20 Mayıs 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Dün Geceki ve Bu Sabahki Eaberler Son dakika Bu sabahki askeri vaziyet En şiddetli muharebe Saint Ouentin'in şimalinde oluyor Almanların maksadı Amiens'e ilerilemek ve Somme'de nihai bir muharebe vermektir AKŞAM Milli Şef Dün Atatürkün kabrini ziyaret etti Ankara 10 — Mil Şef İsmet İnönü İdman şenliklerini müteakib yanın- 4a Büyük Millet Meclisi reisi, Baş- vekil ve diğer vekiller bulunduğu hal- de Atatürkün kabrini ziyaret etmişler ve bir çelenk koymuşlardır. Amerikanın Yakın Şarkla alâkası artıyor Paris 20 — yransanın şimalindeki vasiyet vahametini kaybetmemiştir. Fakat geçen Balkanlar ve Yakın Şark için kuvvetlendirmektedir. ber gün müttefiklerin mukavemtini er egg erçel Birinci mun- taarruzunun taka, şarkla Maginot hattının müntehasını teşkil eden Montmedy'den Alsne'in mecfasinı takip ederek Laonun garbine uzamaktadır. Bu mıntakada mevzii muharebeler olmuş- tur. Almanlar, Sedan mıntakasında yaptıkları son taarruzlarda muvaffak olamadıkları ei- hetle, buralarını tahkime başlamuşlrdır. İkinci mıntaka, Laonun garbinden Saint - Gulntin'e kadar imtidad ediyor. Bu mmn- takada bir karışıktır. Bu mıntakada ©e- bahsedilemez. vaziyet reyan etmekte olan müuharebeler, bilhassa Saint - Çuintinin şimal! şerkisinde çok şiddetlidir. Düşmanın stratejik plânı açıkça anlaşılmakladır. Almanlar, her ne pahasına AAmlense ilerilemek olursa olsun Saint - Güentinden istiyorlar, Hitlerin hedefi Somme'de fırkalarını yığarak nihal bir meydan muharebesi vermektir. Müttefiklerin Belçika ordusuna yardım için Belçikaya gönderdikleri kuvvetlerin sira» tejik risatı, muntazam bir şekilde devam ediyor. Alman zayiatı müthiş Bazı sahalarda Alman cesetleri bir buçuk metreye yükselmiş Londra 19 — Sambre ile Olse arasındaki kanal boyunda muharebe çid- bu cesedlerin üzerinden aşmaktadırlar. Fransızlar, Alman kıtaatına karşı Weri hatlara sevkettikleri binlerce 7,5 santimetrelik toplarla çok yakın mesö- #felerden ateş açmakta, bu topların faaliyeti düşmana müthiş zayiat verdir- mektedir. Liğge ve Namur kaleleri civarı Alman cesedlerile dolu Londra 19 (A.4.) — Londra radyosu saat 19 daki neşriyatında Liöge ve Namur kalelerinin sıkı bombardımanlara rağmen mukavemet etmekte oldu- ğunu bildirmektedir, Kalenin civarı Alman cesedlerile doludur. Alman tayyarelerinin İngiltereye akını bu gece İngiltereye yaklaşmak teşebbüsünde bulun- 'karşılanmışlardır. Henüz mütemmim tafxlât alm- Londra 20 — Düşman tayyareleri, muşlar ve şiddetli bir topçu nteşile marraşlar, Belçikanın Eupen ve Malmedy bölgeleri Almanyaya ilhak edildi B. Hitler Hollandaya da bir komiser tayin etti Berlin 10 (A.A.) — B. Hitler tarafından imza edilen bir kararname Bek | çika hududunda kâin Eupen, Malmedy ve Meoresnet bölgelerini Almanyaya | hak etmektedir. Bu mıntakalar Ren vilâyetine tâbi olacaklardır. D. N. B. ajansı, B. Hitlerin Avusturyadaki nazi partisinin eski şeli olan Beyss İnguart'ı Hollandada işgal edilen mıntakaların komiserliğine tayin et- miş olduğunu bildirmektedir. Hollandadaki tahribat Paris 19 — Almanların Hollandada yaptıkları tahribata dair tafellât gelmektedir. Alman tayyareleri Rotterdam fzerine 1500 metre irtifadan bin kiloluk bombalar atmışlardır. Bu bombalar karaya düştükten bir müddet sonra bin kişi tahmin edilmektedir. tadır, Şehrin üçte biri tahrib edilmiştir. İnsanca zayiat 100 Eski Macar Başvekili bir beyanname neşretti “Macaristanın yeri, tecavüze karşı koymak için Tuna ve Balkan meleri yanındadır, diyor Londra 19 (A.A.) — 1918 mütare- kesi esnasında