19 Eylül 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
Dün Geceki ve Bu Sabahki Efaberler Mahrukat davası hallediliyor' Ankara kö .. linyitkömü Linyit kilosu 10 400 köyde linyit Ankara 18 (Telefonla) — Hü-| kümet esaslı bir mesele olan mah- “kat davasını kökünden hallet- meğe karar vermiştir. Memlekette pek bol mikdarda olan linyit kömü- rünün memlekette mahrukat olarak kullanılmasını tamim etmek için Ewbank tarafından Kayı - Bucak'- dak: linyit kömürleri işletmeye açıl- mış ve istihsal edilen kömürler, ki- losu on paradan olmak üzere An- karada satışa çıkarılmıştır. Kayı - Bucak İlinyit ocağı Ankaradan 4l kilometre uzakta bulunmaktadır. veriler melümata göre, bu sene Ankaranın takriben 400 köyüne bu kömürle yanan birer soba konması yleri bu yıl kacak rüya paraya satılıyor ocağı kurulacak ve linyit kömürü verilmesi derpiş olunmaktadır. Bu tecrübeden alına- cak neticeye göre linyit sobasının ve kömürünün bütün vatandaşlar tarafından kolaylıkla ve ucuzca te- mini için icap eden tedbirlerin slın- masına başlanacaktır. Bugün memleketin şarkında ve garbinda kismen Etibank ve kısmen husust müteşebbisler elinde igletil- ocaklarından alı- nan kömürler civar halkı ve fabri- kaları tarafından büyük rağbete mazhar olmaktadır. Garpta Sora, Değirmisaz, Tavşanlı, Çeltik; şarkta (Devami 5 inci sahifede) .... Türk'ye - Inniltere tcari münasebetleri ——— Mahsullerimizi satmak için tam bir anlaşmaya varıldı İzmir 18 (Telefonla) — Türkiye - İngütere ticaret müzakerelerinde bu- Tanımak Üzere Ankaraya giden İzmir İhracatçılar birliği umumi! kâtibi B. Abf İnan'ın riyasetindeki heyet bu aktam şehrimize dönmüştür. Heyet geisi, mahsullerimizi İngiltereye sat- mak huzusunda tam bir anlaşmaya varıldığını söylemiştir. ——— Muhafaza teşkilâtı subay- larının harcırahlari Ankara 18 (Telefonla) — Güm- rük ve İnhisarlar Vekâleti teşkilât bulunmıyan yerlerde bu Vekâlete bağlı muhafaza teşkilitma mensup subaylarm harcirahlarının © yerler- deki malsandıkları tarafından öden- mesi lâzım geleceği Maliye Vekâ- İeti tarafından malsandıklarına bil dirilmiştir. İranın Ankara büyük elçisi İzmirde İzmir 18 (Telefonia) — İranın An- Kara büvük elçisi, fuarı ziyaret etmek Üsere buraya geldi. Sefir yerefine Ka- Gfeminde Turist gazinosunda Bel &'ye tarafından bir çay ziyafeti veril- inletir. me Paraşütçülerimiz Iskenderunda — — karşıladılar İskenderun 18 (A.A.) — Cenup vilâyetlerimizde turneye çıkmış olan Hava kurumu tayyare ve paraşütçü- leri bu sabah Mersinden İskende- run'a gelmişlerdir. Hatay'a ilk defn gelmekte olan havacılarımız köyler- den gelen yirmi bine yakin muaz- zam bir halk kütlesi tarafından son- suz bir heyecan içinde karşılanmış- ri Tayyareciliğin ehemmiyeti etrafında irad edilen bir hitabeyi takiben tayyareler uçuşa başlamış- sr ve paraşütçüler meydanı doldu- ran İman kütlesinin alkışları arasın- da ve bin metre yüksekten atlamış- lardır, Bugünü İskenderunun misa- Giri olarak burada