8 Ekim 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2
öyii e ANA| [ Gunun 'talyanların aldığı karar, Ma caristan'ı zarara sürükledi : Liretin sukutu bizde de Ipıi b z Telgraf 8/10/ 335 aberleri (! akisler yaptı. —— İstanbul 7 (Husvsi) — İtalya- nm da Fransa-İngiltere ve Amerl- kamu kararını kabul ederek Niretin kiymetini — düşürmesi, her tarafta derin akisler yapmıştır. Ban mem: leketler, liretin kıymetten düşürül- mesi neticesi olarak büyük zarar / görmektedir. İtalya'nın bu kararı — üzerine, şehrimizde İtalya ile iş yapan ih- — Tacatçılar bir toplartı yapmışlar ve Kiretin sukutu karşısında bazı ted. birler alınmasını hükümetten iste- mişlerdir. Avkara 7 (Hususi) — Hariciye " Vekâletinde Maliye, İktısad Vekâ- Tetleri ile merkez bankası murah- haslarından müteşekkil bir komis. yon, para işlerine dair alükadar devletlerin kararlarını - tetkik eyle- mekte ve hattı hareketlerini büyük bir dikkatle takihetmektedir. Londra 7 (Radyo) — Finana bakanı Nevil Çemberlayn dün ge- ce (Metişayir) de verilen üçyüz elli kişilik ziyalette bir söylev vermiş ve yeni finansel tedbirler münase. betile bütün dünyanın yeni bir safhaya girdiğini söyliyerek de- miştir. ki: — Bu tedbirlere ön ayak olan Fransa tebrike şayandır. Çok defa bu tedbirler için düşünüldü, fakat her zaman bunları talik etmek meeburiyetinde kaldık. Zira vaziyet kutbu şimalide buzlar arasında kal- Buz kayalarının erimesi için münasib zamanın hulâlü lâzımdı. Hiç kimse ümit etmiyordu ki, bu alınması mutasavver tedabirin ehemmiyetini de ayrıca kayde- diyorlar. Peşte, 6 (AA) — İlnlynn hretinin kıymetten düşürülmesi İtalyan - Macaristan arasındaki kliring — muamelesini derhal kendiliğinden — durdurmuştur. Bu ise İtalya'ya yüksek mik- tardaki — ihracatından dolayı oradan mühim alacakları görü- nen Macaristan'ı ciddi surette izrar etmiştir. Siyasi mahafilin ileri sür- dükleri tahmine göre, şayet resmi İtalyan tebliğindeki ifa- deye rağmen - İtalya'nın yeni para politikasından Macaristan için bir zarar hâsıl olacak olursa o zaman Macaristan Almanya ile olan ticaretini inkişaf ettirecektir. Berlin'de akisler Berlin, 6 (A.A) — Havas muhabirinden: Liretin kıymetten düşürül- mesi Berlin'de hayretle karşı- lanmış ve “az çok üzüntüyü mucip olmuştur. Salâhiyettar mahafil hükü- metin ekonomik otoritesine dayanmak suretile sağlam bir ekonomi sistemi idame etmek vaziyetinde olduğuna dair olan Çanakkale şehri —— 02 aa Yeniden kurulacak. tır. Bir büyük iskele de tesis edilecektir. Çanakkale, 7 (Hususi mu- habirimizden) — Türkiye'nin en mamur şehirlerinden biri olmak üzere, Çanakkale şehri yeniden kurulacaktır. Bunun için bir plân hazırlanması ka- rarlaştırılmıştır. O zamana ka- dar yeni inşaat yapılmıya- caktır. Şehir, Çanakkale-Balı- tetkik ve tasdik edilecektir. Memleket hastanesi bu yıl tamamlanacaktır. mevcut GÜ ya- tak, ihtiyacı karşılamamakta- dır. Sertabib