45 Birin ci Fransov BÜYÜK TARİHİ TEFRİKA Çeviren: Birinci Fransova, en yakın adamlarının ihanetine m Halkın hudutların muhalaza ve müdafaası için uerdiği pa- ralar ne oluyordu?. Bir sabah. Paris'in bütün | bankerleri kralın emrile tevkif | edildiler; ve bu mevkuf ban- | kerler ailelerile birlikte Şate- | le'ye sevkedildiler. Bankerler, Fransova tara- fından istikraz olunan paralari Şarlken'e göndermekle itham ödilariştleri Ayni zamanda, birkaç sar- raf ve ekmekçi, yalın ayak, sade gömlek giymiş ve boyun- larına bir ip takılmış olduğu halde Paris sokaklarından ge- çirildiler. Bunlar, irtikâb ettik- leri fenalıklar için Allah'tan ve kraldan af istiyerek halka teşhir edildiler! Bu suretle Gaskonya'dan gelen zabit ve askerler çıplak ayaklarına giyecek birer çilt çizme parası temin edebildi- ler ve ancak bundan sonra bu garib müsadere usulü bi- raz durdu. Ayni çare ile askerlere, se- kiz kişi başına bir koyun ve bir mikdar şarab tedarik edildi. Müsadere ile elde edilen paralar sayesinde kral birinci Fransova şimalde kuvvetli bir ordu. toplıyabildi. Meziye'ye yardım edildikten başka, Mu- son, Bapum ve Londersi'yi alabildiler. Zafer, zaferi takib ediyordu; Esko'da ordugâh kuran as- kerler, biraz sonra şehri ge- çerek İspanya hududundaki Buüşen ve Hesdemi aldılar; Bonnive de Navar'ın bir kıs- mını işgala muvaffak oldu. Fakat muntazam para almı- yan İsviçre'lilerin ihanetile Lot- rek Milâno'dan Şarlken asker- leri tarafından tard ve defe- dilmişti. Şarlken şimdi papa onuncu Leon'la ittifak etmiş ve Cenova da elden çıkmış bulunuyordu. * .. Şarlken hiçbir tedbiri ihma! etmiyor. Her fırsattan istifa deye çalışıyordu. Düşes dö Burbon'un - ölü- münden pekâz zaman sonra, hususi bir sefirini dük dö Burbon'a göndermiş ve sefir dul kalan düke: — Müsyü..Şimdi dul kaldı- niz, bittabi evlenmek - zarurc- tindesiniz. İmparatorum - sizi çok sever. Bununçün size, Por- tekiz kralından dul kalan hem- şiresi Eleonor'u teklif etmek- tedir. Demişti! İhtizar halinde bulunan kay- nanası An dö Böju bu sözleri duyunca damadı düke: — İmparatorun hemşiresile izdivacınızı rica ve emrederim. Böyle yaparsanız rahat öle- ceğim!. , Demişti. Parlamentonun uzadıb dür- duğu davası csnasında, dük dö Burbon, Şarlken'in bu tek- lifini hatırladı. Birinci Fran- sova'ya karşı hissettiği derin kin ve nefret hasebile memle- ketine hiyaneti bile göze kes- tirdi. Krahın ikinci mabeyncisi Bören'le anlaştı, ve hiyanet için Şarlken'le müzakere ve Pazarlığa girmişti. aruz kaldı.. Sekizinci Hanri'nin ve Al- manya imparatorunun yardı- | mını temin ettikten sonra, iki devlet ordularına Fransa'yı is- tilâ için yolları serbest bırak- mağı vadetti. stilâ ayni arb zamanda cephesinden Felemenk'ten, Na- | var'dan birinci Fransova'nın İtalya'ya geçmek üzere Liyon- dan ayrıldığı zaman yapıla- caktı. Vakıa, kral birinci Franso- va'ya bu hiyanet teşebbüsün- den haberdar edilmişti, fakat kral bunları birer yalan ve iftira addetmiş, ehemmiyet vermemişti. Böyle birşeye nasıl teşebbüs edebilirlerdi? Dük dö Burbon başkuman- danlıkta devam ediyordu. Bir akşam, kraliçenin ak- şam yemeğinde hazir bulun- du, Kral da bir tarafta ye- mek - yiyordu, (akat sap-sarı olmuştu. Kral, Dük'el — Oturunuz.. Dedi. Krali Eleonor ile evlendiniz. doğr mudur? — Hayir Sirl — Ben de böyle biliyorum, buna eminim. İmparatorla mü- zakerelerinizi de biliyorum. — Sir, beni tahkir ediyor- sunuz. Bu tahkire lâyik de- gilim. Burbonez'e döndü; dağlık ve sarb yerdeki — şatolarına maiyeti ile tahassün etti; ya- nında Sen Solleyi Sinyor Jan Dö Puanye'de vardı. Bu Sin- yor, kral — tarafından ihmal edildiğini ileri sürerek gayri memnunluk gösteriyordu. —Devamı var— .. a.. lüleri için.. Sinema maki- neleri getirildi.. Edirne 22 (A.A) — Trakya köylüleri için Berlin'den geti- rilmiş olan sinema ve projek- siyon makinelerinin ilk tecrü- beleri çok muvaffak olmuştur. Bunlar hem alır hem verir makinelerdir. 