19 Eylül 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

SÖZÜN GELİŞİ G Bu hesabı yaptıktarı sönra neti- Seden Cemal Nadiri haberdar et. » Yüzüme hayretle baktı ve: İyi bir haber Bun için Avrupayı, harbi bir tarafa bırakıp kendi ha- berlerimize geçiyorum. İşte İyi bir haber: Maruf piyes lerimizden Müsahip zade bir eserini, muvafakati O Celik, Suyu kırmızı miüpletin çok meraklı garibelerinden Ton, talyadaki 'Triyeste civarındaki ln Sölüdür. Temmuzun sonundan lün nihayetine kadar buçünün su- makin gibi kıpkırmızı bir renk al- “e t Bu garib manzarayı k tetikik etmek için her sene İtalya- > ve civar memleketlerden buraya tok ae ve Alim b belin bulunduğu vadiye giden en Yol Triyesteden buraya uzanan van İr. Yemyeşil orman Içinde bulu- Kan Ta Sonbahar aylarında böyük bir kirmizi, gibi görünüyor. Gülün bü Bölde bulunaş 2. dünyada yalnız bu Bej yetlradda €v kadınlarını mütenevvi! MEK Dişirmeğe alıştırmak üzere ga- #İD bir müsabaka açılmıştır. Bir ko” Yündan otuz türlü et çıkmakta ve her birinden başka tarzda yemekler pişi. Himektedir. Müsabaka bu etleri eins- ayırmak ve her cinsten kaç türlü özek Pişirildiğini anlatmak Üzerine- Müsb, ; sı kadı, akaya 200 ev kadını ve aşçı Usküdarda ekmekler bozuk be Yugoslav firmasi bir fabrika rmak istiyor mi büderde çıkan ekmeklerin ber *Kundan Üsküdar ve havalisi dir, * Stedenberi şikâyet etmekte- ,“Kiyetçiler, mesuliyeti ekmek e rekabeti ortadan kaldıran Bi ciler şirketine atfeylemekte- © Üsküdardaki © Ekmekçiler ayr dağıtılmış, ortaklar münferit * Sahşmağa (başlamışlardır. Srzete, münferit surette çalışan in belediye tarafından hi- doğru düşeni Yazıyor, Bu haber, dap iğer taraftan İstanbul tarafın- girketin dağılacağı hakkında de doğru değildir. Bundan “goslavyalı bir müessese «Ye müracaat ederek, İstan- hangi semtinde münasip gö Yacın | 50 bin kişinin ekmek ihti- Tabl, , 5 Playacak bir fabrika ku. Mı, <eğini ve bu hususta her tür- di, hır . altin Rilürye maa NELER OkRYer ak canlı mahlükler-İçok seyirci gitmektedir. gradda garib bir müsabaka MN İştirak etmiştir. Fakat metliselâleme iin etmiştir. a ———— —— dapzriklarınn tam olduğunu bil- Vi; “mek iYece eh i; tedir, emmiyetle —— Gel müsabakaları May gzek hafta şehrimizde yapıl. ür eden Ankara - İstan- b Rare Üzere cumarte- “ale, samı Süleymaniye klübü Dir açpda boku ajanlığı tarafından işti, * müsabakası tertip edil derece alan İstanbulu > Bu müna x e ni azeteleri okurken olmaksızın oynatan bir tiyatro sahibi açılan hakkı telif davasın- da bir hafta hapis ve 25 lira pa- ra cezasına mahküm olmuş. İçinde ceza olmasına rağmen memnuniyet verici bir haber, Çün- kü rasladığımız her ağacın mey- minde Mülemmiğe davet oi. Hikmet Münir de pipo içenlerden olduğu için lâkayıt kalamamış, düş#nmüş ve kararmı vermiş: Pipo içmeli! diyor. Tâbi olduğu imtihandan tam bir şövalye gibi, çok cesur bir ka- rarla çıkmış olduğundan dolayı kendisini tebrik ederim. Şevket Rado 4400000000000040000009 renkli bir göl dan ileri geliyor. Sonbahara doğru bu hayvanların satıhları üzerinde