4 Temmuz 1935 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 5

Meşrııtıyenen Evvel ve Sonra.. başımızdan Geçenler.. Yazını M Doğmn B Atina Muhteliti Çete Reisinin Barındığı Yerde Otuzİzmit'e De Gelecek Mi? Kadar Komiteci Kalmıştı.. Bu defa da cekisi gibi İhtl- Yatlar, çoluk çocuklar kadın ve kızlardan ibaret bir sürü'köylü daha gelmişti. - Gene bunlar *VYelkilerin yanına gönderildi. Fakat banların .ıı..ılın bi Tİntller kadar sürmedi. Çünkü €VVelki kelenler bunlara kulacak birşey olmadığını efra dın kimseye taarrut etmediğini zabitlerin — gayet — Merhametli davrandıklarını #öylemişlerdi Mustafa bey atet kesllmelerin ve teslim olmaların süreti cer yanını her defasında bir zabit varakası ile kayda geçiriyor ve ibtiyar heyetine losza — ettiri- yordu, Heyeti İhtiyariyeden bir ka çı köye gönderildi ve teslim olacakların elleri yukarıda ola: rak — gelmeleri — lâzımgeldiği tenbi edild.. Beş on dakika soDra ateş yalazalarının — orala rından bir takım gölgelerin gelmekte — oldukları — görüldü edilen tenbi dairesinde bunlu rın elleri yukarı kaldırılmıştı Çok geçmeden — gölgeler birer birer yabpaştılar, Fakat bunla- ma İçinde erkek olarak eli el Tâh tatacak yeşta kimes yok- tu. Çolük, çocuk ve kismi külliri de kız ve kadıt idi Bublar ova tarafında bir mec Ha arkanına gönderildi ve mu: faza altına alındilar, — Elleri büğürlerinde; — hepsl hıçkıra ağlaşıyorlardı. Yavuş yavaş sükücet bulda lsr ve ağlamaları, — sızlamaları bir müddet sonra geçmişti. Çok Böçmeden ateş yine başlamıştı bit kaç saat daha böyle de- Yam etti. Yine bir arolık köy- den teslim — feryatları — yüksel: MİŞÜ. Yine ateş kesildi ve h- Uyarı heyet köye — gönderlidi. Bu bal üçdört defa teker- Tür ettl. Bötün köy balkı bi ter birer — teslim — olmuşlardı. Köyde kalanlar eli — ellâh tu: tanlardı. Ateş artık son şidde- Üaf bulmuştu. Yangın da dört Sarmvıştı. Ova kazıl bir hk içinde kalmıştı. Ovada birdenbire boru — Bes: lerl işltilmişti. Tarassut nefer- leri haber — verdiler. — Mosti bey © tarafa bir zabit e Kai © göndermişti. — Yakla- boru sesleri sskerce — bazı İşa: Tetler vermeğe başladılar. — Ta- borun borazanları da — muka- bele ettiler. Böylelikle Iki ta: ANADOLU Günlük Siyasal Gazete Sahip ve Başyazganı Haydar Rüşdü ÖKTEM Umumi neşriyat ve yazı işleri Mmüdürü: * Hamdi Nüzhet kor hıçkıra aydın - Telgraf: l—ı. Telefooı 2176'm Poma katır 405 ABONE ŞERAİTİ: Yalhfa 1200, Alkı aylığı 700, Üç Yabancı için senelik abone ücreti 27 liradır. e Tef borazanları anlı r. Ge lenlerden İki atlı sür'atle ya naştı. Zabit ile görüştüler ve bir dakika sonra da bir süvari mülüzimi geldi. Bunlar İştib değer süvari —alayından bir bölük idi. — Yangın silâh sesleri üzerine — İştib kuman danlığı ne olüyor, diye sürari bölüğünü göndermişti Bölük kumandaaı ile Mua tufa bey — görüştüler, Gelen efrad İhtiyat olarak alıkonuldu. Ba gelen süvari bölüğile yaralı nakli için birkaç teske