14 Aralık 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

AKŞAMDAN AKŞAMA Türk el işlerinin emaslsiz bir sergisi Evvelki gün beni dostlarım ente- bir sergiye davet ettiler. Galatasaraydar. Tünele doğru gi- derken sol kolda Dekorasyon ma- #azası vardir. İnce zevkli bir mü- hevverimiz olan B. Salihaddin Re- ait bu müessese, vitrinlerini Beyoğlu Akşam kız sanat mektebi tarafından hazırlanmış eserlerin teş- ine hasretmis. Burada, müli sa Batın âdeta bir rönesans'a — diri” “idder nefis — bir kitabın müellifi- dir. Nadide bir el işleri kolleksiyo- Munun da sahibidir. Eserinde «keten bezi», «kadifer. «atlas» ve «me Win» üzerine işler yapıldığını, fakat bizzat tedkiklerini yalnız «keten yazıyor. Ana- dolu köylerinde bu mevzu üzerinde bulunmuş te- derinleştir. Bizim el işleri sahasında ne par lak mazili bir millet olduğumuzu Yalnız kendimiz bilmekle kalmayız; bütün dünya bunu tasdik eder. Ya: sadığımız şu topraklar üzerinde ka dınların gör muru ve emek mahsulü eserler belki de bütün millet- in bu sahadaki başlıca saheserleri Masındadır. Halbuki, İstanbul mubitinin el işi Mücsseselerinde müsteriye soruyor- har Rumen blüzu da yıpıyo- Yüz: ister rmisiniz 75 Ne garip ki. rağbet onlaradır. Romanyalılarır. eski Hariciye Na- Galenko'mun zevcesi, bundan buçuk. sene kadar evvel İstan: : ME veli bei » kurayı basmadan: «—Türk satıldığı. yere beni götü Romanyada bu işi gayet fenni şe İe ilerletmiller: Her köyde © avan Melyeler; ve merkezlerde de, ban- İare kendin bağlıyan satış mağaza ları kurulmus. Kadrolamnda da ar üslübuna göre çalişan iFiat mürakabe komisyonu Ticaret Vekâleti teftiş heyeti tedkiklere başladı mek için komisyon emrinde müiende did memur çalıştırılacağını ve bu İşle olmak üzere Ticaret Vekületi tattiş heyeti relsi B. Lütfi Aralın İs- tanbula geldiğini Dün mıntaka ticaret müdürlüğüne gelen B. Lü Aral flat mürakabe ko- misyonunun bütün işlerini tedkik et meğe başlamıştır. Komisyonun bur» dan evvelki sazâhiyetleri alınmış oldüs Bundan komisyon yalmz flat tesbiti il ie meşgul olacaktır. Düne kadar flat | Mürakabe komisyonu emrinde çalışan komisyon baş mürakipliği dün baş müfettişlik emrine verilmiştir. Baş müfettiş B. Lütfi Aral Komlsyonuğ işlerine ald evrakı tesellüm etmiş, ko» misyonun perşembe ve pazartesi gün- lori toplantılarına yine eskisi gibi devam edeceği hususu bildirmiştir. likmektepler Mektep idareleri talebe velilerile sık sık temas edecek Dün minönü Halkevinde llkmek» teplerin baş muallimleri toplanmış» ihrdir. Bu toplantıda telebe vaziyeti tediik ediliniş ve yeni baz: kararlar verilmiştir. Bu kararlara göre mektep idareleri talebe velilerle sık sık te- mas edecektir. Mektep idaresi, talebe, velilerine çocuğun fikri ve ruhl vazi yetini izah ederek, aynı zamanda ve- lilerin mütalân ve dileklerini dinliye- cek, çoruğum evdeki hal ve tavrı eb- rafında malümat edinccektir Mektepten çıkan bazı talebenin yollarda. tramvaylara — asldıkları gö- rülmüştür. Tafebenin. mektepten ev» lerine gidecekleri zamana