geçirecek olan tayyareciler yarın sabah Antakyaya gideceklerdir. Kamplarda uçuşlar Ankara 18 (A.A.) — Mektep- lerin yaz tatili devresiyle çalışmala- rına başlıyan Hava kurumu kamp- iarında 15 Eylâl akşamına kadar olan iki buçuk aylık devrede 37 bin 327 vçuş yapılmıştır. Bu uçuşlardan 12.553 W Etime- tta moförlü tayyare kampına ve 27.774 ü de İnönü plânörcülük kampıra aitti Maslak yolunda dün geceki feci kaza Bir ölü ve iki ağır yaralı var Dün gece Maslak yolunda bir kişi- nin ölümü, ik! kişinin de ağır surette e netigelenen çok feel bir Aldığımız melömata| İ hidtin, arkad r teri de yanına alarak dün gece Bü- yükderede eplenmeğe gitmiş ve kafayı adamakıllı tütsüledikten sonfa onbire doğru Beyoğluna dönmek üzere yola düzülmüşlerdir. Dönüşte direksiyona göçen Lefter, etomobili alabildiğine sürmeğe başla- mış ve Hasıosman bayırmı tırman- dıktan ve önde giden otobüsü geçtik” ter sonra biraz ötede çınar ağacına çarparak otomobili hendeğe yuvarla- mstar. Bu sukut neticesinde Lefterin beyni patlayarak ölmüş, Muhiddin ile Koço da ağır surette yaralanmışlardır. Pa- cladan baberdar olan Derbend kara- kulu Jandarmaları kaza yerine gidefek ölüyü ve yaralıları hastaneye kaldır- mizlardır. Küçükçekmece yolunda da 4 kişi yaralandı Şoför Şükrü Yılmazın Ida otebüs, yolcu dolu olarak İst. gtimekte iken Küçükreekmece elvarın- da birdenbire frenleri bozularak sürat- Hususi tahsil görenlerin imtihanı Resmi okullarda yapıl- ması karar altina alındı Asikara 18 (Akşam) — Hususi tahsil gördüklerini iddia ederek h sust okulların herhangi bir sınıfma imtihanla girmek üzere müracaat edenlerin hüsust okullarda imtihan edilmeleri mahzurlu görüldüğünden husust mektepler talimatnamesinin otuzuncu maddesi Maarif Vekâle- tince değiştirilmişti Bu maddenin & heyetince hazırlanan ve Vekâletin t.svibi «Şehadetnama veya tasdikname ile müracaat eden talebe, şehadet- hame ve taadiknamenin göster. diği dereceye göre İmtihansız ka: İbul olunurlar. Şehadeinnme veya tasdikname gösteremiyenler girmek istedikleri sınıflardan evvelki sinif. ların derslerinden İmtihan vermek şeröle kabul olunurlar. Bu ii ders senesinin üçte biri geç sonra yapılamaz. İmtihan müddeti geçtikten sonra hususi okullara ,İcak naklen talebe kabul olunabilir, Bahsedilen (imtihanlar, müdürlerinin havalesile resmi maarif bir -İokulda yazılı olarak yapılır.» Araba parçalanmış, beygiri telef muş arabada bulunan Mehmed ile ka- ısı Sümbül ve çocuğu Mu yet sadi meden yere düşmüşler ve yaralan, mışlardır. Otoüsteki Töleulardan Ri nde Şa İktisad Vekili tedkik seyahatine çıkıyor Ankara 18 (Telefonla) — İktlsad pe Hüsnü Çakır ve terbiye| iktiran eden yeni şekli! | Arif Dino ile şiire dair bir konuşma lir ifrazattır ve aklın sıhhati için lâzımdır “Şiirde vezin ve benzetiyorum, elb olursa olsun vücutla alâkası yoktur,, Yen! edeb! meemualar çıkıyor, bun-| larda intişar eden yeni şiirler nazarı dikkati celbediyor. Yeni şiirlerin çoğu muhtelif