14 Aralık 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
Yugoslav - Macar ebedi dostluk paktı imzalandı Macar Hariciye nazırı «Sulhu korumak için bütün gayretlerimizi sarfetmeliyiz» diyor Belgrad 13 (A.A.) Av ajansı bildiriyor: Yugoslavya kral- İığı ile Macaristan krallığı arasında dön Belgradda imza edilen dostlük muahedesinin metni aşağıdadır: Madde | — Yugoslavya krallığı $; Macaristan krallığı arasında dai- mi sallı ve ebedi dostluk cari ola- cak ir. adda 2 — Yüksek âkid taraflar mütekabil sebetlerini alâkadar edekileceğine hükmettikleri bütün mesele!.. hakkında istişarelerde bu- unmak hususunda mutabık kalmış lardır. Madde 3 — İşbu muahede müm- kün olur olmaz tasdik edilecek ve musaddak nüshalar Budapeşte'de teati edilecektir. Muahede, musad- dak nüshaların teati edileceği gün Mmeriyete girecektir. İki Hariciye nazırının beyanatı 13 (AA) — Avala iriyor: Dün matbuat mü- ini kabul eden Yugoslavya e Nazırı Tsintser Markeviç, beyanatta bulun ezcümle de- miştir ki: «Bu muahederin metnini neşreder Belgrad jnnsı bi © ken takip edilen gayenin Tuna hav- zasında Macaristan ve Yugoslavya hükümetlerinin tatbik ettikleri sulh ve yapıcı işbirliği siyasetinin yeni br tezahürü olduğunu tebarüz ettir. renizi rica ederim.» -caristan Hariciye Nazırı Kont y de şunları söylemiştir: «Yugoslavya hükümeti ile akdet mek şerefine nail olduğum muahede wı ve O ni açıktır. Bu muwahedenin : «Macar ve Yugoslav krallıkları arasında de sulh ve ebedi dostlukr olaca- ildiren Ik maddesinde münde- miçti.. Sulh, insanlığın en büyük hazi.esidir, Bilhassa bu vahim an larda Cenabıhakkın o milletlerimize mevki olarak tayin ettiği Avrupa-| Bin orta ve cenubu şarki kısmında sulha muhafaza için bütün gayret İerimizi sarfetmeliyiz.> Budapeşte 13 (A.A.) — Stefani: Kont Csaky'nin gelecek pazar günü Burlapeşteye gelmesi beklenmekte- dir. Yugoslavya Hariciye Nazırınn Noel yortusun. evvel Budapeşte- yi ziyaret edeceği tahmin deilmek- ir. 20 mebustan mürekkep bir Ma- cat parlâmento heysti sonkânumun buwn-'ı Belerada gidecektir. Macar - Yunoslav paktı ve Bulgarlar Londra 14 (A A.) —B B.C; Solyadan bildirildiğine göre Yuzos İsv - Macar ebedi dostluk paktı Bulgaristanda iyi karşılanmıştır. Bulgarca Slovo gazetesi bu pak- tn cenubu şarki Avrupanın bey- nelmilel münasebatında ehemmiye-| ti olduğunu kaydetmekte ve Yu: goslevya ile Macaristanın sulhu mu hafaza etmek istedikleri muhakkak tır demektedir. Sabık Bulgar nazırlarından profe- sör Stanof Mir gazetesinde ayni şe- kilde mütalâa beyan etmektedir. İngiltere harbi 942 de, belki de daha evvel kazanacak Londrn 13 (A.A.) — Lord lot- hian tarafından söylenilen nutuk, efkân umumiyenin nazarı dikkatini > <elbetmektedir. Bu mutuk. İngiltere ile Amerika arasındaki münasebet- lerin samimi ve açık olduğunun bir misali addedilmektedir. Hatib, İngilterenin Amerikanın yardımı ile 1942 de ve belki de da- ha evvel harbi kazanması için kuv- vetli bir ümid mevcud olduğunu söylemiştir. Hindiçinide muharebe Bangkok 13 (A.A.) Siam ordular umumi karargâhının tebli- ğine nazaran topçu faaliyetlerini Nekhonranon ve Mukoaharn şehir- leri e teksfi eden Fransızlar Mukoaharn'da 11 kişinin yaralan- iasina sebebiyet vermiştir. 