'Türk kültür - hareketlerini yaymak için bir yerden bir yere taşımak, köylüleri toplı- yarak göstermek kolay ola- caktır. C,H. Partisinin temelli kül- akümülatörlü radyolardan elli tanesi de büyük köyler için ısmarlanmıştır. Bu radyo akü- mülatörleri en az onbeş gün idare edecek ve boşalınca en yakın — elektirik merkezinden doldurulacaktır. » Teşekkür Zevcim ve babamız Akhi- sarın eski ailelerinden Selim Gilin bay Alinin vefatı müna- sebetile —gerek — şifahen ve gerekse telgraf ve mektublarla taziyette bulunan ve cenaze merasimine jştirak etmex su- retile — kadirşinaslık gös-ren mühterem ehibbaya ayrı ayrı mukabelede bulunmak, tces- sürümüz —mani — olduğundan muhterem gazeteniz vasıtasile teşekkürlerimizin iblâğını rica ederiz. Kızı Betül ailesi Nezaket F. Şemseddin Benlioğlu e| adrid Halk, bir generalı par Londra, 22 (ALA) — Dip lomasi mahafili İspanya veka- yüni büyük bir dikkatle taki- betmekte ve bu vekayiin Por- tekiz'de akisler hâsıl etmesin- den endişe eylemektedir. Fil- hakika bu mahafil İspanyol halkçılar cephesinin — âsilere karşı kazanacakları bir muvaf- fakıyetin Portekiz sol cenah mensublarını Carmona Salazar hükümeti aleyhine faaliyete gi- rişmeğe teşvik etmesi muhte- mel olduğu mütaleasında bu- lunmaktadırlar. Ayni — mahalil halihazırda Portekiz sularında İngiliz harb gemilerinin malik — oldukları imtiyazlı rejimin Portekiz hü- kümetinin sol cenahın tazyiki ile yıkılması takdirinde teh- Lkeye düşmesinden korkmak- tadırlar. Vaşington, 22 (A.A) —Ha- riciye nezareti İspanya'da 'bu- lunan 1582 Amerikan tebeasını almak üzere Oklahama kru- vazörüne Cebelüttarık'a — ve Guiney kruvazörüne de Saint Sebastiene hareket etmek em- rini vermiştir. Madrid, 22 (A.A) — Dahi- liye Nazırının bildirdiğine gö- re, Saragösse - beşinci fırka | kumandanı âsi general Caba- nellas 193-1936 sınıflarına mensub bütün efrat hakkında kendilerine hemen bugün kış- lalara gitmek emrini vermiştir. Hükümet bu sabah âsilerin bütün İspanya'da hezimete uğratılmış olduklarını, yalnız Saragosse ile Seville ve Val- ladolid mıntakalarının - istisna feşiei etmekle Ve barglarda hükümet kuvvetlerinin müca- deleye devam - eylemekte - ol- duklarını bildirmiştir. Bugün Madrid'de sükün hü- küm sürmektedir. Sokaklarda milislerden pekâz efrada te- sadüf edilmektedir. Çünki bun- lardan ekserisi âsilere karşı harbetmek üzere Saragosse, Burgos ve Tole'de sevkedil- mişlerdir. Bartelon'da sükün hüküm sürmektedir. Orada hükümet vaziyete hâkimdir. Londra, 22 (A.A) — Roy- ter ajansının öğrendiğine göre üç asi ordu Madrid üzerine yürümektedir. Bunlardan bi- risi Pampelume'den, diğer iki- si de Algesiras ve Cadix'den gelmektedir. Asiler yalnız şimalde taral- tar kazanmaktadırlar. Cenupta vaziyette kararsızlık — vardır. Kırkbeş eyaletten ondan faz- lası asilerin eline geçmiştir. Bu feyaletler Valladolid, Sa- ragosse, Tolede, Huesca, Vilt- toria, Buryos, Segovia, Cordo