peyda! olan kız! benekler suyun rengini de- diştirmektedir. Daha garibi suyun kırmın rengi hüceyrelerin günün #aat ve senenin mevsimine göre değiştiğinden kâh ko- yu kızıl, kâh açık kırmızı oluyor, Gö- ln rengi en ziyade yağmurlardan 8ön- ra çok kirmii olmaktadır. Su güneş doğduktan bir saat sonra kızıllaşmağa ve ve gurubdan evvel kızıllık kay- Kızıl göl diye şöhret bulan bu garib göle, harbe rağmen bu sene de pek fena çıkmıştır. Çünkü bu kadar ev undan ancak etin otuz türlü cinsinden çoğunu ayırmağa muvaffak olmuştur. Pek çoğu üç türlüsünden fazlasını a Kg inrm pişirecekleri yeme! ne ka- dar tatsız olacağı düşünülsün. Bu mü- sabaka Belgradlı kocaların ne kadar acınacak bir halde olduğunu bütün İngiltere için en çetin imtihan devri başladı Baş tarafı 1 inci sakifede) yor, insanlar ölüyor, fakat hiç şüphe yok ki Almanya, bu müt- hiş fedakârlıkları, birkaç binayı yıkmak, bir fki bin sivili öldür- mek için göze almış değildir. Asıl gaye, bu hücumlar neticesinde İİngiltereyi işgal edilebilecek za- yıt ve bitkin hâle getirm. ti. Bu kat'i netice — şimdiye kadar —| elde edilemedi. Şimdiden sonra; olabilir mi, meçhul, Birkaç hafta! içinde böyle muazzam bir hare-| ket olmazsa, bütün o tahribatla beraber, binlerce tayyare boşa gitmiş olacak, harp devam ede. çektir. İngiltereyi yere sermek için ha- İvadan yapılan bu hücumlar yâ nında Afrikada İtalyanın taarru- za girişmesi bir fayda temin eder mi? Şüphe yok ki Fransanın are- dan çekilmesi İngiltereyi Afrika- da oldukça müşkül bir vaziyete gilterenin elindedir. Uzun muha- rebeler, İtalyanın sayıca üstün- Tüğüne rağmen, deniz aşırı çöl- lerde dalma İngilterenin lehine. dir. yoruz. Hava hücumlarile Misir taarruzu bir neticeye varmadığı takdirde harbin bu ilk devresi İr- giltere için zafer kaydetmiş sayı- lacaktır. Maarif tayinleri Maarif ve okul müdürleri arasında yapılan nakil ve becayişler Ankara 18 (Akşam) — Maarif ve okul müdürleri arasnda bezi tayin ve nakiller yapılmıştır. Bu arada Rize ilk tedrisat müfettişi B. Ali Aslaner Hakkâr, Samsun kız ortaokul müdürü Ali Erzurum, Si ird maarif müdürü Zeki Ülke Rize, Gaziantep ilk li içe vi Dalkılıç Siird, #anaril müdürü Hamdi Arda Zonguldak, Kastamonu maarif müdürü İrfan rahim Özdal Kars, Hakkârı maarif müdürü Kazandıoğlu İsparta, İs parta maarif müdürü Şevket Aydın Konya maarif ir muavinliğine tayin edilmişler: Oku? müdürleri arasında şu tayin ve nakiller yapılmıştı. Eskişehir lisesi baştmuavini Reşad yoğlu Erzurum, Sı erkek öğretmen, Adana erkek başınuavini Esad Kural Musatafa Kemal paşa, Trabzon lisesi başmua- vini Sıdkı Erman Samsun, Konya lisesi başmuavini Ferid Turan Mer- sin, Kandilli kı i başmuavini latya lisesi felsefe öğretmeni ve 6s- ki başmuavini Haydar Ünlüsoy Niğde, Arabkir ortaokul mü: Tahir Üstünalp Adana ikinci, ortaokul müdürü Giresun, Karaköse ortaokul rü Vehbi Gürgöze Zile, Sarıkamış|£ ortaokul Cevad Gobi Kır- şehir, Iğdır ortaokul müdürü Vehbi Erten Sarıkamış, Giresun ortaokul tarih ve coğrafya öğretmeni Fuad Kutal Karaköse, Aksaray