bakımlardan itiraza uğrs- maktadır. fiyesiz olmasına, b: na nüfuz edilememi Edebiyatın meşgul olanlağ ikide şu suali soruyorlar; Niçin böyle şür- ler yazıliyor? Adeta müştereken sorulan bu susle bir cevap teşkil eder ümlidile ye: tarda şiir yazanlardan birle konuş- mak istedim ve ressam Arif Dino'yu seçtim. Arif Dino'nun şürleri vezinsiz ve kafiyesiz olduğu gibi anlaşılma- makla itham edilenler arasındadır. Ayrca şiirlerinin çok Kısa oluşu d8 Bazarı dikkati çelbediyor. Onun İki satırdan (baret şiirleri vardir ve gürleri de altı, yedi satırı geçmez. Bona Arif Dino uzun saman Ayru- pada bulunmuş, şiirle esaslı surette meşgul olmuş, yaşı kemale ermiş bir sanaikârdir. Onu Beyazıddak! Küllük kahvesinde buldum ve maksadım Ar-| ri Hataylılar havacılarimizi| 'attıktan sonra sordum: sonsuz bir heyecan içinde! — Niçin vezinsiz ve kafiyesiz giirler yazıyorsunuz? — Ben menstir gür taraftarıyım ve gifahi bir şairim, dedi. Şiirlerim! yaz-| mam söylerim, Şilrde vezin ve kafiye ancak bir yardımcıdır, fakat şiirin esasını bunlar teşkil etmez. Ben çiir- de vezin ve kafiyeyi bir elbise telâkki ediyorum. Elbise ne kadar güsel olur- #a olsun içindeki vücudia alâkası yok- ur. Mensür şiir ise vezin ve kafiye- den kurtulmuş şürdir; vücudün gö- jselliği veya çirkinliği meydandadır. Bu tarıda çilr bizde aykırı görülü- yor ve birçok adamlar tarafından mecmunare telâkki ediliyorsa da A rupada bir şiir tarrı olarak kabul ed miştir ve barcı âlemdir. Bu nevi şili teknik bakımdan şalrane bir teksif telâkki olunabilir. — Bizce şiir nedir? — gifah! bir güzellik ifadesidir. Güzel» tarif edilemediği için şir- rin de tarifi mümkün değildir. Bana göre şlir bir teksif vasfını taşımakla beraber &ni, kendiliğinden gelen bir buluştur. Rmek, yani kafiye ve vezin ustalığı değil ifrazattır. Vöcudün sıh- hatl için diğer ifraslar nasl lâzımsa aklın sıhhati içinde bu ifrazst ben- ce lAzımdır. — Şiirlerinizi niçin çok kısa yaz- — Şiiri bir teksif telâkki ettiği Için. Uzun şiir bir teksif olma göre kısa yazmayı tereih ediyorum Bu süretle şiirimi beğenmiyen okuyu- euları da yormamış oluyorum. — Şiirleriniz mantık: irden mantıkı ve münayı ter vardır. Orların en ihtikâr! Ankarada iki tüccar tevkif edildi Ankara 18 (Telefonla) — Anafa lar caddesinde hırdaralçılık ticaretile iştigal eden Jozef Bonomo'nun oğulla- ri Nesim ve Avram Bonomo Kilosu kırk kuruşa olan tell 120 kuruşa satmağa teşebbüsten ve polise rüşvet teklifin- e. İden suç üstü yakalanarak terki? olun. muşlardır. Muhakemelerina bugünler. de başlanacaktır. | Temyiz mahkemesi âza- sından B. Sadık Öz vefat etti Ankara 18 (Telefonla) — Temyiz mahkemesi Azasından B. Sadık Öz öl- müş, cenazesi merasimle kaldırılmış” tar. Eski adliyesilerimizden olan BP. Sadık Öz'ün ölimü teessürle karşılan. muştar Hava kurumuna teberrüler Ankara 18 (AA) — Mersinde Ei- | ranlı nahiyesi halkı tarafından Hava Kurumuna tik yardim olarak 1,111 Ura teberrii edilmiştir. Bursada kaydedilen