19 Mayıs 1935 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 5

'lîl.ıyıı MARAy — ©N kurultayı dün — öğleden yaptığı Ski top da dilekler komlsyonu İt V Üüzerinde alâkadar ba y İzshatım ve kurultay % din. Mmütsuleslarını yıı toplantısının son ğ M' İşgal eden bu gö- ' Açişleri bakanı Şük- 'min kendi bakanlığına k ılekılı hükümetlimizln *_ ıın ana — hatlarını beyanatımı dün bildiril bakanımızın bu di- İ s'.u'" sonra söz alan bazı ? dilek komisyonunun rapo , Temas edilmemiş bazı letle içişleri bakanlığı adar bulunduğu bazı Özerlude — düşüncelerini Nltler ve bu arada, fuhuş, m" Ptçe, yol vergisi ve ___.:'l;xı hakkında sorülür ._'." karşı içişleri baka .' karşılığı vermiştli h_' hayatta bünun yeri ne ne holdedir? Biraz . bakacak — oluraak bü n ne kadar küçük ve da müzakere etmeğe olmadığını derhal an ll'ıllıy. memleketin Mes'elelerine taallük öden görmek, onları el- Tütan mes'ol adamları tekerek ne yaptıklarını * anlamak için toplan- * Yoksa siyah bir mendil Dhnılını mı çıkart: mı? Diye münakaşa İçia değil, Türk İnkılâ Yapılımış ve yapılacak Bicr Duza arzedilmekte. ; Ra Çarşaf ve peçe İşi de *le olsaydı bu büyük ”:l bounuda programına İzden lâzımgelen kararı q::ü bir mes'ele gö- 'ı% a dolayıdır ki bir ( N,_ olarak bir iki kazâ: Belmiş ve buna da kcab ı Svab verilmiştir. Mİzi, kadınlarımızı bir M::.:ı ba kadar merbut n bir milli menfeat _"" Çarşaf ve peçe bu © yabancıdır. Yabancı '-lııiıııı Zaten köylü Or, yözü açıktır. İtiyat neticesi olarak —'. hdıılıı yüzlerinde —. 'Maktadır. Heplmiz ken- #özümüzün geç- "h."'" Tşaf ve peçe imes'elesi Tf n Z /?’ FF tatbik edelim, Söz bunu yapacağınıza kâfi- 'lriyonı sesleri, al .*. öyle adamlar vardır 'da allesi, amnesi da .V Nll halde gayet modern ; er. Fakat evine git gç, STan allesini hoşgeldi Va (cımoı) — Niçin? demek ki bir bava ——ıı devamla : N,__'—a Biurtelm' bürel tekrar edi- t 9Y Sükrü Kaya, Kadııılann Çarşaf ve Peçe Mes'ele- din Zamanla Halledileceğini, Kurultayın En Büyüklyıusal Bir Varlıktır Köylüyü Toprak Sahibi Etmek Olduğunu Şö_yleılı Ve Yol Vergisi Hakkında Düşündüklerini Anlattı. lşlerı Bakanı Parti Kurulta-L BT 3 ında Dileklere Cevab Verdi.man. yorum, çarşaf ve peçeyi bir mek'ele yapmıyarak kadınları mızı kebndi zerklerine ve Içi mal anlayışlarına birakalım. Partimiz halkevi teşekkülleri balkı tenvir ederek bu İşi yü rütmelidir. Zabıta mes'elesi ol duğuna gelivce, zabıta şüpheli Bay Şükrü Kaya mes'elelerde vazifesini yapmuk tadır. Hiçbir. yerde kadın, yü zü kepalı Oolarak rey verme- mektedir. İç İşleri Bakanımız, İnkılâb hergün İuakılâb ve bir günde yapılan bir İakılâb diye bir kalda olmadığımı, fnkılâbım esa- e kuruldüktan sonra onun te- Terruatmın zamadla tatbik edi. lebileceğini söyliyerek, onmurt. yet bir inkılâbdır. fakat onun emrettiğl İşlerin — tatbikatı yıl- larca sürer ve sürecektir, de miş ve İlâve etmiştir; — Çorşaf da böyledir. Çar: şaf bazı