3 Ekim 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
“nin, 14 üncü asırda bir aşk macerası; Verona, Venezya'nın bir eyalet merkezidir, 14 üncü asırda bu şehir- | "de kan davası güden iki sile vardı: “Kapületler ile Montegüler. Bir gece | Montegü'nün oğlu Romeo bir baloda İ (Kapületlerin kızı Jülyeti gördü. İki "genç birbirlerini sevdiler, b Kan davası güden ailelere mensup ;Du iki gencin birleşmelerine, evlen- Şinelerine imkân var mıdır?.. Gizli ev- jlendiler, gizli seviştiler amma mu- İvakkaten... Jülyetin babası kızını başka birine vermek istedi. Jülyet “kendisini ölüm haline koyacak bir İlâç içti; sahiden öldü sanıp alle me- "zarlığına gömdüler. Jülyet ile evlen- mek üzere olan genç ile Romco me- Zarlıkta buluştular, Romeo rakibini öldürdü, kendisini de zehirledi. Bun- dan sonra Jülyet uyandı ve Romeo'- Nun öldüğünü anlayınca o da kendi. ni öldürdü. Kan davası güden iki düşman aile Zxeisi Montegü ile Kapület, çocukları. Bin cesedleri üstünde artık kan da- yası gütmemeğe yemin ettiler. Bu aşk macerasının edebiyatı: ” Vakanüvislere göre bu vaka haki- katen olmuştur. Vakayı evvelâ 1535 de — Huigi da Porto kaleme aldı, 1562 de "ayni vakayı Arthur Brook, 1594 de “Girolamo de la Corte anlattı. © Şekispir'in eseri 1596 da yazıldı ve ,© sene temali edildi. O devrin en meşhur aktörü Burbadge, Romeo r0- ünü yaptı. Şekispir rahip Lorens 10- “ünü almıştı, Jülyet'i de kız kıyafe- Kine girmiş genç bir erkek temsil edi- rdu. Şekispirden sonra 1772 de Ducis ayni macerayı aslına sadik kalarak nakletti, İtalyan, Alman, Fransız müellifleri ayni vaka üstünde kalem yürüttüler. Howard da Şekispir dev- rihde yazdığı Romeo - Jülyet eserinde | Romeo ile Jülyeti öldürmedi, Lope de Vega'nın eserinde de ikl ânk öl mezler, Tape'nin eseri Grüy tarafından İn- gilizceye tercüme edildi ve Garrick tarafından tadil olundu. Garriek Ro- meo ile Jülyeti öldürür, ancak Jül. yeli Romeo son nefesini vermek üzere iken uyandırır ve konuşturur. ,Cihan sahnelerinde temsil edilen Garrick'in versiyonudur. 1815 denberi Şekispir hayranları Garrick'in tadilâtını şiddetle tenkid etmektedirler. «, Romeo - Jülyet operaları: * 1493 de Romeo - Jülyet bestelendi. (1796da Zingârelli, opera yaptı. 1825 de Atalyada operası temsil edildi. 1853 de ilini, 1867 de Gounod Romeo- 'Hülyeti opera yaptılar, * Bugün cihan sahnelerinde temsil edilen ve söylenen Gounod'nun op8- > Fasıdır. ; Romeo - Jülyet nedir? yg Romeo - Jülyet bir aşk masalıdır. İAşka neşide, aşka kaside, aşka mersi- ye de diyebiliriz. » Romeo - Jülyetin aşktan başka birşey olduğunu iddia etmek asırlardanberi yerleşmiş bir kanaati devirmeğe Kalkmak olur, Ancak biz şunu ilâve gdeceğiz; Romeo - Jülyet kan davala- rinin fecaatini aşkın kudretine sığı- "narak ortaya koymak istiyen bir fa- ciadır, Fakat bu dava o kadar karı. , Romeo - Jülyette de cinayet- , rekabetler, öğütler gidip aşk ka- Şehir tiyatrosunda Romeo - Jülyet: 30 Eylül cumartesi gecesi İstanbul Şehir tiyatrosunda Romoo - Jülyet'i seyrederken hatırımıza Voltaire'in sö- gü geldi: Şekispirin' eserleri bir çöp- tüktür, eşin ki bir darı tanesi bula- 8in!... Bu sözü şöyle tefsir edeceğiz: Ro. -Jülyet bir keçiboynuzudur; bir damla bal tadı almak için bir parça odun yemek lâzımdır. Romeo « Jülyet'in melez tercüme- sinde de arada sırada bir damla bal tadı duyduk. Jülyet'i oynıyan Cahi- de'nin, rahip Lorensi oynıyan Hadi- Romeoyu oynıyan Suavinin gözleri arasında Türkçeye uygun, ku- Olağa ve fikre hoş gelen sözler vardı. Romeo - Jülyet balkon sahnesi İ Eserin diğer kısımları her yerde ol- duğu gibi, sel halinde gitti, fakat kum, yani aşk kaldı mı?.. Buna katiyetle; Evet! diyemiyece- giz. Şuavi bütün gayretine, Cahide bütün himmetine rağmen 14 üncü asırdan 20 nci asra kadar gönüllerde aşk duygusunu ürperimiş olan bu gönül faciasının büyük bir kısmını da sel ile beraber sürüklediler. Filvaki dekor ve aksesüarda üslüb beraber- liği yoktu. Havayi nesimi, Romeo - Jülyet devrinin atmosferi değildi. Fa- kat buna eskidenberi riayet edilme. miştir. 