Kâzım, dahiliye mütahassısı Hüsamettin gece gündüz yüzlerce hastayı mua- yene ve tedavi etmektedirler. Hastanenin önünde ve ar- dında havuzlar, bahçeler ya- pılacaktır. Ayrıca kalorifer ve banyo tertibatı ilâvesi de ka- rarlaştırılmıştır. Sıhhiye Vekâ- leti, bu yıl intani hastalıklar için de bir pavyon ilâve ede- cektir. Uluslar sosyetesinde İskel derun mes'elesi konuşuld Dış Bakanımız Tevfik Rüşdü ı—âras, mandalar İzomısyonunda mühim bir söylev verdi. Cenevre, 7 (A.A) — dolu ajansının hususi ımıha- biri bildiriyor: Dün siyasi ko- misyonda mandalar mes'elesi konuşulurken Hariciye Veki- Hmiz Rüştü Aras mandalar komisyonuna teşekkür eden murahhaslara — iltihak etmiş, Milletler cemiyeti azaları ta- ralından manda altında bu- lunan memleketlerin -tekâmü- lüne gösterilen ve gösterilmesi Tâzımgelen alâkadan memnu- niyet beyan etmiştir. Mandalar komisyonunun tev- sii mes'elesini ortaya çıkaran Polonya delegesinin beyana- tına temas eden Rüştü Aras komşuluk veya muahedeler mucibince doğrudan doğruya veya bilvasıta menfaatı olan devletlerin bu komisyona mü: messil yollamaları lüzumunu izah etmiştir. Filistin mes'elesine gelince, halihazırda cereyan eden vu- emniyetimiz - vardır. Bilhassa Suriye'de yaşıyan kesif Türk kütlesinin rüştü siyasisi tam olduğu zerre kadar şüphe gö- türmiyen bir keyfiyettir. Bilâhare söz alan Fransız murahhası Filistin mes'elesine dair fikrini söyledikten sonra Rüştü Aras'a cevab vererek demiştir ki: Fransa - Suriye muahesi, İngiltere — Irak muahesinden mülhem olmakla beraber mu- ahedeye siyasi ahkâm ilâve edilmiştir. Bu hükümler Suri- ye'nin bazı havalisinde müç- temi kesif ekalliyetler kadar diğer dağınık ekalliyetleri de himayeye matuftur. Bu temi- nat harpten sonraki ekalliyet- lerin himayesini istihdaf eden muahedeler kadrosundan da- ha geniştir. Bu noktada İskenderun ha- valisinde yaşıyan Türk ekal- liyetinin mukadderatı hakkında kültür itibarile Türk' luklı’rlnı muhafaza etmek vadıdır. Fran” | sa mandasının devamı müdde | İ tince bu vadını daima tut” | muştur. Yakında resmen imzâ edilecek muahedede bu vadi tutacaktır. Konseyde de söylediği gibi mandater hükümet tarafından alınan taahhütler mandater hü* kümetin varisi olan Suriye'ye devredilecektir. Hiç gizlemeğe lüzum görmem ki bu mes'ele hakkında Rüştü Aras'la muh- telif defalar görüştük. Ve ge- rek itilâfin hududu ve gerek Türk akalliyetinin. mukadde- ratı üzerinde icra edeceği tesir itibarile kendisine teminal ver- dim. Ve bildirdim ki, eğer Türk hükümeti Suriye istiklâli fırsatı ile İskenderun'da hali- hazırda cari olan muhtariyet rejimini yeniden tasrih zaru- retini hissediyorsa 1921 itilâh faideli teşebbüs, ansızın vakubula- | Alman nazariyesinin bu defa Düit dolayı b ür | Türki, ü ivesi — dahilinde - kalmak " N İ z yı beyanı teessür | Türkiye baş murahhasının dü- | serçi 3 a N ;:Fmdınw:inll;:::m.;kı::. EBAM