kadar yol- daki hareketleri kontrol edilecektir. “Emniyet müdi lürlüğünde yalnız 2 nci şube müdürü değişti Emniyet müdürlüğü erkân arasın- da bazı değişiklik yapılması muhtemel olduğunu dün yazmıştık, Haber aldi- gımıza, göre bu değişiklik ikinci, yube müdürü B. Zekinin Silvan kazası kay- in eğilmesindem tie tit rehberle: bulunduruluyor. Ayni! İsekilâtır. bizde de yapılabileceğine ir, Ankaradaki kücük sanatlar Sam bayanın İktisad Vekâletine bir Haber verdiğini öğrendim. Beyoğlund.. açıldığını. bildirdiğim *ergi işte br faaliyetin temadisi. Res- am z. Nurullah: Berk'im #vcesi Bn, Refia Berk tarafından Muvaffakıyetle ve hevesle idare edi- len Beyoğlü Aksam kız sanat mek- tebi. bu mazeriyeleri tatbik sahasına Koyarak, İenimizi hayran bırakan varlak neticeyi » Bay Sali haddin Refik, haklı olarak: — Su eserler. dünyanın neresinde İsbir edilse, en yüksek gustolu in tanları irkiltmez! - diyor. Keten bezleri «yağ yeşili, «s0 fan kabuğun tarzında — garabetleri inde çok lâtif — isimler tasıyan Türk renklerine Boyamışlar. Türlü türlü de isleme tarzları var: Pesent, ra tel, ball sırtı, civan kası, hasır İğne, muşabak. sarma, mürver vs. İce bir sanat âr intihabile, caki bez erden motifler çıkarılarak, yeni zev- ke uygun harikulâde kompozisyon- , lar yapılmıstır. Her Türk bayanının /* Battâ Türk sanatile alâkadar her kesin. yecerliem bir kere Bunlüre bakmasını tavsiye ederim. öz tek nüsha halinde tabii teksir edilmele- satılmaları maksad sarf — Bay Amön, Bay Amical,.. Gel Paku, nerelerdesin?... Arık bizi 457p sormaz oldun! Yüzünü #tebilmek. için AKŞAM'a abone maktan başka çaremiz kalmadi müdürlüğü son öpekleri toplamak hususunda büyük gayret sarfetmek” tedir. Son bir ay içinde toplanan kö pekler, iki muşta | Dün gelen eşya l Dün memleketimize porselen eya; bileği makin ieniske. eşya, köğıd. mevaddi! kiâyeviye, anilin boya, dee mir eşya, makine, su mermerluden mamül aşya gelmiştir Dün muhtelif memleketlere 130'bin Mralle mpi ihxaç edilmiştir, İsveçe ei- va, Amerikaya mavi haşhaş, Roman. | yaya portakal gönderil, Tek ve çift numaralı taksiler arasında aded farkı yoktur Şehrimizdeki şoförlerin idülalarını arasında ie, 120 kad tık. Resmi n | İbir sanat araştırmasının takib ettiği i volu halkınmza göstermek: İ Herbalde, bu sergi, Türk el işinin yepyeni bir telâkkiye ve yepyeni bir neticeye varışıdır. Yeni olmakla bes iraber güzel ve mükemmel bir netice; Yahya Kemalin dediği gibi: «Kökü müride olan bir âtile. amlardan bildirildiği, rk mevoud di vx Gündüz çağırdık: Ne ile geler yim? dedin... MWli tasarraf haftam münasebetile, dün İlkmekteplerde tazarruf etrafında umumi mshiyette kodiorünsar veril - miş, talebeye miW tasarrufun mahi- yeti ve memleketimizdeki tatbik ve tekimülü şekilleri İzah edilmiştir. Bugün iltmekteplerde müsabaka yapılacak, her mektebe yemiş getirecektir. General Kâzım Özalp'ın radyoda hitabesi Ankara 18 —Ihinei tasarruf ve yeri! mallar haftası münasebetile, ulusal ekonomi ve Arttırma kürümu genel başkanı