re bir de cerrah gönderilmişti. Sıhbi malzeme de vaydı. He men — yaralı neferlerin y rına gönderilci. Yaralılara pan- sıman yapıldı. Sabaha kerşı çetenin kaçmak için etrafı xorlıyacağı malüm idi. İhtiyattta olan dördüncü bölügün yeri süvari bölüğüne kalmıştı. Taeborun dördüncü bölük şüphell yerleri tekviye İçin ateş hattına birleşiirildi. Müustafa bey ve zabitan ef radın uyumamaları ve vazifo: lerinl bakkile — yapmaları İçla mütemadiyen dolaşıyorlardı. Ya man evler yıkılmakta oldoğun ve dan çetelerin aralıkları ılııikç' i açılıyor ve böylece idare kabi Hyetleri azalıyorda. Hiçbir. Bulgar çetesi bu ka dar çok a:kerle karşılaşmamıştı ve hiçbir çetenin ba :Da du bu çetenin başına gelen — âkıbet gelmemişti. Çete relslnin barındığı yerde ancak otuz kadar komlte - kal mıştı. Bunların sağ ve solların: daki evler yunmış olduğundan yangın İle ayrılmış aytı bir mıntakada gibi idiler. —Diğer arkadaşlarile irtibatlarını kay- betmişlerdi. Yalmız her - grub mebzolen — fişenk — tarfediyor, ateşin ardı arkasını kesmiyordu Mütwademede son nefere kadar herkesle dikkat Bazarını birşey celbetmişti. O da köyün şura sında burasında bulunan saman kümeleri yandıkça — sonlarında bir veya birkaç — bombanın patlaması idi. Demek oluyor ki, saman kümelerinin altları birer depo idi. Artık — sabah — yaklaşıyordu. Mustafa Beyin aklına bir oyun geldi. Şimdi bua herifler kaçmak için bir yoklama ateşi yapa caklardı. — Sonu var — ANADOLU'nun Anketi — Baştarafı 1 inci yüzde — Size bir misal zikredeylm: Bir mağaza farzediniz. Buyıl 100 bin Jiralık İş yapıyor. Ge lecek yıl yapacağı İş muhak- kak 7080 bin liradır. Ve bu tenzil her yıl biraz daha esa- lan — fiat farkından ileri — gel- mektedir. Yözde nisbetle bu tenzilleri bubranın gittikçe te- sirini kaybetmesine, normal ha yatın gerl gelmesine atfetmek lâzımdır. İzmir'de Iktısadi hayatın da- ralmasının — belli başlı sebeple- rinden birl de nüfusun çok azalmış olmasıdır. Bir memle kette nüfus ne kadar uz olursa iktısadi — vaziyet to © nişbette daralmış olur. Nüfusun çoğalması için ne yapmalı diye sorarsanız bunna için alımacak tedbirleri tablidir ki bükümetla başında bulu nablar düşünür ve alırlar, Bu; hükümetin salâhiyeti dahilinde- dir, hükümet müfus çoğgaltma şartlarını tesplit ve — lora eder. İzmir'de müfos — çoğalınca l4 hacmi de o nlebette artacak ve büyüyecektir. — Kuşadası mir limanı uleybine Inkişal et. tiğl ve İbracatım — önemli bir kısmmnın bü iskeleye döndüğü söyleniyor. Bu bususta &iz ne mütalâadesınız? — Ben Kuşçadamı — iskelesi Ihracatının, İzmir Hlmamı aley: bine olduğuna kani değilim. Abtalya hattı yapılınca An- talya'nın İzmir aleybine İoki- şaf edeceğini tahmin — etmiyo: rum, Çüdkü evvel emirde An talya'da Hlman yoktur. Çok büyük masraflar — yapılmalıdır ki Antalye Umanı İzmir İlma- nına rakib vaziyete geçebilsin, Bu yapılaa bile yine İzmir'e ratik ökümüze Haroımo vt dekeleslnin İz | ılyeıı müsald değildir. — İthalâtın tahdid edilme: vine karşı ne mütalesdesiniz? — Konteajan sisteml vesalre e fazla meşgul olmadım. Onun için söyliyecek aözüm de yoktar. — Tahıll ve tahliye ve de- miryolları tarifelerinde Ihracat işlerimizi daba kolaylaştıracak ne gibl tedbirler alınmalıdır? — İzmir Umanında tahmll ve tahliye wuasrafları fazladır. Bupların İndirilmesi lâzımdır kansatindeyim. Aydın demir: yollarının hükümet tarafından Bsatın alımımasile İhracat emti amızın nakliye — masraflarının azaltılacağına da kanastim var- dır. Ba snretle İzmir Himanın- dan daba iyi ihracat yapılacaktır. Dünye iktısadi rekabetl karşı- sında bizde mohtelif musrafla- vınızı azaltarak maliyet flatini mümkün olduğu kadar azalt- mak mecburlyetindeyiz ve bu elzemdir. Limanda ihracat için istarya müddetirin (24) saat olarak tespit edilmesi yerinde ve doğ rü bir şey — değildir. Bilhassa ihracat mevsimi henüz baçla- mamışken bu imeselenin — hal- ledilmesi lâzımdır. — İstarya müddeti ne ka- dar olmalıdır? — Bunun ve kadar - olaca: gını ve olman — âözimgeldiğlei Ibracatçılar daha iyl takdir ederler. — Limanın Şehitlere »akli ve orada bir magezen — jenero yaptırılması dileği İçin — müta- Iâsnız nedir? — Bir arkadaşımın üç gün evelki sayınızda çıkan mutale asna tamamen İştirak ediyo rum. Megazen jenero yapıldığı takdirde İzmir MMmanının pek çok İnkişaf edeceği mubakkaktır. — Ekonoml Bakazlığı — İle Misafirler Evvelâ, , Istanbul'da Iki Maç Verecekler. —. Atlvx mühteliti önümüzdeki pazar ve salı günleri iki maç yapmak üzere coma günü Ati T RRlk cpi Bisikletciler Hazırlansınlar! ——— Bisiklet federasyon mıntakatı bislklet heyeti başkanlığına ge- len blr mektupta 14 Temmuz Pazür günü — ashahi bisiklet federasyonundan gelerek mü messilfa nezaretl altında 50 ki lometreden oşağı olmamak şar tile hir bisiklet mukavemet ya rışı yapılacağı bildirilmiştir. Bu maça hazırlık olmak üzere de bua bafta Pazar güncü sabahı aat sekizde Kızılçullu'dan baş- lamak ve Torbalı yolunda gidib gelme olmak üzere (50) kile metrelik bir yarış yapılacaktır. 14 Temmuzda yapılacak ya- rışa yakın mintaka bisikletçi lerl de masrafları kendilerine ald olmak şartile bu yarışa İş Urak edebileceklerdir. Yarışta derece — ulacaklara — federasyon tarafından — madalyalar — verile cektir. Yopılacak bu teşvik ya rışında Olimpiyad'a hazırlık ol mak Üüzere — derece alacak müsabıkların mıntakalarınca mubtazım bir surette çalıştırıl. maları ve gene - federasyonca yapılacak büyük yarışlara İçtl rakleri temin edilecek ve bun lar nihalğ takım seçmesine gl receklerdir. Mıntaka - birincitlikleri de 4 Ağustostan sonvra heyetçe mü nasib görülecek bir günde ya pılacaktır. Bu teşvik yarınıada kazana cak olanlarin beraber — mıntaka birlnciliklerinde alınacak — de- receler nazarı itibare ahnerak balkan ve olimpiyatler için fe derasyonca mllli takım seçile- cektir. Eskişehirde 26 Hazlirandan Jtibaren