1763 de İngilterede Romeoyu 15 inci Louis tarzında elbise ile oynar- lardı. Romeo- Jülyette bütün mesele Romeo - Jülyettedir, Halbuki Cahide lie Suavi, birbirleri uğruna can vermeğe hazır olan iki âşık rolünde, birbirle. rine tamamlte yabancı ve Tâkayd idiler, Bunun da sebebi İngiliz üslübudur. Rojisör tam Şekispirvari temsilin bir noktasına ehemmiyet vermiş ve bu işi başarmıştı: Sözleri bir solukta, fa- sılasız söyletmek; sanatkârları maki- ne halinde koşturmak. Temsil bu ba- kımdan muvaffaktı, fakat kâfi gel medi Romeo - Jülyeti sahneye koymak güçlür. Meşhur bir Alman reljsörü; Bir Romeo bulabilsem Jülyeti sahne. ye koyacağım demiş. Muhsin Ertuğ- rul bu söze mukâbele etti: Ben Ro- | meo bulamadan bile Jülyeti temsil | ettiririm; dedi. Bu senenin ilk temsili, fakir bir tiyatronun basit bir talebe temsili oldu. Selâmi İzzet Sedes LÂLE Günlerdenberi mahşeri kalabali- gile hakiki bir zevk maçına sahne oluyor. FREB ASTAİRE — GİNGER ROGERS'in Yaratlığı eşsiz BRODVAY SERENADI İstanbulda şimdiye kadar hiç bir filme nasip olmayan bir muvaffakiyetle devam ediyor. Bu zevk maçına sizde koşunuz. İlâve: Son Metro Jurnal ve Miki Bu akşam için localar kalmamıştır. numaralı koltuklar azdır. Acele cdi- niz, Telefon: 42851. ? Birinciteşrin 1939 ESHAM ve TAHVİLÂT Eshanı üzerine muamele olmamıştır. PARA ve ÇEKLER Kapanış 531 12928 2.9529 En yukarı 1 Sterlin — 100 Dolar 100 Prank 100 Liret 100 İsviçre Fr, 100 Florin 100 Rayşmark 100 Belga 100 Drahmi 100 Leva 100 Çokoslovak Kr 100 Pereta 100 Zloti 100 Pengo 100 Ley 100 Dinar 100 Yen 100 İsveç Fr. 100 Ruble 23533 69.19 2191375 Glatalı, OYALI AAAIAILAA rar 11.0175 ütün İstanbul Halkı ve Sinemamızın uhterem müdavimleri hazırlanınız. Mevsimin en büyük filmi Ri GRAND GöLU w | GaEp cephesinde muhtelif i zareti, Baş rollerde: JOHN CARROLL MOVTTA | “Zoro Kamçılı Adam,, Meksikanın emsalsiz güzelliği içinde çevrilen Heyecan, Dehşet, Sergüzeşt ve Macera dolu filmi şerefine Büyük GALA MÜSA- MERESİ olarak YARIN Matinelörden itibaren ALKAZAR sinemasında başlıyor TİYATROLAR | | ŞEHİR TİYATROSU Tepebaşı Dram Kısmı Gece sanat 2030 da ROMEO — JÜLYET RAŞİD RIZA - ERTUĞRUL SADİ TEK - bu gece Bakırköy Miltiyadı - Üvey Baba - * HALK OPERETİ - 6 İlkteşrinde - BU HESAPTA YOKTU noktalara baskın yapıldı Alman keşif kolları pusuya düşürüldü. ve bazı esirler alındı Almanlardan 5, Fransızlardan da 3 tayyare düştü Londra 2 (A.A.) — İstihbarat Ne- İngiliz askeri otayyarelerinin Almanya üzerinde muvaffakıyelli ge- ce ve gündüz uçuşları yaptığını bil |/ dirmektedir. Gece uçuşları esnasında İngiliz tayyareleri bilhassa Berlin ve Pots- dam üzerinden de uçmuşlardır Paris 2 (AA) sakin geçmiştir. Cephenin muhtelif noktalarında baskınlar yapılmış, tu- zaklar kurulmuştur. Paris 2 (A.A) şamı tebliği: Düşmanın Sarlui (Sarrelculs) nin cenubunda ve Sarr'm doğu bölgesin- deki mevzii hücumları püskürtülmüş- tür, Sarr'ın doğu bölgesinde düşman 2 teştinievvel ak- | topçusu hattımızın gerisindeki mev- kilere ateş etmiştir. Baskınlar Paris 2 (A.A.) — Havas ajansı teb- liğ ediyor: Dün gece. ortalığın çok karanlık ol- | | | | | patlamamış üç binden fazla masından düşman mutadı üzere