19 Eylül 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

TEL 24310, (24318, 24319 ALTINCI YIL — Ne. 1840 5 KURUŞ GÜNLÜK SIYASI HALK GAZETESİ FİATI 10 FOTO MAGAZİN' 8 inci Sayısı Çıkmıştır. Dünya hidiselerini yakmdan takip eden ve haftanm en canlı resimlerile fenni ve edebi makalelerile her Cumartesi intişar €y- liyen FOTO MAGAZİN. Her yerde arayınız. KURUŞTUR Ingiliz Ticaret Birligi iki | | Şube Açıyor i Birlik, Birçok İhraç Maddelerimizi, Değerlerini Ödeyerek Satın ag İzmir, 18 (TAN” muhabirinden) — İngiliz ticaret korporas. Yonu, Türk ticaret âlemile daimi surette teması muhafaza ede. iltek üzere İstanbul ve İzmirde birer büro açmaya ve buralar. birer mümessil bulundurmaya karar vermiştir. Salâhiyettar bir ?at, İngiliz Ticaret Birliğinin memleketimizdeki faaliyeti hak. bana şu beyanatta bulunmuştur: “— Müttehit Krallığın ticaret korporasyonu harp ve sulh za. manlarında cenubu şarki ve orta Avrupada İngilterenin gösterece. ğİ ticari faaliyeti İdare etmek için kurulmuş büyük bir teşek. küldür. Sermayesini Britanya bükümeti vermiş olup kefili de Britanya Milli bankasıdır. Birl. ğin göreceği iş yalnız ve meselâ beş ton mal alıp bunun bedelini ödemek değildir. Aynı zamanda İngiliz menafilni göz önünde tu. tarak orta ve cenubu şarki Av. rupada mali ve ticari faaliyet göstermek, kısaca Britanya bü- kümetinin Avrupada iyi işlemi. yen ticari ve iktısadi saatini şaş. maz bir surette işletmeye çalış. maktır, İngiltere; siyaseten bağlı bulundu- Bu, himaye gördüğü ve himaye ettiği Gikelerle ticari ve iktsadi münase- batını aherikleştirecektir. Esasen Tür- kiyede faaliyetimizi bu kadar geniş tutmanın başlıca sebebi de budur. İngiliz tlenret birliği şimdi ne ya- pacıktır, satın slacağı tenr! emtiayı nasıl nakledecektir? Du suâllere ce- sap vermek birliğimiz için pek zor bir iş olması gerektir. İngiliz tceret birliğinin Ankarsda başlıyan müzakerelerde de tebarüz ertirdiği gibi, satın almıyacağı, yani müstağni bulunduğu Türk malı yok. tur. Bize her şey, hem de pek çok şey lâzımdır. Türkiyede yetişen her maddeyi bususiyetlerine göre, değer- lerini ödiyerekk satın alacağız. ALINACAK MADDELER Türkiyeye vermek istediğimiz İl helât emi Büyük Elçisi Sir Fuche miehbull - Hugessen Üniter, Ka s5 İTALYANIN Mısır Seferi Bir Maceradır e EŞ yes harbi, Avrupa bürplerine <üzemez. Mısırı isülâya teşebbüs 1 bir ordunun karşılaşmcnğı Gözlükler çok büyüktür. Bunun — İngilizler, Misırın müdafaası- Budutla değil, çölün gerisinde Tapnuya karar vermişlerdir. İtal YA. ordusunun bütün mügkülleri Jeherek çölü geçeceğini kabul et- Ne bile, oraya gelinceye kader üranmış bir bale gelecek olan dünün taze İngiliz kuvvetleri sa ekidir. leceği dü, m my M. Zekeriya SERTEL İ tere anavatanda Alman. a ile, Afrikada İtalya ile karşi karşıya bulunuyor, ka dra nasıl İngiliz adalarının Parat» Mısır da İngiliz İm.| aorluğunun. cümlei asabiye| tezidir. İngiltere Süveyş ka- il inde bulundurmakla de. : üstünlüğünü, Hint de pizindeki hakimiyetini, Hint yol. müşü, iinde bulundurmayı, bu temin ekelerindeki omüfuzunu İlter. Amektedir. Almanlar İn. filerenin kalbine, Kalya İngiliz biye alorluğunun cümlej asa. dir geörkezine hücum etmekte. drayı 1 <*beple Almanların Lon. liz Ya b ombardımanları ve İngi. bbüsleri mühimse, İtalyanın Mı. Ya teşebbüs etmesi # vi #hemmiyetlidir. Biri İn. Ürn, diğeri İngiliz İmpara. edecekti mukadderatını tayin Böyle olduğu i içindir ki İngik fare asl kuvvetlerini ingiliz oda. &İ et, püdafaası etrafında