17 Mayıs 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

Pa SÖZÜN GELİŞİ Fransanın şimalindeki müdafaa hattı | Fransız - Belçika hududundaki tahki- mat Maginot hattına benzemez Almanların Sedan civarında üç | Lügatteki vahşi rerek kolayca ileri hareketine devam ! manlalardan başka mühim müdafaa bakmak ihtiyacını duydum. Yerimden İügatın sahifelerini karıştırdım. gili; «Şehirli, kasabalı, medeniyete alelümum ilim, fen ve sanatte İleri gitmiş Medeniyetin en ileri görülmemiş bir şiddetle Yet ve istiklâle düşman kesilen Ma perdesinde onu görür #etten ürkerek ormanlar içine kaçı bu ihtiyar lügati affet!» bile edeni» ir yaşayış ve telâkkilerinde ve m Bazı vergi ve resimlere yapılacak zamlar lâyihası Filerinde, mükellefiyet miktarı artırılan madde bulunanlar nasıl hareket edecekler? Ankara (Akşam) — Fevkalâde vaziyet dolayısile bazı vergi ye resimleri Bettiren VE buz maddeleri yeniden mükellefiyet Mevzuuna alan kanun lâyihasının Tüznamesine alındığını bildirmişti. 1 — 6, 7, 6 ine maddeler mucibince zam- ma tabi tutulan veya yeniden mükellefiyete Alman maddeleri ihale salâniyetii gümrük teşkilâtı olan yerlerde bu maddelerin tea imekgul olan ithalâtçılarla bunları Jtha- an veya memleket içindeki ticari Ye Sinal müesseselerden mübayan ederek toptancılar ve bü maddeleri memie- ket içinde imal eden sınai müesseseler ka- Bununun neşri tarihinde tcarethne, ma- » fabrika, (malâthene, ambar, depola- iy Şube ve acentaları veya komisyoncu» ri Hezdinde veya sair yerlerinde bulunan Yinma veya vergiye tâbi maddelerin cins, Miktar ve sikletini ye bulundukları yereri | Gösterir. bir be, kanunun neşri rihinden itibaren iki gün içinde bağlı oi- dükları varidat dalresine vermeğe mecbur- durlar. Toptan veya perakende olarak mü- bayan ettiği şyayı ümumiyet üzere, doğru- | doğruya müstehliklere satmayıp mus tavassıtlara veya smai müesseselere toptan Veya perakende satanlar bu maddenin tat- İkihde toptancı #8; Bunların müsteh- Mike de mal satması toptancı vasfını değiş- ez. Altıncı, yedmel, sekizinci Müncderiç eşya ve mevaddı memleket için- Imal eder sınai müesseseler 7131 sayi. Kahun mucibince bu vergi Ve mükellef lurinasalar dahi yukarıki Dkreya göre Yanname vermeğe ve bu beyanmameyt, Şirek iptidai madde hâlinde, gerek msm İde bulunan, gerekse hali imalde olan pa VE mevadâın kâffesini itbale mecbur- lar. Bunlardan kanunun neşri tarihin- hall İmalde bulunan maddeler, beyan- ventlere iptidai madde halindeki miktar Bi iste göre dercolunur. Büy, nidde mucibince verilecek beyan- | det" Yaridat dairelerince mükelleflerin kik İ6ri ve ticari evrakile tatbik ve ted- eb, dllerek doğruluğu anlaşıldıktan sonra ing âmelerde yazılı mevad ve eşya Üze- lerg > Altinci, yedinci ve sekizinci madde- a Yezih zam ve vergiler tarholunur. ya Möddeti İçinde beyanname vermeyen v8- evcud eşyayı beyannamelerinde nok- Ha, Eterenler namına beyannamesi ve- Jen veya noksan gösterilen mevad ve eek mel, aridat daireterince tesbit edile- tarları üzerinden tarhalunmcak ver- Kat zam yapılır. maddelerde Yüksek mühendis