0 i italyada şaşkınlık : başlamış Faşist fırkası Badogli- oya hücum ediyor | Arnavutltktaki kuman- ! danlar da kabahati birbirine atıyor Zürih 13 (AA) Milândan e m Fas cistaş gözetesi, mareşal Badöğlio'ya hücum ederek mareşalı şahsen Yu- İnanistana harp'ilin edilmesine ta raftar olmadığına veya hiç olmazsa| bu harpte daha büyük kuvvetler kullanılması lâzım geldiğine dair İbazı haberler işae etmekle ittiham eylemektedir. Faşist gazetesi, cephedeki ordu- nun arkasında etin o mütesanit| İbulanması lüzumuna işaret etmekte ve ayr bir grup teşkil edenlerin de İ faşist muhafızlarına ihbar edilmesi tavsiye eylemektedir. Arnavutluktaki vaziyet | Atina 13 (A.A) — İtalyan hat larının arkasında şaşkınlık o hüküm, sürdüğüne dair gelen haberler ço- J#almaktadır. Fakat bu haberlerin) ğu esirler tarafından verilmekte-! dir. İtalyanların henüz hiçbir yerde tutunamadıkları © anlaşılmaktadır.) İtalyada Almanya aleyhinde cereyan Londra 13 (A.A.) — İngiltere nin İtalyanlara karşı kazandığı mu- vaffakiyetler, İtalyan efkârı umumi yesi nazarında o Alman işgali tehli-| kelerini belirtmeğe başlamıştır. An- cak İtalyanın işgali o mukabilinde! Hitler bu memlekete yardım ede- cektir, Almanlara o karşı bes her gün artmaktadır. çok İtak yanlara göre İngiltereye mağlüp ok mak Almanya tarafından yardım görmekten daha sz felâketlidir. Çünkü memleket işgal altma girdi takdirde İtalya nazi efendisinin kö- İlesi olmağı ebediyen kabul ermiş olacaktır. Hitler - Mussolini mülâkatı Bu hususta çıkan şayia tekzip edildi Berlin 13 (AA) — Yabancı basın mümessilleri huzurunda, B. Hitler fle B. Mussolini arasınde yakında bir buluşma vukua geleceği hakkında Berlinda hiç bir malümat olmadığını bildiren Alman hariciye nezareti söz- İcüsü, diğer yabancı devlet adamları nin yakında Almanyayı ziyaret ede- İceklerine dair haberler hakkında da aynı beyanatta buhumuşt Askerlerimize hediye ! alınmak için bir teberrü Ankara 13 (A.A) — Türkiye Kınılay cemiyeti umumi merkezinden? Askerlerimize kış hediyeri tedarik edilmek üzere Emlâk ve Eytam ban- kası umum müdürlüğü farafından umumi merkezimize beş bin lira te- berrü edilmiş ve eemiyetimizce bu hediyelerin tedarikine tevessül olun- muştur. Hava akınları Almanlar “dün gece Sheffield'e bombalar attılar Londra 13 (A.A) — (Reuter): Dün gece bilhassa Sheffield mınta- kasında inkişaf eden düşman hava hücumları esnasında, iki Alman İbombardıman tayyaresi düşürül müştür. a Diğer mıntakalarda hava faaliyeti küçük mikyasta vukua gelmiştir. Msamafih, İngilterenin o ve Galles eyaletinin muhtelif noktalarında da bazı düşman tayyazelerinin uçmuş olduğu bildirmiştir. İo.da muıntakasında, (o güneşin batmasından biraz sonra işareti verilmiş ise de çok az atılmıştır. Press (Reutar) er Zer Amociationun muhabirine inazaran, Sheffield üzerine yapı hücum, oldukçn siddetli bir surette ibirkaç saat sürmüş ve nizami gönül. İlü itfaiye kıtaları, yangın başlangığ- İlana söndürmek için bomba infi-! ilâklan arasında çok mükemmel bir İtarzda çalışmışlardır. ! İ vestdleri bulunamıyan diğer yolcula- "| bitine geçilmiştir. Güçlükle kendini Salvador gemisi Silivri açıkla- | rında nasıl battı ? Tıklım tıklım dolu olan gemi karaya vurmak isterken parçalandı 122 kişi kurtarıldı, 101 cesed toplandı, 127 yolcu kayıp m » Silivri açığındaki foci kazadan kurtulan birkaç felâketzede Silivridek! faela hakkında tahkikat- | ta bulunmak Üzere vali muavini Ahmed Kınık, fandarma komutanı B. Ziya Demir dün sabah Silivriye gitmişlerdir. Cümhuriyet müddeumu- miliği de kaza hakkında tahkikat yapmaktadır. Kurtulan yahudi kaza-| zedeler bir iki güne kadar İstanbula getirileceklerdir. Salvador yelkenli gemisinin Silivr sahillerinde batışı etrafında Silivri ih reisliği tarafından hazırlanan rapor, dün mıntaka Ilman reisliği ta-/ rafından Münakalât, Vekâletine gün-| derlimiştir. Reporda, yeminin dalga-! ların ve sert cenup rüzgârın tesirile kay karaya vuraçağı esnada çarptığı ve bu yüzde: R ildirilmektedir.: Yelkenli ( gemisine Çanakkaleye kadar refakate memur! olan kılavız kaptan Hüsnü Eren dün mıntaka dram relsliğine çağırılmaş.| izahat slınmaştır. Evvelki gün vaka mahalline giden emniyet şube müdürü ve 8 İvri kaymakamının verdikleri ra, Tar da Dahiliye Vekâletine günderile- cektir. Facianın tafsilâtı Facia hakkında edindiğimiz malü- mala göre 3352 museviyi hâmil U #uay bandıralı Salvador vapuru çar- samba günü saat on üçte Kilistine mütevecelhen limanımızdan Ayrılmış- Yelkenli geminin kaplanı, elinde rİyeti Akvam tarafından verilmiş bir pasaportu bâmil bir beyaz Ruslür. Salrador yelkenlisi yüz ton ağırlığında | ve 150 yolcu istiab edebilecek büyük- Tüktedir. 150 yolcu alabilen bu yel- kenliye Varna Ilmanından 319 u pa- #aportlu olmuk üzere 150 musevi bin- dirilmiş ve yola çıkarılmıştır Çarşamba günü Imanımızdan ayrı lan yelkenli Samatya açıklarına gel- diği sanada dalgaların tesirile sallan- mağa başlamış, mesafe katedemez Ol- muştur. Bir müddet daha bu şekilde gidilmiş, nihayet uzaktan Silivri gö- rülmüştür. Bu tahta tekwcnin dalga- aha fazla dayanamıyacağını &n- ayı kuaruz kaptan Hüsnü Eren, kaptanı ikaz etmiş, dönme teşebbü. sünde bulunmuştur. Fakat iş işten çoktan geçmiş, tek- renin dönemiyeceği anlaşılınca ka- raya bindirilmesi kararlaşınıştır. Sİ- üvriye yakın mesafede gemi kâraya ta G İdakika batmamızı binditilmek istenmişse de muvaffak olunamamış, öç kulaç derinliğindek! | suya demir atmak zarüreti hasıl ol-| muştur. Gemi, demirini de taramış.! facia da bu emada vukua gelmiştir. Sahilden yüz metre açılan yelkenli; ir kayayı çarpmış, par çalanmıştır. 228 kişi boğuldu Bu tahta tekne birdenbire parça- lanıp balığından içindekilerin kur- tarılması kabli olamamıştır. Yüz elli yoleü sien bu teknedekiler âdeta ba- hık istifi gibi birbirinin üzerine yığıl- mış olduğurdan gemide hareket et- mek imkânı da kalmamıştır. Facianın vukuu esnasinda anbarlardakiler -de- nizin dibine içimlş, ancak güyertedek!. ler suyun üstünde kalabilmiştir. Bu esnada kendin! denize atan kılavuz kaptan Hüsnü Eren güçlükle karaya çıkmış, Silivriye kadar giderek facia- yı &lâkadarlare haber vermiştir. Dün ukşama kadar sağ olarak ele geçen kuzazedelerin mikdarı 122 dir. Deniz kıyısından 101 cesed toplanmış, rn da boğulduğu anlaşılmıştır. Bu suretle boğulanların sayısı 228 ! bul- maktadır. Kaptan ne diyor? Silivri kaymakamı, jandarma Xö- mutanı ve İlman ?