tek. di İŞ olmakla beraber Mısırı Il - temlekeç “*Memiştir. Bütün müs. «ir şey, şüphe edilemez ki, hem dostluk münasebetlerine, hem de dost ticari zihniyetlere uygun sa- yümar. Harp halinde Britanya adasının ve İmparatorluğunun — birçok maddele- tini bir yerden diğer bir yere nak- letmok kolay değildir. Bu tübarl Britanya adasının ihtiyaçlarını “Tür. kiyeden temin etmek ve bu meyanda Yunanistan ve kısmen o Yugaslavya- dan mübayaat yapmak bizim için mümkündür. Yakın Şark ordumuzun her türlü ihtiyaçlarını Mirkiyeden temin ct- mek pek kolaydır. Alacağımız mak ları asra yolile sevkedebiliriz. Fi- Metindeki kuvvetlerimizin bütün ih- Hyaçların buradan tedarik edeceği Yol, yalnız bu değildir. Haritaya bak- mıya lüzum yoktur. Bizim kapanmaz yollarımız vardır. VON RİBBENTROP ROMAYA GİTTİ Berlin, 19 (A.A.) — “DNB., Al man Hariciye Nazır Von Ribbentrop Kısa bir ziyaret için bu sabah Roma- ya gitmiştir. Yarı resmi bir tebliğde, riyeretin iki taraf münasebetlerinin hususi ma hiyeti iktizam olduğu ve bir sürpriz teşkil etmediği kaydedilerek, gu söz“ ler ilâve olunuyar: “Bu görüş tentilerinin her birinde Avrupanın müstakbel tensiki ile a- likadar olsn ve mevcuriyetleri uğ- runda müştereken mücadele eden İki müttefik devlet için husus! bir öhem- miyette olan bütün meseleler serbest ve açık bir surette müzakere edil mekledir. Bu defn da ayni mahiyette bir görüş isatisi mevzuu bahistir. Dün lar sırı İstili © derece eri buraya yığmış. dan çstralyadan, Yeni Zeland. deli Çenubi Afrikadan, Hindi. ler bee, Mölayadan gelen asker. TANIN müdafaasına memur bütün kara üsleri İngi. 0 General bin kişi candan altında 100 dem ela Mühtazam ve en mo. edu alâhlarla teçhiz edilmiş bir ordu vardır. İskenderiye koyun. da büyük bir lemekktedip, An, )zülz filosu bek. rn İstiklâl, bep girdiği gün Misir ordu İle ğ vetlere iltih, ği Şu suretle İtalya NE li bir ordu İle çar, ur olacaktır, © Pİ Otomobil Dün gece yarısı Maslak yo.; lunda bir otomobil kazası ol. muştur: Şaför Muhittinin idare-| sindeki 2015 numaralı taksi ara. batı, Maslak ile Alman çiftliği a. rasında bir ağaca çarparak dev. rilmiş ve parçalanmıştır. Şoför muavini Lefter, aldör yaraların tesirile derhal ölmüş, şoför Mu. «İhittinle Koço ismindeki müşteri de muhtelif yerlerinden yaralan. * * talya için de M: miyeti büytiktür. £ Sır ele geçirmedik; it olamaz; Afi müs. (Sonu, Sa: 2, Sik 1) Geceki Kaza Maslak Yolunda Bir 1 ölü2 Yaralı Var Son günlerde Akdenizde geniş bir tarama ameliyesi yapan İngiliz filosuna mensup harp gemilerinden ikisi seyir halinde İngiltere Üzerinde Londraya 300 Tayyare İle Yeni Taarruz 8 Alârm Verildi, Dünkü Harplerde 42 Tayyare Düşürüldü Londra, 18 (A.A) — Bugün #ekiz alârm ile karşılaşan Lon. dralılar, hükümet merkezi Üze. rinde cereyan eden büyük bir hava muharebesi seyretmişler. dir. Bir çok İngiliz ve düşman tayyareleri semada arkalarından koyuverdikleri beyaz dumanlarla bir örümcek ağı çizmişlerdir. Sa. hili aşan düşman tayyarelerinin #dedi üçte ikisi çift motörlü bom | badıman tayyare filolarına refa. kat eden avci tayyaresi olmak ü. zere 300 tahmin edilmektedir. İngiliz tayyarelerinin hücum i. çin derhal havalanması üzerine az sonra şiddetli bir hava muha. rebesi başlamıştır. Tayyareler © kadar yüksekten uçmuşlardır ki muharebe işitlmemiştir. Manş sahilinde başka bir ma. halde tayyare dâfi bataryaları 80 avcı tayyaresinin himayesinde bulunan 18 Alman bombardıman tayyareli bir filoya şiddetli bir a. (Sonu. Sü; 2 üz 5) Anavatan