yerlerde iktısadi bir zöruürettir. — Çarfı omuzundan aldığımız zaman kadın çıplak kalır, yırtığım — örtemez bir bale gelir, tabit çıkaramazsınız. Şükrü Kaya, çarşafın bir ka nunla men'ine İmbâa olma: dığını ve bunun bir taraftan halkın kendi hareketile, diğer taraftan bükümetin ve kamu tay üyelerinin kurultayda geçen bu — müzakerelerden — aldıkları direktiflerle Iİdari, tİyast ma: biyelte karar ve teşebbüslerle gelecek kurultaya kadar bunun tamamen bhalledilmiş olaceğım söyliyerek yol verelef bakkında HMerl sürülen sorulara geçmiştir. B. Şâktü Kuüya bu İş etra- fında daha öncede İzahat ver. diğini söyliyerek demiştir ki: — Vergi mes'elesinin mü- bim bir ktamı elyasaya taallük eder. Kurultay ne karar verirse © olar. Amma modern vergi İşi teknik bir davadır. Banları çok yakından İnce eleyib sık dokumak kabildir. Memleketin menfeati — nerededir? Ulusun menfeatl nerededir? Memleke, ti umran ve İrfanı neye mü- tevyakkıftır? Vergiler nasıl alı- nır? Bütün bunları İnceden inceye tetkik etmek İster. Yol Vergisi Yol vergisi gibi memleketi- mizde yollanmız — için kalan yegâne memba: — elyatal bir fikirle derhal halletmekte mem- leketin zararı - olabileceğini ve bu izin valnız İç işleri Bukan- lığını değil, Hik diğer bazı hıkan ve makamları da alâkadar ettiğlal, onlurmm da ba busus taki mütalealarımın — alınması lâzım geldiğini — İşaret ettikten sonra demiştir ki: — Vergiyl kaldırmak çok koluydır. Ve bazı yerlerde cedj mastlar çok temayöl ederler. Çünkü vergiyi kaldırmek mll. letl yükünden kaldırmaktır. ve böyle teklifler ekseriya çok alkışlara mazbar olur, amma netlcede gelecek o'lan — vergiler onun iki mlolt olarak - gelir. Çünkü memleket vergi ile ya şar. Bugün bizlm — memleketi. miz dünyada en az vergi veren lerden biridir. Sebebi, yıllarca, asırlarca bu memleket — tahrib edilmiş, millet soyulmuş, takatı ka'mamıştır. Ondan dolayı az vermektedir. — Yokea — verecek bali varken — vergi vermemek Tatemesinden değil, O İtibarla dir. ki memleketimizin — müda- fansı, amranı, yolları, — demir yalları, mektebleri ba — halde kalmıştır. Elinize eldiğimiz her meş'elenin İçyüzüne baktığınız yakit, diğer “memleketlerden ne kadar geri ve bu memle ketin ihtiyacına karşı nasıl ce yab veremliyerek sciz bir vazi yetta kaldığımızı görüc va buş larımızı önümüze eğerek, ya rabbi, bu memleket bu mah rumiyetten he zaman kurtula- caktır, diye düşünürüz. Yoksa bir bakan iİçin huzu: runozu çıkıb, evct ben zamanı bakanlığımda vergileri kaldırı rzim demek - gayet — kolaydır. Fakat 0 adam huzurunuzda bir yıl daha dürabilecek bir salim fikirli tolâkkl edilemez. Ben öyle adama kalbimden merba: met beslemem, Çünkü ona demogog derler, halkı kandırı- yorsun derler. Bu memleketin bazı kısımları — tstilâdan kurtu- lalı çok olmadı. Daha 13 câ yılını yaşıyoruz. Hariçtekl va: ziyet malüm. Her gün gazete- ler açıkça yazmaktadırlar. Mil. letler sllâhlanmağa — gidiyorlar. Sücsl bakanı da burada söyledi. Yarın memleketin müdafassı için Ö00 tayyareya İhtiyaç gö- rülecek — olursa, — şoselerimizi, yollarımızı, şuraya, buraya tev- cih edecek bazı tedbirler almak lâzım gelirse ne yapacağız? Kl- me müracsat edeceğiz? (Millete sesleri) Tabli o millet bunu vermek ve yapmaktadır. Bunu paraya tahvsil edib zaten para darlığı İçerisinde yaşadığımız ba yıllarda paraya tahvil etmekte müşkülât çıkarırsak yarın o yolları yapa cak millet bulamazsınız. Bu husousta Erki arbiyenlin, Milli müdafaanın, Nafıanın mü- taleatı faceden - İnceyo alınarak mes'eleyi düşünmek, bir karer vermek ve bu kararı tatbik et mek lâzımdır. Siyasi bir kurum böyle bir cereyanla - veveceğli bir kararda zarar — olabilir. Ba fikrimi bir üye sıfatile vöylü: yorum İçişleri Bakam — Hıfatile değil. İçişleri Bakanı vereceğl: niz kararı tatbik eder, bu meş- Bankası.. Banka, Aydın'da Aydın, (Hasnst) — Eze ma: takasında ulusal ekonomi ala. bıvda- kuüvvetli bir varlık olan (Aydın — zirat birlikleri ittihadı) nın temeli olan Aydın incir kooperatifini — kuranlar, onları üremcilerin pençesinden kartarmak içln Aydın'da bir de (Milli Aydın bankası) kurmuş: lardı. Caomurlak çağından önce knaperatif nami, hiçbir bimaye ve yardım görmeden tanınmış kapitallstlerle mücadele ettise, Milli Aydın bankası da daha | güçlüklerle çarpışarak varlığını koruyabilmişti. Kooperatifin — olduğa g'bi Aydın bankasının da yörümesi, bışlanması ve bogün Aydın'da ekonomi #slanında kavvetli bir varlık olarak belirmesi cemur- lakta oldu, Milif Aydın bankasının san genel kurül toplantısında oku: nan yönetim kurula raporun dan eşağıdeki malümatı okur- larımıza bildirmeği faydalı gö rüyoram: Bankanın 933 yılbında — salt kazancı 16436,08 lira aldağa halde 931 yılında bu 10128,07 ye düşmüştür. Yönetim kurulu raporunda buna sebeb olarak 933 yılında faftz ve fakonto yüzde 18 den alındığı hulde 034 de yüzde 12 ye düşmesini gösteriyor. İş çeliminin küçülmesinin de küçük Itibar kooperetif lerinin ortaklarıma yaptıkları avansların düşürülmesinden ve bankaya kırdıkları senedlerin azolmasın. dan geldiği de raporda yazılıyor. Üçüncü bir sebeb olarak da yönetlm kurulunun 934 yılında fakonto işlerinde çok kıskanç ve bassas yürümesinden 933 yılında 71800 lirayı bulan İa konto müuamolesinin 934 yılın- da 44320 liraya düşmesldi Ti Sahite — —J Trak'da Çıkan İsyanın Li- derleri Teslim Oluyorlar. Irak Hükümeti Yeni Islâhat Için Ha- zırlanıyor. . lrak'da Neler Olacak? Bağdad, 17 (A.A) — Fırat bölgesinde Kurışıklıklara — dalr neçredilen Tesmi tebliğ — bü tön kuza köylerinle bükümetin kontrola altında toplanacaklarımı söylemektedir. Albuhassa Savahbim ismin deki kabile başkanları ile diğer ihtilâlcr liderler hökümet me- murlurmü teslim olmuşlardı Beğdad, (Hususi) — Haşlın pasa kebinesi memlekette sükü neti Jade ettikten sonra wlah ve İmar programımı — tstbike başladı. Genel sağlık, kültür, bayın: dirlik ve sulama gibi İşlerle uğraşıyor. Devlet — hastanesini genişlettikten sonra Elektirihde yeni bir hastane yaptırdı. Bu Taşık hastalıklarla savaşmak İçin yüzbinlerce lira tahelsat koydu. Bağdad'da Dicle üzerine iki aa — 100,000 ermayesi olan bankanın ihtiyat akçası 50,000 lraya dolmuştur. 