SA NLTT NE Türklyede SPOY | etmekle beraber İngiltere hü- | şüncelerini haklı bulurum. yani ayni mevzua yani bu Üç büyük ve kuvvetli dev- — let arasında vukubulan anlaş- yılnız bu devletlerin me- hafiini istihdaf etmiyerek, bü- — tün cihanı alâkadar eylemek- tedir. Söylemek istemiyorum ki, bu tedbirlerle dünya der- p. hal düzelecektir. Bununla be- raber tedrici surette herşey — doğru yürüyecektir. Nevil Çemberlayn, sözüne — devamla şunları söylemiştir: /— büsbütün kaldırmak lâzımdır. İtalya, Hollanda ve İsviçre bu mıntakaları nazarı dikkate almışlar ve — mumaşatkâranc hareket eylemişlerdir. Diğer devletlerin de, buna temayül deceklerini ümid ediyoruz. Altın esasını terkederken, yeni bir esasa doğru gidildi- ğini zannedenler vardır. Ben n, bunun aleyhindeyim. n lnlnn, beynelmilel bir vücuda getirmek, mak: daha luygun — gelecektir. olan birşeyin, bey- nilel ve cihanşümul bir de olması lâzımdır. İtalya borsaları tur. Büyük işler olmuş, hükü- met tahvilâtı ve yeni istikraz ü 92,0S üzerinden mua- görmüştür. susturya bankası kararları Viyana, 7 (Radyo) — Avus- ti kararını tefsir etmekte- t Bu gazeteler başlıca mal tlerile kiraları istikrar ettir- matuf ve hükümetçe sını dâşürmemiş olan yegâne endüstriel memleketin Alman- ya olduğunu söylüyorlar. Bükreş, 6(A.A) — Kabine bilhassa bugün para mes'ele. sile meşgul olmuştur. Maliye Bakanı şimdiye kadar takib olunan para siyasetinde hiç bir değişiklik olmıyacağını be- yan etmiştir. Diğer taraftan kabine Ro- manya ile Yugoslavya arasın- da Tuna üzerinde bir köprü İstanbul'da Belediye otobüs işletecek. İstanbul, 7 (Hususi) — İs- tanbul belediyesi Ootobüs iş- letmek kararını vermiştir. Esa- sen bu imtiyaza sahiptlir. Kulla nılacak arabalar 28-30 kişilik olacaktır. Büyük — millet mec- lisinden muafiyet kanunu çı- kınca arabalar münakasaya konacaktır. Muhtelif firmalar şimdiden teklifatta bulunmaktadırlar. Tanzifat resmi İstanbul, 7 (Hususi) — Be- olduğu tetkikat bitmiş gibidir. Belediye, bu rüsumu; her evin çıkardığı çöp miktarına göre tesbit ve tahsil etmek istemek- tedir. Veliahd ve mükâfatlar vermek üzere Cu- martesi Gümülcüne'ye müte- veccihen — Atina'dan hareket edecektir. tarihi Vekâlet tedkikat yaptırtıyor. İstanbul, 7 (Hususi) — Ma- arif Vekâleti Türkiye'deki spor tarihi hakkında tetkikler yap- tırmakta idi. Bu sabah, bu sahada İstanbul'da yapılmak- ta olan tetkikler bitmiştir. Şimdi Bursa'da tetkikata baş- lanacaktır. sporlar yapıldığı anlaşılmıştır. Bursa'dan — sonra it ve Yenişehir'de de vaziyet tesbit edilecektir. Maarif Vekâleti, alınacak neticeyi Türkiye'de spor tarihi namı altında ve bir broşür halinde neşrede- cektir. Cumurıyet bayramı- na hazırlık. İstanbul, 7 (Hususi)— İzci: | ler Cumuriyet bayramında An: kara'da yapılacak büyük res- migeçide iştirak etmek için hazırlanmaktadırlar. Beden ter- biyesi umumi müfettişi Cemal, mekteplerden, ne kadar izci İstanbul, 7 (Hususi)— İstan- bul maarif müdürlüğü ilk, or- tamekteplerle liselerin talebe adedi ve sınıf vaziyetleri et- rafında bir istatistik hazırlıya- rak vekâlete göndermiştir. 