ortaokul müdürü Mahmud Özey; Merzifon, Bahkesir erkek öğretmen okulu müdür muavini Zeki Ökmen Bu: Kadıköy ikinci ortaokul omü Tevfik Tarım Çanakkle, Sinop orta okul türkçe öğretmeni Dilaver Can İnebolu, Kırşehir ortaokul müdürü Cevdet Cingi Nevşehir ve Niğde ortaokul müdürü Fehmi Okan da Gönen — ertaokul ————— Mahrukat davası hallediliyor (Bağ tarafı 1 inci sahifede) Balkaya ocakları bu meyandadır. Kalitesi itibarile de üstün bir vasıf taşyan bu kömürler halktan ve fabrikalardan başka Devlet demir- yolları tarafından bile kullanılmak- tadır. Çok kolay yanmasına rağmen lin- yit kömüründen hakkiyle isti edebilmek, aynı zamanda bunu linyiti kolaylıkla yakan soba mese- Zesini halletmek icap etmiştir. Etibank'a verilen bu işin de ba- şarılmasına çalışılmaktadır. 937 de Ankara'da açilan mahrukat sergisi- ne, getirilmiş olan bir linyit ocağı esas ittihaz edilerek çok pratik bir Sp vücuda getirilmiştir. Tip bu ol- makla beraber, şimdi köylerde ya- pılması düşünülen ocak böyle soba şeklinde değildir. Topraktan ve taştan imal olunabildiği için her köyde ve Hoğrüdan doğruya köylü İer tarafından kolaylıkla yapılabi- lecektir. Bu ocakların yalnız üstüne dökme bir plâka koymak icap et- mektedir ve ocağın da paralı olan kısmı yalnız burasıdır. Etbank bu sene linyit ocağı tesis edilecek köy- lere tevzi etmek üzere bu plâkalar- dan 1,000 tane smarlamış bulunu- yor. Bunlar, köylüye 2 - 2,50 lira arasında bir paraya verilebilecektir. Fakat çok mütehammil olduğu için köylü bu para ile çok ömürlü bir ocağa kavuşmuş olacaktır. Bu tp ocakların iki tene de gözü vardır. Buralarda tandır, ekmek. pemalaryal bu müessesenin tek- |sokmuştur. Yalnız şu var Kİ AK-İ yemek pişirilecek, ew mmtlabilecek- . tetkik |denizde hikimiyet temamen İn-|tir. Ocakların, şimdilik yalnız köy odalarına yahut köylerdeki halk odalarına kurulması düşünülüyor. Etibank'ın bir ekipi plâkalar gel- dikten sonra bunları alarak köy köy dolaşacak, köylünün gözü önünde Maçına çıkarılacak İstan-| Harbin esaslı safhasına giriyo-İköyün taş ve topraklariyle ocağı ku. racak, plâkayı üstüne, linyit kömü- | Na müdürü Rifat Tokgöz Bursa kız öğ-(t 5 retmen, Bursa kız öğretmen okulu| i Emine Akses Kadıköy ikinci, Ma-| | dürü | müdürlüklerine naklen ve yeniden tayin olunmüuş- Mili bulunan / ymanlar birçok yerleri yakıp yıkı-İlere sokabilmek için ilk iş olarak! Avrupadan Atlas Okyanusile, Asyadan Büyük Okyanus (Pasifik) ile synlan Amerika, bütçesine mil- yarlar tahsis ederek, ordusunu, ba- va kuvvetlerini ve bilhassa donan- masını takviye etmeğe karar vermiş ve harp sanayini bu uğurda sefer. ber etmiştir. Acaba Yeni dünya sakinlerini birdenbire böyle muazzam hazır lıklara sevkeden sebepler nelerdir? Eski dünyadan binlerce mil uzakta Amerika ölemi kendisini tehdid eden ciddi bir tehlike mi gö- rüyor? Yoken Anglosakson silesi- nin hayatına kasdeden düşmana karşı müşterek müdafaa plânı m or) Birleşik Amerika hükümetinin bu seferki istihzaratı umumi harbe gi riş hazırlığı ile mükayese edilemi yecek derecede vasidir. Son aldığı kararlarla Amerika, donanmasını beş sene zarfinda en az bir misli arttırmış olacaktır. Yani 1945 se. nesinde Amerikan donanması 30 dritnot, 15 tayyare gemisi, 40 ağır kruvazör, 70 hafif kruvazör, 300 destrüyer ve 150 denizaltı gemisine den müteşekkil olarak dünya de- .