Balıkesir mebusu gene- Tal Kâzım Özalp, radyoda bir nutuk söylemiştir, General Kâzım Özalp de- miştir kiz «Büyük insanlığın talihi o üzerinde şiddetle milessir olacak bir elhan harbinlu ikinci yılı içinde başlıyan bu «Tasarruf ve Yerli malı haftasıs nın en büyük kıymeti bize iktisadi varlı- Eimiz. ve iktisadi vazilelerimiz üzerin- de milletes durmak ve düşünmek: fır. satını vermesidir. Bu millet, bir cihan harbi daha yaşadı, 194 - I9i8&'cihan | harbinde Osmanlı imparatorluğu biri harbe- den devletler arasında idi, Bugün Tür- kiye Cümhuriyeti, harp dışmda bulu- nuyor, Fakat Yarın gibi hazırdır ve hazır: vetimize güveniyoruz. Osmanli İmpa- ratorluğu ile Cümbhuriyet Türkiyesi arasındaki farklara dair şimdiye ka- dar bir çok mukayeseler yapılmiştı Artık buğün bu mesele bir mukayese mevzuu olmaktan oÇkanıştır. Çünkü aradaki farkın hududu pek çok ge- niyiemiş ve değişmiştir Cümihuriyetin be letimizin her sahadaki kuvreti bugün tamamile kökleşmiş bulunmaktadır. Bu kuvvetin başlıcasını teşkil eden Cümhuriyağ ordusu dinçliği hazırlığı modern techizatı talim ve terbiyesi bakımından tamamile emniyet ve itimada füşak'bir haldedir. Bu hususta tafsilâta girmiyeceğim. Kuwvetimizi mütalia nükim olan iktlaadi görden geçirmek lâzumdır. Zitaa lerimizde: geniş bir 'uklşaf mi Ku iş“ ğa hede besinden: Körpe kalblerinde bile bü- iklerme (Örnek olacak bir şeklide sevgisi. taşıyan Antalya anbarı hiplerinden altı yaşlarında bayan wi Bipahiağlu ile, Boğnrişi sesi man Sipahioğlu ve Üniversite fen fa kilitesi P S.N talebesi m bayan babalarının kendi” ak evvelce üklerini Türk hava kurumuna vermek suretile yuc- sun küçük birer yardımcılar: ol- dukların: göstermişlerdir. X Ondört yaşlarında Hü: fan ve Hasan İslmlerinde bir para meselesinden dö rmda kavga elmişler, İrfa: İ bie olup Hüseyin! adamakıllı di lere de buna Hiddetle bir sustalı çakı ralamıştır. Hac el Koymuş, yi rılmışlar, Hisey'ti da erek teykif edilmiştir. da Şiayib, Kadri ve Meh- isimlerinde üç arkadaş bir odada oturup bis hayli rakr içtikleh sanra kavgaya, tutuşmuşlar, Mehmed, el geçirdiği rakı: şişelerile hep'iki arka daşını da, yaralamıştır. Polis yaralıları kul tedavi altına aldırmış, Mehmed yas kalanmıştar. Bay Amcaya po | Gece bekledik: Nasıl geleyim? edim, bir yemişi deki Ceyizlerinden — kısa) zamanda büyük faydalar gören mil. talebesiirdet; ot iKi yaşlarında Neri-| Ekonomi ve arttırma haftası Dün ilkmekteplerde konferanslar verildi General Kâzım Özalp Ankara radyosunda bir nutuk söyledi ediyoruz. Sanayi: İşlerimize gelinse; bugünkü sanayi vaziyetimiz sırf Cüm- huriyet desrinin. eseridir. General Küzum Özalp açılan şeker, pamuklu ve yünlü fabrikalarının ehemmiyetinden, kömür « sanayiimiz- inkişaftan bahsetmiş, get harple şeker ve kömür bulamamak yününden çektiğimiz sıkıntıları ha- | rlatımış, sonra İstihlâk cephesinde İsu katdeleri koyabileceğimizi söyle- | miştir; 1 — Hariçten gelen malların istih- iikini tamamen yoketmek kabile yoketmacil. Azallmuk kab'ise azaltmalı fakat hiç bir vak, çoğaltmamalı. 