mektebi talebesi Bünyan elektrik fabrikası önünde miş “arholunan vergilere ve ceza Tamlarına karşı mükellefler 3092 sayılı kanun hüküm. leri dairesinde itiraz ve temyiz talebinde bulunabilirler. İtiraz komisyonu kararları- na karşı idare namına Yapılacak temyiz talepleri de ayni hükümler dalresinde ce- eryün eğer. Tahakkuk eden vergilerle zam- Iarı, tahakkuku takip eden aydan itibaren üç müsavi taksitte ve Üç ayda tahsil olu- nur. Zamanında ödenmeyen taksitler © 10 zamla ve tahsili emval kanununa tevfikan tahsii edilir. 2 — Hususi âmlller ile tütün ve müski- rat bayileri bu kanunun neşri tarihinde vergileri arttırılmış olan mamulâttan etle- rinde mevcud olanlarla etiket fiatlerine göre cins ve nevini bir beyenname ile iki gün içinde ruhsat tezkeresini aldıkları İn- hisarlar Jdaresine bildirmeğe ve bildirdik- leri mamulâta bu kanunla yaplan Za; rı ödemeğe mecburdurlar. Yukarıdaki fıkrada yazılı bayiler, beyan- namelerinde ayni zamanda 13 üncü mad- de mucibince milli müdafaa vergisine tâbi tutulan kibritlerie çakmak taşlarından ka- nunun heşri tarihinde ellerinde bulunan- larm miktarını da göstermeğe ve bu mik- tar üzerinden tahakkuk eden milli wüda- faa vergisini de ödemeğe mecburdurlar. Beyannameler muhteviyatı doğru olup olmadığı inhisarlar iğarelerince kontrol edilir. Kibrit inhisarı işletme şirketi acentaları da, kanunun neşri tarihinde ellerinde bu- .n kibritler İle çakmak taşlarının mik- bir beyanname ile kanunun neşri gü- ları mahallin inhisar idürele- rine bildirmeğe mecburdurlar. Bu beyan- nameler, inhizar idsrelerinee acentaların defterleri ve ticari evrakile tatbik ve Led- kik olunarak doğruluğu anlaşıldıktan son- ya 13 veü maddede yazılı miktarlar üzerin- den vergi hesap olunur. Hususi âmillerle tâtün ve müskirat bayi- lerinden veya kibrit inhisarı iğletme şirke- ti acentalarından beyaniame vermeyen ve- ya mevcudunu beyannameye noksan geçi- Tenler namına beyannamesi verilmeyen ve- ya noksan gösterilen maddelerin inhisarlar idaresince tesbit olunacak miktarları Üze- rinden hesaplanacak vergi veya zamlar bej kat fazlasile alınır, Kibrit acenteleri namı- na ak vergi ve zamlar üç ayda ve Üç müsavi taksitte tahsil olunur. Zama- nında ödenmeyen taksitler © 10 zamia ve tahsili emval kanununa tevfikan tahsil olu- nur. am a Kayseri (Akşam) — Su şubesi İzmire, yol şubesi Sıvas ve Diyarbâkıra git- “ln yüksek mühendis mektebi son sınıf talebesinden Elektro P. T, T. VE Elektro mekanik şubesine mensup 17 talebe muallimleri B. Hilmi İleri ve Fuat Külünk'ün idaresinde Kayseriye geldiler. Bez fabrikasında muallim. İede bı nezareti altında tedkikatta bulundular. Kayseriye 42 kilometre mesü- ulünan ve Kayseri ve civarının elektriğini temin eden Bünyan elektrik in da tedkikatta bulundular, Buradan Karabüke hareket ettiler, noktada Fransız müdafaa hattına girdiklerini telgraflar haber veriyor. Havas ajansı bu münasebetle diyor ki: «Alman motörlü kollarının girdiği Fransız müdafaz tertibatı Maginot hattı değildir. Maginot hattı büyük istihkâmlarile İsviçre hududundan