934 Yılı ka zancı 41298,45 llra olub hisen darlare temel yassya göre veri lecek & 5 üremden başka yüzde 2,40 da kazanç dağıtılacaktır. Yönetim kurulana yeniden eklenen bir üyeliğe Aydın say lası Mazhar Germen - seçilmiş ve kura sonunda yönetim ku rulundan çekilen Bay İbrahim Necib, Bay Şerif BPehlivan ve Bay Halid de gene seçilmişler. dir. Bankunın yönetim kurulu başkanlığına gene Aydın saylavı Bay Nazmi Topca seçilmiştir. Aydınımız için — ekonozxik alanda ulusal Dir varlık olan ve 26400 liraya yaptırdığı kendi kupısında çalışan brnkamıza ya Bİ yıl içinde İyl İşler ve kazanç: lar dilerken, kıymetli direktörü B. Akli'le arkadaşlarının değerli yararlık ve hizmetlerini de bu rada aamağı bir. ödev bilirim O0. Becerik Zbüyük yenl köprü yaptırmağa karar verdi. Eski köprüler ye tişmediği ve Bağdad yarım mil- yön nüfarla bir şebir — baline geldiği için bu yenl köprülere ihtiyaç vardır. — « Masrif vezirliği, sabayi teh- sili için Avropa'ya talebe gön- derecektir. Kerkükteki Huveyce nehria- den suluma içla fstifade edila- cektir. (Alabüd) kabilesine ald Irak'ın en verimli onbin dö- nüm yer solanacaktır. Bükü. met yabancı memurları yalaız fan iİşlerinde kullanarak yerli memurlarla geçinmek İçin ço- Runa yol verecektir. * Elihaöl vatasi partlsl ber yıl olduğu gibi bir kongre yaptı. Bu partide Icak'ta şimdi içş başında ve kabined.ki rica- Ha çoğu dahildir. Ve başka partiler ortadan kalkmış gibi. — dir. Şimdi yenl intihabat İle olâkadar oluyorlar. Kongrede — intihabım serbest olması ve Haşiın paşama (Tür- kiyedeki Halk Fırkasına benzer) yeni bir fırka teşkiline kolay- lık olmak için Elihaöl vatant fırkasımı duğümeğa karar ver. diği söyleniyor. Bu yeni fırkaya İrakın en kuüvvotli — ricall gçirecektir. Ve sağlam esaslara bağlanacaktır. Yeni iatihap mayıa sonları yapılacaktır. Nüfusun çuğuldığı sayımdan — enlaşıldığı İçin &l fazlasile 94 meb'us çıkacaktız. «TÜRK SÜZÜ> Balıkesir'de çıkan “Tüzkdil, arkadaşımız on yaşına — girmlş- tir. Yıllardanberi memleket ve ülkü uğrunda muvalfakıyetle çalışan arzkadaşımızı kotlular, daha çok seneler hizmetine do vamını gönülden dileriz. #reLerere1eLAALALALALALALALALALALAKA AA ALAAAAAA AAA AA AAA KARAI eleyi İylee düşünmeli, etraf lıca Mmütalea etmeli, ondan sonra bir karar yermelidir. Karar ve rildiktor ra onu yapacak el bir saniye düşünmeden tatbik edecek bir eldir.. Bu bususta hiç tereddüt olmasın. Jandarma İşleri Şükrü Kaya bundan sonra jsndarma İşleri hakkında İleri türülmüş olan mütaleaya karşı da jandarma teşkilâtımızın bu- günkâ vaziyetinden rakamlara dayanarak bahsetmiş ve onlara