5 Eylül 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5
SÖZÜN GELİŞİ Küçük ikramiyeler psanlar daima büyük iyenin peşinde koştuklari için küçük siyeleri görmez şeraniyinin ibeki bayat, beli günlük hayat küçük ikramiyelerle doludur. z Meselâ yağmurun bardaktan boşmurcasna yağdığı bir akşam, nisden çıkıp Eminönünde tramvay beldediğinizi farzediniz. Julanıyor. unuz ve etrafınızda biriken kalabalığa bakarak yakın zamanda Me Yaya binebileceğinizi asla tahmin etmiyorsunuz. Tam bu sırada b tramvay geliyor ve tesadüfe bakın! ön kapısından in san sarkan bu tramvay, biraz tenhâce olan arka sabanlığı tam sizin önünüze gelmek şartile duruveriyor. Kendinizi içeri atıyorsunuz, arka gidiyorsunuz. Yokular arasından #abanlıktan arabanm içine girmeğe, bu suretle yağmur © da kurtulmaya psuvaffak olmuşsunuz. Oturan yolcular durüyor, hattâ tramvaya binmiş olmak saadetinizi unutar er e vk irdenbire ayağın, Tam bu anda, © sizin saadetini kıskandığınız yolcu birdenbi. “9 kalkarak ilk istasyonda inmek üzere müsaadenizi istemesin e 2 yerine geçip otuyorsunuz. Düşünün! Tramvaya kenger icar li öç dakika geçmediği ve Fatihten gelen yolcuların BA Si bir sırada sizin oturuvermeniz! İşte bir küçük ikramiye ii Ya biletçini anı başımızda ayakta duran yolcuyu, parası olmadığı la ie bii özee çam çaldığı — im mâüthi Yağmur yağdığını unutmayınız — ve size dönüp, «Bilet!» dediği zaman çantanızda ufak para çıkmasına ne dersiniz? Bayurun üçüncü küçük iyeyi! p Küçük ikramiyelerin ve onların temin ettiği küçük saadetler kadrini biliniz! Eğer bunlar size çarpmasaydı, yağmur altında bil | Eminönünde bekliyecek ve bu sirin için belki de büyük felâket olacaktı Şevket Rado Halinizden mernur, gi: Bekçiye lü İsveçte Aappelbe kasabası nahiye meclisi kasabanın tek bekçisine Ar- tık hacet kalmadığına karar vermiş va tahsisatını keserek Kendisini gün- düz çalışacak bir vazifeye tayin et- miştir. Bu karara sebep birçok şeneler- denberi bu kasabada bir zabıta va” kası ve halkın huzurunu ihlâl edecek bir hadise olmamasıdır. ç intizama bu kadar ria-/59 o ei va kasaba ehalisi hili bek- |Köy ve kasabalar bekçiyi geret veİlardır. Polis bulur. ışlardır. İve sayılıd İsveç köy ve kasabaları arasnda huzur ve asayişin muhafazası husun- da ötedenberi bir rekabet vardır. Her kasaba ve köy adi ve polis vakala- eler sahne olmaması e akin iftihar eder. Bekçi ve polis bulundurulması halkın seoiyesi- ne bie itimadsızlık eseri telâkki edii- znektedir. Binaenaleyh Aeppelbe ka- sabasından çok zaman evvel birçok Bakır yerine çelik Harbin zarutetleri ve tasarruf dü-İyordu. günceleri ber türlü imalâla, büyük e im Ne yerine yalnız çelik işiklik husule getirmiştir. Bu- nılmal Me ME birçok İmalâtta Beri lokomotiflerde nim ie bakır, pirinç ve tunç gibi maddelerin | pirinç yerine şimdi << — İM p yerini çelik, hafif olması ve sikletten | sına mukabil şimere Pm tamırıt yapılması Yizmgellen yer-)larda kulanılan çelik Yere ve ip. letde de çeliğin yerini alüminyom tut- |minyom kull ılmaktağır. Çünl : minyom hafif olduğundan çelik ye İrine kullanılması e ber