kuvvetleri Başkuman. danı General A. Brooke Devrildi, mışlardır. Koçonun yarası çok a #ardır. ? Hödise, gece saat 11,45 te ol. muş ve yaralılar kısa bir müddet sonra Şişli Etfal hastanesine kal. dırılmışlardır. Kazan sebebi henüz malüm olmamakla bera. ber, şoförün arabayı fazla hizla sürmesi yüzünden vukua geldiği tahmin edilmektedir. Zabıta tah- kikata başlamıştır. Em xx gi ve iü Libya hududundaki Mısırdaki Harekât İtalyan Kıtaları! Sidi Barraniyi | İşgal Ettiler Bu Civardaki Yeni İtalyan Mevzileri Dün Bombalandı Kahire, 18 (A.A.) — Dün neş- rolunan İngiliz resmi tebliğinde kuvvetli kıtalara dayanan iki düş man kolunun Seydi Berraniyi iş. gal ettiği, düşmanın bütün gün tank kıtalarile topçu o bombardı. manı ve tacizi neticesinde ağır zaylata uğradığı bildirtliyordu. Bügünkü İngiliz tebliği şu me. eldedir; “Mısırda dün gece düşman Sidi Berrani ve civarındaki mev. zilerini takviye İle meşgul olmuş. tur. Düşman muvaffakiyetle bom. bardıman edilmiştir. Diğer cep. helerde işara değer bir hareket yoktur. Dün gece İskenderiyede veri. (Sonu, Sa: 2, Sü: 3) Akdenizden Çıkan Fransız Gemileri Dakar Limanında Londra, 18 (A.A.) — Son günlerde Cebelitarıktafi çıkan Fransız harp gemileri Dakar'n varmıştır, Fakat bü gemilerin Dakar'n gitmelerini icap et- Wren sebep, hâlâ bir bilmece mahi, yetindedir. Anlaşılan gemilerin düş- man eline düşmemesi için Dakar'da bulunması, Tulanda bulunmasından | daha muvafık görülüyor, İhtimal ki, Viehr hükümetinin bazı erkânı, har- bin seyrine bakarak, İki taraftan Di- rine meyletmek İçin bu gemilerden istifadeyi düşünmüşlerdir. Her ne o- lursa olmun, bü gemilerin Dakar'dı bulunması yakın istikbal için endişe verici hiçbir mesele arzetmemektedir. Cenevre, 18 (A.A.) — Cezayir Va- Wei Amiral Abrlai Vietiy'ye gelerek, Fransiz hükümetinin Afrika Umumi Murahhas General Weygand ile gü. Askeri Vaziyet Mısır Hududundaki italyan Harekâtının Başlıca Hedefleri talyanların Müsr üzerine bek- lenen narruzları başlamış bulunuyor. İtalyanlar, Tunus ve Cezayir hududunda bulunan kuvv gilizlerin tahminine göre, yanların bu cephedeki kuvvetleri bir milyona yükindir. Taarruz üç mühtelif yoldan ve Üç muhtelif wtikamette, , üç ordu tarı idazp edilmektedir. dar ikisi hududu Solum İstikm- melinden geçmişlerdir ve yolları, ma sahil bayunes devam edecek» lerdir. Üçüncü ordu da, İngiliz - Misi, Sudanına girecektir. Sahil boyunca İlerilyen kuvvetlerin he- defi, Süveyp'tir. Hudut boyunda İngiliz kuvvet- ler” müdafan tertibatı almamış- lardır. Bilâkis hududun arkasın- da No Man's Lând denilen geniş bir boş saha vardır. İyilyan kuv- vetleri şimdi. bu boş sahadedir. Pakat bu saha, geniş bir çölden başka bir şey değildir. Burada İ- talyan hareketini İngiliz kuvvet- leri değil, güneş, susurluk ve sah- ranın çelinliği yıpratacaklır. İn- giliz kuvvetleri, düşmanı ancak İskenderiyenin ilerisinde karşılı yacaklardır. Ve harp aneâk, on. dan sonra ciddi surette bağlıya- caktır. İngilizler, oİtelyan tanrrurunu kekledizleri için, Misirdaki kuv- Vetlerini son baftalar içinde Ro- dexyadan, Avustralyadarı ve Hin- distandan yeni kuvvetlerle takvi- ye elmişlerdir.Zaten orada Gene- rai Wavel'in kumandası altında harbin baglanaıcındanberi yetiş, Urilmiş mühim bir kuvvet vardır. Binaenaleyh | İtalyanların Msır- da sürsile muvaffak olacakları tahmin edilemez. Masmafih bu tarruzu büyük ehemmiyet vardır. Çünkü İtal- yanlar, Süveyşi kapamıya mu- vaffak oldukları takdirde, İngil- terenin müstemlekeleri ve bilhas- sa H