz bulundurmak - için Türk milleti Büyük Millet Meclisine ve onun itimad ettiği hükü- mete verdiği kudreti de mües- sir bir surette kullanacağımıza kimsenin şüphesi olmamalıdır. (Bravo sesleri, alkışlar) Bunun huzurunuzda tekrar bir defa daha açık olarak ifadesini cihan sulhu için de bir yardım — olarak - telâkki ederim. (Bravo sesleri alkışlar) Bu izahattan sonra ruzna- meye geçilmiş ve ruznamede bulunan Türkiye ziraat ban- kası kanunu ile mahkemeler ve karar hâkimleri ve müs- tantiklerle umumi” ve hususi kaza salâhiyetini haiz makam- lar arasındaki ihtilâfın halline aid kanun lâyihaları adliye encümeninin talebi üzerine mezkür encümene verilmiştir. Kamutay cuma günü top- lanacaktır. Çeteler imha ediliyor.. İstanbul, 8 (Hususi) — Ak- şam gazeteleri, “htiyat kuvvet- leri silâh altına çağrılan ve ve kadrosu yükseltilen bir fırka askerimizin, muhtemel hâdiselere karşı vaziyet aldı- ğgını, cenup budutlarımızdan girerek soygunculuk yapan şa- kileri takipte, halkımızın jan- darma müfrezelerine yardımda bulunduklarını ve çetelerin kımına karşı fevkalâde bir oyun oynayan bu takım; bi- rinci devrede 1-0 mağlüp va- ziyette iken ikinci devrede tam altı gol atmak - suüretile oyunu kazanmıştır. Türkiye milli küme takım- ları arasında yüksek bir mevki işgal eden Ankara şampiyon takımı, oyuncu itibarile anlaş- mış ve tam formünde bir ta- kım olduğundan - şehrimizde yapacağı heriki temasın çok heyecanlı ve alâkalı olacağı tabiidir. Bilhassa yarın Doğan- sporla yapacağı ilk temas Do- ganlılar için revanş mahiyetini haiz olacak ve bu hal oyuna ayrı bir hususiyet verecektir. Bu, mühim müsabakadan evel eski kulüplerin birinci takım- larında oynıyan oyunculardan teşekkül eden Üçok B. takımı Demirspor takımile bir maç yapacaktır. Şazi Tezcan geliyor İstanbul, 7 (Hususi) — An: kara-İzmir milli küme maçla- - rında hakemlik yapacak olan Bay Şazi Tezcan, bugün İz- mire hareket etmiştir. Papa Papazları kabul etti.. Vatikan, 8 (Radyo) — Papa bugün birçok Fransız baş pa- pazlarını kabul etmiştir. Bun- dan başka dükalık salonunda 1400 katoliği kabul etmiştir. KAKTDE AAT HL FOTO OR Refik Lütfi Or Zevkinizi okşayacak poz Temiz işçilik Hükümet civarı Kaymakam Nihad bey caddesi No, 20 BORSA Üzüm satışları Ç. Alıcı K.S. K.S. 137 F. Solari - 10 75 13 25 81 A.R.üzüm. 11 50 14 41 Kâz. Taner 14 50 17 38 M. J. Taran. 11 12 20 Suphi Ergin 13 S0 14 15 J. Taranto 13 50 13 50 İ 5. Rizaha, İâ. <. 14 3 İnhisar 850 850 3 İlya Galami. 12 75 12 75 345 Yekün 425526 Eski satış 425871 U. satış Zahire satışları Çu, Ginsi KP S KAĞ 42 Ton Buğday 5 75 6 1875 135 Buğday S 15 Yd 135 Arpa ——— 4