19 Mayıs 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3
19 Mayıs 1940 AKŞAMDAN AKŞAMA Almanyanın kuvvetleri hadsiz, hududsuz mudur? « — Bu Almanyanınki de ne kuvvet, "ne satvet, ne dehşet?» diye, soğukkan- klığını kaybeden insanlar dünyanın birçok yerlerinde hayrette kalıyorlar- dır. Cidden görünüş öyle: ii 1 — Garp cephesinde yaman yetlerle harbediyor, Bir rivayele gö- re yalnız Belçikada 1,800,000 kişi var- pi 6 2 — Norveçe epeyce kuvvetler ge girdi. Çarpışıyor. i 3 — İsviçre hududunda azim tahşi- dat yapıyor (muş). 4 — Balkanları tehdid edici bir va- giyet takınıyor (muş). Öyle ki Re- manya tedbirler alıyor. Yugoslavya, 700,000 kişilik ordusunu bhududda aleste bulunduruyor. 5 — Brenner geçidinden İtalyaya külliyetli miktarda tank ve malzeme yolluyor (muş). Arkadan da Asker gidecek (miş). 6 — İstilâ ettiği Çekoslovakya, Po- Tonya, Danimarka, Avusturya, cenubi Norveç. Hollanda, şarki Belçika gibi yerlerde muhafız kuvvetler bulundur- mak mecburiyetinde, 7 — Bizzat nefsi Almanyayı da boş bırakmak olmaz . 8 — Eeee, bugünkü günde Ruslarla Ara İyi amma, yarına güven olur mu?... 9 — Ayni felsefe ile, he olur ne ol maz şu aziz müllefik İtalya tarafını da tamamile mühmel koymamalı. 19 — Şarki Prusyada İsveçe müte- veccih tahşidat da yapılıyor (muş). Görülüyor ki on yerde on işe asker lâzım, Bunlardan 1, 2, 6, 7, $ numara İle zikrettiklerimiz emri vâki, yahut Yaruretlerdir. Münakaşa kabul eder, Sugötürür gibi değil, Ancak 9 numara Şimdilik yan çizilir, Fakat 3, 4, 5, 10 mumaralardaki gürültüler? Bunlara Pabuç bırakmak, 1940 mayısının ş6- Miİti ortasında kârı akil mıdır? Yani ya, bütün bu İşleri kıvırdığı €s- hada, hele haftalarca, aylarca devam €deceği sanılan ve neticesinde akıbe- $i taayyün edecek olan bir meydan mu- harebesine girişmişken, ayni zaman- dn İsviçreye, Balkanlara saldırabile- cek, İtalya üzerinden Fransaya sevki- yat yapabilecek, İsveçi de Norveç gibi İsliylâ edebilecek midir? Bu kudret ve ihtişama inanmak bi- Yaz güçtür. Çünkü Almanyanın — kuvvetli bir orduya sahip olduğunu tasdik etmekle beraber — anha min- ha 35 kolorduya sahip olduğunu da Yoruz. Bu da eski tabirle «kenzi Miyülna» değildir. Diyelim ki bir cin- Met havasına uyup İnsanları turp &İbi harcasmlar ama, — başta pet ol — bir takım iptidai mevad mah- ud... Gârptaki «yâ herru yâ merrüs bunlar tükeniyor. ae sarp taarruzunun ne şekilde ol ğunu, gözlerimizle görmüş gibi öğ- Teniyoruz: Canlarmı dişlerine takmış- : (İngiliz radyosuna göre:) bire Bi üç geliyorlar. Zaylata aldırmı- sağda İlle kırmak, ileri geçmek az- çap slekdaşlarımın tahminleri boş > farkındayım. Fakat dayana- ön” ben de bir tahmin yapacağım. Eliyor ki, yukarıda 3, 4, 5, 10 umarada zikrettiğim patırdılar, müt- tikleri o istikametlerde kuvvet bu- Yak urtmağa has «lam! tam!» lardır. Bajı,, © İsviçreye göçecekleri, ne mlara inecekleri ne İsveçe sal acakları, nede İtalyaya muavin la Yollıyacakları var... Son koz Ts ! — koz beyini — Belçikadan