21 Teşrinievele kadar kalaca- ğını bildirmiştir. Bü filo, diğer Yunan liman- larını da ziyaret edecektir. kesir şosası üzerinde kürula- cak, ithalât ve ihracata elve- rişli büyük bir iskele de inşa edilecektir. Plânlar, usulen Nafıa vekâ- letinde bir heyet tarafından kümetinin dirayetine emniye- tini beyan etmiş ve bu dira- yetin İrak istiklâlile bir kerre daha sabit olduğunu söyle- miştir. Rüştü Aras bu hususta Nuri paşanın vazifesinin mu- vaffaktyetinden nikbin - oldu- ğunu ve Arapların meşru hak- larının ve oradaki Musevilerin emniyetinin ve ahalinin nüfus- ça nisbeti nazarı dikkate alı- narak Balnur beyannamesinin olduğunu söylemiş ve demiş- tir ki: Memleketimin bu komşu memlekete karşı gösterdiği de- rin alâka üzerinde tekrar uzun uzadıya tevakkuf — etmek iste- mem. Bu hususu konseydeki beyanatımda ifade ettim. Fik- rimce mandalar komisyonu- nun raporunda ekseriyetteki tolerans — derecesi hakkında tezahür eden endişeler haklı- dır. Fakat bu mes'ele üzerin- de şimdilik ısrar etmek iste- mem. Çünkü bu hususta Fran- sa ile Türkiye arasında dos- tane mükâleme ve müzakere- ler cereyan edecektir. Yalnız Mevzuu bahis memlekette ayırmalar kadar birleştirmele- rin de büyük bir ehemmiyeti vardır. Bu memlekette husule gelecek siyasi tebeddül neti- cesi kabul olunacak hal şekil- en iyi çare kendi idaresini kendi eline bırakmaktır. Bundan dolayı Suriye'nin istiklâle lâyik olduğuna tam K Fransa hükümeti Suriye ile müzakerelerinde bu — Türk ekalliyetine gerek umumi su- rette bir ekalliyet olduğu için ve gerek mandater hükümet olarak Fransa'nın deruhte et- tiği mes'uliyet dolayısile hususi bir ehemmiyet atfetmiştir. Bu ehemmiyete başka bir sebep daha vardır. Bu da Fransa'yı Türkiye'ye — bağlıyan hususi itilâfların mevcud — olmasıdır. Bu itilâflar mucibince Fransa ahalinin Türk'lük karekterini muhafaza etmek mevzuuna te- mas etmek şartile Fransa hü- kümeti bu müzakerelere Suri- yeyi do iştirak ettirmek niye- tindedir. Mantıki olmak için manda- ter devletin üç senelik isti- hale devrini bir dereceye ka- dar Süişe devletinin siyasi terbiyesini ikmal için kullan- mak arzusundadır. — Bunün ıçindir ki daha mandater kal- Alınan - finansel — tedbirler | kurmak için mukavele akdi Haa A K K Si ü 5 - vi ö idür Z Eb 'e KA a ğ 5 Osmanlı hükümetinin, ilk | tam ve münsifane tatbiki sa- | mazide bu Türk ekalliyetine bu devrede Suriye'yi bey- 1“6 d;â'ld"' Gümrük resim- ::’"’""da_ ":"':""hlı"l,B'k""" payitahtı olan Bursa'da Ör- | yesinde şayanı memnuniyet bir | Yereceği teminatı tasrih et- mılel mahiyette müzakere- Iumıı lirmek, ticareti serbest mezuniye! _:rmıı ir. hanın —zamaninda — muhtelif | şekli hal