Macaristan Başvekili olan ve şimdi siyasi mülteci sıfatile İngiltere- de bulunan Kont Mişel Karolyi dün bir beyanname neşrederek bilhassa (şöyle demiştir: 1919 da sulh şartlarının kabul edile- miyeceği kanaatinde olduğum için istifa attim, Bununla beraber bütün Tuna mil- İetleri için pek tehlikeli olan bu saatte herkesin mütecavize karşı birleşmesi lâ- Alman tayyareleri Ostende'i bombardıman ettiler Belçikada bir mahal 19 (AA.) — Alman tayyereleri cumayı cumartesi- ye bağlıyan gece ve cumartesi sabahi id; Fransız ordularile müttefikle- rinin medeniyetin istikbali için çarpışık- larını kaydettikten sonra Kont Karolyi netice olarak şöyle demektedir: «Mem- leketlerinin istikbalini nazi Almanyasına teslim etmek istemiyen Macarların yeri tecavüze karşı koymak için hazırlanmış olan Tuna ve Balkan milletlerinin yanın. dadır. Avrupanın müstakbel hürriyeti an» cak bu suretle müdafaa edilebilir.» Emir Abdullahın Türkiye ziyareti Amman 19 (AA) — Havas ajansı bil- diriyor: Kudüsteki Türkiye, İran ve Irak konsolosları bugün öğle yemeğinde Mave- râyıerdün Başvekilinin misafiri “olmuşlar ve Emir Abdullahin 23 mayısta Türkiyeye yapacağı ziyarete aid teferruat tesbit edil- Türkiyeye bir deniz ataşesi gelecek Kahire 19 (A. A.) — Havas ajansı bildiriyor: Amerika hükümeti yakında Yakın Şark ve Balkanlar için bir deniz ataşesi tayin edecektir. Bu ataşe Türki- yede oturacak ve zaman zaman doğu Akdenizimin muhtekif memleketlerine 48- yahat edecektir. Yugoslavya hazır İcab ederse her avuç topra- ğını müdafaa edecek Yugoslavyada Dalmaçyanın merkezi Split şehrinde çıkan La voix du Littoral (Sahilin Sesi) gazetesi o Yugoslavyanm tamamiyetini tehdit eden tehlikelerden bahisle bir makale neşretmiştir. Bu ma- kalede deniliyor ki: «Dalmaçyanın büyük ve hakiki vatan- perverliği son günlerde hissiyatını izhar etti. Avropada büyük hâdiseler olur, milletler harbin fecayiine maruz kalırlar- ken Dalmanlar topraklarını ve vatanla- rını müdafaaya müttehiden hazır olduk- Tarımı göstermişlerdir Şimdi bütün siyasi ibtlâflar zail olmuştur. Aramızda hiçbir aynılık yoktur. Şu sırada gözlerimiz da- ha yüksek bir hedefe dikilmiştir: hükü- mietitnizin Serik1A vE seybestiri. Hemen bütün memleketler ihtiyat tedbirleri aldılar. Yugoslavya da buna müracaat etmeğe mecbur oldu. Son gün- lerde Başvekil ve Başvekil muavininin yaptıkları beyanattan da anlaşıldığı vec- hile Yuyoslavya bitaraftır, komşularile ve diğer bütün memleketlerle samimi surette dostluk münasebatı devam etti- riyor. Başkalarından hiçbir şey istemi- yor, fakat ecdadımızın ve babalarımızın gösterdikleri gibi icabında her avuç toprağımızı insanlığın fevkinde kah- ramanlıkla müdafaa edecektir. Biz, Yugoslavyanın sahil milleti etra- fnızda olan bitenleri pekâlâ biliyoruz. Bu sırada en mühim ve en ulvi şey bü- rın krala ve hükümete kar- tamamen bilmeleri ve icap edince bunu göstermeğe hazır olmaları dır.> Beşinci kolon nedir ? Bu tabir İspanya dahili mu- harebesinden kalmıştır Paris 19 — Yeni Dahiliye Nazırı B. Mandel bilhassa memleket dahilinde beşinci kolon ile mücadele için şiddetli tedbirler alacaktır, Bu münasebetle son günlerde her taralta sık sık zikri geçen beşinci kolonun ne olduğuna dair şu ma- lâmat veriliyor: İspanyada dahili harp esnasında 936 birinciteşrininde Franko kuvvetleri dört koldan Madrit üzerine yürüyorlardı. O zaman Madrit şehrinde, müdafan kuv- vetlerini arkadan vurmak için tertibat alanlar olduğu ve bunların harekete ha» zır bulunduğu meydana çıkarılmıştı, Bunlara beşinci kolon namı verilmişti. O zamandanberi beşinci kolon orduyu