Pa- üzerine oynuyorlar. Hani eski mu- Bay, lerin hikâyelerini okuruz ya: müdhiş hareketler &ibi gösterip diğer nok- ne yoksa yığarlarmış. de öyle oluyor. İsviçre cephesin- ey uma ve şimaldeki: Kuru Üz ğa beraber, diğer old. bu ka akar tüm tim e, b ma t her halde, , cenuba doğru Al e simdilik aklın kax $€y olmasa gerektir. Gel- zayıflamış, zede- e ER, İİ a alin Armatörler arasında ihtildf yok Armatörler, Denizyollarının kömürlerini nakledecekler Türk limanları arasında yapılacak nak- liyatın tek merkezden İdare edilmesi için armatörler birliği ile Vekâlet arasında yar pılan temaslar müsbet neticeye varmıştır. Münakalât Vekâleti, armatörler heyetine, böyle bir teşebbüsün Türk vapurculuğu için iyi netice vereceğinin ümid edildiğini bildirdiğinden heyet, şehrimize döner dön- mez, buradaki armalörlere vaziyeti izahı etmiştir. Armatörler arasında İhtiâf çık- tığı yolunda bazı gazetelerde yer bulan haberler asılsızdır. Bütün armatörler nak- Miyatın tek merkezden İdaresini esas İti- barile kabul ettiklerinden filliyata geçil- miştir, İlk iş olarak armatörler birliği, Denizyollarının ihrakiye nakliyatını teah- hüd etmeğe teşebbüs etmiştir. Denizyolla- rının senelik kömür nakliyatı 200,000 ton- dur, Her sene, Denizyolları idaresi, bu iş için münakasa açardı. Üzerine ihale edi- len firma, kendi hususi vastalarlle hav- zadan kömür mecburiyetinde Adi. Bu sene bu İş, Sosyete şileplen alınan Krom vapurunun da iştirakile ve tamamen armatörler birliği tarafından sevk ve ida- re edilecektir. Kömür nakliyatına hâziran- dan itibaren başlanacaktır. Rıhtım hamallarının 16 bin lirası Rıhtım hamallarının, rıhtım arabacıla- rından alacaklı oldukları 18 bin liranın dağıtılmasına başlanmıştır. Bu para, vilâ- yette memuru mahsus vasıtasile tevzi edil- mektedir, Kurtuluşta cerh Seyyar satıcı Hüsnü, rekabet yüzünden Azizi bıçakladı Kurtuluşta dün öğleden #onra ağır bir vakası olmuştur. Seyyar pazar- larda satıcılık yapan Hüsmü ve Aziz isim- lerinde iki kişi muhtelif yerlerde rekabet yüzündn biribirlerile daima kavga etmek- tedirler, Bu iki rakip dün de Kurtuluş pa- tutuşmuşlardır. Bu münukaşa büyümüş ve bir aralık Hüsnü büyük bir bıçak çekerek Azizin üzerine atilmiş ve boynundan chem- miyetli surette yaralamıştar. Vakaya el koyan polis yaralıyı basta- neye kaldırmış, carih Hüsnü yakalanarak hakkında kanuni takibata başlanmıştar. Donanma kumandanı Donanma kumandanı amiral Şükrü Okan, dün, vilâyette Vali ve Belediye Reisi B. Lüt- fi Kırdar ziyaret eteniştir. Bir kayık battı İngiliz bandıralı Kavalla vapuru, Kuru- çeşme önlerinde manevra yaparken rıhtı- ma yanaşmuş olan Osman Şişmana aid 2) tonluk Bereket Hayriye kayığına çarparak tarmıştır. Batan kayık bir römorkör vası- tasile Halice getirilmiştir... Yangın başlangıcı Dün akşam üzeri Osmanbeyde madam Vartanoşun evinin bacası tutuşmuşsa da derhal yetişen Wsfaiye tarafından söndürül- müştür. 