29 Mayıs 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

ba a Sahife 2 Dün Geceki ve Bu Sahahki Elfaberler Muamele vergisi| İngilterenin azmi hiçbir Şeker fiatleri aynen devam edecektir İstihlâk vergileri artan ve yeniden vergiye tâbi tutulan maddeler Yeni vergileri kazanç vesilesi ittihaz edenler kanun huzurunda mahküm olacaklardır Ankara 28 (AA) — Ticaret Vekâletin- den tebliğ edilmiştir: Zi mayıs tarihli Resmi Gazetede heşre- dilmiş olan 3828 mumarah kanun bazı mad- delerin istihlâk vergilerini > arttırmış ve bazı maddeleri de yeniden bu vergiye tabi tutmuştur. Şeker, çay, kabe, benzin, ka- uçuk ve mamulâtile deri ve mamulâtı, pa- muk ipliği, pamuk mensucat, pamuktan hazır eşya, yün ve kal iplikleri, yün ve kıl mensucat, yünden ve kıldan hazır eşya ve kanuna ekli cedvelde görülecek diğer bazı maddeler bu meyanda bulnmaktadır. Bu vergilerin fiatleri üzerindeki inikâsı hususunda wlükadarların tenviri ve dik- Kat bakımlarının çekilmesi lüzumlu gö- rülmüştür. 1 — Şeker fiatleri evvelce yükseltilirken bu vergi de nazarı itibara alınmış olduğun- dan, bu mâddenin fliatleri üzerinde mun- zam İstihlik vergisinin tesiri olmıyacaktır. Binaenaleyh bugünkü şeker fiatleri aynen devam edecektir. 2 — İstihlâk vergisine tabi tutulan ve- ya vergi nisbeti artlırdan diğer maddeler flatlerine gelince, elindeki mal üzerinden vergiyi verenler fiatlerini bu yüzden art- tırdıkları takdirde, artiş hiçbir suretle ve- rilen verginin irab etlirdiğinden fazla ola- maz, 3 — Kanunun metninden anlaşılacağı Üzere ancak bir kısım maddeler için pera- kendeciler beyannameye tabi tutulmuşlar- dır. Binaenaleyh beyannameye tabi tutul- mamiş olan ve bu suretle elinde mevcud mallar üzerinden vergi alınmıyan pera- kendecilerin #latlerini arttırmaları muhik görülemez. 4 — Hulâsa, bütün tacirler, bilhassa ye- ni vergiler vazedildiği şu sırada, beyan ve talep edecekleri fiatlerin mesuliyetini ta- şımaktadırlar, MİNİ korunma kanunu mü- acehesinde bu mesuliyetin ne kadar ağır olacağı malümdur. Dünyanın bugünkü müşkül vaziyeti kar- şasında, hükümet yeni vergilerle milletteri bazı fedakârlıklar talep etmeyi zaruri gör- müştür. Bu fedâkirlıklarm ne derece kud- si maksadlara matuf olduğunu izaha ma- bal yoktur. O halde, bütün millet hükümetin bu ta- lebine cevap verirken tacir vatandaşlar da müstehlikin yükünü paylaşmak ve hiç ol- mazsa bunu ağırlaştırmamak vaziyetinde- Ümidimiz, tüccarımızın da millete borç- M olduklar bu vazife ve hizmeti ifa ede- cekleri merkezindedir. Bununla beraber ikaz mahiyetinde olarak beyan ederiz ki, yeni vergileri kazanç vesilesi itlihaz eden- ler bulunursa, bunlar hem kanun, hem de milli vicdan huzurunda mahküm olacak- dardır. Amerikanın vaziyeti Silâhların arttırılması, müttefiklere geniş yardım edilmesi isteniyor Nevyork 28 (AA) — Eski cumhurrelai B. Hoover radyo ile neşredilen bir nutkunda şöyle demiştir: «Amerikanın hiçbir Avru- palı devletin Atlas Okyanusuna geçmesine İmkân bırakmıyacak derecede kuvvetli mü- dnfan tertibatına malik olması icap eder. Bir mühimmat nezareti ihdas edilmeli ve bu nezaretin başına sanayi erbabından bir zat getirilerek kendisine ordu, donanma, nakliyat ve ziraat müşavirleri terfik edil- melidir. Milleti seferber hale getirebilmek Kin sanayi âleminde sarfedilmekte olan mesainin tanzimi lâzımdır.» Hatip, dün akşam Rooseveltin kendi ida- yesi zaman: hakkında telmihlerde bulun- muş