olan muvasalasını kesecek ve Akdenizdeki ; İngiliz hâkimiyetini hayli sarsacaklar» dır, Onun için İngiltere, bu har. be büyük ehemmiyet vermekte ve ona göre İâzım olan tedbirleri atmakta kusur etmemektedir. Almanya Üzerinde İngilizler, Bir Çok Limanlara Mayin Döktüler İstilâ Teşebbüsü, 5-6 Hafta Sonra İmkânsız Hale Gelecektir Londra, 18 (A.A.) — İstihba. rat servislerinden alınan bütün malümat, Alman istilâ hazırlık. larının devam etmekte ve geniş. lemekte olduğunu teyit ediyor Hakikaten muazzam mikyasta ©. lan bu hazırlıklar Norveçin şi. malinden Atlas denizi üzerindeki Fransız sahillerine kadar yayıl. maktadır. Her hacimde, öayısız harp ve ticaret gemileri üç bin kilometreden fazla bir mesafe ü. zerinde bütün limanlarda toplan. iyettar mahfillerde bil hassa kaydediliyor ki, teknik ve teorolojik bakımdan istilâ im. Kâni en az 5, 6 hafta daha devam ve ancak bu müddetten sonra ha. va şartları aşılması hemen he men imkânsız zorluklar ihdas verip vermiyeceğidir. Fakat muhakkak olan nokta, İngiliz Genel ayları için hiç olmazsa, Teşri- 1 orisuma ve hattâ sonuna ka- İdar azami teyakkumun bizim olduğu ve büyük ehemmiyeti haiz bir stra- tajik mesele önünde bulunulduğudur. Lopdradu herkes | reketerin- İden evvel, bu sında ve bu harekâttan sonra istilâ plinlarını altüst etmek için eldeki şü vasıtalara itiinadını Muhafaza etmeğladir: I — Hava kuvvetleri, 3 — ila, J8 — ordu. (Sonu. Sa: 2. Sü: 7 Fabrikas | Başvekil, Nazilli etkikle Ulus'un Bir Makele: “i BULGAR Tahrikçilerine| CEVAP Balkanlar ve Balkanlıle Menfaatine Olan İ Nizam, sükün nizamıdır Ankara, 18 (TAN muhabiri den) — Bugün çıkan Ulus gi zelesinde Falih Rıfkı Atay “Bağl manasız neşriyata dair,, İl bir maksle neşretmiştir. Fal Rıfkı Atay, bu makalede Türk Bulgar dostluğundan bahsettiği ten sonra son zamanlarda Bulgar gazetelerinde memlekefij miz hakkında yapılan neşriyat temas ederek ezcümle şunlü söylemektedir: “Uzun müddettenberi kayb duğunu gördüğümüz eski ko İtacılık ruhunu ve tahrikâtını İİ ya etmek isteyen Bulgar ga lerinin neşriyatı üzerine bu mi nasebetle işaret elmek isti Tuz. “İçlerinde profesör unvan taşıyan bazı hafif akıllılar da gi İmak üzere mühimce gazete tunlarına, hatta arada radyo m İrofonlarına kadar sokulan zümreye kalacak çisa Balkan yeniden kargaşa ocağına dö dürmekte, herkesi Bulgarisi İdan ve Bulgaristanı herkesti şüphe ettirmekte, Sovyetler İiğinden İtalyaya kadar uzan attı üstünde bir gerginlik vöcude geti suyu mütemadiyen bulanık ade ve menfi tasavvur etmek lâzın Türkiyeye dair yalan ya haberler, Sovyetler Birliğine dal (Sonu. Sa: 2 Sü; 2) Maverayi Kafkastı Sovyet Manevrala Moskova, 18 (AA) —D.N. iriyor: Krassnaja | Sufestz Maverayı Kafkas askeri mntaks hücum arabalarının ve hava fil da iştirak edeceği manevraların b dığını yazmaktadır Harbiye Halk miner Muavini Mareşal Budeny manevralara iştirak edecektir, © Suriyede İsalyaya Üs Verilmiyecek Ankara, 18 (A.A.) — Fransiz lahatgüzarı De Moğicanit, Suriye syeti hakkında VU: muharririne şü tar: “Suriyedeki vaziyet hakkında zamanlarda aslı olmıyan bazı Şi lar dolaştı Bu şayleların, manda gi İtunda bulunan memleketlerde İ hükümetinin dürüst bir şekilde fesihi ifa etmek hususundaki mii ve katl niyetinden Türk efkâri miyesini şüpbeye düşürebilmesi yısile çok müteessirim, Size bilhassa şu hususları İ mest Suriyeye müteallik hiçbir maddeyi ihtiva etmemektedir. “3 — Yüksek Fransiz Kom. mandi altında bı ında Dün r Yaptı paviyonunu ziyareti Yama kinci sahifamizrledii