19 Eylül 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Mareşal Smigiy Ridz de Romanyaya geçti Mareşal bitkin bir halde bulunu- yordu, yanında iki general vardı Cernauti 19 (A.A.) — Mareşal Smigiy-Ridz'in dün sabaha karşı saat bir de general Siawoj Skladkowski'yi takiben Romanya hududunu geçtiği ve birkaç saat sonra da otomobil ile Cernautiye geldiği teyid edilmektedir. Mareşal pek bitgin bir halde bulunuyordu. Emin bir membadan bildirildiğine göre Sovyet kıtaları dün sabah Leh - Rumen hududuna gelmişlerdir. Motörlü Sovyet ciizütamlarının Zalecziki köp- rüsünü geçerek bu köprünün Romanya tarafındaki kısmını bir müddet işgal et- tikleri de haber alınmıştır. Diğer cihetten dolaşan bir şayiaya göre mareşal Pilsudski'nin eski erkânı harbiye reisi general Sosenkowsky, mareşal Smigiy - Rydz'in azimteinden sonra Polonya kuvvetlerinin kumandanlığını deruhte et- Sovyet tankları Romanya hududunda Bükreş 19 (A.A.) — Sovyet tanklarının dün sabah Kuty ile Wicnecea ara- sından Romanyaya giden köprüyü geçtikleri hududdan bildirilmektedir. Ru- men kumandanı bu tanklara durmalarını söylemiştir. Bu kola kumanda eden Sovyet miralayı özür dilemiş ve tanıklar geri dönmüşlerdir. 550 tayyare, 200 tank, 30 bin Polonyalı Romanyada| Bilkreş 19 (A.A ) — 550 Polonya tayyaresi, Romanyada mevkuf bulundu- rTulmaktadır. Ekseris fevkalâde hasara uğarmış olan bu tayyareler Bükreşte bulunmaktadır. Romanya topraklarında bundan maada Polonya ordusuna aid 200 tank ile mühim miktarda harp malzemesi vardır. Cernautideki Polonya konsolosluğu tarafından verilen malümata göre asker ve sivil olmak üzere 30,000 Polonyalı dün Romanyaya geçmiştir. Italyan efradına izin veriliyor Roma 19 — İtalya hükümeti, ziraat işlerinde kullanılmak üzere silâh ak tında bulunan çifçi efradına muvakkaten mezuniyet vermeği kararlaştırmıştır. Deniz aşırı memleketlerde bulunan İtalyan çifçi efradı bu mezuniyetten istifa- de elmiyeceklerdir. - SovyetveMacar kıtaatı selâmlaştı Belgrad 19 — Yugoslavya radyosu Sovyet kıtaatının Macar hududuna varmış ve orada Macarlarla selâmlaşmış olduklarmı bildirmektedir. Romanya ile Baltık dev- jetlerin teminat verildi Londra 18(AA) Bükreş'ten Revter ajansına bildiriliyor: Resmi membadan öğrenildiğine gö- re Moskova'daki Rumen sefirine Ro- mânya'nın bitaraflığına riayet edi- leceği hakkında teminat verilmiştir. Romanya'nın kendi hududlarını her türlü tecavüze karşı müdafaa etme- ğe kali surette azmetmiş olduğu ve icap eden ihtiyati tedbirleri duha şim- diden almış bulunduğu beyan edil mektedir. Polonya, Leh - Rumen mushadesi mucibince Romanya'nın muavenetini istemek üzere Bükreş hükümetine katiyen müracaatte bulunmamıştır, Almanya - Romanya iktisadi münasebatı Bükreş 18 (A.A.) — Almanya Ha- riciye Nezaetinin Iktisad baş sekre- teri Clodius, Almanya ile Romanya arasındaki ticaret meselelerini görüş- mek üzere Bükreş'e gelmiştir. Bükreş ziyaretinin harple alâkadar Olmadığını tebarüz ettiren Clodius Almanya İle Romanya arasındaki itilârlar, İlkteşrinde hükümsüz Kala- cağı için bunların yenileşmesine çâ- ışılacağını beyan etmiştir. Tallin 18 (A.A.) — Sovyet kıtaları- mn Polonyaya girmeleri ve bilhassa Sovyet - Estonya hududunda Sovyet molörlü kıtalarının tabşidi dolayıslla Estonyada korku hüküm sürdüğüne dair Stokholm radyosu tarafndan evvelki gece verilen haberler, Eston- ya makamları tarafından katiyetle tekzip edilmektedir. Tallinde hiçbir korku eseri olmadı- ğı söylenmekte ve hududda normal şartlar dahilinde hayatın devam etti- gi ilâve edilmektedir. Letonyaya teminat verildi Riga 18 (A.A.) — Moskovadaki Le- tonya sefiri ile diğer devletlerin dip- Jomatik mümessilleri, Sovyetler Bir- Jiğinin Letonyaya