19 Kasım 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Hollanda tayyareleri çarpıştılar Geceki ve Bu Sabahki Haberler Prag'da tedhiş ve Alman Dün geniş tayyare faaliyeti oldu, Almanlar Fransa ve İngiltere, müttefikler Almanya üzerinde uçuşlar yaptılar Paris 18 (A.A) — Havas ajansı askeri vaziyet hakkında şu tafsilâk veriyor: Dün, hava fasliyeti nokisi naza rından şü harbin bidayetin beri garp cephesinde kaydedilen gün- İerin en faaliyetiisi olinuştur Fransız, İngiliz ve Alman keşif tay- yareleri çok hareketli bir şekilde çalış- muışlardır. reler, bütün muharip vi re kadar u Moli. Pransanu n he. ğer bazi düşman tayyareleri de tigiiz tere üzerinde, ezcümle Liverpool min- takasında dolaşmışlardır. Diğer & ların hiç birisin- Görünüşe şimdi istnnliyi in şark ce- ih etmiş bulunmaktadır. use'den Akdenize kadar Fran- kisi ve cehubu Alman tayyareleri dır. Diğer taraf- Garonne ile sanın bülün şimali şarkisi üzerinde, yüksekten uçmuş tan, merkezi Fransad Laire üzerinde, dan uçuşlar yapılmıştır. Perigueux'de Dordogne'de, hattâ İs- panya hududunun pek yakınında bu- lunan Bâyonne'da tehlike işaretleri verilmiştir. Bu istikamette uçan Al man tayyarelerinin, Belçika üzerin- den göçtiklen sonra Fransa hudu- dundan dolaştıkları, Rhone Vâğisin- den geçenlerin de İsviçre üzerinden uçtukları anlaşılıyor. Bu tayyareler- den bir kısmı, Belçika avcı filoları tarafından Almanyaya sürülmüştür. Almanların beyanname atmaktan masada büyük mesafelere kadar uçuş yapmalarının, genç mürettebatı alış. tırmak hususundaki âcil zaruretle- rinden ileri geldiği anlaşılmaktadır. Moselle'den Rhine kadar, cephenin kara kısmında, daha derin bir sükü- net hüküm sürmekte devam ediyor. 'Topçu ateşi, mutattan daha az ol- muştur. Yalnız keşif kollarının faa- diyeti devam etmektedir. Fransız tebliği Paris 18 (A.A.) 19 teşrinisani tarihli sabah tebliği; Gece, cephede, işare değer mühim biç bir hareket olmamıştır. Dün, düş- man tayyareleri, Fransız arazisinin bir kısmı üzerinde uçuşlar yapmışlardır. Ingiliz imparatorluğu tayyarecilik kursu Kanadada açılacak kursta 25,000 tayyareci yetiştirilecek Ottava 18 (A.A.) — Âzami Iki hat- taya kadar, Ingiltere, Kanada, Avus- tralya ve Yeni Zelând araşında, Ka- nada'da bir İmparatorluk tayyare kursları merkezi açılması için bir an- laşma yapılacaktır. Pek yakında bu hususta Londrada ve Ottava'da ayni zamanda bir beyanname neşroluna- caktır. Kanada'da tesis cdilecek olan bu merkezde müttefik kuvvetler için 25 bin tayyareci yetişecektir. Ottawa 18 (A.A.) — İtimad €dilen bir kaynaktan haber alındığına göre, Kanada, Birleşik Amerikayâ 1500 12- lim tayyaresi için İlk bir sipariş ver- miştir, İngiltere Amerikaya 400 ta- lim tayyaresi ısmarladı Londra 18 (A.A.) — Vaşingtondan öğrenildiğine göre İngiltere hüküme- ti Amerikaya 400 talim tayyaresi 1s- marlamıştır, keza düşman tarafın- Alman tebliği Berlin 16 (A.A.) — Ordu Başkuman- Yuğının tebliği: Garpte, keşif kolları ehemmiyetsiz mevzii faaliyetlerde bulunmuşlardır. Üç İngiliz tayyaresinin Wilhelmshafen Üzerinde yapmak istedikleri taarruz, hava defi bataryasının tam zamanım- da harekete geçmesi sayesinde akim | kalmıştır. Bomba atılmanıştır. Birkaç i re, Fransız sahasının heyeti umu- miyesi üzerinde bir keşif yapmışlardır. Bir Alman tayyaresi İtalyaya düştü Roma 18 (A A.) .