15 Kız kaçırma fi'linden suçlu Halim beraet etti Bakırköyüne tâbi Esenler köyünde Şaba- nin kızı Eminenin eyine girerek saçların- dan sürüklemek suretile zorla kaçırmağa maznun Halim Demirin mev- kuften muhakemesi dün ikinci ağır ceza mahkemesinde bitirilmiştir. Yapıları muha- keme sonunda Halim Demirin zorla Emi- nenin evine girdiği ve kendisini kaçırmağa kalkıştığı sabit olmayıp bunların evvelden sevişip beraberce kaçmağa Karar verdikleri ve Halim btomobil ile kapının önüne geld!- Zi sırada Etalnenin e civarda mahalle çocuk- larını görünce kaçmaktan vazgeçliği anla- şıldığından bu işte suçu görülmeyen Halim Demirin beraetine ve başka bir süçlan mevkuf bulunmadığı takdirde derhal ser. bes bırakılmasına karar verilmiştir. Un stoku İstanbul - değirmeneileri, dün, vilâyette toplanarak şehrin un stokunu görüşmüş- lerdir. Toplantıya Vali ve Belediye Relsi B. Lütfi Kırdar riyaset etmiştir. Bu top- lantıda Belediye iktismd müdürü B. Saffet de hasir bulunmuştur. Devairde yaz saati 1 hazirandan itibaren şehrimizdeki res- mi dalrelerde yaz nlesai santi tatbik edi- iecektir. Yaz mesul saati eylül ortalarına kada, lenmiş olarak geleceklerdir. Bu yıp- ranmışlara, Yugoslav ordusunun te- tikteki 700,000 insanı ve diğer Bal-” kanlılar kolay lokma olmıyacaklardır. Bunun aksini düşünmek Cermen milletini, bizat kendinin ta- savvur etiği gibi — fevkalbeşer ve biz- lerin arşınlarımızla ölçülmez bir şey telâkki etmek olur. Fakat hayır! Her şeyin bir haddi vardır. Ve hâd — baş- ka yere lüzum kalmadan — garp cephesinde bildirilecektir. Benim de tahminim, mingayri haddin, budur. 4Vâ - Nü) | | Ee Haklı şikâyetler Çiroz kurutulan yerler Kadıköyde oturan bir okuyucumuz yazıyor: «Havalar istndı. Her sene bu Mmev- simde İstanbulun mutad semtlerinde çiron kurutulur. Buna kimsenin bir gey söylemeğe hakkı yoktur. Halbuki bu yıl, bazı kimseler, Moda, Kalamış ve Kadıköyün mutena yerlerinde çiroğ kurutmağa başlamışlardır. Bu yüzden o canım yerleri, ağır keskin bir balık kokusu kaplamış bulunmaktadır. Ra- hatsız oluyoruz ve kimseye derdimizi anlatamıyoruz. Lütfen alkadarların nazarı dikkatini celbetmenisi dileriz.» Ticaret Vekili geldi Ticaret Vekili B, Nuxmi Topçuoğlu, dün, Ankaradan şehrimize gelmiştir. Vekilin bu seyahati hususi mahiyette olmakla beraber, şehrimizde kalacağı müddet zarfında, alâ- kadarlarla temas ederek ticaret âlemimizin Müyaçlarım bakkak adde İzmire gideceği söylenmektedir. Çuval tedarikinde çekilen müşküller İhracat mevsiminin başlamak üzere ol- ması dolayısile ihrnent tacirleri, çuval te- darikinde sıkıntı çekiyorlar. Mesele Ticarek Vekületine yazılmış, ve Vekâlet de şehri- eden kolaylıkların çuval ve kanaviçe itha- lât birliğinden esirgenmemesini emretmişti. Açılan akredizi! ile yakında büyük bir parti guval getirilebileceği ümid edilmektedir. Çuval ithalâtçıları yarın topisnarak bu işi tekrar mürakere edeceklerdir. Demir hırsızı Vefada Kırkçeşme civarında bir evin önünden demir çalarken sabıkalı hunazlardan Haltd dün Sultanahmed üçün- cü sulh ceza