6 Kasım 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Almanlar neden elân taarruza başlamadılar? Ingiliz mahafili bunun sebebini bir türlü tayin edemiyor Londra 5 (A.A.) — İki aydanberi harp başladığı halde Almanyanın hiçbir faaliyet göstermemesi siyasi İngiliz mahfillerinde hayret uyan- dırmaktadır. Ayni mahfilleede bu ataletin sebepleri araştırılmakta ve şöyle denilmektedir: Harbin uzamasının iaşe ve mühim- mat menbaları mahdut olan Alwan- yanın zararına olduğu muhakkaktır, Almanyanın ümitleri seri bir mu- vaffakiyete istinat ediyordu. Bilhas- sa Alman ordusu her şeyden evvel taarruz için hazırlanmıştı. Bununla beraber Hitler vakit kazanmak isti- yor ve tereddüt ediyor. Siyasi mahfillerde hâkim olan ka- naate göre, Hitler Alman ticaretine yeni mahrfeçler temin «ümek maksa- dile büyük devletleri ©de etmek ve küçükleri korkutmak istemekte ve bunun içinde bir dereceye kadar diplomasiye güvenmektedir. Fakat bütün bu mütalâalar Almanlar tara- fından gösterilen ataleti izah etme mektedir, Bitaraf memleketlerde faaliyette bulunan Alman propaganda teşkilâ- tının Almanyanın gizliden gizliye yeni sekilde harp hazırlıkları yaptı- ğına dair haberler işae eitiği ayni mahfillerde halıriatılmakta, fakat balistik ve kimya sahasında yeni ke- şifler yapıldığına dair elde malümat mevcut olmadığı ilâve edilmektedir, Bu şayiaların korku tevlid etmek maksadile çıkarıldığı srlaşılmakta- dır. Hitler müttefikleri usandırmak ve neticede bitaraf efkârumumiyede suih lehinde bir hareket vücuda ge- tirmek maksadile tamamile tedafüi bir tabiye mi kullanıyor, yoksa kışın ya- 'pilacak harekâtın faydasızlığını müdrik olduğu için orta ve şarki Avrupada gi- riştiği maceralara devam etmek mi istiyor? İngiliz mahfilleri bu nokta- Jar suale şayan bulmaktadırlar. Her halde katiyetle malüm olan iki nok- ta vardır: 1 — Alman hava kuvvetlerinin ka- tiyen faik olduğunu İddia eden nazi- lerin bu iddiaları boşa çıkmıştır. 2 — Daha şimdiden Amerikadan tedarik ettiği malzemenin inzimamı ile hava kuvvetlerini artıran İngilte- renin bü yoldaki gayreti sayesinde Almanların havalarda faik olmaları ihtimali gittikçe imkânsız bir hale gelmektedir. Fransız tebliği Paris 5 (A A.) — 5 teşrinisani sa- bah tebliği: Gece heyeti umumiyesi itibarile sakin geçmiştir. Bilesin şark bölgesinde iki tarafın topcu fa- aliyeti kaydedilmiştir. Paris 5 (A.A) — 5/11/939 akşam tebliği: Bugün sükünetle geçmiştir. Berlin 5 (A.A) — Alman PBaşsku- mandanlığının tebliği: Garp cephesinde mühim hiçbir faaliyet olmamıştır. Fransanın şimaline hava taarruzu Brüksel 5 (A, A.) — Bugün saat 11 e doğru Fransanın şimalina bir ha- ya taarruzu olmuştur. Bu taarruz Lille, Roubais ve Tourcoing mınta- kalarında vuku bulmuştur... Belçika hududu civarında Fransız hava mü- dafaa bataryalarının ateşi açıkça İşi- tilmiştir. Alman topçusu hakiki harp ateşi açıyor Paris 5 (A.A) — Havas ajansı askeri va- siyet hakkırıda şa malümatı