teberrünt, 2721 Hrayı bulmuştur. Bodrum #üecarları da kazançları ye- Hrayı Kuruma vermiş- bir yardım Emirdağı in Kutuma Aza yazılar): Tın sayısı 2,TYT ye varmıştır. Diğer ta- raftan küçük bir yardim olmak üzere | Şükrü Türker ve eşi, Orman Özsan ve €şi, All Şazi Ekinci ve eşi, Salih De- mirel ve Rag:p evlenme yüzüklerin! kafiyeyi elbiseye ise ne kadar güzel marufu ve en büyüğü Arthur Rim- bavd'dur. Onun mensr şiirlerini teş- Kil eden çümlelerde mâna ve mantik mevcud olduğu halde heyeti umumi- yesinde mâna ve mantık yoktur. Bo- nim en çok beğendiğim şairin Rim- band olduğunu da ilâve edebilirim. — Bu şiirlerde size zevk veren ne- dir? — Çok kuvvetli bir lirtam. Bunu size ancak bir misalle anlatabilirim. Bir tramvay tasavvur edin. İçerisi tık- ham, tıklım dolu. Süratle giderken vat- man âni biz surette tramvayı dur- durdu, Ayakta olanlar biribieleri- nin üzerine yıkılarak düştüler. Ben oturmuş olduğum için bu vakanın seyirelsiyim ve gayri ihtiyari gülüyo- Tum. Yere düşüp kalkanlardan biri yüzüme bakıp pek bakı olarak: «Ne gülüyorsun efendi? Az kaldı ko-| lum kırılacaktız diyor. O saman işe) şuurum müdahale ederek cevap veri- yorum: «Ayakta durunları devrilen 1s- bil kâğıdlarına benzettim de gay- şir de böyledir. Hislerimiz gayri şuuri olarak doğar, aklın mü- dahalesi ve mantık onu sonradan izah ifadesidir. ni Hrizmin sukutu demektir. vaydaki hadimye nasl gülmüşse ie beğeniyorum. Bence mar- Bana öyle geliyor KI mantığın ihraç edilmesi sanati kendi sahasına daha fazla yaklaştırmıştır. Sanatta mantı- Kan race. ann epanda Gürin Gürle de edilmiştir. Mesel Pranz Kafka Rimbaid'nun tamamen aksi bir yol takip eder. Fevkalâde bie mantıkla! minasız neticelere varır. Yaptığı it- rizm onda da çok kuvvetlidir. Misal. leri çoğaltabilirim. Fakat itiyadım kaybetmemek fzere bunu da kısa ke- yorum. — Sizin şiirlerinizde mina var mı- dır, suallime cevap vermediniz. Meselâ sizin son çıkan: Taştan mantar tarlası; Çok yaşasın ölüler! Diye iki satırdan ibaret şiirinizde ne demek istediğiniz anlaşılamamış. — / Hirlertmde mâna vardır. Fakat ihtimal anlamak biraz giç, Bize şiirin mânasını söyliyeyim: Meze lardaki o sira #ira mezar taşları bana| r mantar tarlası hissini veriyor ve) ölülerin ebedi yorlar. ŞŞiirim bu hissin ifadesidir. ve anlayanlar için deği in lirizm! yüksek ola | İşte Arif Dino'nun ağzından Şiz rinin bir izahı, g.R. anlami; Izmir vapuru İstiâb haddinden fazla yolcu ile geliyor! İzmir 18 (Telefonla) — Bugün İstanbula hareket eden İzmir vapu- Tuna İstiap haddinden fazla yolew binmiştir. Liman reisi ve kaptan bu izdihamla hareketi mahzurlu gör. müşler ve keyfiyeti pelise bildirmiş- İerse de polis, hiçbir yolcuyu va- purdan indirememiştir. Vapur bu vaziyette hareket etmiştir. AKŞAM — Vapur muayyen sa- atinde gelecek olursa bugün saat VI de rıhtma yanaşmış buluna caktır. —— Fuar yarin gece saat 2 de kapaniyor İzenir 19 (Telefonla) — Fuara işti- Tak eden bütün ekspozanlar