#eisinin O yardımile kazazedeler toplanmış, cesedlerin tes- karaya atabilen geminin kaplam Viktor. Silivri mahkemesinde sorguya çekilmiş müteakiben tevkif edilmiştir. Viktor hadise etrafında şunları söy- iekaiştir: «Bu geminin kaptanlığını Voma U-; manındâ kabul ettim. 352 yolcu ile E | İstenbula kadar geldik ve mütsakiben Üzere tekrar yola çıktık, Samatya açıklarına geldiğimiz kirada daha ileriye gidemiyeceğimiz! anladım. Biraz daha gittikten sonra karaya vurmak istedim. Muvaffak olamadım ve gemideki cankurtaran yelekleridi yulculara dağıttım. Her baklemeğe başla- dım, Nihayet bu da oldu ve bir kaya- ya çarparak parçalandık » Kurtulan bir yolcunun sözleri Gemide Çek Leh, Rumen, Alman, Bulgar yahüdileri bulunmakta idi. Bunlardan bir Rumen yahudisi şun- ları söylemiştir: «Varnada bizden 0 ar bin İsva topladılar. Siri bu gemiye bindirerek Filistine yollıyasağız dediler. Nihay karşımıza bu yelkenli çıktı, bindik ve koyulduk. Bilivri açıklarında ba» Filistine gitenek hastanesine yatırıldı Geminin doktoru Kanştayn da ölüler arasındadır. Hüdiseden haberdar olan Istanbul musevi cemaati derhal yar- dıma koşmuş, sağ olan müsevileri Silivrideki musevi hastanesine yerleş- tirmiş cesedleri dini merasimden son- Ta gömdürmüştür. İki çocuğu *İr karısını kaybeden Makam ismindeki bir musevi, cesed- leri *opliyanlara şaşkın şaşkın yar- dım etmekte ve her cesede bir kere ekilerek: «Karım, çocuklarım.» dedikten 8öri- ra başkalarına koşmakta idi. Gemide Çanakkaleye gitmek üzere bir &e Muhiddin isminde bir sıhhiye memuru bulunuyordu. Dün akşam Mulilddinin paltosu deniz kıyısında bulunmuştur. Muhiddin'in öldüğü tah- min edilmekte Karaya vuran eşya Dün gümrükler baş müdürlüğünde, gümrükler baş müdirile, gümrük mu- hafaza baş müdürünün ve şube mi dürlerinip iştirakile bir toplantı ya- pılmıştır. Toplantıda, Silivri açıkların- da batmış olan Salvador yelkenli ge- misindeki yolculara aid eşyadan ka raya çıkarılanlar hakkında ne gibi muamele yapılacağı hususu konuşul- muştur. Karaya vuran bu nevi eşya kaçak e4ya muamelesi göreceğinden gür.rük muhafaza o memurlarına bi yolda tebligat yapılması kararlaşmış- tr. İzmit belediye reisi ve bazı âzalarının muhakemesi İzmit 13 (Akşumi — Belediye Pelsi B. Kemal Öz, belediye mühendisi ve mühasebecisi ve eski encümen azaları ve hariçten alâkadar bazı şahıslar hakkında Şörayı Devlet heyeti umu- miyesince cesa kanununun (1. 212. 