başlamak ve — İzmli, İstanbul, Bursa, Edirne, Ça nokkale, Balıkesir, İzmir, Da nizli, Konya, Antalye, Adana, Ankara, Samsun mıntakalarında mubtelif tarihlerde pisiklet ya rışları yapılacaktır. Son müsa baka Ankara'da 4 — Ağustosta bitecektir. devlet demiryolları ve Timao işleri genel — direktörlüğünden İzmir iktaadiyatının — inkişafı namına dilekler ne olabilir? — Bence tarlfe — mes'eleleri en önemlidir. İzmir tecim odası bunun İçin zaman zanan ha zırladığı raporları yüksek ma- kamlara göndermektedir ve tes bit edilenler Ihtiyaçlardır. — İz- mir'in İnkişefi için bu İhtiyaç-| ların tatmini Tüzımdır. — İzmir'de işeilik ücretleri etkisine nisbetle çok — ucuzla- mıştir, İşçi gündeliklerinin art- ması sİzce mümkün müdür? — çi ücretlerinin yüksel- mesl tabintile —maliyet flatleri üzerinede tesle yepar. Halbuki rakiblerimiz çoktur. Malımzı gcüza mal edib satmak mec burlyetindeyiz. Onun için İşçi- lik — üöcretlerinin — hali hasırda yükselmesinc İvkdâa — göremli yorum. Şahap Gökesl .— na'dan İstanbul'a — eldecektir Kafileye Atina fadbol heyetin. den Demerciş ve Mellukos ra fakat edecektir. Atlna muhte- Nt ayni zamanda Ankara ve İzmir mübtelit takımlarile te maslaslarda — bulunacaktır. Yu- nan federasyonu bu temasların temiol için Türk fudbol fede tasyonuna müracaatta — bulun muştür. Atina — mühteliti sşa Rıda yazılan kadro İle hareket edecektir. Kealeci; Franimla ( Apollon), Pavlis (Enosls). Müdafiler: — Gaspacle - Piye rekos (Panatınaıkos) Moavinler: Apollon takımın dan Kazımatıs, Gigos, Delija: Dls, — Panatınaıkostan — Sıdiro poloa Mühselmler: Panatınsıkos ta kımından — Mijiyakıs, — Baltacın, Sofyanopolos, Hrıstodalu, Stav- ropulos, Apollundan Hacısavas — Avrupa'd Atletizm. Bir atlet menialı yarışlarda Parla — Atletizm Parls bi. rincilikleri yapılmıştır elde edi. len en İyi netice şunlardır. 110 Metre manlalı koşuda Börner 15,4 5 seniyede birinci 800 Metre koşuda Norman 1,59 dakikada Hirinci 3000 Metre koşuda Lentik 10,1,25 dakikada birinci gel mişlerdir, Berlin — Alman'ların elde ettikleri en İyi netica ve re: korlar; 400 Metre manlalı koşu 54,4 saniye 100 Metre koşuda dört ailet en iyl rekorları yapmışlardır. Birinel gelen 10,5 dae - Ikinel 10,7 üçüncü ve dördüncü ge lenler 10,8 - saniyede koşmuş lardır. 5000 metre koşüde — 15,04 dakika, gülle atışında 15,01 metre, diskre 48,46 metre gibl iyi neticeler elde edilmiştir. Brüksel, Belçika atletleri de diğer senelere nlebeten busene çok çalışmışlar ve İyi neticeler almışlardır. Ezcümle 200 metre Bür'at koşusu rekoru 22 saniye, 400 metre sür'at koşusu 49,7 taniye, S00 metre koşu 1,ö6,0 dakika, 1500 metre koşu 4,13,d dakika, 5000 metre koşu 15,31 dakika 400 metre mupla 52,2 saniye, yüksek Aatlama 1,75 metre, uzun atlama 6,90 metre, gülle 1458 metra, dtek 42,738 metredir Dilimhde önekler —. Ç — Batı 2 inci yüzde adamları demektir. Demek böylece gent başında “ sözü bulunun