olduğunu söylemiş ve hareketini mü- dafaa etmiştir. Hoover reisicumhuru #on müsahabesinde purlizanlık yapmakla itt- bam eylemiştir. Nevyork 28 — Armstrong, New-York Times gazetesinde neşrettiği bir makalede, Birle- ik Amerikaya hitap ederek müttefikler için tayyare ve harp i ve mülteciler İçin de para istemiştir. Makalede deniliyor Bi: «Binlerce Amerikan gemisi kullanıl mamaktadır. Neden dolayı bu gemilere kı- zılhaç işaretleri koyarık ambarlarımızda çü- rütmekte olan buğday ve pamuklar Avru- payu nakletmesi için kımihaç müessesesi- nin emrine vermiyelim? Eğer Amerika, bu harekette bulunmayacak olursa Hitler en büyük zaferini kazanacak hale gelmiş ola- caktır, Hitler, bu takdirde Amerikanın de- hasını, hürriyet hissini, nazik anlardaki şe- eaalini fethetmiş ve onun fenni terakkiya- tını tamamile boşa çıkarmış olacaktır. Müttefikler, Flandres'ın herhangi bir nok- tasında tutundukça onlara yardım eime- Bin zamanı geçmiş değildir. Eğer müttefikler mağlüp olacak olurlar- sa Almanlar, yalnız Sülnt - Çuentin ve Pas-de-Calüis de kalmıyacaklar, bizim ka- pılarımıza da dayanacaklardır. Müttefik- lerin 1940 senesinde yapacakları harpte on- lara yardım etimek, 1945 senesinde yalnız başımıza yapacağımız harplen daha wcu- za mal olur. Milli müdafaa masraflarını karşılamak için Vaşingten 28 (A.A) — Kongrenin 3i- mamdarları milli müdafaa masraflarını "karşılamak üzere gelecek beş sene zarfın- da üç milyar dolarlık vergi tarbina muva- fakat etmişlerdir. e Kanada mülteci kabul edecek Bunların mikdarı sonra kararlaştırılacak Otlava 20 (A A.) — Başvekli King, Ka- mada hükümetinin İngiltere ve Pransadaki mültecilerin bir kısmını alarak onların yük- İerini tahfif etmeğe karar vermiş olduğu hakkında Avam kamarasında teminat ver- miş, yalnız bunların Kanadaya nakledilme- erinin müşkül olduğunu söylemiştir. Ka- Dada tarafından kabul edilecek mültecile- Tin miktarı bilâhare tesbit edilecektir. Kanada asker çağırıyor Otiava 28 (A.A.) — Başvekil B. King ve Harbiye Nazırı B. Roger dör düncü hrka efradının çağrılmasına baş- lanacağını bildirmişlerdir. Balkan Antantı iktisad konseyi Atina 28 — Balkan antantı iktisad kon- Beyine iştirak edecek Yunan delegeleri per- gembe yünü Belgrada hareket edeceklerdir. Amerika tabiiyetinden iskatı istenen bir Alman lideri Vaşington 28 (A.A) — Kalifomi- yanm cümburiyetçi mebusu B, Lelan Ford Amerikadaki Alman lideri Fritz Kuhn'ın Amerikan tabilyetinden İs- katını, mebusan meclisinde talep et- miştir. Fritz Kuhn'ın faaliyetinin «Ameri- kan kanunuesasi prensiplerine muha- Mf olduğus temin edilmektedir. İngiltere üzerinde Thames halicinde iki tayyare görüldü Londra 28 (A.A.) — Bu sabah çok erkenden Thames halicinde top sesleri işitilmiştir.. Tayyare dali bataryalarına bazır olmaları işaret verilmiş ise de teh- like işareti verilmemiştir. Projektörler, şehir üzerinde uçan bir tayyare ile baş tayyare daha görmüşlerdir. Bun- lara karşı top ateşi açılmıştır. Bu tayyar zeler, bir müddet sonra garbe doğru git- mişlerdir. Bir saat sonra uzun mesafede ve ce mubu garbi istikametinde yeniden gö- zükmüşlerdir. lenin . dee — Hava mezare- ildirdiğine göre, bugün öğleye doğru Kent eyaletinin şarkında bir pon öşareti verilmiş ve yarım saat sürmüştür. Tayyare dafi bataryalarınm ateşi ile ya- ralanan bir tayyare denize düşmüştür, İtalya, eviçre hududunu , patmad Bern 28 — İtalyanın İsviçre hududu- nu kapattığı doğru