2 — Yeri malların (o istihlkinde münkün olan tasarrufu yapmak yol larını araştırmalı, Katiyen İsrafa meydan, vermemeli ve lüzumsuz sur- fiyattan vazgeçmek bir mil) vazife olduğunu dalma hatırlamalı ve ha- urlatmale 3 — Zaruri ihtiyaçtan fazla mal depo etmeğe o kalkışmamalı. Herkes İhtiyaştan fazla mal depo etmekle hiç bir şey kazanılmış olmaz, Çünkü bu hareket, umum fiat seviyesini yük- seltir. İstihsal cephesinde de umumi» yet üzere şu kaideleri koyabiliriz. 1 — Çifçiler iazla toprak sürmekten ve ökmekten korkmamalı. Elde hiç bir mal kalmaz. Boş vakitleri dalma l- tihssle sarfetmeli, el sanayine de çok ehemmiyet verilmelidir. 2 — Sanayiciler, istihsali arttırma- 4, eldeki makinelerin, Aletlerin ham maddelerin &ıymetini bilmeli, onları hor kullanmamalı bakımma her 3a- İ madan fazla ehemmiyet vermeli, randımanı çoğalımaya k 3 — Harp ekonomisi İçinde her fabrika her tergâh bir milli müdafaa vasıtasidır. Pzla istihsal, fazla temiz ve dikkatli işle mümkündür. İşçiler, İ şimizt seviniz. büyük bir mili davaya | hizmet eden insanlar olduğunuzu da!- ma hatırlayınız ve bunun heyecanilei çalışınız. General Kâzım Özalp sözlerini şu suretle bitirmiştir. i ik &ene bügün hitap ın fdülne bir sulha 4 bulunmasını ve Türk mil- Jü teali ve #nadetini Lemenni ederek sözlerime nihayet veriyorum. KüÇüK HABERLER # Türk hava kurumu İstanbul gu”, # Kumkapıda olytan madam Sira- nuşun iki yaşındaki çocuğu Eshen, mangalda kaynamakta olan bir ten- cere suyu devirmiş, bu su ile muhtelif İyertermden Başlandığından polis ta- rafından. hastaneye kaldırılmıştır, k Üsküdarda Zeynebküml hasta» nesi Üsküdar ü iğine mürnenat, ederek minde biri tarafından ölümle tehdid edildiğini bildirmiş ve Ulrinin kendisine gönderdiği barı telgraf ve mektupları ibraz etmiştir. Ulyi Üskü dar adliyesinö verilmiş ve tepklt edil miştir. Hakkındaki tahkikat mevku- en cereyan edecektir. zabük fabrikası 4. yapılacaktır. Buna tandan çivili tel ge Üç paril sevki; mukabil Mane: iscektir. oslovakyadan (Yâkında 200 ton çivi gelecektir. Bu çivilerden 60 tonu yola çikarilnmişter Taksim gazinosunda çay Askerlerimize kışlık hediye tedariki maksadile-iktisad fakdlteni tarafından büyün saat on beşten 10,30 m kadir Taksim gazinosunda bir çay verlicek- Otur şöy Mü ye Gİ iki Iâkirdı edelim;.. ne yardım 385 kişi senede 500 lira verecek Umumi meclis tarafından kabul edilen esaslara göre her kâra, kendi untakasındaki âsker ailelerine ya- wlacak yardım mükelleflerin! tesbit ötmigtir. Yapılan tahakkuklara göre #imdiye kadar 44570 lira tahsil edil- miştir. Mükellefler arasında senede 500 Ira verecek yüksek kamaçlı 385 kişinin bulunduğu tesbit edilmiştir. Diğer taraftan her Belediye kendi muntakusındaki mublaç ailelere yar- dımda devam etmektedir. Yardıma muhtaç aileler sıraya konulmuş ve Kendilerine birer numara pusulası verilmiştir. Pusula ile müracaat edenlere der. hal tediyat yapılmaktadır. Bu'ay içinde yardım söreceklere o yapılan #evzint bir kaç güne kadar İkmal