bir birleşik yaratılmıştır. İleri sözü başa gelerek ya- pilan bu birleşik — sözler çoğa hınca İlerl sözü bunların başın- da bir önek değeri almış olar. Önsöz, önek.... Gibi sözlerda ön; Başkumanda: başpehlivan, . Gibi sözlerde baş, sonsöz, son — gün, sonek ... Gibi eöz lerde son — kelimeleride - tıpki ileri gibi - birer önek olurak kullanıla kullavlagelmektedir. Görülüyor kE — dilimizde söz birleştirme yolile yapılan #özle- rin bir takımılda başa gelerni | söz tikesi çokçt kullamılarak övek değerini slabilmektedir. — | Kılavoz, bir takım kavramas — ları kerşılarken bü Öönek siste. minl bir az daha g*olİşlarti. Av- rupa kültürünün Yaratlığı kar şılıkli kavramları, © diller önekle anlatmak yolunu açtı. Kılavozda kullamılan yeni ör — neklerin başlıcaları tanlardır. 1 — Yat: Pranszcada (im, fa, H, de ) gibi. kılıklar — alan önek, ayrılık, yabancılık, yat. hık anlatır. Osmanlıcada Arab. cadon alınma olarak kullamılan (gayri) ve Çadem) sözlerini başa koyarak bu anlamı e riyordu. Türkçede yabancı, ka, ayrı demek olao (yat) sö zü de ba öneklerin Şyerlaf tu e tabilir. Bugün dahi (yadel) gi — bi bir kullanılışı verdi. Böyle. — lkle Fransızcada yukarıda yılan öneklerin ve (non) ön kisiyle söylenen sözlerlm karşı: lığım — kolayca — kurablliyoruz, V Netekim ( geyrk milii ) sözüne Yü karşı (yatulusal). — (geyelahlâkii Lamoral) kuryılığına da (YARİ, lâksel) denilebilmektedir. Ş 2 — Yantı: (yat) ile anla , tılan yabancılıktun daha Herl © olarak ters'ik gösteren bir Önek tir. Türk lehçelerinde ba aie — bu anlana olorak — bulüni tur. Bununla — Fransızca (ati öneklala anlattığı düşünce kar- lanabilmektedir. — Osnanlıcada x bunu encak baş tarala (müzadı) tözü getirerek yapılan bir hlr. leştirme İle — söyliyebiliyorduk. Ancak bu da yelorz ( müzadı toaffün ) gibi bir Ikl terlmde yer buluyorda. Fransızcada (Aa- timlliterisme, antisemitisme) pi bi sözleri ancak anlatma yoliyle dillmize çevirebilinorduk. (Yantı) öneki bunların yerlal tutabilecek görünür. Nitekim (yatısüel) sözü doğrudan doğru: ya Ç(antimlilitaire) kargılığı olur, 3 — Di Fronsz dilinde (2) önekl ile anlatılan bir de. gislim daha — vardır. Netekla (immoral) — şözü ( gaynablâki: Ablâka uymaz ) demek ikeu, (amoral) sözü (lâahtâki: Ahlak ile bir ilişiği yok) anlamına gelir. İşte bu (a) ya karçı Türk- çede (dış) önekl kullamlabilir. Nitekim — (dışahlaksal) — sözü (amoral) ve —( dışmomal ) sözü * (anormal) karşılığı — olabilmek: tedir. 4 — Arsı: Fransazca (İnter) önevile ve Osmanlıca terimler. de Arabça sözlerin buşına (bey- mel) getirlimek — yoliyle anlatı. Jan ortaklık düşüncesini göste- rir, Bu söz Türkçe (arası) nın kısalmışıdır. Nitekim (beynelmllek İater: national) anlamı (arsıulasal) di. ye Türkçe söylenebilmektedir. Bunlar ve bunlara benzer öbeklerle dilimizin — aldığı ku- laylık ve zenginlik, en çok te. rimler üzerinde çalışırken ken dinl gösterecektir. £ Necmi Dilmen (