ve Sevilledir. Silâh kaçakçılığı ; Hendayc, 23 (A.A) — Bir çok silâh kaçakçılığı vak'ala- rının hâdis olması üzerine hu- duttaki muhafaza teşkilâtı as- kerle takviye edilmiştir. Madrit hükümetinin Fran- sa'dan silâh celbetmek istedi- ği zannediliyor. ANADOLI! parçaladı. Asiler bir torpidoya ateş açtı-. lar. Halk cephesi, 100 bin gönüllü topladı. —. Ş;âına muhar ... Madrid üzerine 3 ordu yürüyor. Halk cephesi kazanırsa, bunun Portekiz'e ve niha- yet İnciliz harp gemileri imtiyazına tesirinden korkuluyor. İtalya 5 gemi gönderi İsyandan bir görünüş Dün Bayonne gelen bir şi- lep hükümeti merkeziye tara- fından gönderilen bir mümes- silin satın alacağı harp leva- zımını yükliyecektir. Bir kam- yon dolusu silâhla hududu geçmek isteyen İspanya'lı bir şoför Fransız mubafızları tara- fından yakalanmış ve Bayonne hapisanesine atılmıştır. Gönüllüler: Barselon, 22 (A.A)— Halk- çı cephe gönüllülerinden mü- rekkep bir ordu kamyonlarla Saragos'e yürümek üzeredir. Hükümet tebliği: Madrid, 23 (A.A)— Hükü- met dün saat 19 da radyo ile bir tebliğ neşretmiştir. Bu teb- liğde, hükümetin memnuniyete umuümi seferberlik ilân etmiş ve| şayan haberler almakta oldu: ğu, hükümetin otoritesi altın- da bulunan şehirlerde sükün hüküm sürmekte, âsilerin el- lerinde bulunan şehirlerde ise anarşi hükümferma — olmakta bulunduğu beyan edilmekta- dir. Tebliğin sonunda âsilerin büsbütün ümitlerinin kesilmiş olduğu ilâve olunmaktadır. Havada harb Cebelüttarık, 23 (A.LA) — Hükümetin deniz - tayyareleri dün öğleden sonra Limeayı bombardıman etmişlerdir. Âsi- lerin ellerinde bulunan denlz tayyareleri de sür'atle yetişe- rek mitralyözlerle hükümet tavyarelerine karşı bir hava muharebesi açmışlardır. Hiçbir tayyare düşmemiştir. Amerika'lısar Vaşington, 23 (A.A) Akdeniz'de bulunmakta olan Ekster adındaki Amerikan ge- misine İspanya'yı terketmek arzusunda bulunan Amerika- hları almak üzere Barselon'a gitmesi için emir verilmiştir. Asileri bambardıman * Barselon 23 (A.A) — Bar:- selondan hareket etmiş olan tayyareler Saraşesedeki asi- leri bombardiman etmiştir. Kışlalaların üzerine 70 bomba atılmış ve büyük hasarlar ika edilmiştir. Asiler tüfek ve mit- ralyözlerle mukabelede bulun- muşlar ise de bütün tayyare- ler hiçbir hasara uğramaksızın üssülharekelerine dönmüşlerdir. Asilerden istirdat Madrid 23 (A.Â) — Ali- cante'daki hükümele sadık kuvvetler asilerden Almarzayı istirdat etmişlerdir. Casablanca, 23 (AA) — Âsiler Badojozu ele geçirmış- lerdir. Dolasan bir şayiaya göre, Âsiler Cebelüttarık lima- nında hükümetin bir torpido mubhribini bombardıman etmiş- ler ve hasara uğratmışlardır. Sen Sebasten geri alındı mı? Hendaye, 23 (AA) — İyi malümat almakta olan mahafil Halkçılar cephesi kuvvetlerinin âsilerden Saint Sebastieni geri almış olduklarını haber ver- mektedir. Âsi general Mola'nın Saint Sebastien etrafında ce- reyan etmiş olan muharebede telef olduğu bildirilmektedir. Barselon, 23 (A.A) — Dün akşam — neşredilmiş olan bir kararname faşistlere karşı mü- cadele etmek üzere bir amele milisi ihdasını natık bulun- maktadır. Barselon, 23 (A.A) —Chel- le ismindeki Fransız vapuru Barselona olimpiyadlarına iş- tirak etmek üzere buraya gelmiş bulunan atletleri almış ve 1100 yolcu ile dün akşam Marsilya'ya hareket etmiştir. Dejeunee ismindeki diğer bir Fransız vapuru bu akşam Marsilya'ya gidecektir. Barse- lon'da Aasayiş iade edilmiş