şerefine yanın Belediye tarafından 250 kişilik bir ziyafet verilecek ve fuar da gece yarısından $onra saat 2 de kapi caktır. Belediye relsl tarafından ziya- fette kapanış münasebetile bir nutuk söylenecektir. Zelzele mintakasında yapılacak evler İzmir 18 (A.A) — Dikili zel. arzusu gibi görünü-|hi Almanyaya Ingiliz hava akınları maiğiliğme Altı günde 148 taarruz yapıldı nil Ostende limani tesisatına ve bazi gemilere tam isabetler kaydedildi Berlin 18 (AA) — Alman ordulan k kumanda heyetinin tebliği: ıgilis tayyareleri bu gece gene, Şi- mali ve Garbi Almanyada mahallelere ve kesif bölgelere hücumlar yapmış- lardır, Bombalafın tesirile birkaç fka- | metgih hasara uğramıştır. Dünkü hava muharebelerinde düş- man yedi tayyare kaybetmiştir. Ay- rıca İki tayyare de müdafaa batarya- ları tarafından düşürülmüştür. Dört Alman tayyaresi kayıptır. Londra 18 (AA) — Havn Nezareti İstihbarat bürosunun bildirdiğine ns- zaran İngiliz bombardıman tayyare- Jeri dün öğleden sonra Zecbrugge ve Ostend üzerinde yeniden uçmuşlardır. Ostend limanı tesisatına tam isa- betler kaydedilmiş ve Zeobfugze'de gemiler bombardıman edilmiştir. Diğer bir bombardıman tayyaresi La Haye açıklarında görülen bir kâ- Yileyi bombardıman etmiştir. Yenni- en'de yeni tayyare meydanına da hücum edilmiştir. Toplu halde bulunan mavnaların (Devamı 4 üncü sahifede) ———— Hafi celse Avam Kamarasinda son hava bombardımanlari müzakere edildi Londra 18 (A.A.) — Avam ki mârasında oskdedilen hafi cel hakkında daki resmi tebliğ neşredilmiştir Meclis hafi celse akdetmiş ve memleketin maruz kaldığı son hava bombardımanları hakkında o müza- kere cereyan eylemiştir. Londra ve sair alâkadar mıntakalan temsil eden mzalar bahis mevzuu edilen birçok meseleler hakkında söz 15y- lemişler ve dahili emniyet, sıhhi; aim batiplere cevap vetmişler- ir. Maverayı Kafkas askeri mıntakasında Sovyet manevraları Moskova 18 (A.A) — D. N. B. bil yor: Krasınala Sulesta gazetesi, 'averayı Kafkas askeri mıntakasında ü arabalarının ve hava filoları- dır. iser muavini ma- nevralara iştirak ladığını Harbiş edecektir. Romanyada bayat ekmek satılacak Bükreş 18 (A.A) Stefani ajansından: İlkteşrinin nci gü nünden itibaren yalnız bayat ek- mek satılacaktır. iel Mahsulleri bozulan çifçiler Ankara 18 (Telefonla) — Sel vesaire gibi âfetler yüzlinden mah- sulleri hasara uğrayan çilçilerin ba- sar mkitarların: tesbit ve arazi vet- in terkini için teşkil olunacak idari tahkikat heyetlerine sit husu- si muhasebelerce tesviye edilmesi Makye Vekileti tana alâka- darlara ta Ernest Mayer am timizden çıkarıldı Ankara 13 (Telefonla) — Kendisine Hasan oğlu Enver adını vererek hile le vatandaşlığımıza girmeğe Hruvaf- fak olan Yuroslar tebaasından Mayer oflu Ernest Mayer'in tabiiyetimizden çıkarılması Vekiller Heyetince karar- Taşmiştir. Tarla yüzünden cinayet! Adana — Şambayadı köyünde müna- #aali bir tarla meselesinden Ömer ve) Iki oğlu Ali ve Durdu Mustafa, yo kesmek