edilecektir. Yerli mallar Sümer Bank satış için yeni teşkilât yapıyor Devlet mamtlât ve masnuatının bir sıtların kaldırılması kararlaştırılmıştı Bu karar üzerine bütün “Türkiyede! Sümerbank fabrikaları ile Yeri mal- Asker aileleri: | elden satılması ve aradaki mukavas- | Sahte * Bir sabık Kral! Son senelerde Avrupada altından eski hükümdarlardan çok bahsedil- di. Lâkin bunların arasında bir kral var ki tahtından: indirildiğini hiç bir gazete yazmadı. Hiç bir ajans tel- grafı bunu kaydetmedi. Hem bu. çok nüfuzlu, dediği de- dik, yaptığı yaptik bir kraldı. Öteki kralların yalnız memleketlerine ve tebanlarına bükümleri geçer deği mi? Bu bizim bahsedeceğimiz kralın Be her emrine bütün dünya bo: rusu Üzerine hemen keseler, cüzdan- İlar, kasalar açılır ve milyonlar sarfo- dilirdi. Dünyanın bes kıtasmda, türlü Bürlü ırklara mensup en güzel kadın- lar bu kralın hayranı idiler. Onun bir jtek izinden dışarıya çıkmazlardı. j,., Lâkin bu müthiş kral bir insan de- #ildi. Sadece bir sokaktı. Pariste bir sokak: Rue de la Paix... Yani Sulh İsokağı.., İ 1939 harbinden evvel ekseriya bu sokakta vakitlerini geçiren haş- metlü Paris kadın modası Hz. bütün dünyaya hükmetmekte idi. Bu s0- İkkaktaki büyük terziler: — Bu yıl kadın elbiselerinin sırt- İlanı tamamile açık olacak, enseler İmeydana çıkacak dediler mi? Bitti. Aka- salar durdu demekti. | Bütün dünya Rue de la Paix'nin İemrine boyun eğerdi. Her kıtada mala hücum ederse fiatler yükselir.| lar pazarları 63 viliy»e taksim odil-len şüzellerinden, orta derecede miştir. Her vilâyet, muayyen mağu-|olanla.ından, en çirkinlerine kadar zalıra bağlasmıştır. Her hangi bir milyonlarca kadın ensesi meydana tüccar, kayıtlı olmadığı vilâyetin 55-| cıkardı. Ne yaparsınız! Haşmetme- ty şöbesinden alış veriş yapamıyacak- | abu, haşmetli Paris kadin modası tir. Sümerbank umum müdürlüğü, 1 z —— pamuklu mamtlâtın. satışlarına bu)” emri sahaneleri böyle... usul dahilinde başlamıştır. hazırlıklar tamamlanacak, yünlü ma- t imülâtin da satışları bu usul dahilin. | meabın alime eser. bütün yer yü- de olacaktır. Sümerbank umum müdürlüğünün, yeri mamülât ve masnuatin satış İş- lerini tanzim. maksadile Ereğti, Kay» seri ve Nazilli şubelerini toptan satış yapan mağuzalaer tahvil ettireceği haber alınmıştır. Samsun ve Diyarba- Kır Yerli mallar pazarları ay sonuna, kadur açılacak, diğer vilâyetlerde açılacak pazarların hazırlıklarına | başlanacaktır. Pamuk. ipliği ve sunf 1pek işlerile meşgul olanlar doğrudan doğruya İstanbuldaki merkez mües- gessler müdürlüğüne mürutaat ederek İmübayantta bulunacaklardır. Saltış- lardan şikâyeti olanların bu şiktiyot- lerini Sümerbank merkez müesseseler | üğü tedkik edecektir. «Yeni gazete» pazartesi çıkıyor Akmaba sahipleri Yusuf Ziya, Orhan Beyti. arkadaşlarımız tarafından önü- müzdeki pazartesi gününden itibaren bir sabah ını mem- müniyetle haber aldık. Memleketin ta- muhaerirleri yeni retikimizin larında muntazamen makale ve fikra yazacaklardır. Güzide muharrir Mebrume