mahkemesinde muhakeme edilmiştir. Halid mahkemede suçunu Itiraf ederek: — Parasız kalmıştım, Evin önünden g8- çerken bu demiri gördüm ve aldım. Demiri çalmadım. Sokakta duruyordu. Demiştir. Mahkeme, Halidin üç buçuk ay hapelne karar vermiştir. Dünkü ihracat Dün, altı saat zarfında 139,775 liralık ih- rTacat yapılmıştır. Altı sani zarfında bu kadar kabarık bir yekün tutan Ihracat hı yeketi, piyasada ümid uyandırmıştır. Dün- kü ihracat oşyası arasında fin- dık, tfük; taze torik; Almanyaya ayçiçeği Küsbesi, susam; Romanyaya susam, çiroz, 100 bin façı buzlu dai Amerikaya barsax ve deri satılmış- Bursanın imar plânı ikmal edildi ehircilik mütehassısı B. Prost, bir müd- detlenberi hazırlamakta olduğu Bursanın imar plânını ikmal etmiştir. Plân bugün- lerde Bursaya gönderilecektir. Müteakiben B. Prostun Bursaya gitmesi kararlaştırıı- mıştır. Diğer taraftan B. Prost, Beyoğlunun tafsilât piânını hazırlameğı başlamıştır. Evveler hazırlanan nâzım plân dahilinde Yapılacak olan Beyoğlu tafsilâç mümkün olduğu gadar süratle bitirilmesine çalışılacaktır. Taksim meydanında bayrak mahaili Belediye imar müdürlüğü, Taksim Cüm- huriyet #bidesi önünde sabit bir kürsü ile bir bayrak mahalli tesisine karar vermiş- tir. Bundan böyle bütün merasimin kürsü İle bayrak mahalli önünde yapılması ka- rarlaştırılmıştır. Bu iş için, bir iki maket bazırlanmışsa da tediiklere devam edil- mektzdir. Kitapçıların tatili Ankara caddesinde bulunan bütün ki- tapçılar dünden itibaren, her hafta cumar- tesi günleri dükkânlarımı saat on beşte ka- patmayı kararlaştırmışlardır. Dün bu ka- törin İlk tatbik günü idi. Saat on beşten sonra Ankara caddesinde açık kitapçı dük- kânı kalmamıştar. Sahte evlenme mukavelesi Şükrü adında biri, askerlikle alâkası ol- madığı halde subay elbisesi giyerek Fatima adında bir kıza kendisini subay olarak ta- nıtmak ve isminin de Bedreddin oğlu Şük- rü olduğunu Beyoğlunda bir no- terde evlenme mukavelesi yapmak suretile #ahtekârlık yapmaktan maznunen asliye ikinci ceza mahkemesinde muhakeme altı- na alınmıştar. Maznun Şükrü mahkemedeki ifadesinde kendisinin bu suçtan dolayı evvelee birinel ağır ceza mahkemesinde iki buçuk sene hapse mahküm edildiğini ve şimdi kendi- sine isnad edilen suçun da aynı suç oldu- ğunu, bundan başka bir suçu bulunmadığı: ni iddia etmiştir. Bu cihetin ağır ceza mah- kemesindeti surulmüsı için muhakeme baş- ka güne bırakılmıştır. Komiserler arasında nakiller Polis komiserleri arasında yeni bazı na- kil ve tebeddüller yapılmıştır. Pener komi- seri Muhiddin Beyoğluna, Galata komiseri Talât Patihe, Beyoğlu komiseri İsmail Hak- kı Galataya, «vii komiserlerden Bürhan, 'Necnti ve Mehmed Ali resmiye nakiadiie- rek ikisi Taksim, üçüncüsü ü merkezine, Aksaray komiseri Niyasi Sa- matyayâ Layin edilmişlerdir. ŞEHİR HABERLERİ misdeki alâkadarlara çuval ithali için icab Azgın köpek yüzünden dava Isırılan çocuk 1500 lira tazminat ve 205 lira tedavi parası istiyor Ortaköyde Enverpaşa köşkünde