vermektedir: Cepbenin heyeti umumiyesinde temas un- surlarının keşif ve devriye kollarının mus tad faaliyeti deram ederken, Alman topçu Su atışlarını genişletmektedir. Alman bataryaları bilhassa cephenin merkezinde fanliyek göstermiş ve başlıca hedef olarak da Forbach muıntakasını ele almıştır. Forbach şehri esasen bundun bir kaç gön evvel büyük çaplı toplarla dövül- müştü. Düşman topçusu bü sarih hedefi bı- Takarak dün bu mevki etrafında hakiki bi harb ateşi açmışlir. Şehrin şimeli şarki, cenubu şarixi ve cenub mıntakasına bir çok ağır obüsler düşmüştür. Diğer taraftan Alman topçusu La Biles'in bir kolu olan East mıntakasile Sarre mın- arasında oldukça düz ve açık bir aha üze- rinde imtidad eden Fransız gerilerine de Almanlar on buçtukluklarla elli kadar mer- mü atmışlardır. Bu iki noktada Fransız top- çasu derhal mukabelede bulunmuştur. Her Iki tarafın gösterdiği müdafaa her- bi bu suretle bir topçu dürllesu şeklinde ağır, ağır devam etmektedir. Fakat son gürlerde vahimleşmek Istidadını gösterme- ge başlamıştır. Alman hatlarına topçu takviye kıtaatı- pin geldiği haber alınmıştır. 5 Alman bahriyelisinin | Macar - Slovak cesedieri bulundu Bunların bir tahtelbahir mü- rettebatından olmaları muhtemel © Londra 5 (A.A) — Sular beş Al man bahriyelisinin cesedini Kent sa- hillerine atmıştır. Bu cesetlerin suda uzun müddet kalmadığı görülmüştür. Cesetlerin bir ârıza yüzünden ba İan veya İngiliz gemileri tarafından batırıldığına kati kanaat hasıl olma- dığı halde batmış bulunan bir deni- saltı gemisine ait olması muhtemel- dir. Cesetlerin Goodwin'de boş olarak kuma oturmuş bulunan denizaltıya sit bulunması ihtimali çok kuvvetii- dir. B. Mussolini, mareşal ve kumandanlarla görüştü Roma 5 (A.A.) — Mussolini askeri mahiyette çok mühim tedbirler almış ve ordu başkumandanı mareşal Ba- dogllo İle uzun bir mülâkat yapmış- tir. Mareşal Badogllo tekaüd yaşına gelmekle beraber muvazzaf hizmet- te alıkonulmuştur. Berlin ataşemili- teri general Roatta erkânı harbiye ikinci reisliğine tayin edilmiştir, Nihayet Mussolini, birinci grup kumandanı sıfatile Veliahd prens Piemonte'yi erkânı barbiye reisi ma. Teşal Grâziani'yi ve yeni harbiye müs- teşarı general Soddu'yu kabul etmiş- tir. iktisadi ihtildfı Anlaşma bir sene müddetle mer'i olacak Budapeşte 5 (A.A.) — Macaristan- la Slovakya arasında yapılan iktısa- di görüşmeler dört sonleşrinde bir itilârla neticelenmiştir. Bu itilâf der- hal meriyete girecek ve gelecek bi- rinciteşrin sonuna kadar muleber olacaktır. Diğer cihetten bir ticari anlaşma ile gümrük, baytari kontrol, vesalre hakkında pek yakında hususi mu kaveleler imza edilecektir. İktisadi itllâf mucibince yüz mili- yon Slovak kronu kiıymetinde eşya mübadele edilecektir, Macaristan do- muz, zirai mahsulât ve manifatura eşyası, Slovakya odur, selliloz ve ma- nifatura eşyası ihraç edeceklerdir, Öğrenildiğine göre Macar, Yugos- lav iktasadi görüşmeleri iki memleket başlayacaktır. Söylendiğine göre Ma- caristan makine, kimyevi maddeler ve manifatura eşyası ihracatını ar- tirmak tiaavvurundadır. Uzak Şarktaki smharebe Londra 5 (A.A) — Fu - Çeu - de- ki protestan hastanesine İngiliz ve Kızılhaç bayrakları (o bulunmasma rağmen iki bomba düşmüştür. 