süretiyle Durmuş'u bıçal yerlerinden ağir sw > ve oğullarının bıçak- J görünce feryad et- » merhamet zelesi esnasında harap olan Dikili- min Kaba, Kum ve Bergamanın O- Yacik köylerinin yeni yerlerinde seksener evden mürekkep köylerin altında devrilmiştir. Suçlular tevkif edilmişlerdir. Durmuşun hayatından edeceği manevraları baş-| ALI ile VELİ Değer ve fiat Ali — Değer, fiat demek mi- dir Veli)... Veli — Hayır, değer bir key- fiyet ifadesidir! — Fint?... — Fiatea kemmidir. — Peki amma Ankara rad- yosunun bibliyografya de konuşan zat yeni çıkan kitapları haber verirken meselâ: «Falan- ca kitabın değeri 75 kuruştur? diyor. Halbuki 75 kuruş kitabın o zaman iş değişir. | değişir Ali? Yanlış, yalnış değil midir?... amma adamcağız değeri olmıyan — Bu arada değerleri Yüzler- ifade edilecek eserler onlara p onlarla ifade edilecek eser ler yüzlere çıkabilir!... İngiltereve hayranlık Gazette de Lausanne, İsviçrelilerin İngilizlere sempatisini beyan ediyor Bem 18 Law anne? ile neş başlamaktad. Alman tayareleri, Britanya ada- 1 izaca başladıklarından beri, İngilizlerin sükünet ve cesaretinin ve İngiliz inadı kelimesinin çok iyi ifade ettiği inadçılığın bizlerde dos Kurduğu hayranlığı söylemek isteriz. Muharrir, bundan sonra İsviçre- ilerle İngilizler arasındaki yakınlı ve benzerliği uzun uzadıya belirttik- ten sonra yazısına şöyle devam”et- mektedir: Siyaset İngiltere, bizim o memlek. Avrupada mevcudiyeti sebebini daima anlamış ve asırlardan beri sadık şampiyon loğunu muhafaza ettiği demokrasi prensiplerini tatbik tarzımızdan do- layı daima bize hürmet gösteri Bu sebepten dolayı bir çok k selerin mücadeleye devam eti affetmediği bu cesur ve azim millete karşı se: palimizi muh İetmenin en ip İsiplerinden old yoruz. Dostlu .) — «Gazette de ed Englanda başlığı bir makmleye şöyle tenbbüd eden İos gilizler, *Bir kerre dost olan ebedi yen dest olur» derler. Bu sözleri İngilizler hekkında tatbik etmez is mankörlü Fasta tevkifat General de Gaulle taraftarı birçok zabit ve memur yakalandı Tanca 18 (A.A.) ajansından: Rabat'ta dolaşan bi gayiaya göre, pazar günü bri fı #z avcı tayyaresi tarafından dü; rülmüş clan iz deniz tayyaresiğ de Gaulle'ün taraftarlarına verilecek parayı ve talimatı hamil bulunmak” ta idi, Fas gazeteleri, bu son günlerde, bir çok zabitlerin ve memurların de Gaulle'ün taraftarı olmak tl metile tevkif edilmiş oldukların teyid etmekte: B. Chautemps'in beyanatı Lizbon 15 (AA) — Petaim hükfü tnetinin fevkalâde murahhası olarağ| cenubi Amerikaya gitmekte olan s8 bik Fransız Başvekil muavin! B, ChAf temps Reuter muhabirin» abloka yü ünden bazı lerin yokluğu iç olmak üzere Fransada hay larının normal olduğunu söylemiş, MÜ gel altında bulun. an her köştelne Alman askeri heyei vu, İngiliz tebaasi a olsun düşme serbes biri” Stefani Amerikada toplanan altınlar (A) #şik Amerika! milyar 50 802.000'e ballı; olmaktadır. Geçen seneye nazaran 4 miyar © z is öümdi gtetai gi