olup sükün hüküm sürmek- tedir. Hükümet bütün Kata- lonya'da vaziyete hakim ol. duğunu teyid etmektedir. Paris, 23 (Radyo)— İspan- ya'da isyan hareketi devam etmektedir. Söylendiğine gö- re, general Mola'nın askerle- ri, hükümetin Bilbao'ya gön- derdiği askerlerle - birleşmiş- lerdir, Hükümete sadık olan- lar sade milislerdir. Paris, 23 (Radyo)— İspan- ya'da dahili harp bütün şid- detile devam etmektedir. Ma- mafih teferruata taallük eden haberler birbirini nakıstır. Cebelüttarık'tan verilen bir haberde, hükümete sadık harp gemilerini bombardımane gi- den âsilerin tayyareleri tara- fından atilan bombalardan bi- risinin İngiliz Vocskot mühri- binin yanına düştüğü bildiril. mektedir. Muhrip — tarafından — açılan ateş üzerine âsi tayyareler çe- kilmişlerdir. Maamafih muh- rip te Cebelüttarık'a avdet etmiştir. Madrid, 23 (Radyo) Havas ajansının muhabiri, âsi- ler nezdinde — bulunmaktadır. Bu muhabir, âsilerin Guada- ramo köyüne vasıl olduklarını var.. İki taraf tayyareleri çarpıştılar. — bildirmiştir. Burada hükümet — kıtaları ile âsiler arasında mu- — harebe devam etmektedir. Bu mevki, Madrid'den 50 — kilo- — metre şimalde kâindir. A Ayni zamanda Naova Sera — tepelerinde müsademeler var- — dır. »Hükümet kıtaatı Sakol köyünü zapta muvaffak olmuş- — lardır. Burası payitahttan 60 kilometre uzaktadır. Âsiler, yeniden tecavüze hazır bulunmaktadırlar. j Şimdi Govadoramo'ya hü. — kümet 100,000 milis ve sol — cenah mensubu göndermiştir. — Burada büyük bir harp bek- lenmektedir. 1 Hükümet — kapanmış olan ' mağaza ve dükkânların açıl — masını. emretmiştir. Maamafih — birçok yerlerde yağmalar vu- — kua gelmiştir. Katalonya hü- kümeti bu gibi hall-rin önüre geçmek için devriyeler gezdir- — mektedir, Askeri kulüpte ya- — pılan - taharriyatta pek çok — silâh, mühimmat ve bombalar — bulunmuştur. Bu vaziyet, isyan — hazırlığının evelden başladığı- *A nı bir daha isbat etmiştir. : Halk, bu kulübü yakmıştır. — Madrid ve Barselon'da sair — yer'ede yapılan taharriyasta — mühim vesikalar — elde - edil- miştir. Müsademelerde hükü- met fırkası - rücsasından bir- çoğu maktul düşmüştür. Bun- lar arasında maden amelesi — reislerinden Manoel Priyeto'da — vardır. Ğ Barselon, 23 (Radyo) — — İngiliz London kruvazörü ku- mandanı Katalonya hükümet — reisini ziyaret etmiş.ve vaziyet — hakkında görüşmüştür. ç Londra, 23 (Radyo) — İn- V. giltere hükümeti Fransa hükü- — metile birlikte Madrid'deki se- — farethanelerine Madrid hükü- — metinden Tanca'da bulunan İspanyol harb sefinelerinin çe- — kilmesini istemelerini emret- — mişlerdir. a Muvasala ve muhabere ol- madığı için Madrid hüküme- tinin bu talebi ne - süretle isaf edeceği belli değildir. j Barselona, 23 (Radyo) — Cumhuriyetperverlerden - kap- — tan Fernandezi katletmiş olan — ceneral Sek halk - tarafından parçalanmıştır. M Sabık hücum kıt'atı şefi — miralay Marden - tevkif edil- — miştir. Madrid, 23 Radyo) — Hü- kümet depo ve mağazalarda mevcud — gıda mâddelerinin mıktarını bild' — *k Tüzümunu — tüccar ve ba...calara emret- miştir, Londra, 23 (Radyo) — İs- panyol tayyareleri İngiliz Şini- yan vapuru yakınlarına yeni- — den bomba atmışlardır. Ayni — zamanda bir İtalyan torpidosu — da “ayni muameleye maruz — kalmıştır. ş Şamruk muhribi de Cebe- lüttarık boğazında bir Hava taarruzuna uğramıştır. Cebelüttarık, 23 (Radyö)— İspanyol harp sefinelerinden — — Sonu 6 1ınet sayfada— sihar K