Saminin güzel bir romanı ilk nüshadan itibaren tefrika edile- cektir. «Yeni Gazetes kl Kuruşa sata lkraktır. Şimdiden © kendilerine mu. vaffakıyet temenni ederiz. Macaristanla alış veriş yapan tacirler dün toplandılar Macaristanla aliş veriş yapacak tüccarlar dün mıntaka Hesret müdür- iiğünde toplannuztır, Toplantıda Ma - carlstan ile yapılacak ticari anlaşma» nın esasları etrafında konuşulmuştur. İki hükümet arasında. ticari konuş malar yapmak üzere Ankaradan şeh- rimize gelen tiearet heyetimiz, salı günü Macaristanı hareket edecektir. Yeni adliye sarayı B. Prost Adliye Vekâletinin işarı üzerine, adliye sarayi hakkında veni- tedkikler yapmış ve tedkiklerini bitirmiştir. Aiütehasııs, gültanahmed meydanının tenazurumu. bormamak, Üzere binanın plânında tadilât yap- mıştır. Bi Prosfun, plânı tasvib: edi- ilrse saray İnşaatı münakasaya ko- ulacaklır. ,. Garsoosn, bize çok şekerli iki kahve yap oğlum, okkali olsun!. Ee, anlat bakalım, nedir bu iktısad in tasarrul haltası?... İzüne hitaben şu emri verirdi: — Bu mevsim etekler kısa ola- cuk!... Diz kapaklarından biraz aşa- İda... Anlaşıldi mı? Bu emir üzerine milyonlarca etek birdenbire kualiverir, giderdi. | Bu ü kadın modasının emirleri yer yüzünde az hayvan mı öldürtmedi. Güzel, zarif bir kadını İsüslemek, onun güzelliğini, zerafeti. ni büsbütün artırmak maksadile yı- lanlar, timsablar ona derilerini he- diye ettiler. Bun'ardan minimini is karpinler, şık çantalar yapıldı. Kap- lanlar, samurlar, ülkiler ve daha nice hayvanlar sırtlarından kürklerini çıka 3 ona takdim ettiler. Nadide ku! xen güzel tüylerini «belki sap- kazının kenarına takar!» diye ona verdiler, Bütün yer yüzü hayvanlar; güzel kadının sıklaşması için en kıymetli uzuvlarına kadar hiç bir şeylerini ba uğurda esirgemediler, Hattâ biçare İsğırlar midelerimi çıkarıp verdiler. Bu midelerden tazyik edilerek gayet güzel kadin eldivenleri yapıldı. Paris kadın modası az daha örüm- cekleri bile çalıştıracaktı. Örümc: ağlarından ipek yapılması. düşünül dü. Yarım kilo ipek yapılması için 27,648 örümceğin seferber edilme- İsi lâzem geldiği anlaşılmıştı. Moda İHz. lerinir aklına gelmiş olsaydı belki karıncalardan, sivrisineklerden İbile bu uğurda fedakirlik istiye- | Şimdi Rue dela Paix tahtından Jindirilmis. Paris kadın modasını idare edenlerin her biri bir tarafa dağilmıs. Bir kısmı da Amerikaya İ gitmis... Demek sabık krallar kafile- sine Rue de Ja Paix'de karmyor!.. Hismet Feridun Fa * On birin- «ei tasarruf haftam müs İ hasebetile 15/12/0940: pazar günü: saat İ15 de Halkevi salonunda bir Konfe- İrans verilecektir. Konferanstan sonra temsil kolu tarafından bir piyes tem- sil olunacak, haftanın yüksek gayesini canlandıran bir tablo gösterilecektir. Ayrısa müsik konser! verilecektir. Da- vetiye için. Finikovt idare memurluğu- na müracaat olunması B. A. — Ne olacak, vaksile bizi #ömüren Avrupanın şindi ısırgan otundan: şeker. arpadan kahve yap- mağa başladığı bu devirde bizim rahatça oturup çok şekerli iki kah-