değildir. Münakalit muntazaman devam ediyor, Amerikaya iki Fransız heyeti gitti Nevyork 28 — Fransız bandıralı Champlain vapurile buraya bir Fransız askeri heyeti, bir de tayyare heyeti gel miştir. Askeri heyet general Calmon'un, tayyare heyeti de meşhur tayyareci Deroyat'ın riyaseti altındadır. Vergi, toptan ticaret yapan- lara da teşmil edilmektedir Ankara 28 (Akşam) — Büyük Mil Meclisince müstacelen müzakeresin& başlanan yeni müamele vergisi kanun projesi, 940 mali yılı bütçe projesile birlikte kanunlaşmış olacaktır. Yeni proje ile 927 senesindenberi memleketimizde tatbik edilmekte olan ve muhtelif tarihlerde tadillere uğramış nan muamele vergisi, on iki senelik tatbikatın verdiği neticelerden de istifa- de olunarak, yeni baştan tertip ve tan- zim olunmaktadır. Yüz küsur maddelik büyük bir eser teşkil eden yeni muamele vergisi kanun projesinin ihtiva eylediği yeni hükümle- rin en mühimmini, muamele vergisinin toptan ticaret yapanlara da teşmil edil- mesi teşkil ediyor. Meclis encümenleri- nin üzerinde ehemmiyet ve hassasiyetle durduğu bu teşmilin mahiyeti ve hudu- du projenin Meclisin kabulüne ; iktiran eden yedinci maddesinde gösterilmiştir. Bu maddeye göre, overgiye (o tabi bir veya müteaddit sınai müesseseye iptidai madde vererek yaptırdığı mamu- Min veyahut bir veya müteaddit sınai müesseseden veya bunların filyal, şube veya satış mağazalarından aldıkları ma- mulâtın bedeli bir takvim yılı içinde 30,000 lirayı geçen ücarethane veya müteahhitler bu kanunun tatbikinde top- tancı sayılırlar, Troçkiye tecavüz edenler Meksiko 28 (A.A.) — Troçki'ye te- cavüz edenlerin tevkifi hakkında kendi- sinden sansasyonel beyanat beklenen Meksika polis müdürü general Munjez, şimdilik tebliğ edebileceği hiç bir netice mevcut olmadığımı söylemiştir. Bununla beraber komümist mahfille- rinde ve bilhasın komünist Marciso Bassol'le münasebâtte bulunanlar ara- sında tevkifler yapıldığını bildirmek- tedir. ” İspanyanın İtalyadan satın aldığı destroyerler Madrid 28 (A.A.) — İtalyadan sa tin alman Ruke, Romulus, Romus ve Psilender İsveç destroyerleri dün ak- şam Vigo limanında kalmışlardır. Destroyerler oradan Lizbona hareket edecekler ve burada bir kaç gün kala” Caklardır. Kanada hava kuvvetlerini arttırıyor Oltava 28 (A.A.) — Kanada Başve- kili B. Mackensi King Avam Kamarasın- da beyanatin bulunarak Kanada hava kuvvetlerinin şimdiki Avrupa vaziyetini karşılamak üzere arttınlacağını bildir- miştir. President Roosevelt vapuru- na kimse ilişmiyecek Vaşington 28 (A A.) — Alman ve İngiliz Hariciye Nezaretleri President Roosevelt vapurunun Amerika vatandaş- larını Amerikaya nakil üzere hareket ettiği hakkında malümat aldıklarını ve vapurun seyahati esnasında deniz kuv- vetleri tarafından rahatsız edilmemesi için alâkadarlara talimat verdiklerini Amerika Hariciye Nezaretine bildirmiş- lerdir. Romanyanın Ankara büyük elçisi Bükreş 28 (AA) — Romanyanın Berlin elçisi B. Crutesco, Ankara bü- yük elçiliğine tayin olunmuştur. B. Crutesco 1 haziranda yeni vazifesine hareket edecektir. Berlin elçiliğine âyan âzasından Romalo tayin olun- muştur. Sovyet - Fin esir mübadelesi Helsinki 28 (A.A) — Harb esirleri. nin mübadelesi 25 mayısta nihayet bulmuştur. Sovyetler 6468 Sovyet esirine mukabil 847 Fin esirini ser. bes bırakmıştır. Batan İngiliz balıkçı gemileri Londra 28 (A.A.) — İngiliz amiral- bih bildiriyor: Amirallık sekreteri Mel. bowme ve Cape Passaro isimlerindeki İngiliz balıkçı zemilerinin düşman tay- yarelerinin bombardımanı peticesinde battığını teessürle bildirir. Cape Passara- nun mürettebatından dört ölmüştür. Melbourne mürettebatından kimseye bir şey olmamıştır. Ljubliana panayırı tehir edildi Belgrad 28 — 1-10 haziran Arasında Ljubilana'da açılacak olan panayır bilâ- müddet tehir edilmiştir. Bu karara sebep 29 Mayis 1940 suretle haleldar olamaz B. Churchill, Avam Kamarasında beyanatta bulundu ve çok alkışlandı İngiliz Başvekili şöyle diyor: “Bu muharebede olup bitenler, dünyanın davasını müdafaa vazifesinden bizi ayırmıyacaktır,, Londra 28 (A.A.) — Reuter iri yor: Başvekil B. Churcill, bugün le- den sonra Avam kamarasında umumi alkışlar arasında aşağıdaki Obeyanatta bulunmuştur: Avam kamarası şimdiye kadar öğren- miştir ki, Belçika kralı, Alman başku- mandanlığına bir murahhas göndermiş ve Belçika cephesinde muhasamata ni- bhayet verilmesini talep etmiştir. İngiliz ve Fransız hükümetleri, generallerine bu müzakeratla alâkadar olmamaları (şiddetli alkışlar) ve girişmiş bulunduk- Tarı harekâtta devam eylemeleri talima- tanı vermiştir. Maamafih, Alman başku- mandanlığı Belçika tekliflerini kabul et- miş ve Belçika ordusu bu sabah saat 4 de düşmana mukavemete nihayet ver- miştir. Belçika kralının Belçika ordusu başkumandanı sıfatile hareketi hakkın- da, bu dakikada Avam kamarasına hü- küm vermeğe temayül etmesini telkin eylemek niyetinde d m. Bu ordu, bü- yük bir şecastle muharebe etmiş, düş- mana eğir zeyist verdirmiş, kendisi de ağır zayiata duçar olmuştur. Devamı 4 üncü sahifede Hava muharebesi Müttefik tayyareler Fransanın şimali şar- kisinde Alman tahşidatını bombaladılar. 50 Alman tayyaresi düşürüldü Londra 28 (A.A) — Hava Nezareti tebliğ ediyor: İngiliz tayyareleri, sahil kumandanlığınm tayyatelerinin iştirakile Belçika ve Fransa sahillerindeki düşman mevzileri üzerine, dün müteaddit ve mü- esir hücumlar yapmıştır. Top bataryala- n ile nakliye kolları bombalarla tahrip edilmiş ve mitralyöz ateşile kıtaat dağı- tılmıştır. Bu harekât esnasında hiçbir tayyare kaybetmedik. İngiliz vasat bombardı- man tayyareleri dün akşam üstü, Fran- sanın şimali şarkisinde düşmanım tahşi- datı üzerine hücumlarna devam etmiş- lerdir. Bu tayyarelerden ikisi avdet et- memiştir. Ağır e- rimiz Hollanda da ve Rhenanie'de düş- manın münakale kollarını bütün gece bombardıman ettiler ve hiçbir zayiat vermeden döndüler. i | Dünkü gün zarfında avcı tayyareleri- miz 50 düşman tayaresi imha ve 29 ta- nesini hasara o uğratmışlardır. Bir avcı tayyaremiz avdet etmemiştir. Londra 28 — Narvik mıntakasında sekiz Alman teyyaresi düşürülmüş veya hasara uğratılmıştır. Günde 125 Alman tayyaresi düşürülüyor Londra 28 — İngikz hava kuvvetleri bugün gerek Alman hatları gerilerinde, gerekse kuvvet tecemmülerinde «hem- miyetli tahribat yapmıştır. Bu harekâtta İngilizler 13 tayyare kaybetmişler bugün 72, dün de 79 Alman tayyaresi düşür- müşlerdir. Alman hava kuvveti her gün için aşağı yukan 125 tayyare kaybet- mektedir, Harp tebliğleri Kral Leopold tarafından ittihaz edilen karar, Almanlara şimalde tazyiki artırmak imkânını verdi Paris 28 (A.A.) — 28 mayıs sabah Şimalde askeri vaziyet, ordusu İngiliz ve Fransız kıtalarının yanı başın- da harbe iştirak etmekte olan Belçika kralının teslimi silâh etmesi üzerine bek- lenmedik bir tarzda vahimleşmiştir. İn- giliz ve Fransız kıtaları bu yeni va- ziyete karşı koymakin Ove muharebeye devam etmektedirler. Cephenin diğer kısımlarında kayde değer mühim hiçbir şey olmamıştır. Paris 28 (A.A.) — 28 mayıs tarihli akşam tebliği: Kral Leopold tarafından ittihaz edilen karar düşmana şimalde tazyikini artırmı imkânını vermiş! Burada Fransız ve İngiliz kıtaları ayni azimle çarpışmaya devam etmektedirler. Somme'de muharebeler | kıtalarımız için müsait bir şekilde inkişafa devam etmektedir. Bombardıman tayyarelerimiz o gece gündüz hava meydanlarını * ve düşman kolları üzerinde faaliyetlerine devam et- mektedir, Cephewin diğer mıntakaların- da kayde değer bir şey yoktur. Alman tebliği Führerin umumi karargâhı: 26 (A.- A.) — Alman ordusu başkumandanlı- gının tebliği: Flandres ve Attois büyük meydan muharebesi, oen yüksek noktasına var. mıştır, Katalarımız şiddetli bir hücum- dan sonra, kısmen çok enetjik bir mu- kavemeti kırmışlar ve mahsur düşman ordularını gittikçe daha dar bir sahaya itmişlerdir. Hava ordusu da, büyük kuv- vetletle, müessirliğmi göstermiştir. Şiddetli çarpışmalardan sonra, Belçi- ka ordusuna karşı çok arazi kazandık. Brugese 10 kilometre mesafede ve Thow- rowt önündeyiz. Thielti geçtik ve göğüs göğüse bir çarpışmadan sonra çok kuv- vetli bir düşmen topru prupunu aldık. Ayn bir tebliğ ile bildirildiği gibi, kra- un ind.ar 400 ilâ 500 bin kişilik elçika ordusu, bu ümidsiz vaziyeti tak- dir ederek. silâhlarını bırakmıştır Muharebe, mahsur İngiliz ve Fransız; lara karşı devam etmektedir. Valenci- cephe üzerinden Fransız hudut istihkâm- larını delmis ve Valenciennesin garbinde Escaut kanalını geçmiştir. Orehies ve Dowai alınmıştır. Bu muvaffakiyete bir piyade taburu kumandanı binbaşı Böh- me kayde şayan bir surette iştirak eyle- miştir. Garpten de düşman, bütün cep- he üzerinde geri atılmıştır. La Bassee, Merville, Hazebrouges, Bourbourg şeh- ri, Almanların elindedir. Hava kuvvetleri, Zeebruegge, - Nicu- part, Astende ve Dunkerguc istikametin- deki ileri yolları ve demiryolu münaka- Jâtını bombardıman etmişlerdir. Bu li- manlardaki deniz tesisatı ve buralarda bulunan vapurlar bombardıman edilmiş- tir. Dunkergue'de, deriz köprüsü tahrip edilmiştir. Calais ile Douvres arasında bir düşman torpidosuna büyük çapta bir bomba isabet etmiştir. Cenup cephesinde, aşağı Somme mm- takasında, düşmanın zırhlı arabalarla yaptığı bazı hücumlar yeri püskürtül- müştür. Bu esnada düşmanın 30 zırhlı arabam tahrip o edilmiştir. OCarignon'un cenubunda, mevzilerimiz iyileştirilmiş ve çok şiddetli düşman mukabil hücum- ları geri püskürtülmüştür. Düşmanın havalardaki zayiatı, dün, 9I tayyareye baliğ olmuştur. Bunların hava muharebeleri esnasında düşü- iş, İİ tanesini tayarc dafi topları düşürmüş, 15 tayyare de bir tayyare meydanında yerde tahrip o olunmuştur. 23 Alman tayyaresi kayıptır. Norveçin şimalinde de hava kuvvetle- ri muvaffakiyetli hücumlar yapmıştır. Bodoe'de bir telsiz istasyonu da hasara uğratılmıştır. İki düşman tayyaresi dü- gürülmüştür. Ayn bir tebliğ ile bildirildiği gibi, Bel- çika sahilleri açıklarında, seri Alman hücumbotları, bir İngiliz torpidosunu ve bir düşman denizaltı gemisini batırmış- lardır. 28 mayıs gecesi, bir seri hücum- botu 3000 tonilâtoluk çok yüklü bir düşman nakliye gemisini batırmıştır. İngiliz hava kuvvetleri şimali ve gar bi Almahya üzerinde gayri askeri hedef» lere karsı hücumlarına devam etmiştir. id . :