Montmsdy'ye kadar devam etmekte- dir ve tamamen masundur, Montmedya den Şimal denizine kadar yalnız be ton sığınak şeklinde islah edilmiş sahra mevzileri vardır. İşte Almanla- rın saldırdıkları mevziler bunlardır» Fransanın Belçika hududunda Ma- ginot hattı mevcut olmadığı anlaşıl- mâktadır, Umumi harpten evvel Fransız - Belçika hüdudunda pokaz tahkimat mevcuttu, Burada müstah- kem mevki olarak Maubeuge ve Lille kaleleri vardı. Bunun için Belçikadan inen Almanlar bu iki kaleyi ele geçi- Narvikte müttefiklerin muvaffakıyeti Müttefiklerin her an şehre girmeleri bekleniyor Narvik 16 (A.A.) — Havas ajansı bildiriyor: Müttefik kıtaatının her an şehre girmesi beklenmektedir. Şehir, bugün müttefik tayyareleri tarafın- dan bombalanmıştır. Harbe iştirak edenler bilhassa Fransızlar ve ehem- miyetli miktarda Kanada askerleridir. Aşağı vaziyette oldukları aşikâr su- rette görülen Almanlar, Alman kuv- vetlerile şehir arasına külliyetli zırhlı kuvvetler sokmağa muvaffak olan i Fransızların önünde gerilemeğe mec. bür olmuşlardır. Müttefiklerin diğer bir hareketi de Sterdalen üzerine yapılan taarruzlar- Ja hududa doğru giden demiryolu Üze- rinde Almanların yolunu kesmeğe matuftur, Alman tayyareleri, paraşüt- çüler vasıtasile az miktarda mühim- mat ve erzak indirmişlerdir. Amerika askeri kuvvetini artırıyor wAmeEn donanması Japon- i yayı her zaman altedebilir» deniyor Japonyanın vu- rulabilmesi ve bahri bir hezimetle âciz bir hale getiridmesi imkân dairesinde olmakla beraber Amerika ile Japonya arasında Uzak şarkta vukua gelecek bir harbin fevkalâde vahim olacağı, binacn- aleyh böyle bir harbin önüne geçmek için her ne yapılmak lüzum geline ya- İ pılması icab ettiği kanaatindedir, | — Bahriye encümeni, halihazırda mü- | esen olan bahri kuvvet nisbeti mahfuz kaldıkça Amerikanın . her hangi bir ta- arruzdan korkmasına mahal olmadığını ilâve etinektedir, Encümen, şimdiki Ame“ rikan deniz kuvvetlerinin yüzde İl niz- betinde artırılmasına dair bir proje tev- di etmiştir. Hükümetin yeni deniz ve ba- va üsleri vücuda getirmek üzere Antil. lerde yeni mevkiler satın almasını ve mevcut üsleri ıslah etmesini tavsiye et- mektedir. Cümhurreisi Milli Müdafaa bütçesinin tahsisatını istiyecek Vaşington 16 (A A.) — Cümhurreisi Roosevelt, Milli Müdafaa bütçesinin tezyidini istemek üzere yarın bir mesaj göndermeğe karar vermiştir. Cümhur- reisi, kongre huzurunda bizzat söz söy- İiyecek ve beyanatı radyo ile bütün dün- yaya neşredilecektir. Bu kararın, parl mento tarafından yapılan teklifler üze- rine verildiği söyleni İngiltere düşmanla ticaret kanununu Hollanda ve Lük- semburga da tatbik ediyor Londra 16 (A-A.) — İngiltere hü- kümeti düşmanla ticarete müteallik kanunların şimdi Zelanda eyaleti müstesna olmak üzere Iollandaya ve hâlen Almanların işgeli altında bi- Yunmakta olen Lükesmburgea tatbik edilmekte olduğunu bildirmektedir. > 2mm mma) çam Şem etmişlerdi, Umumi harpten sonra Fransızlar herşeyden evvel Almân hududunu em- niyet altına almak istediler ve bura- da Maginot hattını vücuda