oturan Pekor adında bir adamın köpeği, o civar- da oturan Poldi adında bir çocuğun baca- ını ısırmış, her ne kadar çocuk tedavi edilmişse de köpeğin iardığı yerde yaralar ve ağrılar kalmıştır. Bunun üzerine köpe- gin sahibi aleyhine dava açılmıştır. Asliye ikinci ceza mahkemesinde yapi- lan muhakemede davacı Poldi, köpeğin bundan üç sene evvel kendisini ısırdığını ve aradan bü kadar zaman geçtiği ve ya- ralar tedavi edildiği halde bacağında dai- mi bir sakatlık ve ağrı kaldığını iddin etmektedir. Köpek sahibi Pekorun vekili ise bu çocuğun mahallede dalma koşup oynadığını, kışın her zaman kızak kaydi- gımnı söyliyerek bacakta daimi sakatlık ve ağrı iddiasının asılsız olduğunu İleri sür- mektedir. Dinlenen şahidler de Poldinin kışın kayak sporları yaptığını ve her za- man da mahallede koşup oynadığını söy- lemişlerdir. Bunun üzerine Poldinin vekili, Köpek ısırması zamanında çocuğun yarısını teda- vi eden Bakırköy hastanesi doktorlarından 'B. İhsan Şükrüden aldıkları raporu mah- kemeye ibraz etmiştir, Bu raporda çocuğun bacağındaki yaraların senelerce sürecek uzun bir tedaviye muhtaç olduğunu bildiri» yordu. Poldi, köpek sahibi Pokordan 1500 lira bazminat ve 205 lira da tedavi ücreti alınmasını istedi. Mahkeme evrakı tedkik etmek üzere muhakemeyi başka güne bi- Demirler geldi Bunlar hükümetin tesbit fiatler üzerinden satılacak Amerikaya ısmarlanan 6009 ton demirin son partisi de Amerikan Eksport Lâyin kumpanyasının bir vapurle Ilmanımsa gelmiştir. Bu demirler, hükümetin, tesbit ettiği fliatler üzerinden satılacaktır. Bu mlnasebetle teşkilâtlandırma umum mü- dürü B. Avni Sakman, dün, bir arkadaşımı- za şunları söylemiştir: « Evvelâ resmi ihtiyaçlar için gelen de- mirler sarfedilesektir. Gelen demirler, d6- mir ihalât birliğinin elinde bulundurula caktır. Vekâlet, demir stozu kurarnamesi- nin 14 öncü maddesi mücibinee hükümet tarafından mübayax edilecek ve alelumum satılacak demirlerin kati fiatini tesbit ot- miştir. Anadolu ajansı vasıtasile neşredi- len bu nizami fiatlerin haricinde satış yap- mak isteyenler, milli iktisadı koruma ka- hununun 32 nci maddesi mucibince ccza- landınlacaklardır. Bu fialler, Amerikadaki mübayaa flatleri üzerinden tesbit edilmiş- tir. ettiği Memleketimizden giden ecnebi artistler Düne kadar şehrimizdeki bar artistliği işini terkederek şehrimizden ecnebi mem- lekelere giden erkok ve kadınların yekün Yüz onu bulmuştur. Heroin kaçakçıları Emniyet müdürlüğü” kaçakçılık. bürosu memurları son iki gin zarfında, Mehmed, Osman, Şilrü, Hatiec isminde muhtelif heroin satıcıları yakalamış ve hepsini mah- kemeye tevdi eylemiştir. iktisadi meseleler Gümrük tarifelerinde tadilât harbe lüzumu olan ithalâta geniş bir açık kapı bırakmak... Gümrük tarifelerinde tadilât yapılacağı sırada bizim de bu esastan ayrılmamıza imkân olamıyaca- tada çıraklık eden Kaprel, bir dolap üze- rindeki elbisesini almak üzere bir iskemle üstüne çıkmış, fakat bu sırada, iskemle kaydığından