vagonun İskletinden 309 kiloluk bir ri b 'anmafıh bu suretle yapı- ap iökomoti! ve vagonların eskiler Kruştur. Şimdiye kadar Almanyada ekspres Mokomotiflerinin Obir çök ksım- ları ve meselâ ocağı, kazan boruları vw kseriya bakırdan yöpi- N Mar e tokomatit için kullanılan |kadar dayanıklı olmadığı muhak Bakır, pirinç ve tunç 7000 kilo tutu- kaktır. — e — Dünyayı unutan âlim iversitesi profesörlerinden ceza aldığını evcesi mahkemeye müracsat na kararı istemiştir. Ka- ak bu büyük âlimin ve unutkanlığını tunduğundan söyle-| «Re yal yn el ina edernemiştir. Hâkim saki la eyl amin —— —i1 5... bulamıyor | Almanyada: İcdilecek? İsviçrede herkesi düşündü- İmek için imal olunan ve Pleksi ( ileri sürmüştür. , İhtisası olan 1 Ması ile kendisini verm. unutmuştur. -İrimeği unutan ne karşı vazifesini sersem (olacağına 1 evdeki ha- olduğunu ve Alle: unutacak kader imanamamış ve kadın! dad, Kocasının Zil Çınık olduğunu ve d Yece alâkasını kestiğini isbat etmek İçin bir sene zarfında 146 defa sokak- ve zabıta nizam ve emir- vkette bi a ve deniz Amerikaya kiralanan İngiltere, 50 torpito muhribine mu- ll, Amerikanın bazı İngilla müs ekelerinde deniz ve haya üsleri tesis etmesine muvafakat etti Bu üs- n Terrneuve, Bermudes, Babama, daş alğre, Antigua, &nite Luöle, Trini- adâlarında ve İngiliz Guyan müs- Memlekesinde yapılacaklır. Termeuve Amerikanın (şimelinde &nâdaya yakın büyük bir adadır. aygabası 110780 kilometre murmbbaj, aplası 300 bindir. Ada halkı balk kliği ve Kereste ihracı ile geçinir. min mâdeni serveti mühimdir. ma tmudes adaları Avrupa ge Arı ul Arasında Amerikaya 1000 kil büyük Anti 0 adadan 2400 A Aalguc büyük Anti to murabbal genişlikte bir a- yatının tahammülfersâ olduğunu iş Bata davet etmiştir. > Bütün meraklı adamlar kadının ye cas profesörden ayrılmak için meler İanlatacağını merskla bekliyorlar. DiSi üssü tesisi için ingilz müstemlekeleri eker Yaprağı © ' kamışı, ka dillerde bir ada- Antigua küçük An! vi dır. Kurusu sen ği se e ; pa eee? sir, Adanın m e mahfuz limanları va: Maine Loele küçük Ankillerdr. Fransız Martinigu€ adasının sa bundadır. Mesahası 603 kilom? murabbal, nufusu 60 bindir. 3 > kanlıktir. Toprağı çok Merk e. Şeker kamışı, kahve, pamuk, ye saire yetiştirir. i nirinde Venezüellâya Ni dur, Masahası 4222 Kilometre Te ibban, nufusu 300 bindir. Şeker mugı, Kaka0 yekiştirdiği m m. hide büyüktür. Burada pe sare ye petrol taya Sabrika İlamı varâ İngiliz Guyan'ı © z yn Venezuelli, Brezilya Felemenk ç 201800 Ki- meze dadır. Mosahasi 2314 | yanı aras ba, gutusu 220 bindir. ok münbittr, Müz ihcar eder. ubi $ nascası Trinitö) Kara-|“ dat (rai eli sviçre kömür Pencere aralıkları, delikler iyice tıkanacak ! — il bu kışı mami geçireceğini e düşünüyor. Bu endişeye 4€- bep kömür buhranıdır. 