— Şimali Venetide ni nda bi düşmüştür. Resmi makamat hiç bir mülümat ver- yare bu hususta | memektedir. Hollanda tayyarelerinin Alman tayyarelerine hücumu Amsterdam 18 (A.A.) — Hollanda tayyareleri Viteland adaları civarında Hollanda kara suları üzerinde uçan iki Alman tayyaresine hücum etmiş- lerdir. Bu çarpışmada mitralyöz ate- şi teati edilmiştir. Hollanda hükü- meti kendi. bitaraflığının bu suretle ihlâlinden dolayı Berlin hükümeti ezdinde şiddetli protestoda bulun- Belçika protesto etti Brüksel 18 (A.A.) — Son günlerde, muharip devletlere mensup tayyare- lerin Belçika üzerinden uçuşlar yap- maları neticesinde, hükümet, şiddetli diplomatik protesto teşebbüslerinde bulunmuştur. Bir Alman tayyaresi yere indi, mürettebatı esir edildi muntakasında uçmuş olan Alman bur kalmış ve mürettebatı esir edil- miştir. İngiltere hükümeti Alman tahtelbahirlerini batıran- lara mükâfat veriyor Londra 18 -— Bir Alman tahtelba- hirini batırdığı hükümet tarafından tesbit edilen her tayyareciye 1000 İngiliz liralık bir mükâfat verilmesi kararlaştırılmıştır. İngilizler bir Alman vapu- runu yakaladılar Londra 18 (A-A.) — Glaria isimli Alman vapuru, tayfasile beraber bir İskoç limanına götürülmüştür. Gemi- nin hamulesi buğdaydır. Fransız Nazırlar Meclisi toplandı B. Daladier diplomatik ve askeri vaziyet hakkında izahat verdi Paris 18 (MA) — sabah Eiysde'de to) diplomatik ve askeri miyesi üzerinden ve yül celsesi hakkında izahat iyetin beyeti umu- k şüranın son rmiştir. B. Dala- gerek askeri gerek iktisadi bakımlardan ta, Miği yapması hususunda anl larının bu celsede tahakkuk ettiğini söyle- İ miştir. B. Daladier, bilhassa iktisadi eibi.- | BE! bahsinde ingiliz - Pransız anlaşması- um ve ezrümle ecnebi memleketlerde; pılacak müşterek mübayaat hususu mesud neticelerini tebarüz ettirmiştir. Maliye Narırı, Londraya yaptığı son se- yahai ve İngiliz Maliye Nazıri ile yaptığı gürüşmeler hakkında izahat vermiştir. Talebeler hüsnühal ve fakrü- hal mazbatalarını mektep- lerden alacaklar Ankara 18 (Telefonla) — Askeri ve sivil mekteplere girecek talebelere şimdiye kadar kaza ve vilâyet idare heyetleri tarafından verilmekte olan hüsnühal ve fakrühal mazbatalarının bundan sonra mektep müdürlükle. rince tanzimi muvafık görülmüş ve keyfiyet alâkadarlara bildirilmiştir. Londra 18 — Dün Fransada Vosges | tayyarelerinden biri yere inmeğe mec-| Sulama işlerini tedkik Nafia Vekâleti Mısıra bir heyet gönderiyor Ankara 19 (Telefonla) — Nafia Ve- kâleti, Nil nehri havzasında sulama işleri ohakkında