8 has- ia ölmüş, 3 hasta yaralanmıştır. FE MİR e m > Dün Geceki ve Bu Sahahki Haberler Tebrik telgrafları Norveçin dürüstlüğü çok takdir ediliyor City of Flint vapuru mürettebatı büyük sevinç içinde Cümhuriyetin yıldönümü münasebetile Reisicümhura gelen telgraflar Cümhuriyetin yıldönümü münase- betile Suudi Arabistan Kralı, Arjan- tin milleti Relsi, Bulgar Kralı, Çin Cümhuriyeti milli hükümeti Reisi, Macaristan Krallığı naibi, Şehinşahı İran, Romanya Krah, Şarki Erdün Emiri, Sovyet sosyalist Cümhüriyet- leri Birliği yüksek Sovyet divam reisi, Yugoslav Kral noibi tarafından Re. isicümhur İsmet İnönüne tebrik tel grafları çekilmiş, Reisicümhur tara- fından bu telgraflara cevaplar veril- miştir. Hatay mebusları Partice gösterilen 12 nam- zedden beşi seçildi Ankara 5 (A. A.) — 5/11/1939 pa- zar günü yapılan Hatay mebus inti- habı neticesinde Cümhuriyet Halk Partisince namzed gösterilen 12 zat- tan «Mehmed Tecirli, Bekir Sıtkı Kunt, Abdülgani Türkmen, Ahdullah Mursal ve Hamdi Selçuk» ekeriyet kazanarak mebusluğa seçilmişlerdi. Dahiliye Vekili Sıvasta Sivas 5 (A. A.) — Dahiliye Vekili- miz bu sabah saat 9 da Sivasa gelmiş ve başta Vali ve Komutan olmak üze- re mülki ve askeri erkân tarafından selâmlanmıştır. Fransız vapurlarının İzmir seferleri İzmir 5 (A. A) — Eylül iptidasın- beri Şark seferlerini tatil etmiş olan Fransız vapurları önümüzdeki per- şembe gününden itibaren limanımza mutad seferlerini yapmıya obaşlıya- caklardır. İzmirde iki kalpazan yakalandı İzmir 5 (Telefonla) — Zabıta Kızılçullu köyünde oturan Hall Sancı ve Karşıyaka- da da Dilâver sokağında oturan peynirei İsmall Atâyı kalpazanlık suçundan yaka- lamıştar. İstanbul ağır ceza mahkemesince kalpazanlıktan üç seneye mahküm edilmiş olan Hall Sancı 23 ay evvel tahliye edil- mişti, Bunur evinde yapılan araştırmada birçok maden halitaları, kalıplar, üç tane kalp gümüşlirr bulunmuş ve müsadere edilmiştir. İki kalpazan terki! olunarak tahkikata başlarımıştır. İzmirde görülen kalp paraların bunlar tarafından ima) edil- diği anlaşılmıştır. Batan vapurlar Nicolaos vapurunun müret- tebatından 12 kişi İngilte- Londra 5 (A.A) — «Nicolaos» adın. daki Yunan vapurunun müretteba- tından 12 kişi bir Hollanda vapuru tarafından kurtarılarak bu sabah İn- gilterenin cenup sahilinde karaya çir karılmışlardır. On dört kişiden ibaret olanı müret- tebat bakiyesi de başka bir limana çı- karılmıştır. Hububat nakletmekte olan Yunanlı vapur, inflâktan bir. kaç dakika sonra batmıştır. Bu infilâ- kın bir torpillenme neticesinde mi veya bir mayine çarpma tesirile mi v. gelmiş olduğu malüm değik çorak Kanada va- puru bir infilâk neticesinde battı Londra 5 (A. A.) — Danimarkanın 11 bin tonluk Kanada vapuru bir in. filâk neticesinde batmıştır, Bu vapu- run torpillendiği zannolunuyor. 