isti. fade ederek baskın hareketlerinde bu- lunmuştur. Fakat Alman keşif kolları bazı noktalârda pusuya düşmüştür. Almanlardan esirler alınmıştır. Fransız kıtaatı kendi hatları içinde mevzilerini tarsin etmekte ve yeni iş- gal olunan sahayı temizlemektedir. Çünkü düşman çekilirken bin türlü tuzak bırakmaktadır, Fransız istih- kâmcıları Warnd ormanında henüz torpil meydana çıkarmışlardır. Öyle tahmin ediliyor ki, 70 kilometre murabbaı olani altı bin kadar torpil konul Çok şükür ki, bu torpiller iyi konulmamiştı ve bir çoğu bombariı man neticesinde kendiliğinden patla mışlır. Hattâ bir defasında bin metre uzunluğundaki bir hatta birbirine metbut torpiller bir Fransız obüsünün isabeti üzerine hep birden infilâk et- miştir. (Devamı 7 nci sahifede) Amerika bitaraflık kanu- nu müzakere ediliyor Senato Hariciye komisyonu reisi Pittman proje hakkında izahat verdi Washington 2 (AA,) — Senato, bitaraf- hık kanununun tadiline dair !âyihanın mü- zakeresine başlamıştır. Projeyi Benatoya tevdi eden hariciye ko- misyonu reisi Piktman, şimdiki silâh ihra- catı ambargosunun Almanya Zehifie farklı bir müamele maydana çıkardığını, çünkü dört tarafı su ile çevrilmiş olan İngiltereye Amerika piyasasından silâh satın almak imkâ birakmadığı halde bir kara dev- deti manya, Yugoslarya ve diğer memleketler. de imal edilen silâh ve mühimmat ve hü- tün bitaraf memleketler bavasıts ve delâ- letile de Amerika mamülâtını satın alabile. ceğini söylemiştir. Pıttman demiştir ki: «Müzakere etmekte olduğumuz proje k1- bul edildiği takdirde Almanyaya gerek #o0ğ» rudan doğruya gerekse bllvasta satılan Almanyanın Rusya, İtalya, Ro- | eşyanın Alman vapurları tarafından nakli icab edecektir.» Bittman sözlerine şu suretle de miştir; Bugünkü Avrupa Barbinin teyit osuği, vaziyet kadar vatim hiç bir vaziyet dün- yayı tehdid sta iştir. Çok şükür t m ek rini Avrupayı ke tına maruz bırakmaktan vatandaşlarımız menettiğimiz müddetçe, bu. harbe sürük- lenebiieceğimiz Korkusunu haklı gösterecek hiç bir sebeb mevcud değildir. Geçen'har- be, denizcilerimiz açık denizlerde kahun- suz ve gayri insani bir surette öldürülelu için girmiştik. Almanyanın bu sefer dö ni suretle hareket edeceğini gösterek bi bir delil mevcud değildir. firat taraldarlarının İlderi Borah p:- Jeyi tenkid eylemiştir. Yarın akşam MELEK ve İPEK sinemalarında DÜNYA SİNEMACILIĞININ ŞAHESERİ MARIE ANTOİNETTE Filmi yaratanlar: NORMA SHAERER - TYRONE POWER Numaralı koltuklar kapışılmaktadır. MELEK'te loca kalmamıştır. BU AKŞAM 21 de Akademi Tel, vir lonu kahkaha tufanı ile çınlatacak... Herkesi ağlarcasına güldürecek... LOREL - HARDY: HARBE GibiYOR Emsalsiz 2 komiğin seferber hale gelmeleri... Şimdiye kadar derecede kahkahalarla gülecekleri TÜRKÇE SÖZL Bu perşembe akşamı S A RA Y Sinemasında m bu büyük filme mahsus «MÜSTESNA GALA» SÜMER Sinemasında Fransız Sinemacılığının şaheseri... Tarihi vesaike istinaden milyonlar sarfile vücude gelen ve lüks ve ihtişam içinde geçen süper filimletin en alel vi. SAMiMİ ANLAŞMA Fransez (âzasında Andre Maurrols'ın eseri, İngiltere ve Fransanın son 40 senelik siyasi münasebetleri, Entrikalar, Kralların aşkı ve diplomatik hâdisatı. Bu filimde göreceğiniz tarihi simalar: İngiltere kralı Edvart, Kraliçe Viktorya « Prens dö Gal - Lord Kiçner - Çemberlain - Lord Balfor - Fransa Reisi cümhuru - Başvekil Kle- manso - nazırlar - sefirler - Prensler ve sair resmi zevat. Baş rollerde: PİERRE RİCHARD WİLM, İlvten;: EKLER JURNAL dünya havadislerinde: En son Avrupa hâdisatı, OR FRANCEN . GABY MORLAY - ; MELEK 40868, İPEK: 44289 göldürmedikler FiLM