arkadan vurmak için yapılan tertibata âlem olmuştur, Her tarafta tedbir alınıyor Londra 19 — Yuzoslavyada Paraşüt» gülere ve memleket dahilinde hâdiseler çıkarmak istiyenlere karşı bir müstahfaz kıta teşkil edilmektedir. İsveçte de bu münasebetle tertibat alınmış ve 50 bin kişilik bir kuvvet hazırlanmıştır, İngiltere de bütün resmi binalarda beşinci kolona ve paraşütçülere karşı tedbir alınmıştır. Bu binalar muhafaza altında bulundurulmakta, vesikası olmı- yanlar içeri girememektedir. Otomobil. ler sık sık kontrol ediliyor. İkbal vapuru karaya oturdu Barzilây kumpanyasına sid İkbal var puru dün Boğazda Umuryerinde ka oturmuş, gece geç vakit kendi veaaiti ile Kont Ciano, bir nutuk söyledi | Mussolini parolayı verir vermez, Italyanın harekete geçeceğini ilâve etti Rama 20 — Kont Clano Milânoda bir nutuk söylemiş ve demiştir ki: «Arkadaşlar, Duçe namına yapılan bu içtima kimsenin gözünden kaçmayan bir ehemmiyeti vardır. Avrupanın ve dünyanın mukadderatını değiştiren hâdiseler cereyan ederken İtalya müteyakkız duruyor. İtalya, bu hâdiselere likayıd kalamaz. Roma sözü- Dü söylemeli ve söyliyecektir. Bu feragat ve iman zihniyeti ile yeni vazifeleri karşılaya» cağız. Bu vazifenin ne olduğunu benim kadar siz de bilirsiniz. Bu vazifeyi, İtalyanın ha- vada, denizde ve karada hâkim devlet sıfatı, en nihayet haklı ve meşru oldukları ei- belle tatmin edilecek olan mütalâbatı ve İtalyanın prestijini yüksek tutmak hususun- daki azmı, taahhüdlerimize ve en büyük mukadderatımıza olan sadakatimiz tahmil ediyor. Hiç kimse benden daha fazla söylememi beklememeli, Duçe, karar verdiği dakika» da parolayı verecektir. Duçe bu parolayı verirse ve verdiği zaman hepimiz ön safta bu- Yunacağız.» Londra 19 (A.A) — Pazar gazete leri, İtalyanın kuvvetli Alman tazyikine rağmen harp dışında kalmak siyasetine devam edeceği kanaatindedirler. Observer gazetesi, Mussolininin hattı hareketini tesbit edecek âmilleri sayıyor: Ezcümle Vatikanın hattı hareekti, B. Rooseveltin battı hareketi ve İtalyan milletinin harbi sevmemesi. Diğer cihetten Mussolini Alman zafe- rine kani değildir. Duçenin şimdilik siya- setinde cezri bir değişiklik tasavvur etme- 'diği intiba: İtalyan hükümet merkezinde gerişlemektedir. Fakat İtalyanın bugün- kü hattı hareketi Alplardaki Fransiz ki- taatını hareketsiz bırakmakta, Yakın Şarktaki Weyguhd ve Wavel ordularını tutmakta ve İngiliz filosunu da Akdeniz- de alert halinde bulundurmaktadır. Augustus transatlantiği Ak- denizde tenezzühe çıktı Cenova 19 — Augustus transatlantiği 1500 yolcu ile Akdenizde tenezzüh se- yahatine çıkmıştır. Vapur, muhtelif İi- manlara uğradıktan sonra Triyesteye gi- decek ve yolcularını oraya çıkaracaktır. Augustus Triyesteden cenubi Amerika» ya hareket edecektir. Harp tebli$sleri Fransızlar Montmedy mıntakasında şiddetli hücumları püskürterek düşmana büyük zayiat verdirdiler İngiliz tayyareleri düşman yiyecek kollarını kurşundan geçirdi Paris 19 (A.A) —19 mays sabah tebliği: Muharebe ayni bölgede ayni şid- detle devam etmektedir. Tayyarelerimiz, gece düşman gerisinde bombardımanla- rına devam etmişlerdir. Paris 19 (A. A.) — 19 mayıs akşam tebliği: Başlıca omuharebeler Saint - Ouentin'in doğu - şimal bölgesinde ce- reyan etmektedir. Kıtaatımız burada düşmana şiddetli bir mukavemet göster- mektedir. Montmedy mıntakasında şiddetli hü- cumları düşmana büyük za- yint verdirdik. Çok mühim hava faaliyetleri kayde- dilmiştir. Avcı tayyarelerimiz ve dafi toplarımız düşman bombardıman tayya- relerine karşı koyarak çok ağır zayiat verdirmiştir. Ezcümle 15 tayyareden