getirdiler, Bundan sonra Fransanın diğer hu- dudlarını, bu arada Belçika hududu- nu tahkim etmeğe başladılar. Maginot hattı, uzun bir zamandanberi müthiş | para sarfiyle vücuda getirilmişti. Bu- nun için diğer hududlarda bu tarzda istihkâmlar (yapılamamış, Havas ajansınin tebliğinde bildirdiği gibi sahra istihkâmları vücude getirilmiş tir. Bu istihkâmlar bir kaç hat üze- rindedir. Bir Fransız gazetesi bu hu- sususta diyor ki: «Fransiz - Belçika hududunun de nize yakın kısmı bataklık ve bir çok kanallarla kapalıdır. Burada arazi ça» buk su altında bırakılabilir. Ardenne- ler ise ormanlık ve sarptır. Bu tabii tertibatı vücuda getirilmiştir. Bu ter- tibat geçen eylüldenberi bir kat daha 'kuvvetlendirilmiştir. Burada bir çok istihkâm hatları vardır, Kasmatlara tesadüf etmeden bir kilometre bile geçmek kabil değildir. Kasmatlar bü- tün yollam çapraz ateşleri altında tu- tuyorlar. Her tarafta tanklara karşı mânialar ve dikenli tel tertibatı var- dır. Bunlar gözle görülenlerdir. Bir takım gizli Lehkimat da mevcuttur. Meselâ bir kenarda görülen süslü bir ev hakikatte bir istihkâmdır. İnsanı çeken güzel bir villâ ve çiçekler dolu olan bahçesi de istihkâmdir.» Fakat bu tahkimat Maginot hattı- na kıyas edilemez. Son haberler Fran. sız Başkumandanlığının burada mü- dafaa harbinin çok zaylata sebeb ola- cağını göz önüne ularak müdafaa ye- rine, hareke harbini tercih ettiğini bildirmektedir. Harp tebliğleri Meydan muharebesi, Namurdan Sedana kadar olan sahada bir hareket harbi şekline girdi Alman tebliği alınamadı Paris 16 (A.A.) — 16 mayıs Fran. sız tebliği: Meydan muharebesi, Na- mür mıntakasından Sedan mıntaka- sına kadar olan sahada, bir hareket harbi şekline girmiştir. Harekâtın sevk ve idaresine verilen fevkalâde | ehemmiyet dolayıstle devam eden mu- harebe hakkında şimdilik sarih taf- silât verilmiyecektir. Paris 16 (A.A.) — Fransız akşam tebliği: Muharebe, heyeti umumiyesi itibarile ayni genişlikte devam edi- yor. Bazı noktalarda çok şiddetli çar- pışmalar olmuştur. Bombardıman hava kuvvetlerimiz, avcı hava kuvvetlerimizin himayesin- de, keşif hava kuvvetlerimizin bildir. diği düşman bloklarına ve zırhlı ma- kinelerine muvaffakıyetle hücumlar yapmıştır. Belçika tebliği Brüksel 16 (A.A.) — 15 mayıs ak- şam tebliği: Düşmanın hafif kuvvet- leri kıtaatımızla temasa geçtiler, Vu- kua gelen müsademelerde âskerleri- miz, düşmanın yaklaşma teşebbüsleri- ni müteaddit defalar akamete uğrat- tılar. Düşman, ımuvaffakıyetle tahri- GÜNÜN ANSİKLOPEDİSİ bata uğratıldı. Kıtaatımız düşman harekâtını ciddi surette işkâl etti, Hava dâfi topçumuz düşman tay- yarelerinin faaliyetine müessir şe- kilde mukabelede bulundu. Mütead- dit Alman tayyaresi düşürüldü. Lige kaleleri mukavemete devam etmekte- dir. Alman tebliği alınamadı Anadolu ajansının notu: Harp harekâtı hâkkındaki Alman resmi tebliği bugün alınamamıştır, Meçhul bir tayyare bir İsveç vapurunu batırdı Stokholm 16 (A.A.) — Selüloz yük» lü olan Bethonia adındaki İsveç vapu- ru, milliyeti meçhul bir tayyare tara- fından Kattegat'da