213 hel maddelerine temas etmiş ol- makla 1669 sayılı kanuna tevfikan Tü- zumu muhakemelerine karar verilmiş ve bu karar İstanbul adliyesine intikal etmiş olduğundan İstanbul birinci sormu hâkimliği slâkadarlan yanın (bugün) sorguları yapılmak üzere İs- tanbula davet etmiştir. Bunlar, akşam trenile İstanbula hareket etmişlerdir. İç ticaret umum müdürü değişti Ankaral3 (AA) — Ticaret Vekâleti) iç taret umum müdürü B. Cahid Zamangil'in dış ticaret dalresi reisli- gine ve Paris ticaret staşesi B, Cemal Ziya Ardal'ın İç ticaret umum müdür- Tüğüne tayinleri yüksek tasdike ikti. ran etmiştir. Fransada bulunan B. Cemil Ziya Ardal'a merkeze dönmesi işin tebi'gat yapılmıştır. : teşkilând « çalışan Afrikadaki i yıkıcı darbe Harbin seyri üzerinde kati tesir yapacağı tahmin ediliyor Londra 13 (A.A.) — Reater ajansının diplomatik muhabirinden: Tahmin edildiğine nazaran Mussoli- hi'nin Afrikadaki ordularına © yuru- lan yıkıcı darbeler, harbin seyri üze- rinde hemen hemen kati bir tesir gösterecektir. İtalyan o donanması harbi kabul etmeğe mecburdur, Ak- İsi tâkdirde Duçenin şimali Afrika- daki ordularına mahvolmuş nazarile İbakılabilir. Bu orduların müdafaa kabiliyetleri indirilen muazzam dar- be ile imha edilmiştir. Nil vadisinin İtehdit edilmesi meselesi ise ortadan İkalk mıştır. İtalyan mağlübiyetinin tesirleri, ndan yalnız. Avrupada in şarkla kendini göstere- cektir. Vaziyet Balkanlara çok ce saret verecektir. | Yugoslavya daha çok kuvvetli (bir vaziyette bulunacaktır. Türkiye- nin takip ettiği politikanın ne kadar İkiyasetli olduğu sabit olacak ve mihverin Bulgaristanda takip siyaset ciddi bir muvaffakiyetsizlir ie maruz kalacaktır. Büyük Britan- İyanın o muzafferiyetile Fransadaki pek çok İngiliz dostları yeni biz ümid ve cesaret bulacaklardır. Ak manların nazarında Fransanın kıy- meti yükselecek, Lavalin siyaseti umumiyetle halk ve bilhassa ordu arasında daha iğrenç görülecektir Nüfus sayımında hizmeti takdir edilen memurlar Ankara 13 (Telefonla) — Ge genlerde umumi nüfus sayımında hizmetleri takdir edilen memurlara maaşları nisbetinde ikramiye verile- ceği yazılmıştı. taltif edilecek olanlar yalnız merkez murdan ibarettir. Tütün piyasası İzmir 13 (Akşam) — Tütün pi | 2 ben ayin. sonuna dağ açılması muhtemeldir. i Sovyet - Alman | o hududu Muhtelit komisyon tahdid işini b irdi Moskova 13 (A.A.) — Tas misyonu iki memleket arasında 28 eylül 1939 tarihinde imza edilen dostluk ve tahdidi hudud muahedesi ve bu muahedenin 4 ilkteşrin 1959 tarihli munzam protokolu tmucibin- ca tesbit edilen Sovyet - Alman hu- dudunun tahdidi işini bitirmiştir. Muhtelit merkezi ko; onün ve tali komisyonların mestisi 10 ay de- vam etmiş ve Almanya ile Sovyet- ler Birliği aramndeki dostane müna- betlerin uygun bir işbirliği havası fiçinde cereyan ötmişti Hudud hattının tarifi ve haritası Sovyet ve Alman hükümetlerince tasdik edilmiştir. Habeşistanda İsyan Bütün Şarki İtalyan Afrikasında isyan faaliyeti arttı Londra 13 (A.A.) — (Rewter): Bugün İngiliz askeri sözcüsü, Habe- çe da dahil olmak üzere şarki İtalyan Afrikasında isyan faaliyeti- nin hâlen gittikçe fazlalaşmakta ol- miş bulunduğunu bildirmiştir. Floransada karışıklık | olmamış Röma 13 (A A.) — (Trans cean): Floransada sözde kargaşa ıklar vukua geldiğine ve yabancı radyoları dinlemek memnuiyeti ko- nulduğuna dair İnternational News Service tarafından neşredilen haber ile İtalya kralını ah gömlü. kıtasının muhafaza ettiğine dair olan'haberler, salâhiyettar mah- İfillerce gülünç, manasız ve fantazi (mahsulü telâkki edilmektedir. bir Bükreşte