bulunacağından emin miştir. Bu da 1921 muahedesi leıne_ iştirak ettirmek niyetin- mak ve - kontenjatmanı mucibince Türk'lerin lisan ve | dedir. Balkan oyunları, Dün sona erdi. Kral, alkışlar şlar arasında galiplere mükâfatlar tevzi etmiştir. Atina, 7 (A.A) — Balkan oyunları dün alkışlarla karşı- lanan kral, veliahd ve başba- kanın huzuru ile kapanmıştır. Netice aşağıdadır : 1500 metre koşu : Jorj Aka- pulos — (Yunanistan) 4/06/8, Kortzek (Yugoslavya) 4/09/8, tan) 47/78, Koleut ( Yugos- lavya) 37/70, Kantsef (Bulga- ristan) 35/91, Havaletk ( Ro- manya ) 35/86, Veysi ( Türki- ye) 35/57. Bayrak yarışı: 400 Metre: Yunanistan 43/9, Yugoslavya (Yugoslavya) 13/48. Sırıkla atlama: Taros (Yu- nanistan) 3/90, Travlos — (Yu- ııınmın)almıl.oım& (Bnl- nıııkbıynklırçılnlııışüı isyllüare ö7 şll garistan) 3/70, Bakif (Roman- ya) 3/60, Haydar (Türkiye) 3/40 400 metre koşu; Mandikas (Yunanistan) 51/1 (Yeni bal- kan rekoru) Nemenes (Roman- ya) 51/4, Pletereset (Yugos- lavya) 51/6, Jiordake (Roman- V lediyenin, —İstanbul halkının | verebileceklerini ve bunların bukoıııisyon' 1 sıfatile man- Velkopulos (Yunanistan) 4/10, 51/8 llu ma, 7 (R"dy")__ İtal. tanzifat rüsumunu yeni bir şe- | isimlerini sormuştur. d, ; ?ıoıywon:ınu n nazari | N( Ko aş (Türkiye) 4/10/8. YI)SOO metre manialı koşu: a borsalarının bugün - açılış kilde tahsil için yaptırmakta dikkatini bir mes'ele hakkında Disk atma: Sillas (Yı i lan 10/06/2, ziyeti çok hararetli olmuş- İstanbul mektepleri.| celbetmek isterim. atma: unanis- | Krevs - (Yugoslav) Kristea (Romanya) 10İ17/4 Vasiliu (Yu.) 10/37, Velkopu- los (Yu.) 1037, Tsustas (Yu.) 1053 Moratan koşusu: Kiriakides (Yu.) 2/49/10, Ragazos (Yu.) 3/14/25, Figarof (Bulgaristan) irya bankasının Fransa'da (M. Metaksas.. : liz fi leri dikkatle tahlil edilmek | 44/7, Romanya 45/2, Bulga- | ». Bell: leryü duğu gibi ittihaz ettiği ka- Atina, 6 (A.A) — Başba- Bir ’n,glhz .f ilosu gerektir. Bu noktada istiklâline | ristan 45/4. epîevlı: iu('Yb:Şiîe gveğe)l netice: arlar iyi bir kabulle karşı- | kan M. Metaksas Trakya oyun- Faler'e 8611.907'-- sahip bulunacak milletlerin Tripl Atlama: Lakamarkis Yanehidtan . © 150 tır. larında hazır bulunmak üzere Atina, 7 (Radyo) — İngil- | argınlığı rüştü siyasisi hakkın- | (Yunanistan ) 14/19, Mikist Yugoslavya : 71 Roma, 6 (A.A) — Gazete- | bu akşam Gümülcüneye hare- | tere'nin Atina sefiri 18 Teş- | da söylenen bazı fikirlere iş- | (Yugoslavya) 13/93, Nafpliotis Romanya 65 tin ekserisi hükümetin lireti | ket edecektir. rinievelde Faler limanına bir | tirak edemem. Fikrimce bir | (Romanya ) 13/85, Kalistrat Türkiye 28 metten düşürmek fhususun- Prens Polda kazananlara | İngiliz filosunun geleceğini ve | milletin siyasi terbiyesi için | (Yunanistan) 13/80, Jioniseviç Bulgaristan : 15 Mükâfatlar Kral tarafından alkışlar arasında dağıtılmış ve müteakiben Balkan marşı çalı- &