batırılmıştır, Va- İ pur mürettebatı, kurtulmağa muvaf- * fak olmuştur. Romadan İngiltereye hareket eden talebeler Roma 16 (A.A.) — Kanadalı, İskoç- yalı ve İngiliz Seminer talebeleri bu sabah Roma'dan İngiltereye hareket etmişlerdir. Sedan şehri Almanların Pransada bilhassa şorladık- lari nokta Sedan'dır. Mewse nehri üzerinde ve Lüksemburg'un garp taraflarında bulunan bu şehir 18,910 nüfusludur. Halkı arasında çok proleslan vardır. Siyah kumaşları, piyano fabrika- ları meşhurdur. Kasabada on beşinci ve on altıncı asırlardan kalma şatolar, kale- ler vardır. On dokuzuncu asrın sonunda, Sedan, Fransızların Prusyalilara yenilme- sine sahne olmuştur. ... Bu muharebe, 1 eylül 1870 te cereyan etti, 6 ağustosta Relehshoffen'de bir mağlü- biyet olmuş, başkumandan Mac - Mahon, Alzas'ı terkedip Châlon üzrine çekilmek mecburiyetinde kalmıştı. Orada yeni bir or» dunun teşkil olunmasını eriretti, Mareşa- ın Uk düşüncesi Parise dünmekti ve ora- sını müdafaa etmekti, Fakat ricatin payı- tahtta karışıklık uyandıracağından okor- kuldu. İmparatoriçenin (ricası üzerine, Harbiye Nazırı Palikoa Omâreşalı Metz üzerine bir (aarruza razı etti, Buradaki mareşal Bazaine'in imdadına gidilecekti. İlerileyiş ağır sürdü. Cenup eihetine karsı icab eden tedbir alınmadı. Mac - Mahon önünde yalnız birinci Prusya ordusunun bulunduğunu sanıyordu. Halbuki üçüncü | ordu da 26 ağustosta Fransızlar üzerine yürüyüp onları çevirmeğe savaştı, Böyle- likle üçüncü Napolyonun 100,000 kişiden mürekkep kuvvetleri, Prusyahlar tarafin- dan kuşatılıp 31 ağustosta Sedan üzerine atıldı, Ancak bir tek ricat yolu kalmıştı; Jle- Bidres, Hitler hücumunu niçin bu noktaya temerküz ettiriyor? 1 eylülde, muharebe baş: nda N Mahon yaralandı. İdareyi ele alan general Ducrot Belçikaya doğru ricat emrini ver- di. Fakat Fransiz generalı Wimpfeu, şa“ yet Mac - Mahon'a bir şey olursa kendisi kumanda edeceğine dair bir kâğıdı evvelce hazırlatmış bulunduğundan, bunu çikart- ta ve sonuna kadar mukavemet emrini verdi. Ordunun bir kısmı Saksonyahlara hücum, diğer kısmı da general Ducrot'nun ricat emrine uymak temayülünü gösterdi. Almanlar da bu ikilikten istifade ettiler. General Margueritte Pruayalıların taarru- zunu geciktirmeğe çalışırken maktul düş- tü. Bu sahadaki mücadele öyle beyhude ve cansiparane olmuştu ki, Prusyalıların ibtiyar kralı Wilhelm bir tepede muhare- beyi seyrederken, Pranaizisra aeiyip ve onları takdir edip: «Zavallılar!. demiştir. O gün on bir buçukta, imparator üçün- cl Napolyon şehre girip beyaz teslim rağıtı çekti, Bütün teşebbüsler boştu. neral Wimpfeu, Alman karargâhına gidip mareşal Moltke İle müzakereye girişti, Er- tesi gün teslimiyet imza olundu. Bütün ordu, harp esiri haline gelmişti. İmpara- tor, Prusya krah nezdinde şahsan teseb- büste bulunup daha müsalt şartlar rica ettirdiyse de kabul ettiremedi. 1870 Fran- sız mağlübiyeti de böylece tahakkuk etti. Neticede Fransudaki imparatorluk sukut etti. ... Hitler, romantik bir şahsiyet olduğu için, Fakat tarihin her sefer tekerrür eği; miyeceği belli değildir.