tedkikler yapmak üzere su işleri umum müdürü Salâ- haddin ile su mühendislerinden Ne- dimi Mısıra göndermeğe karar ver- miştir, : Orman fakültesi Belgraddan bir profesör getirtiliyor Ankara 19 (Telefonla) — Ziraat Vekâleti, Belgrad üniversitesi profe- sörlerinden doktor Şeniçi mütehas- sıs coli memleketimize!» geti'meğe karar vermiş ve kendisile bir muka- vele imza etmiştir, Profesör yüksek ziraat müessesesi 'orman fakültesin- de çalışacaktır. Maliye Vekâleti tasfiyei dü- yun komisyonu lâğvedildi Ankara 19 (Telefonla) Maliye Vekâleti tasfiyel düyunu komisyonu işlir. Bu komisyonun kontrol umum müdür- üğü tarafından görülecektir. Dün Dikilide zelzele oldu Kızılay zelzeleden zarar görenlere para yardımı yapacak İzmir 18 (Akşam) -— Dün gece Dİ- klilde saat 2,40 ve 2,50 de üçer saniye devam eden şiddetiice iki zelzele ok muştur. Bergama, Dikili - felâketzedelerine yapacağı yardım hakkında iye Vekâletinden vilâyete mat gelmiştir. Kasaba ve köylerde zelzeleden yıkılan, yahut azçok hasa- ra uğrıyan bina sahiplerine, İhtiyaç derecesi nazarı dikkate alınarak pa- ra yardımı yapılacaktır. Şimdi acele olarak yapılacak ahşap paviyonlar bu yardım haricindedir. Dikliinin . yeniden inşası jeolojik tedkikler sonunda hazırlanacak plâ- na göre halktan muhtaçlara verile. cek para ile yaptırılacaktır. Zelzele sahasında bulunan ve zelzeleden yı- kılan köylerin yerleri değiştirilecek ve yeni yerlerinde plâna göre inşa edilecektir. Ankara civarında bir kaza Adana treni mazot yüklü bir kamyona çarptı Kamyonun şoförile iki muavini ağır yaralı Ankara 18 (Telefonla) — Dün Ada- nDadan gelen 709 numarali: yolcu ka- tarı saat 11,10 da Kırıkkale istasyonu- bu geçtikten sonra hat üzerinde bulü. nan mazot yüklü bir kamyona çarp- mış, müsademe neticesinde mazot alev almış, bu yüzden çıkan yangın yoleu- lar arasındâ panik uyandırmıştır, Yangının vagonlara sirayetine mey- dan verilmeden önü alınmış, İoko- motif hasara uğradığından trenin yoluna devam etmesi için Ankaradan tahrik edilen bir lokomotif hadise ma- halline gitmiştir. Bu yüzden Ankara. ya 14,45 de gelmesi lâzım gelen tren beş saat teahhura uğramıştır. Trenle çarpışan kamyonda bulunan şoförle iki muavini ağır yaralı olduk- ları halde hastaneye kaldırılmışlardır. 'Tren yolcularından yaralı yoktur. Bulgaristanda askeri talim tahsisatı Sotya 18 (AA) — D.N. B. ajansı bildiriyor: Nazırlar meclisi, on sınıfin askeri talimi için 700 milyon leva tahsisat vermiştir. Almanya örfi idare ilân etti, birçok mektepleri kapattı, daha 3 kişi kurşuna dizildi Avusturya hududu 18 (AA) — «Havas: Bohemya ve Moravya Pro- tektorasındaki OAlman makamları gizli talimat almışlardır. Bu talimata göre merkür makamlar Bohemya ile Moravya'nın tamamiyle Alman'lığa temessül edebilmesi için lâzımgelen tedbirleri alacaklardır. Alman maka- yaştı yahudiler aleyhindeki kanunlar» dan istifade ederek Çek firmalarına Alman komiserleri ikame ediyor, fab. rikâlara