60 kişilik mürettebatı bir İngüiz vapuru tarafından kurtarılmıştır. Von Papen Belgradda Belgrad 5 (AA) — Almanyanm "Ankara büyük elçisi von Papen bu- günü Belgradda Alman elçisinin misa- firi olarak geçirmiştir. Sabahleyin Berlinden buraya gelen von Papen, karşılık Semplon Orient Express'i kaçırmış ve bizzarure bura- da », Fakat resmi Yugoslav 'mabhafili ile hiç bir temasta bulunma- miştir. ” ie ağir Nevyork 5 — City of Flint vapuru hâdisesinde Norveçin dürüst hareketi çok takdir edilmiştir. Amerika gâzö- | teleri 2 milyon nüfuslu küçük bir hü- kümetin bu dürüstlüğünün bir misal teşkil etmesi lâzım geldiğini yazıyor- lar. Paris 5 — Victolre gazetesine gö- re Almanya, Notveçin bartketine çok kızmıştır, Fakat Norveçe karşı bir te- şebbüste bulunursa, Karşısında İngik tere ve hattâ Amerikayı bulacak, da- ha ziyade mahsur kulacaklır. Bu 58 beple hiçbir harekete muktedir de- gildir. Vapur nasıl müsadere edildi? Bergen 5 (AA.) — Citvof Flint vapurunun Alman müsadere müret- tebatı, vapuru Murmansk'dan hare- ket ettirdikten sonra Norveç kara sularını takip için büyük bir ihti mam göstermiştir. Uzakten İngiliz harp gemilerinin gözlediği vapuru iki Norveç harp gemisi takip ediyor. du. Bu suretle oldukça uzak mesafe. den takip edilen ve yakından mura- kabe altında bulunan vapur Norveç kara sularından ayrılır ayrılmaz sü- ratle bir Alman Ilmanına inmek ümi- dile yavaş yavaş ilerliyordu. Bu ümid kaybolunca müsaade almadan Haw- gesund limanına girdi ve demirledi. Vapur bundan sonra müsadere mürettebatının idaresi alında ola- rak Beryene günderildi ve Alınan. lar, malüm olduğu üzere mevkuf tu- İularak vapur Amerikalı müretteba- tın idaresinde serbes bırakıldı. Amerikalı tayfanın sevincine pa yan olmadığı bildiriliyor Bir Belçika gazetesinin esi Brüksel 5 (A.A) — Sosyalist Le Peuple gazetesi, «City ot Pünte vapurunun serbes bırakılması trolündeki Kudretierini isbat ettiğini yaz- makta ve şunları ilâve etmektedir: #Almanyanın City e! Flinvi himaye et- mek maksadile bir yapmağa cesarei edememesi, hiçbir Alman harp gemisinin nın bin kilometre kadar süren bir yolcu- luk esnasında Norveç gibi küçük bir devle- tin himayesine muhtaç olması keyfiyetle- ri, Almanyanın açık denizlerde meşru bir kontrol ila edecek bir vaziyette bulunmadı- Kını ve yalnız bitaraf gemilerin seyrü- seferini inktaa uğratmakla iktifa etmek mecburiyetinde bulunduğunu göstermektes dir» Berlinde kararsızlık İtalyaya, idare edeceği bir Balkan blokunun teşkili teklif ediliyormuş Alman diplomasisi çok çetin iki işe koyuldu Paris 5 (A.A.) — Berlinden Amster- dama gelen haberlere göre, City of Fiintin Norveç limanına Alman mü- rettebatile girmesi, bu geminin Nor- veç hükümeti tarafından Amerikaya teslimi ve Almanyanın Oslo'da protes- toda bulunması etrafında