kendisi; biraz ötedeki demin soba, başından çok ağır surtile yaralanmıştır. Polis, Kapreli hastaneye kaldırmıştır. Haliç id inin yeni tarifeleri Belodiye Haliç vapurları idaresi, adedini artırmak için önümüzdeki ay ba- şından itibaren tatbik edilmek üzere yeni, iki tarife hazırlamıştır. Bu tarifelerden biri âdi günlere, diğeri do pazar günlerine mahsustur, Bu yeni tarifede köprü ve Eyüp» ten sabah ve akşamları tam ihtiyacı kar- i ar. Mektep maçlarının finali Dün Galatasaray, Boğaziçini 1-0 yenerek şampiyon oldu Günlerdenberi beklenen mektep maç- larını finali dün iki finalisti, Galatasa- ray ve Boğaziçi takımları arasında Tak- sim stadında yapıldı. Stad tribünlerini dolduran büyük bir kalabalık önünde cereyan eden bu maça her iki takım en kuvvetli kadrolarile ve şu şekilde çıktılar: Galatasaray: Necmi - Ali, Talât - Abit, Halil, Mahmud - Mustafa, Aydın, Şehap. Nuri, Ahmed. Boğaziçi: Halil - Süreyya, Rahmi - Enis, Osman, Necdet - Sabri, Mustafa, | | den Şehap vasitasile yegâne gollerini Tesid, Niyazi, İsmet. Hakem: Şazi Tezcan Müsabaka 15,45 de Boğaziçinin mer- kezden yaptığı bir hücumla başladı. İlk dakikalar her iki takımın mütereddid ve birbirini deneme vaziyetindeki oyunu ile geçti, Bir senelik mesailerinin neticesini almak azmile sahaya çıkmış bulunan 22 futbolcunun maçın ehemmiyetinden ola- cak, büyük bir heyecan içinde bulun- dukları bariz bir şekilde belli olüyordu. Bütün çalışmalara rağmen ilk devre gol- süz olarak berabere bitti. İkinci devre aynı didinme ile devam etti, Her iki ta- raf oyuncuları mütenddid fırsatlar yakas ladıkları halde fazla heyecandan istifa» de edemediler ve oyunun nihayeti gel. diği zaman her iki takım birbirlerine te- fevvuk edecek olan sayıyı yapamamış vaziyette idiler. MÜSABAKA TEMDİD EDİLİYOR Oyundan evvel kararlaştırıldığı üzere müsabaka on beşer dakikadön iki devre olarak temdid edildi ve takımlar beş das kikalık bir istirahatten sonra tekrar İKar- gılaştılar. Temdidin birinci devresinde Galatasaraylılarda daha fazla canlılık gö” ze çarpıyordu. Boğaziçi rakibine nazaran daha yavaş oynuyordu. Bu fırmattan İsti- fade ederek üstünlüğü temin eden San kırmızılılar, temdidin 14 üncü dakika- sında merkezden yaptıkları bir hücumda kalecinin topu elinden kaçırması yüzün- yaptılar, Büyük tezahürata sebeb olan bu sayıdan sonra müsabaka Boğaziçinin hücumu Galatasarayın müdafaasile geçti ise de netice değişmedi ve Galatasaray» hslar 1-0 lık galebe ile mektepler şampi- Yonu oldular. Her iki takımı, bu mühim maçta sportmence hareketlerinden ve dürüst oyunlarından dolayı tebrik ederiz. İdman şenliklerine gidecek halka kolaylıklar Bugünkü 19 mayıs getiçlik bayramı mü- nasebetile Fenerbahçe ve Şeref stadiarında yapılacak idman şenliklerine gidecek hal- ka bir kolaylık göstermek üzere Denizyol- ları işletme müdürlüğü ile Şirketi Hayriyş buralara zuhural, postaları tahrikine karar xermişlerdir. Kadıköye 8,45, 9,15 ve 9,45 te zuhurut poslaları Kalkacaktır.