539 senesinde İsviçre takriben 490 bin vagon Kö #thal etmişti. Bunun 193 bin vağonu mütebakisi Pransa, Bet- çika, İngiltere, Hollanda, Polonya, Sovyyetler ve Amerikadan gelmişti, Almanya İsviçrenin kömür İhtiyacının yünde kırk dördünü temin ediyordu. Bu sene ayni mikdarda kömürü ve Polanyadan ithal edilen mikdarı v eği kabul etmiştir. Bu suretle İs viçrenin ihtiyacının yarısını YER demektir. Diğer yarısı nereden temin ren budur. Çünkü başka hiç bir mem-| iekelten kömür ithal edilmesine im- kân görülmemektedir. İsviçre barişten aldığı kömürün yüzde yirmisini havagam fabrikala- tında, yüzde kırkını evlerde, yüzde onunu ikinci derecede şimcndifer hat- larında (büyük şimendifer a frenler elektrikle işler), tisini fabrikalarda Kullanır. Bu sene kömür fyami derecede tasarruf edi- lecektir. Masmafih başka bir yerden kömür temin edilemezse birçok fak kaların kapanacağı tahmin ediliyor. Kömürden tasarruf için mektepler, resmi daireler ve müesseseler cumar-| ahtan tatil edilecektir.| de penö in bırakmıyacak tarzda aralıkların tıkanması için! u, birçok ii re de İş decektir. katlarında pencerelerin kapa ması kırık cam bulunmaması Yaştırılmaıştır. Hükümet bi kazanlarını İyice kontrol etmeğe vet etmiştir. Bazı kazanlar, bozuk! yüzünden, fazla kömür yaktıkları de, &z hararet verirler Bu ki a tamir edilecektir. Bobalar, kaloriferle ber seneden göç Yakılacaktir. Evlerin, müesseselerin içindeki hararet on 8#- kiz dereceyi geçmiyecektir. Gamdan avakkahı —— — Almanyada çıkan bu moda çabuk etrafa yayılmağa başladı rını, kalorifer da- | İ r T ri Avrupâdu harp bütün şiddetile de- vam ediyor, insanların her günkü hayatı üğerinde tanktan ve yakından derin tesirler yapıyor. Pakat harbin| hiç tesir edemediği bir şey vardır:| Moda... Moda kendi yolunda bildiği gibi yürüyüp gidiyor ve her gün baş- ka bir yenilik icad ediliyor. Moda birçok sahada Adeta yaratıcık kud- retini göstermektedir. Almanyada o Frankfurtlaki moda idarehanesi son günlerde taammüm; eden yeni bir moda eyakkübı hakkın-| da dikkate şayan malümat meşret- miştir. Yeni moda ayakkabı camdan- dır. Lâkin bildiğimiz kolayca kırılan! camdan değli, kazaların önüne &eç-| Plexi) | namı verilen kırılmaz camdır. Kadın iskarpin! olan bu ayakkabi- nın gerek tabanı, ge topuğu yek pare camdandır. Üzerindeki atkıları! da cam Jâvhalarla süslenmiştir. Cam ayakkabı parıl panl parladı- ından her elbise İle giyilebilmekte- dir, Akşam robuna ve bahusus sır- majı olanlara son derecede gözleri ka- maştırıcı bir ihtişam ve letafet ve- riyor. Cam ayakkabının bir arkadaşı var- dır: Gene kırılmaz camdan yapılan İ yelpaze... > Bu yüzden cam ayakkabı | Almanyada salonlarda yelpazeyi tel rar canlandırmıştır. Şimdilik cam ayakkabı yalnız san- dal şeklindedir. Pakat bir defa cam modaya girdikten sonra her türlü ayakkapların yapılması. bekleniyor. Cam ayakkabı kadınların zarafet ve letafetini sön derecede arttırdığına gö- re buna karşı zevki selim sahibi hiç bir kadın mühalefet edemiyecektir. Bahusus cam âyakkabı kadının gü İsel ayağını girlemedikten başka da- ha başka bir letafetle teşhir etmek İtedir. Cam ayakkabının taban ve ök- çesinin yanları gündüz “güneşte ve Çece elekirik ziyası altında parıldâ- ması için noktalanmıştır. Tabanın sit da düz yerde kaymaması için ks» #ik kaloşların altı gibi çizgilenmiştir. Cam taban ve ökçeyi ayağa rapte- İden atkılar