İnanmaları arasında en başa geçe cektir. Amerika, 25 sene evvel dünya harbine müttefik devletler safında girdiği zaman donanmasını yeni cüzülamlarla takviyeye lüzum gör- memişti. Çünkü Japonya © harpte Amerikan filosu Pasifik Okyanusunda manevra yaparken Bugün Japonyanın siyaseti müt- tefiklerin eleyhine teveccüh etmiş olup bu vaziyet Uzak Şarkta Ame- rikanın menafiini ihlâl etmektedir. Avrupa kıtasını abloka etmiş olan İngiliz donanması gerçi Atlas Ok- yanusunu ve Akdenizi hâkimiyeti alanda tutmakta ise de Büyük Ok- yanas ve Hind Okyanusundaki müstemlekelerinin emniyeti için do- nanmasının bir kışını o buralarda bulunduracak vaziyette değildir ve Uzak Şark filosunu bu denizlerden Avrupa sularına çekmektedir. O halde Amerikan donanmast Japon- yanın Uzak Şarktaki ihtirası karşı. sında İngiliz donanmasınm müza- heretinden mahrum kalmaktadır. Filbakika Amerikanın büyük en- işesi Pasifiktedir. Asyada büyük Jimparatorluk Okurmağa azmetmiş olan Japonya, Avrupah devletlerin Uzak Şarkinki müstemlekelerini ele geçirmeğe ve Çini istilâdan sonra Büyük Okyanusta Amerikaya aid Filipin adalarına, İngilizlerin Singa- pur üsüne musallat olmağa ve ni- hayet Çindeki Amerikan tearetine sed çekmeğe karar vermiş görünü- yor. Ba hal İngiltere ile Amerika- iyı Uzak Şarktaki O menfaatlerini müştereken müdafaaya sevketmek» tedir. İngilterenin bu harpte mağlübi- yeti Amerikayı yalnız Pasifikte de- iğil Atlas Okyanusunda da hayati İngilizlerin yanında shzi mevki et-| tehlikeye maruz bırakacak ve © va- miti, Eksiltme Kanunu Nafia Vekâleti proje üzerindeki tedkiklerini bitirdi aİtetkiklerini bitirmiştir. Ankara 18 (Telefonla) — Ne- fa Vekâleti; arttırma, eksiltme ve ihale kanünunün bazı maddelerini tadilen Milli Müdafaa Vekâletince hazırlanan ve mütalâaları alınmak üzere nlâkalı diğer Vekâletler sra- sında Nafin Vekâletine de gönde- rilmiş olan kanun projesi üzerindeki ğrendiğime göre, arttırma, ek- siltme ve ihale işlerinin ticeri usnl- ler dairesinde tedvirini istihdaf eden bu projenin Milli Müdafaaya sit mafia işlerine de teşmili Nafia Vekâletince muvahk görülmüş ve projede bunu mümkün kılacak şe- kilde bazı tadiller yapılmıştır. Etibba odalari yüksek haysiyet divaninin içtimai rünü içine koyarak yakacaktır. Oca-| Ankara 18 (Telefonla) — Etibba ğın pratikliğini, faydasını ve İğ luğunu köylüye bizzat gösterecek- tir. Böylece bu sene takriben 400 köye Tinyi odaları yüksek haystyet bugün saat 15 te Sıhhat ve Muave- Det Vekâleti binasında toplanmış ve divanca tedkikine lüzum gösterilen kit Yeni dünya bir taraftan Alman Ansiklopedisi Buckingham Londrada Buckingham - Balace'in Alman bombalarına hedef teşkil ettiği bildiriliyor. İngiltere krsl ve kraliçele- rinin ikametgâhı olar bu saray