ecnebi mem- leketlerde yapılan müstehzi neşriyat Alman mahefilinde hoşnutsuzluk uyan dırmıştır. Mezkür mahafii geminin insani bir hareketle Norveç limanma girmesinin istihza mevzuu olmasından dolayı şikâyet etmektedir. Keza Alman protestosunun ciddi olduğu ve bunun tekrar edileceği söylenilmektedir. Amerikada silâh ambargosunun kal dırılması hususunda, Alman Hariciye Nezareti bunun büyük bir siyasi ehem- miyeti olabileceği ve derin bir tetkike tâbi tutulması lâzırıgeldiği mütalâa- sındadır. siyaset oyununda Ankara muahedesile Amerikan hattı hareketinin iki mü- him unsur teşkil ettiğini inkâr eyle- memektedir. Diğer taraftan Balkan- larda teressüm eden vaziyetten de en- dişe edilmektedir. Alman diplomasisi çok çetin iki işe koyulmuş gözüküyor. Biri, Balkanlarda ve Şarki Akdenizde İtalyan ve Rus menfaatini telif etmek suretile Türk - Fransiz - İngiliz paktı- nı hükümsüz bırakmak ve diğeri de Uzak Şarkta Japonya ile Rusyanın arasını bularak ambargonun kaldırıl- ması tesirlerini azaltmaktır. 'Bu iki hedef elde edilmiş olmaktan henüz çok uzaktır. Fakat Alman dip- lomasisinin bu hedeflerden kolay ko- lay vazgeçeceğini zannetmek hata plur. Balkanlara Sovyet nüfuzunun gir- mesinden kuşkulanan İtalyanın vazi- yeti Almanyayı çok endişeye düşür- mektedir, Almanya şarki Akdenizde eski İtalyan - Türk rekabetini istis- mara çalışıyor ve İtalyaya idare ede- ,İ| ceği bir Balkan blokunun teşkili tek» hü a LL lif edilmektedir. Bu hususta Alman- ya bütün nüfuzunu kullanacak ve diğer taraftan da Rusyayı itidale da- vet eyliyecektir. Fakat Rus - Finlan. diya meselesinde Alman nüfuzunun Moskovâda mücssir olmadığını gören İtalya, Almanyanın Balkanlar mese- lesinde de pek muvaffak olabileceği- ne ihtimel vermiyor, Berlindeki (oecnebi müşahitlerin umumiyetle kanaati şudur ki, siyasi muharebe henüz bitmiş değildir. ve Almanya Avrupa kıtasında bir kara ekonomisi vücuda getirmeğe de uğ- raşmaktadır. Bu suretle Alman tica- relinin abloka yüzünden denizlerde kaybettiğinin telâfi edileceği ümid ediliyor. Almanlar bu yeni sistemin uzun sürmeden nelice vereceği ka- 'naatindedir. O vakte kadar da müş- kil bir vaziyet hadis olacağından bu, geniş mikyasta askeri harekâta im- kân vermemektedir. Teşrinisani ihtilâli Pravda: «Sovyetler harp istemiyor» diyor Moskova 5 (A.A.) — Pravda gaze tesi, teşrinisani ihtilâline tahsis et tiği başmakalesinde şöyle diyor: Sovyetler Birliği harp istemiyor va hiçbir kimseyi harple tehdit etmiyor, Fakat bizi karıştırmağı cesaret ede- ceklerin vay haline. Bize meydan okumağa cesaret edeceklerin ve hu- dutlarımızda tahrikât oyunu ye yanların vay haline, Dominyonlar omümesilleri İngiltere hava müdafaa mer«s Londra 5 (A.A.) — İngiltere impas ratorluğu kaynâklarının ve zengin- liklerinin tanzimi maksadile toplara» cak olan konferansa iştirak eden do minyon mümesslileri dün İngiltere- nin en mühim hava müdafaa merkez» lerinden birini ziyaret, etmişlerdir.