mühtelif maddelerden yeseli kaba deriden yahut hasırdan İ yapılmıştır. Fakat en lâtifı şeffaf bir madde olan selofandar, yahut bem elâstiki bem de şeffaf olan diğer maddelerden yapılanıdır. Bu madde- kırlmayan cam gibi reçineden Bir de yarı cam & abı Vardir. Bunun tabanı alelâde ayakkaplar gibi köseledendir. Fakat ökçesi ve atkıları naz çamdandır. Tabanı sert canı- an ayakkabı neğe a ışanlar bu yarı cam ayakkabıyı tercih e yarlar. Yeni ayakkabı modası Avrupada ve bütün &ünyada tasemüm ettiği tak- âirde eam sarfiyatı o nisbette arta- cak ve bilâkis deri sarfiyatı azala- “ m” TukAK “İgün gönderilen telgrafların sayısır İmüzdeki kaş sık sk büyük sürek Telgraf ve Telefon yavaş yavaş rağbetten düşüyor Bir çok memleketlerde Telautographe bunların yerini Her şeyde sürat arayan yamanımız- süratli olduğu gibi tam sıhhati tem da telgraf ve telefon rağbetien düş-Jetmekt Çünkü Telautographe gı meğe başlamşıtır. Buna mukabillce gündüz demeyip ber saatte alir uzaktan yazan mânasını ifade eden| Başında adam bulunmasına da Jüzum (Telautograpbe) günden güne art-İyoktur. Bu ölet lik defa husus! mü- maktadır. Çünkü uzaktan muhaba-| esseselerde ede mallüp olan sürat ve doğrulukltar. 1920 da mühim bir Alman sa- bunda vardı İnayi müessesesi kendi şubeleri ara- Telgrafın rağbetlen düşmesine se-İsında muhabereyi çabuk ve mhbatle bep muhabereyi teminde sürat te-İtemin etmek için Almanya Posta Ne- min edememesidir. #skiden posta İle) zaretinden kiraladığı kabio hatların- gönderilen mektuplar telgrafa nls-|dan istifade ederek Telautographe belle ne kadar baki ie imdi de tel-| kullanmıştır. Çok geçmeden bu şube- graf idlefone ve Telautograpbe'a Dls-|ler ürasinda mektup ve telefon muha- betle o kadar bati bir muhabere Ya-| beresi asgari hadde inmiştir. sıtası sayılıyor, Harici şekli itibarile Telautographe Telgrafın rağbelten düşmesine bir! gayet basit bir şeydir. Yazı makinesi. deli de birçok memleketlerde bu-ine benziyen bir Alet uzaktan aldığı haberleri uzun bir kiğıd tomarına ya- altmış sene evvelki zamandan fark-İzar. Uzaklarda telefon hututu gebe- sx olmasıdır. Meselâ 1929 senesinde | kesine merbut diğtr Alet de, yani âhi- af hatlarında ya; 29 öe ayni harfleri kendisine ald kü betelerin sayısı 1880 senesi mü-İğwd tomarına âynen nakleder, Kimi habere sayısından fazla olmamıştır. İcihazma yazılacağı otomatik telefon Telefon süratli ise de yanlışlığa se- | mükülemelerinde olduğu giM telefon bebiyet o vermesi hoktasından çok |numara lâvhasından aranilmakfadır. mabzuflâdür, Evvelâ mükâleme edi- | Çok Inca düşünülmüş teknik tertibat lecek adamı bu bir iştir. Saniyen | yanlış hat bağlantısına meydan ver- mükâleme eden adamın biri ötekinin | memekledir. zaman çok | Âhize, başında bir adam bulunma- aziyetler hasıl olabilir. dığı halde muntazaman işler. Zaten Telautographe ise telefon başında bir adam bulunacak olursa Samsunda spor faaliyeti! ! kad Dört klüp ikiye indirildi, avcılar sürek avlarına hazırlanıyorlar Kemaliye ve köy <İ Samsun (Akşam) — Beden ter biyesi Samsun bölgesi asbaşkan mu- avinliğine C. H. Partisi