Saint- James parkı üzerindedir. Kraliçe An- ne'in mührü bâs lordu duo de; Buckingham tarafından inşa edil- miştir, Bu lord 1649 da doğmuş, 23 yaşın- da iken ayn! zamanda hem harp ge- misi kaptanı, hem piyade miralayı 6i- yauştur. Hollanda ile muharebe etti. Bir müddet Fransaya hizmette bulün- duktan sonra İngiltereye döndü. Muh- telif vazifelerde çalışıp Ikinci Jacgues. a meclisi has azası ve başmabeyincizi oldu. Katolikliğin hararetli taraflısıy. dı. Bununla beraber o Gulllayme d'orangela da İyi münasebetlerini bozmamağı becerdi ve meclisi hüsta Kaldı. İxbalinin en yüksek noktasına kraliçe Arne zamanında ulaşınıştır. Malborouh'un sukutu Üzerine sarayın mabeyin lordu oldu. Meclisi has riya- setine geçti. Kraliçe Anne vefat edin- 68 niyabete iştirak etti, Birinci Geor- ges'ın iktidara geçmesi Üzerine mu- halefet tarafını Ulizam etti. Hayali ve kültürü geniş bie zattı. Şilrleri, hatı- İ ka pasifik hâkimiyeti için hazırlanıyor Yirminci asrın en müthiş deniz muharebe: lerinin pasifikte olması çok muhtemeldir iyecektir, İmak için sinemalara bir ay mühlet diğer taraftan Japon taarruzuna uğ- ryacaktır. Tehlikenin azameti kar- şısında harekete gelen Amerikan teyakkuzu, ber şeyden evvel do- hanmanin o kuvvetlenmesine ehem- miyet vermiş ve har iki taraftan gi lecek tgüşterek taarruzları bir andı iki kuvvetli donanma ile karşıla. mak lüzum ve ihtiyacını hissederek yeni yeni deniz üsleri kurmağa baş: lamıştır, barile Amerikaya yetişmiş ve Pasi fiğin garp kısmını hâkimiyeti altına almış bulunmaktadır. Günden güne büyümekte olan Japon döna; için Pasifiğin 4,000 millik gerisliği ciddi bir mâni olmağa kâfi gelmi- Bu sebeptendir ki Amerika Ja- poryây« her zaman üstün bir do- nanrzaya sahip olmak ve bu kuvvet sayesinde Pasifikte hâkim bulun- mak mecburiyetindedir. Yeni ve Es- ki dünyanın bu iki kuvvetli devleti Pasifik hâkimiyeti uğruna bütün mali kudretlerini ortaya koyarak şok çetin bir mücadeleye girişmiş lerdir. Avrupa harbinin siklet merkezi bugün Atlas Okyanusunda ise yakın bir istikbalde belki Bü; Okya- nusa İntikal etmesi ve yirminci as- na en müthiş deniz muharebeleri. nin Pasifikte vukubulması çok muhe temeldir. A.B. Sinemalarda temizlik Her se a Sonia havas nın tecdidi mecburi olacak Belediye zabıt, talimatnamesi” nin hükümlerine göre sinemalarda her seanstan sonra salon kapı ve pencerelerinin açık bulundurulması lâzımdır. Belediye whhiye © müfettişlerinin yaptıkları teftiş neticesinde barı si- nemaların bu hükümlere riayet et- medikleri tahakkuk etmiştir. Bele- diye, alikadarlara yaptığı bir ta- mimde her sinemanın ihtiyacı kar- ulayacak hava tecdidi tesisatı yap” verilmesi ve bir ay sonra teftiş ya- pılarak bu tesisatı yapmıyan sine- malara belediye zabıtası talimatna- mesi hükümlerinin tatbik edilme- sini bildirmiştir. Şoförlerin kasket giyme- leri mecburi olacak Belediye tarafından taksi şoförleri ne; Gri renkte önlükler giydirlleceği- ni, şoförlerin bu haberden memnun kalmadıklarını yazmıştık. Şoförler rati ve tiyatro eserleri vardır. 1721 de