mürekkep bir düşman grupu mevcudunun üçte ikisini kaybetmiştir. Amerikanın tedbirleri Otomobil fabrikaları askeri fabrikalar haline getiriliyor Vaşington 19 (A.A.) — Detroit oto- mobil fabrikaları, büyük askeri fabrika lar haline ifrağ edilmek üzere tesisatlar rını genişletmektedirler. Kayseri şehir klübü açıldı Kayseri 19 (Telefonla) — Kayseri münevver zümresini çatısı altında üzere kurulan şehir klübü Bugün “Vali B. Şefik Soyerin bir nutkiyle açılmıştır. Klüp Kayseri iç- timal hayatında bir çok ihtiyaçlara cevap verecek modern bir müessesedir. Amerika müttefiklere kendi tayyarelerini verecek mi? Vaşington 19 Reisicümhur B. Roosevelt müttefikler tarafından sipariş edilen 4000 tayyarenin biran evvel tes- İimini temin etmek için tedbir alacaktır. Diğer taraftan Amerika ordusundaki tayyarelerden bir kısmının o müttefiklere bunlar verilmesi ve yeni yaj ele 20 Mayıs 1940 dün harpçu | Büt 19 (A.A) — Foküs kabili sindeki değişiklik İtalyan mahfillerinde Fimöndeki Yeriyeili;. naskehise işarek olalla bepaber düşmez iilâdeni kım 9 işik külün Fiona eoeriinisi ileri sürmek © İğ hommekpilali Sine de bir Depe GMLEK telâkki edilmektedir. Bu hissiyat faşist saakbpaksa de bilvamka iinde siliyor. Son günlerde müttefiklerin Alman sal gınına mukavemet edemiyeceklerini id- dia eden matbuat bugün muharebenin başlıca safhaları hakkında tefsiratta bu- lunurken son sözün henüz söylenmiş ol- madığını ihsas eylemektedir. İsviçre gazeteleri İtalyanın anlayışını takdir ediyorlar Bem 19 (A.A) — İsviçre gazeteleri beynelmilel vaziyetin bu vahim anında İtalyanın İsviçrenin tavrı hareketine kar- pi gösterdiği anlayıştan dolayı büyük bir memnuniyet izhar etmektedirler. «Journal de Genevex bitaraflığın İs viçre için hareketsiz bir gevşeklik aki- desi olmadığının İtalyada anlaşılmış ol- duğunu yazmakta ve İsviçrenin bu bita- raflığı bütün enerjilerini sarfederek mü- dafaa edeceği ilâve edilmektedir , İngiliz tebliğleri Londra 19 (AA) — İngiliz umumi ka- rargâhının tebliği: Dün İngiliz cephesi düşmanın kuvvetli tazyikine karşı şiddet- le müküyemet etmiş ve tutunmuştur. Londra 10 (AA) — Hava Nezaretinin tebliği: Namur'un bati - şimal bölgesinde tayyarelerimiz cuma gecesi ilerleyen düş- man kollarınm kullandıkları şase ve des miryolları üzerine taarruzlar yapmışlardır. Demiryolu hasara uğratılmış, köprülere bombalar isabet ettirilmiştir. Tayyareleri- mir, tayyare meydanların bombardıman etmiş se mühim yiyecek kollarını kurşun» dan geçirmiştir. Muharebe meydanı üzee rinde şiddetli bir hava faaliyeti cereyam etmektedir. Bergen üzerinde Blenhelm tayyareleri bir Messersehmidt 110 tayyaresi düşürmüş” lerdir, Bu tayyarenin dağlık bir bölgede yere düştüğü görülmüştür. ii denizinde devriye vazifesini gö- kuvvetlerine mensub Hudson tağrareleri ticaret gemilerinden mürekkeb bir kafileyi bombardıman etmiştir. Bİ? düşman vapuru hasara uğramıştır. Amerikada z zelzele Birçok KeklAP ii yıkıldı, 5 ölür 60 yaralı var Nevyork 19 — Kaliforniya sahillerin” deki adalarda şiddetli zelzeleler olmu# tur. Zelzele saat 3,36 ile 9,16 arasınd muhtelif fasılalarla devem etmiştir. Bİ gok binalar yıkılmıştır. 5 ölü, otuzu aöf olmak üzere 60 yaralı vardır. Zarar v8 ziyan 100 bin dolardan fazladır, Alman radyosunun haberlerini tekzib Paris 19 (A.A) — Salühiyetter #4 | keri mahafillerde şimdi esreyam etmekti) olan askeri harekât hakkında Alm” propaganda servisleri taralından dün“ ya yayılan bütün yalan haberleri tek etmenin lüzumsuz olduğu beyan mektedir. Ayni mahfillerde, Alman yosunun işrab ettiği veçhile Ouentin, Soissons ve Laon'un