merkez ka- za idare heyeti reisi Muhiddin Öz“! kefeli tayin edilmiştir. Samsun #po- runa büyük hizmet ve yardımı sebkat etmiş olan Muhiddin Özke- İelinin bu vazifeye tayini muhiti- mizde büyük bir memnüniyetle karşalarımaştır. i Valimiz Avni Doğa mevcud dört klüpten bi lar tütün Fabrikasına maletmek bir diğerini de klübün faaliy: Zet iki klüpten'bi 22 sstelik en eski klübü «İdman yurdu: atletizm ve «Samsun spor? klübü de su sporlarile iştigal etmek üzere ihtisas klübü olarak Faaliyet-| lerine devam edecektir. Şehrimiz avcılar ve atıcılar klik bü de önümüzdeki mevsimde faa-| liyetine yeni bir hiz vermeği karar- Bu münasebetle Kemaliye (Akşma) — Eski adı Eğin olan Kemaliye, Erzincanın en güzel kazalarından biridir. Erzin candan 150 kilometre demiryoliyle Bağıştaş istasyonuna gelinir, oradan otobüslerle 30 kilömetrelik arızah bir yolu takiben Kemaliye kasaba- sna ulaşılır, tren gelir ve ayni gün İstanbula gi der, Eskiden 15 günde çetin bir katır yolculuğu ile Giresun yoliyle İlutanbula ulaşabilen Eginliler şimdi 3 günde rahatça Haydarpaşaya va- rabilmektedirler. laştırmıştar. önü- avları tertib edilecektir. Gençlik klüpleri teşkil edildi Kullanılmağa bâşlarnmış-| Erzincandan | hergün | Bütün halk bu|Bo: Beden Terbiyesi kanunu ve bu- na istinaden Vekiller Heyeti kara- tile şehrimizde yaşları tesbit edilen mükelleflerin sayısı bugüne kadar dört yözü bulmuştur. Bu gençler teş- kil ö'inan iki klübe taksim edilmiş- lerdir. 19 Mayıs ve Fener gençlik kiğbü namile açılmış olan bu klüp- lesden birincisine beş mahalle ikin- isine de dört mahalle mukellefleri kaydedilmiştir. 19 Mayıs gençlik klübü reisliğine Muhiddin Özkefeli, âzalıklarına Salâhaddin o Altaylı, Süreyya er, Nihat Zaman ve Şevket Özlü, Fener gençlik klübü reisliğine muallim Ahmed Ergun, zalıklara Enver Akı, Rauf Akbay, Abdi Yaşmut seçilmişlerdir. Gençlik klüplerinin binaları te- min edilinceye kadar gehçler umu mi toplantılarını Halkevi salonun- da yapacaklardır. Kazalarda da| beden terbiyesi teşkilâtı yapılması” ! na başlanmıştır Tekeköy ve Balaçta birer klüp açılmak üzeredir. Yele | Kandırada bir otobüs tehlike atlattı Kandıra (Akşam) — İzmi dıra posta nakliy ; şoför | Tevfiğin idaresindeki otobüs kamaba- muz yakınlarında Mergitli tepesinden Aşağı inerken frenler kopmuş ve oto- yok telişa düş- Şöför derhal otobüsü 801) a y mm1Ş #üratin kesilmesini temin ile içinde- kileri kurtarmış! - Kan- İtedikleri iddia edilmiştir. fevkalâde rahat yolculuktan çok memnundur. Haftada dört gün Arabgire de posta buradan gider. Kasabaya girerken Firat üzerin de yeniden bir demir köprü yapıl- maktadır, şosenin de bu sene yapıl- mağa başlanacağı söylenmekted Kemaliye kasabası, Firat ken rında, dar ve kapah bir vadiye s- ğinmıştır, bol yeşi ve “buz gibi temiz sular bu yeşil sahaya başka renk ve manâ vermektedir. toprakça fakir olması yüzünden bu- ra halkı İstanbula doğru akın ede rek kömürcülükle kasaplık öcareti ni ellerine almıştır. Buranın bütün köy ve kasabalılarında Kumaş fiatleri tetkik ediliyor İhtikârla mücadele komisyonuna bam ihtikir