Almanları yerleştiriyorlar, Ecriebi memleketlerde yaşıyan Al manların memlekete avdeti üzerine Alman unsuriar eskiden tamamiyle Çeklerle meşkün bulunan. muntaka- Jara yerleştirilmektedir. İşgal ordusu zabitleri ailelerini Almanyadan getir- meğe davet edilmektedir. Muhtar ida renin Almanlaştırılması muhasama- tın bidayetinberi devam etmektedir. Birçok Çek mektepleri ordunun bina- | ye ihtiyacı olduğu bahanesiyle kapa- eri | tılmıştır. Geri kalan mekteplerde Al- manca lisan dersi mecburidir, Bununis beraber Alman makamla- rı dikkate şayan bir mukavemetle karşılaşmaktadırlar. Halk Almanlara er vukubulmaktadır, Ko- nulan memnuiyete rağmen bir çok Çekler Münih suikasdını takip eden günler zarfında üç renkli Çek rozeti- ni takmışlardır. Prag polisinin gizli raporlarına gö- re geçen eylül ayındanberi Vlatava Iş bankası memurları Ölüm vukuunda yardım ya- pılması i için k bir birlik kuruldu Ankara 18 (Telefonla) — Türkiye İş bankası Ankara şubesi rmemur ve müs- tahdemlerine ölüm vükuunda yardım yapılması için bir birlik teşkil edilmiş ve bu maksadla hazırlanan nizamna- me vilâyetin tasdikine iktiran etmiş- tir. Birliğin heyeti idaresi Türkiye İş bankası umum müdürü Salâhad- ân Çam, umum müdür muavini Halis Kaynar, umumi kâtip Baki Sedes, hukuk müşavir muavini Celâl Bür- handan müteşekkildir. Nizamnamenin bir maddesine gö- re bankanın Ankara şubesi memur- larından maaşları 150 liraya kadar olanlardin her ay ellişer, 150 den fazla olanlardan 100 er kuruş ve müs- tahdemlerden de 25 kuruş kesilecek- tir, Birliğe aza olanların ölümleri ha- linde varislerine defaten 500 llra ve- rilecektir. Cep kruvazörü Bir İngiliz vapurunu nasıl ie Londra 18 (A.A) — Loürenco - Marguar'- den öğrenildiğine göre Admieral Bheer va- purunun mürettebatı gemilerinin ziyal hak- kında aşağıdaki malümatı vermişlerdir: Çarşamba günü saat 11 de büyük bir süratle cenuba doğru İlerliyen bir Alman harb gemisi görülmüştür. Bu gemi biraz sonra sahile doğru gitmekte olan Africo Sheli'e yaklaşmış ve bir top alarak vapuru durdurmuştur. Bir Alman zabiti ile dokuz nefer gemiye çıkmışlardır. Africo Shell va- purundaki mürettebat bu suretle nezaret altına alındıktan sonra harb gemisi Alman bayrağını çekmiştir. Gemideki orsak bir san- dala yerleştirilmiş ve kaptan mürettebata veda ettikten sonra bu sandalla korsan harb gemisine götürülmüştür. Müteakiben mürettebat da vapuru ter- ketinek emrini almıştır. Mürettebat bir mil kadar uzaklaştıktarı sonra vapur İçinde iki infilâk vuku bulmuş ve gemi yana ya- tarak batmıştır. Mürettebat sahile çıkarak geceyi sahilde geçirmiş Almanyaya sil petrol ve benzinler döküldü Belgrad 18 (A.A.) — Petrol ve ben- zin yüklü iki duba, Almanyaya gider- ken, dün Tunanın kayalık civarma çarpmışlardır. Takriben 100 vagon ma- yi mahrukat nehir sularına katılıp akmış gitmiştir. nehrinden hücum müfrezeleri efra- dına aid otuz cesed çıkarılmıştır, Bern 18 (AA.) —D. N. B. ajansı, bir Almana, ölümle neticelenen hir te- vüzde bulunulması üzerine, üç Çe- koslovakyalmın kurşuna dizildiğini, bunlardan ikisinin polis memuru ol- duğunu bildiriyor, Pragda örfi idare ilân edildi Bern 18 (A.A.) — D.N.B. ajansının İ Pragdan bildirildiğine göre, Bahemya ve Moravya himaye hükümeti Prağ şeh- rinde ve civarında, Prag köylerinde, Kladno, Berams ve Horohowits'de örf idare ilân etmiştir, Bu tedbir Alman tabaası hakkında tatbik edilmiyecek- tir, B. Benes, Hitler öfkesini Çeklerden çıkarıyor diyor Londra 18 (A.A) — Eski Çekoslovakya Cümhurreisi B. Benes, bugün Londrada ver beyanatia, hâlen Çekoslov den tahammulfersa tmiş ve demiştir ki; anın beynelmilel vaziyeti gitgide leşmekte ve bu sebeple, bu harpt li gitgide daha fazla tehlikeye marur kta olmasma binaen, Hitler bütün Çekoslovakyaya yüklemekte ve orada müthiş ve amansız bir tedhiş tatbil etmektedir. Çekosk milleti, hiç bir sü- man hiç bir rejim hişine boyü ir, ve şimdi bile eğmiyecektir. Benes, dokuz Çek talebesinin X «İdam edilen dokuz talebenin Cekoslo- vak milleti tarafından intikamı almacağı saman gelecektir. Bu sadece zaman maess- Jesidir. Ve az bir zaman meselesidir. Çekos- lovakya, siyasi ve mili basımdan az bir Zaman içinde hürriyete kavuşacaktır.» Mısır kralının nutku İngiltere bizden mümkün | olan her müzahereti görecektir, dedi Kahire 18 (A.A.) — Bugün, mecli- sin mutad merasimle açılışında, Kral Faruk, Mısırın, Büyük Britanyaya, mümkün olan bütün yardımı yapa cağı hakkında teminat vermiştir. Kral Faruk, nutkunda demiştir ki; «Sulha teşne olan sulhun faydası- na kuvvetle inanan Mısır, Büyük Bri- tanya ile olan ittifakının, bu sulhu bütün şarkta tersin etmekle kuvvet- lendirmiş olacağını müdriktir. Müt. tefikimiz madem ki hakkın müdafaa. 8i için meydaha atılmıştır, Mısir, va- zifesini İfa edeceği hususundaki vâü- dinden nükül edemez. Müttefikimiz bizden, mümkün olan her müzahere. ti görecektir. Toprağımızı ve istiklâ- Umizi müdafaa hususundaki azmi. miz katildir. Adalet ve hakkın zafe- rinden zerre kadar şüphemiz yok- tur> Bahreyn şeyhinin hitabesi Londra 18 (A.A.) — Reuwter ajansı bildiriyor: Bahreyn şeyhi, irad ettiği bir hila- bede, bütün müslüman milletlerin, kendilerine mazide olduğu kadar şim- di de göstermekte bulunduğu yardım ve himayeden dolayı Büyük Britan- yaya müteşekkir olduklarını söyle Şeyh, üç Larafh Türk - İngiliz. Fransız paktını hararetle karşıladığı. | mı söylemiş ve bütün müslümanların demokrasilerin safında olduklarını ilâve etmiştir, Sulh tavassutu Kraliçe Vilhelmine sulh te- şebbüslerine devam edecek Londra 18 (A.A.) — Şimal memle- ketlerinin o merkezlerinden gelen ve matbuat tarafından neşredilen haber- lere göre kaliçe Vilhelmine ile Alman» ya sefiri arasında yapılan görüşme. den sonra Hollanda ile Belçika, İsve. çin, Norveç'in ve Danimarkanın yar- dımile sulh lehindeki teşebbüslerine' İ devam etmeğe karar vermişlerdir.