komünistler tevkif ediliyor Bülreş 13 (A.A.) — (Transa- cean): Polis, geniş bir komünist teşkiültı meydana çıkarmış ve hep- edilmiştir, Öğrendiğime göre, ! on kadar me) ajansı bildiriyor: Mubtelit Sovyet-! Alman tahdidi hudud merkez ko:! duğuna dair Londraya haberler sek ra şe 14 Kânunuevvel 1940 ALi ile VELİ Yahudi doktorlar Veli — Gazetede gene ibret- i birşey okuyorun galiba Ali — Evet, Romanya haber lerini okuyorum Veli Gent ne olmuş? — Yeni kararlar vi — Kimler hakkında? — Tabii yahudiler hakkında|!. —Yahudiler falan saatten filân saate kadar nefes alamaz- lar, diye mi?... — Hayır, o kadar zecri de il! — Ya nedir? — Yahudi doktorlar âri has- talara değil de yalnız yahudi hastalara bakabileceklermişt... İİ — Eh bu kararda biraz isa İN bet var gibi geldi bana... İl — Nasil? Romanyalı bir yahudinin derdini ancak bir yahudi dok- tor anliyabilir de... ilmiş? Aliveli Balkanlar hakkında (D.N. B.) Cümhuriyet gazetesine atfen Harici- ye Vekilimizin beyanatını neşrediyor; halbuki Cumhuriyet gazetesinde böyle beyanat çıkmamıştır Berlin 13 (A.A) — D.NB. tanbuldan bildiriyor: o Cümhuriyet Halk partisi grupunun evvelki gün Ankarada yaptığı bir içtimada, Ha- riciye Vekili, geçen haftanın 'enter- nasyonal vaziyeti hakkında beya- | ezcümle, harp dışında kalmak imkânının daha ziyade fazlalaştığını İsöylemiştir. Vekil, ilâveten demiş- tir kiz «Almütya, Balkanların sükünunu bozmakta kendisini menfaattar gör- memiştiz. oFilhakika, Almanyanın Balkan memleketleri ile münasebet- leri normaldir. Bu mıntakalarda wn» ziyetin karışmasının önüne geçmek için her şey. yapılacağa - benziyor. Yine her şey gösteriyor ki Sovyet- ler, Balkanlara gittikçe daha ziya- de sarih surette dönmekte olan vü: kündan memnun bulunmaktadır.» Anadolu Ajansının Notu: Yaptığımız tetkikat, Cümhuriyet gazetesi tarafından Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlunun beyanatı ola- rak hiçbir şey neşredilmediğini gön termiştir. üyük Millet Meclisinde 3 — Büyük Millet Mec- 4 lisi B. Mazhar Germenin i ında toplanmıstır. Ticaret i ili korun- İma kanununun tadiline ait kanun lâyihasının maliye, iktısad, bütçe ve adliye encümenlerinden seçilecek dörder azadan mürekkep muvakkat encümende tetkik edilmesi o kabul edilmiştir. Bundan sona gümrük memurları teşkilâtı ve memurin kanun lâyihası müzakere ve kabul edilmiştir. teklifine rağmen lâyihanın tah sin haddine gelmiş olan muhafaza metnurlarından, hizmetlerinden isti- fade edilebilecek olanların beş sene müddetle çalıştırılmaları hakkındaki madde de aynen kabul edilmiştir. Yabancı dil bilen me- murların imtihan evraki tedkik ediliyor Ankara 13 (Telefonla) — Ba- rem kanununa göre, bir dereca ter- fi ettirilmeleri lâzım gelen yabancı dil bilen memurların — imti geçen ayın 18 inde İstanbul üniver- #tesinde yapılmıştı. İmtihan evrakı Maarif Vekâletince tetkik edilmek- tedir. Netice birkaç güne kadar bek li olacaktır. Ne demeli ? <İtham edilen kimse> mana- #ina gelen gelime, gazetemizde, tertip hatfisı olarak «müttehim> diye intişav etmiştir. #Müttehim> dememeli; *Müttehems demeli! si yahudi olmak üzere 19 kişi tevkif!