ihbarları daha vaki ol- muştur. Bunların başında kumaş ih- tikâri gelmektedir. Bazı kumaş sati- cılarının, müşterilerden fazla flat 1s- Kamlsyon, Yerli mallar pazarı ile piyasadan ekg” perler çağırarak kumaş maliyet ve #ntaş fiatlerini tedkik ettirecektir. Beyoğlu kaymakamlığın. da bir toplantı nda dün Va- : Kırdar, w Lütfi, Be- hi ürle Jett yapılmıştır. İstanbulla' emmi tutmağa başladı şü harf böyle ve o kelime şöyle Yazıla mıştır diye telefonla karı tarafla beyhude münakaşa yapması gibi bir mahzur doğurur, Makine, verici ciha- sn her tarfini aynen yazar. Telefon hattı yerine belsiz vamtaslle de İki &ihaz Taptolunabilir. Fakat bu iş teknik cihetinden daha karışık ve naziktir. Bunun daha mükemmel ols ması küğd tomarlarına harf yerine delik şeklinde noktalar açmasındadır. Bu noktaların tertibi birer kelime İfa- de çder. Şu kadar var ki verlei ci- hazın delik şeklindeki noktaların atıcı cihaza geçmesi İçin üçüncü bir mas kinenin kullanılması lâzımdır. Bu max kine verici eihaza bağlandıktan son- ra otomatik olarak alcı cihan açar ve noktaları aynen nakleder. Bundan başka böyle bir verici ma- kine yalnız bir ulıcıye değil, ayni za- manda mubtelif tahı üzerine el yasını ile harflere teb- di olunur. Böyle bir makine 7 harfi bir saniyede yazdığına göre * tarhık buçuk daki Telâütographe usuli İcede sürat ve sl sinden bunların abonı Be artıp, Eski Egin, yeni Kemaliye lerinde İstanbulla alâkası olmıyan yok gibidir Pirat nehri ve Kemaliye kasabası alâkası olmıyan yok gibidir. Kazanın başhca geliri dut ve ce- fezla mikdarda üzüm de ye- Merkezde bilhassa halıcılız çok ilerlemiştir, Türk hah şirketile halı işi yapan iki tüccarın İmamulâtları cidden çok güzeldir. Kemaliyenin kendine mahsus ip- İk dokuyuculuğu vardır; Evhat ve Mehmed : Ağrıklı oğullarının imal ettirdikleri elbiselik, önlüklük, ya- tak çarşaflıkları ve buna benzer iplik mensucatı çok mükemmeldir. haslığı ve dokumaların- ihtimam mamulâtın sağlamlı. ğına mühim âmil olmaktadır. İma- İığılar Malatya fabrikasının yek- nasak olmıyan çilelerindeki iplikle- rin âded ve vezin i&barile birbirin- den farkk olmasından ve siparişle- rine tam cevap (verilmemesinden müştekidirler, Kazada arıcılığı ve meyvacılığı wlah için tedbirler alarak iklimin müsaadesinden âzami randıman alabilmek işini birinci plâna almak lâzındır. Kazanın genç ve bilgili kaymakamı Mustafa Oğuzla tecrü- beli ve geniş düşünceli Belediye Re- isinden çok iş beklenmektedi, isinden çok işler beklenmekt | KÜÇÜK HABERLER Nihad isminde biri, Polis ve Ad- liyeye müracant ederek, nişanlısı Me- lâhatin evine misafir gittiğini, orada ) kendisine ikram edilen şerbeti içi fen sonra zehirlendiğini iddin etmi ir, İ, Polis, Nihadı Bayoğlu hastanesine İkaldırmıştır. Zehirlenme hâdisesinin mahiyeti tahkik edilmektedir. 4 Gaistada Lüleci Hendek soka“ Kırda oturan altmış iki yaşlarında Joret isminde biri dün Bahçekapıdan İ goçmekte iken vatman Serfirazın ida- ay arabasının sadme- yaralanmıştır. Şa ıde birinin Jdatesin- deki hususi bir oti dün Beyoğ- tunda Rumeli nde Hacı W İmar sokağı b