karşı bitaraflık $i- yaseti takip edeceğine dair teminat #lmişlardır. Resmi Letonya ajansı, bu haberi verdikten sonra şunları ilâve etmektedir: «Letonya maklarının esasen mem- leketin hududlarına karşı yapılacax ber türlü ihlâl teşebbüslerini muka- vemetle karşılyacaklarına şüphe yok- tur.» Rus - Japon Avrupa vaziyetile hiç bir alâkası olmadığı bildiriliyor Londra 18 (A.A) — Rus - Japon anlaşması hakkında Tokiodan Reu- ter ajansına bildiriliyor: Harbiye Nezaretinin selâhiyettar bir memuru, Rus - Japon anlaşması- nini Avrupa vaziyeti ile hiç bir müna- sebeti olmadığını ve Japonyanın şim- diki ihtilâfa müdahale etmek için hiç bir tasavvuru bulunmadığını bildir. miştir. Japonya yalnız bu anlaşmanın iki memleket arasında askıda bulunan meselelerin hallini kolaylaştıracağını ümid eylemektedir. Italyanın yeni Londra sefiri Roma 19 — Hariciye müsteşarı Giuseppe Bastlanini, Londra sefirli- ğine tayin edilmiştir. Bir otobüs bir tramvaya çarptı Şoför Mehmedin idaresindeki 3102 plâka numaralı Şişli - Fatih otobüsü, bu sabah, Şehzadebaşından geçerken, yalman Saminin idaresnideki B9 sâ- yılı tramvay ârabasına çarpmıştır. Çarpışma neticesinde her iki araba hasara uğramışsa da insanca zayiat Ankarada hava hücumu tecrlibesi Dün yapılan ilk tecrübe muvaffakıyetle neticelendi Ankara 18 (Telefonla) — Hava hü- cumlarına karşı ilk pasif korunma tecrübesi bugün yapılmış ve muvaf- İakiyetle neticelenmiştir. Saat 9,45 de verilen alarm işaretile tecrübeye başlanmış, halk büyük bir soğukkan- hlıkla üzerine düşen vazifeyi yapmış, saat 10,10 da şehir üzerinde görünen tayyareler muhtelif yerleri bombar- dımana başlamışlardır. 'Tecrübede pasif korunma teşkilâtı vazifelerini mükemmelen yapmışlar. Başvekil B. Refik Sayadam, Dahiliye Vekili Faik Öztrak tecrübeyi sonuna kadar takip etmişlerdir. Hakem he- yeti tecrübede vazife alanları takdir etmiştir, Meclisin dünkü içtimal Ankara, 18 (A.A) Büyük Millet Meclisi bugün Refet Camtezin baş- kanlığında toplanmıştır. Celse açıldıktan sonra Kastamonu mebusu Hüsnü Açıksözün ve Trab- zon mebusu Süleyman Sırrını vefat ettiklerini bildiren Başvekâlet tezko- releri okunmuş ve birer dakika süküt etmek suretile bu arkadaşların hatı- rası taziz edilmiştir. İntihap mazbataları okunarak kabul edilen Edirne mebusu Temel Göksel ve İsparla mebusu Remzi 'Ti- nel tahlif edilmişlerdir. Meclis, bazı azanın mezuniyetleri. ne ait riyaset divanı teklifini de ka- bul eylemiş ve bütçe encümeninin talebi üzerine ruznamesinde bulunan ve Millet Meclisi 939 yılı bütçesind3 35,000 liralık münakale yapılmasına sit kanunun müzakeresini müteakip içtima bırakmıştır. Meclis, gelecek pazartesi günü top- Yanacaktır. Muhtekirlere karşı Muhtekirlerden 1500 liraya kadar para cezası alınacak, emlâk ve malları da müsa- dere olunacaktır Ankara 18 — "Ticaret Vekâleti tarafın- dan hazırlanan ihtikârla mücadel» kanu- nu projesi tedkik edilmek üzere diğer ve- kâletlere de gönderilmiştir. Kanin projesi, 25 maddeden mürekkeptir. Kanunda muh- tekirlere karşı ağır cesalar vardır. İhsikâr yaptıkları anlaşılanlardan hapis cezasın- dan başka 500 liradan 1500 Iiraya kadar pü- râ cezası alınacağı gibi emlâk ve emvalleri de müsadere olunacaktır. (Akşam: Fikrimizee, muhtekirlerden atın- mas düşünülen azami 1500 lira para cezası işledikleri erme ve büyük muhtekirlerin elde etmek isteyecekleri kazanca nisbetle hafiftir. Herhalde hükümetle Millet mecli- inin bu para cezasının nisbetini arttıra- cağına şüphe yoktur. Hapis cezasile bera- ber para cezası da çök ağır olmalıdır ki, muhtekirler baş kaldırmağa cüret etmesin.) Bu sabahki trenle gelenler | Yolcular neler anlatıyor! ar? Bu sabah 830 da gelen ma treni ile Berlinden 7 İranlı talebe, 9,0 da gelen Semplon ekspresi ile de Erzincan mebusu bay Perld şehrimize muvasalat et- mişlerdir. Bay Perld, istasyonda bir mu- barririmize şunları söylemişlir «— Yolculuğumuz çok normal şerait al- unda geçti. Fransadan başka diğer bülün memleketlerde sükünet var. Yalnız Frun sızlar harp halinde bulundukları için b'raz fazla heyecanlı görünmektedirler, Ben, Lon- dradan geliyorum. İngilizler, aoğuka........ larint asla kaybetmemişlerdir.» Konvansiyonelden çıkan bay Falih adın- da bir Türk genci de şunları anlatmakta dır: «— Seyahatimiz sekteye uğramadan de- yam etti. Almanyada ilk günlerde ümidsiz- ik vardı, Sovyet Rusyanm harbe müda- hale etmesi, Almanyada büyük sevinçler uyandırdı. Almanyada #pda yoksulluğu şim- diden başlamıştır. Bay Falih Almanyada kimya, aralarında iki de bayan bulunan İranlı talebeler de tap tahsil etmekte idiler. İranlı talebe bu- radan memleketlerine döneceklerdir. Dahiliye Vekâleti emrine alınanlar Ankara 18 Emniyet umum müdür mu- ayini B, Hulüsi Devrimer, Kayseri emniyet müdürü B. Behcet vekâlet emrine alınmış- lardır. &| Kızılordu Polonyada bir çok yerleri işgal etli Ruslar şimalden Vilnaya cenuptan Macar hududuna vardılar. Sovyet tayyareleri 7 avcı, 3 bombardıman tayyaresini düşürdü Moskova 18 (A.-A.) — Kızılordu Ge- hel kurmayı 17 eylül harekâlı hak- kında aşağıdaki tebliği neşretmiştir: 17 eylöl sabahı işçi ve köylü ordu- su kıtantı hududu bütün garp hattı boyunca, Letonya ile Sovyetler Birli- ği hududunu teşkili eden Garbi Da- vina'dan Sovyetler Birtiği ile Roman- ya hududu olan Dinyester nehri ara- sında geçmiştir, Polonya ordusunun hafif ileri kara- kolları ile ihtiyallarını geri atarak 17 | eylül akşamı garbi Beyaz Rusyada da Kuluboke şehri ile Parafianovo istasyo- nuna varmış ve Volojin şehri ile No- lodeczno demiryolu iltisak istasyonu- nu ele geçirmiştir. Baranoviczi istikametinde Kızılor- du kıtaatı Nlemen nehrini zorlıyarak Korelice, Mir, Polonecka'yı ve Para- novlezi demiryolu iltisak noktası ile Snov'u işgal etmiştir. Cenupta Garbi Ukraynada Sovyet kıtaatı Rowno, Dubno, Zbaraj, Tar- nopol ve Kolonca'yı işgal etmişlerdir. | Sovyet hava kuvvetleri yedi Polon- ya avcı tayayresini düşürmüş ve üç Polonya bombardıman tayyaresini de yere inmeğe mecbur ederek mürette- batını tevkif eylemiştir. Her tarafta halk Kızılordu kıtaatı- nı sevinçle karşılamaktadır. Bükreş 18 (A.A.) — Polonyada Zaleszezyki şehri bu sabah saat 8 bü- çukta Sovyet kıtaatı tarafndan işğal edilmiştir. Kızıl ordunun işgal ettiği yerler Bükreş 16 (A.A.) — Sovyet radyosu dün saat 21,40 ta Polonya ordusunun zayıf bir mukavemetile karşılaşan Kı- gılordunun Baranovieza'da şimendi- fer hattının iltisak noktasını ve Ro- vono, Dubno, Zbaraz şehirlerini is- gal ettiğini bildirmiştir. Sovyet tay- yareleri 7 Leh tayysresi düşürmüş- lerdir, Sovyet kıtaatı halka iyi muamele ediyor Cernauti 18 (A.A.) — Emin bir Po lonya membâamdan buraya gelen bir haber, Sovyetlerin Polonyadaki İleri hareketlerinin şayanı dikkat bir saf- hasına işaret etmektedir: phenin muhelif noklalarında Sovyet zabitleri Polonya kıtaatına. «— Size yardım etmeğe geliyoruz, ateş etmeyiniz. Birlikte Lwow'a yü- rüyelim.s diye bağırmışlardır. Diğer cihetten Polonya umumi «a» rargâhma gelen haberler, Sovyet kı alarının Polonya ahalisine karşı ? mane hareketlerde bulunmadıklarını | teyid etmektedirler, Sovyetler Vilnayi işgal ettiler Paris 19 — Sovyet kıtaatı dün gece saat 21 de Lehistanda Vilna şehrini iş- gal etmişlerdir. Sovyet kıtaatı şehre girerken kurşun teati edilmiştir, Letonyaya iltica eden Lek tayyareleri Riga 19 Letonyaya iltica eden Leh tayyarelerinin adedi 82 yi bulmuştur. Bunların kısmı azami, