21 Mayıs 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

AKŞAM 21 Mayıs 1940 Dün Geceki ve Bu Sahbahki Haberler Son dakika Alman ileri hareketi yavaşladı Fransız zırhlı kıtalarının müdahalesi harbin cereyanı üzerinde büyük tesir yaptı Paris 21 — Askeri vaziyet hakkında bu sabah şu malümet veriliyor; Ak manların Saint Çuentin'in garbinde tazyiki elân şiddetlidir. Fakat eskisi ke- dar müessir değildir. Burada zırhlı kıtalarımızın müdahalesi Alman ileri hee reketini durdurmuştur, Almanların çok şiddetli muharebelerden sonra aldık- ları yerler, Meuse nehrini geçtikten sonraki hareketleri neticesinde işgal ettik- Jeri araziye nisbetle pek azdır. Fransızlar muhtelif noktalarda mukabil taar- ruzlar yapıyorlar, Montmedy'deki çıkıntı Alman harekâtını çok güçleştirmek- tedir. Bunun için Almanlar iki gündenberi buradaki müstahkem mevzilere çok şiddetli hücumlarda bulunuyorlar. Bu hücumların hepsi tardedilmiştir. Dün ve evvelki gün yaptıkları hücumlarda Alman piyadeleri büyük zayiata uğ- ramışlardır. Müstahkem mevzilerin önünde birkaç bin Alman cesedi bulun. maktadır. Fransızlar La Fere'de mukabil taarruza geçtiler Fransız hücum arabaları Laon şimalinde bir motörlü Alman kolunu imha ettiler Londra 20 — İngiltere Harbiye Nezaretinde beyanatta bulunmıya salâ- hiyettar bir zat, bugün Fransız kuvvetlerinin La Fere mevkiinde mukabil bir taarruza geçtiklerini söylemiştir, Bu taarruz Cambrai üzerine yürüyen Alman cenahını tehdid etmektedir, Duha şimalde Fransız kuvvetleri Alman ilerleyi- gine mukavemet ediyor. Bu sahadaki herekâta İngiliz tankları iştirak etmek- tedir, N Laon şimalinde bir motörlü Alman kolu Fransız hücum arabaları tarafın- dan imha edilmiştir. Türkiye - Yunanistan Iki hükümet arasında yeni müzakereye hacet yok Atina 21 — Atina ajansı tebliğ ediyor: Bazı Bulgar gazeteleri Türkiye ile Yunanistan arasında siyasi mahiyette müzakereler cereyan ettiğine dair ha- berler neşretmişlerdir. Bu haberler tamamen asılsızdır. Türkiye ve Yunanis. tan uzun zamandanberi biribirlerine gayet sıkı bağlala bağlıdırlar, yeni mü- zakereye hacet yoktur. İki hükümet arasındaki anlaşmaların hepsi neşredil- miştir. Kont Giano bugün Arnavutluğa gidiyor B. Mussolini dün Mareşal Badoglio'yu kabul etti yarm Arnavudluğa e Roma 21 — B. Mussolini dün mareşal Badoglio'yu kabul etmiştir. Mareşal, İtalyanın garp hududunda yaptığı teftiş hakkında Museoliniye izahat vermiş- Fransada mali tedbirler Paris 21 — Fransız Maliye Nezareti gu kararları vermiştir: 1 — Elinde do- lar bulunanlar bunları Fransız milli bankasına verip mükabilinde F'ransış parası alacaklardır. 2 — Başka memleketlerdeki dolar alacaklar 30 haziran ta- rihinden evvel bir Fransız bankasına devredilecektir. 3 — Hükmi eşhasa ald altınlar 30 hazirandan evvel Fransız mili bankasına teslim edilecektir, —— —— Fransız âyanı bugün toplanıyor Paris 21 — Fransız âyan meclisi bugün toplanacaktır. Başvekil B. Reyna» ud'nun bu münasebetle bir nutuk söylemesi muhtemeldir, Londradan gelen Alman hükümeti 3 milyon marklık bir istikraz yapacak Nevyork 20 — İsviçre tarikile Almanyadan alınan haberlere göre Ak man hükümeti $ milyon marklık bir istikraz yapacaktır. Almanyada para şıkıntısı büyüktür. B. Rooseveltin harp tahsisatı talebi kabul edildi Nevyork 20 — Senede 50 bin tayyare imal edilmesi ve harb tahsisata hakkında Reisicümhur B, Rooseveltin talebi bir komisyon tarafından tedkik ye kabul edilmiştir. Karar yarın Ayan meclisinde, perşembe günü de mebu- sanda müzakere edilecektir. Vaşington 21 — Tayyare fabrikaları mümessilleri dün toplanmışlardır. Woplantıya Maliye Nazırı riyaset etmiştir. Toplantıda bugün senede 15 bin tay- yareden ibaret olan tayyare imal kudretinin elli bine çıkarılması kararlaştırıl. miştir, Roosevelt - Mussolini muhabereleri neşredilmiyecek Paris 20 — Vaşingtondan bildirildiğine göre B. Rooseveltin kâtibi yap- tığı beyanatta demiştir Ki: «Roosevelt ile Mussolini arasında testi edilen mu- kabala bir kısmı meşredilmeğiği gibi san muhabereler de neşredilmiye- cekti 4 : ” Aİ oordinasyon he- . . yetinin kararları Sanayi iş yerlerine dair ka- arnameler Resmi Gazetede LE Ankara 20 (Telefonla) — Koordi- nasyon heyeti tarafından hazırlanan 24, 25, 26 numaralı kararnameler bu- günkü Resmi Gazetede neşredilerek meriyete girmiştir. Bu karamamelere göre bilumum sanayi iş yerleri ve Damga matbaasile Darphane Mim korunma kanununun 19 uncu mâğ- desi mucibince Hafta tatili kanunun- dan istima edilmiş, Darphane ve Damğa matbaâsile her nevi iplik ve dokuma imalâthane ve fabrikaların- da, Sümerbanku bağlı fabrikalarda günde üç saat kadar fazla mesai y&- pılmasına izin verilmiştir. Karara a biri de Etibankın krom cevheri mukabilinde yapacaği avans- lara dairdir. Si Nakil vasıtaları kanunu meriyete girdi Ankara 20 (Telefonla) — Nakli vasıtaları hakkındaki kanun bugün- kü Resmi Gazete ile Meşrolumarak meriyete konulmuştur. Denizli ve Erzincana yeni valiler tayin edildi Ankara 20 (Telefonla) — Erzincan valisi Osman Nuri Tekelinin açık bulu» nan Denizli, ve Maraş belediye reisi doktor Süküti Tükelin Erzincan vali- Hiklerine tayinleri Yüksek tasdike ik- tiran etmiştir. Ereğli ane Ke havzasına dair lâyiha Ankara 20 (Telefonla) — Ereğli kömür havzasındaki ocakların birleş- tirilmesi hakkındaki kanun projesinin encümenlerce müzakeresi bitmiştir. Proje çarşamba günü Meclis umumi heyetinde görüşülecektir. Belçikadaki Türk talebeler İlk kafile olarak Fransaya geçenlerin isimleri bildirildi Ankara 20 (A.A.) — İlk kafile ola- rak Belçikadan Fransaya geçmiş olani talebelerimizin isimleri şunlardır: Hükümet talebesi: Orhan Baykal, Fe- rid Zeki Derman, İsmail Tiner, Ali Pak- soy, Nizamettin Ergil, Adnan Erkmenol, Suad Yasa, Cemal Uluand, Nezih Rona, Ömer Eskici, İlhami Bomün, Necdet U- ran, Sadık Ansen, Hasan Tahsin Yaba- hık, Saim Yurdakoş, Hamza Batuk, Kendi hesaplarına tahsilde bulunan- lardan: Fahri Gomulu, Seyfettin Budak, Vedi İşman, Hüsnü Ergenç, Saffet Or- banoğlu, Şakir Ulusu, Hayri Boylu, E- min Ulusoy, Nevres Sayır, Turgut An- kara, Can Çölgeçen, Alâettin Tezol. Bundan sonraki kafilel; isimleri de geldikçe bildirilecektir. İsviçreden gelen talebeler Bu sabahki semplon ekspresi yanm saatlik sötarla 7,50 de gelmiştir. Kon- yansiyonel katarının hareketinde ak- saklık olmamıştır. Bu sabahki ekspresle İsviçrede bulunan n bir grup daha gelmşitir. Talebeden başka, Fran- saya gitmiş olan bir Türk ailesi de ayni Şiar ile şehrimize avdet etmiştir, Ge- Banver ile doktorasını ikmal etmekte olan bay Ferzan Aras'tan İbarettir. Yol culardan bay Ümid, bu sabah, bir mu- harririmize şunları anlatmıştır: 4— Ben kendi hesabıma Lozanda hu- kuk tahsil ediyordum. Hükümet namına tabsil eden talebe, takip edecekleri hattı hareket için hükümetten emir bekliyor- lar. İsviçreliler, her an, bir Alman ta- arruzunu beklemekle beraber metanet- lerini kaybetmiş değillerdir. Hükümet, umumi seferberliği ikmal etmiştir. Nor- mal hayat bozulmuş değildir. Açlık, se- falet, pahalılık yoktur, İsviçre hükümeti, yolculara vize vermeğe başlamıştır.» Öğkündiğmiee Si; Sari Yekeimini gelmesi beklenen semplon ekspresi Pa- Geten kalkamaıştır. Bu teehhüre sebep Pariste bir günde altı defa verilen teh- İike işaretidir. e Semplon katarına, Al- man vagonları ilâve edilmemektedir. Tayyare muharebeleri İngiliz tayyareleri yeniden Almanyada askeri hedeflere taarruz ettiler Londra 21 — İngiliz tayyareleri dün gece Almanyanın garbindeki askeri hedeflere yeniden taarruzlarda bulunmuşlar, pek çok bombalar atmışlardır, Brüksalin cenubunda istasyonlar, şimendifer hatları, Aisne mıntakasında bit tank kolu, Sedan mıntakasında kamyonlar tahrip edilmiştir. Düşmanın vd detli ateşine rağmen yalnız 2 tayyaremiz avdet etmemiştir. Tayyarelerimiz Norveçte Trendjhem'in şimalindeki tayyare meydanına d& hücum etmişlerdir, 7 yerde yangın çıkmıştır, Meydanda bulunan birçok tay« yareler tahrip edilmiştir. Garp cephesinde 80 düşman tayyaresi düşürülmüştür. Genç bir tayyareci Toz başına 8 tayyare düşürmüştür. 14 tayyaremiz üslerine avdet etmemiş# İhracatımız nisan ayında en yüksek haddini İlin Nisanda 10,037,000 liralık ihracat, 6,741,000 liralık ithalât yaptık 7158 tona, fasulye ihracatının 209 tondan 2000 tonu, balık ihracatının 1440 tondan 3856 tona ve yumurta ihracatının da 6öL tondan 1132 tonn çıktığı anlağılır. :atımızm o memleketlere göre seyri tetkik edilines bilhassa İtalyanın mabsule lerimize en büyük bir mahreç teşkil et- mekle olduğu ve bu memlekete yapılan harbin başladığı 1086 senesi eylülünden | ihracatın her ay muntazaman tezayüt 1940 senesi mart nihayeline kadar ayda | ederek nisan ayında umum ihracatımızın Ankara 20 — Ticaret Vekâleti mizin üshasındaki vasati olarak yapılan 6 milyon liralık it- | yüzde 35 ine kadar yükseldiği görülmek- tür bülteninin mayıs Bi kamları nazaran nisan ayındaki e tamız 10,057000 lira ve İthaldtımız da 6141000 llrayı bulmuştur. Bu vaziyete nazaran ihranatımız 1080 senesindenberi nlaan aylarında kaydedilen ihracatın en yüksek rakamını bulmuş, ithalâtımız is0 balâta nazaran 700 bin liralık bir tezayüt | tedir. Italyadan sonra İhracat bakımın» arsetmiştir. dan İngiltere ve Fransa yüzde 25 ile ikinel ati arayı muhafaza etmekle ve Almanyanın İhracat vaziyeti hissesi de yüzde 6 ya kadar inmiş bulun- Nisan syındaki ihracatımızın yüzde 17 si- maktadır. mi tütün, yüzde 17 sini hububat ve bakli- yat, yüzde 12 sini zeytinyağı, yüzde 12 gi- pi muhtelif meyvalar, yüzde 10 unu men- sucat ham maddeleri, yüzde 8 ini balik ve yumurta gibi hayvani gıda maddeleri, yüzde 4 ünü madenler ve yüzde 3 ünüde deriler teşkil etmiştir. Bilhase zeytinyağı, fasulye, balık, yu- murtü ve kendir ihracatımızda mühim bir Makişat kaydedildiği görülmektedir. Meş- kür maddeler ihracatında kıymet itibari- le kaydedilen teriffüler her ne kadar kıs- men flat yükselmelerinden ileri gelmişse de ihracat miktarlarında görülen artış bilhassa şayanı dikkattir. 199 senesi ni. #un ayındaki ihracat miktarları mukayese eöllince zeytinyağı ihracatının 610 tondan Bütçe müzakeresi Meclis günde iki defa toplanacak Ankara 21 (Telefonla) — Büyük | Millet Meclisi yeni yıl bütçe projesini pazarsi gününden iiberen görüşmeğe | ayıracakmış başlıyacaktır lüzakerelerin devam et | > a tiği müddetçe meclis sebah ve akşam ikl | Bi ai dğrandığine göre, Ne defn toplanacaktır. man siyasi mahfilleri, ilerlemenin mağ- Bütçe encümeni tarafından Milli Mü- | Ib etmek için kâfi gelmediğini o derece dafaa mükellefiyeti kanununa tevfikan | iyi bilmekte ve Fransada enerji kalkınma- İthalât vaziyeti Nisan ayındaki ithalâtımızın yüzde 27 #i* ni makineler, demir ve muhtelif madeni eşya, yüzde 21 ini mensucat, İplikler ve deriler gibi giyim eşyası ve yüzde 16 sını da mayi mahrukat teşkil etmiştir. İlhalâtımızm. memleketlere göre seyri tetkik edilince mütfefik devletlerden ya» piki ze itballtın muntazaman artarak ni- ayında yüzde 10 a kadar yükselmek suretile birine #raya geçtiği ve bunu ta- kiben yüzde 17 ile Balkanların, yüzde 16 ile İtalyanın, yüzde 14 ile Amerikanın gel- diği görülmektedir. Mart ayında yüzde 23 olan Almanyanın hissesi son ayda yüzde 10 a kadar inmiş bulunmaktadır. Alman siyasetinin yeni plânı iFransa ve Belçikaya münferit sulh teklifiyle İngiltereden Terre - Neuve gönüllüleri bir İngiliz limanına geldiler Londra 20 (A.A.) — Terre - Neuve gönüllülerinden mürekkep altıncı kafile dün bir İngiliz limanına dahil olmuştur. Bir Ingiliz muhribi karaya oturdu Mürettebattan dört kişi öldü Londra 20 (A.A) — Amirallık da iresi, Whitley adındaki İngiliz torpido muhribinin bombalar isabetile hasara uğrıyarak karaya oturduğunu bildir- mektedir, Mürettebattan 4 kişi telef #lk defn olarak müvazenei umumiye ke- | Min ve ey e ii i lmmlebi mesin! o derece tesiri altında MP j Dununa bir madde ilâve edilmiştir. Bu | Korunmaktadır Ki yeniden müttefikleri madde ile 940 da mübayaa edilecek hay- | biribirinden ayırmak teşebbileleri takti- vanlarla motörlü vasıtaların fatleri tes- | gine dönmüşlerdir. İleri hareketlerinden bit edilmektedir. acele istifade mecburiyetinde bulundukla- nı için, bu mahfiller zannediyor ki, Fran- Sanayi müesseseleri hafta | sa ve Belçikaya bir münferld sulh tekini li yapmakiz Almanya, belki de gayesine var- tatilinden istisna edildiler | Yat Aman Ankara 20 — Türkiyedeki bütün | © Bu hayali hama iştirak etmiyon Alman sanayi müesseselerinin hafta tatilin. danhığ Mm e ığa Alman harleiyesince den istisna edilmeleri kararlaştırl. | tön yransız enerjilerinin azami bir gay- mmtır. Fet halinde harp üzerinde en şiddetli bir Sürette teksifi demek olduğunu gizleme" mektedir. Vaziyeti daha salim bir surette görme- ğe mütemayli makul kimseler hariç tu- tulursa, nazi mahfilleri, Belçika ve Fran- sayı bitirivermekte sabırsızlık göstermek- tedir. Fransanın Paris üzerine yapılan taar- Kuzu iki defa kırdığı eski harbi görmemiş olan nazi partisi genç unsurları bu harp- ten çıkan dersleri unutarak, Pransa ve Bel | sanmaktadır. Pariste gazeteler iki sahife Paris 20 (A.A.) — Bu sabahki gaze“ telerde şu haber okunmuştur: Paris Mat Buat sendikası kararile, gazeteler 21 max yıstan itibaren 2 e olarak çıkacaktır. Avustralya bir fırka daha | kuruyor Camberra 20 (A.A) — Avustraly& 'Başvekili, kabinenin 7 nel bir Avus“ tralya fırkasının teşkiline karar, ver olmuştur. Bir Alman harp gemisi batti ener ef manaya e apn biadet» gazetesinin Gothenburgtaki | Bel$ika kral lo Fransayâ muhabiri, Alman olduğu zannedilen geliyor bir harp gemisinin dün bir intilâk ne ticesinde Honoe açığında batmış ol- ğunu bildirmektedir. Geminin bir mayna çarptığı tahmin ediliyor, Havre'dan verilen bir habere göre, Bel çika kral ailesin yakında Sante Ad“ rene'e gelmesi beklendiğini bildirmekie” Paris 20 (AA) — Reüter ağn l