verilen — vazife, ebemmiyet ve ağırlığımı kaydederek, şurada burada tehaddüs etiniş birkuç geürmü bütün bir kitleye, bu memleketin bütün jandarma. sına yüklemekte ancak zarar olacağını söylemiş ve jandarma mız, hulka fena muamele yap- makta olduğu hakkındaki söz lerden tenzih ederim, demiştir. İçişleri bakanı, toprak İşleri hakkındakl mütaleaya da, bu mes'elenin yalnız — mubacirleri değil, ayol zamanda yerli bal. kımızı da — ilgiliyea bir İş ol duğanu söyliyerek: Toprak işleri: — Bugün, demiştir; köylü lerimizin birçoğa topraksızdır. Şarkta ve garpta bazı vilâyet lerde birçok — köyler başkaları: mın toprağı içindedir. Ve köy. lünün evi ve toprağı yoktur. Köylüyü toprak sahibi kılmak ve köylüye Türk vatandaşlık ve haysiyetine yakışacak gekil- de toprak sahibi etmek ve beslemek bizlar ilk vazifemiz- dir. Partimiz bir madde olarak bunu kabul etti. Buna ald ku- nunları da yakında kamutaya getireceğim. Dört yılda bir ku rulan kurultayımızın büyük bir vasfı vardır. Falan kurultaydan tonra bu banun çıktı, ikinei kurultay şunu, üçüncü bonu yapmıştır, denir. Benim kata etime göre, bu kurultayın en büyük vasfi Türk köylüsünü toprak sahibi yapmak üzerinde aldığımız karar ve yaptığımız programdır. Dördüncü büyük kurultey tarihte bununla övü. nebilir. Çok gariptir. Türkt: ye ziraat memleketidir. Ve ge niş toprakları vardır. Fakat burada diğer — memleketlerde olduğu gibi toprak mes'elesi ve ağrer yoktür. (Mütaloası B. Şükrü Kaya ba sözlerden sonra İç İşleri bakanlığının bütün teşkilâtlarile her zaman vatandaşın yardımına koştağunu bir şey Wade edemiyeceğini, asıl mes'elenin katlle katillik, bır: sıza hırsızlık yaptırmamak - ol- duğunu İşaret ederek İrticamt önüne geçilmek — ve onu takl- betmek bir iş değildir. Bn bir mes'ele — olarak — söylenemez. Memleketi tenvir ederek böyle bir şeye kapılanların daha rü- yalarında Iken yukalarına ya- ptamak Tâzımdır. Asıl mes'ele budar, - İçişleri bakamı yapılan — İçler yıllarla ölçüldüğü taktirde masıl çalı- gıldığını — ve neler yapıldığının görüleceğini ve anlaşılacağımı işaret ederek sözlerini - şöylece bitlrmiştir; — İşler, baylar, filao, filan yerler kâmilen dilimle, dilinizle konuşuyor. dediğlm — vakit ala- cağım cevap neden bu zamana vardır) bayır arkadaşlar; bu |kadar olmamış, çok geç kalınmış yerinde bir. mütaelea değildir. Türkiyede —üğrer — mes'elesi vYardır. Ve ba mes'ele kamuta- yınıza kadar — gelimiştir. Daha dün hayal gibi söylenen lakır- di bu kamutayınızın mes'elesi olmuştur. Diğer memleketler bunu zamanında kabul öttiler, Kabul etmiyenlerde büyük za> rara uğradılar ve zorla yap: tılar, olacaktır. Hepimiz bu suallere uğrayacağız. Anadoludan, — topraoğımadan İstiklâl harbi neticesinde — düş- manı kovduk dediğimiz zaman kovrdunuz diyecekler; — İşte da- hili işler de aşağı yukarı My-“ B ledir- Bu sözlerden sonra iç bakan: lığa ald dilekler reye konul: müş ve oDaylanmıştır.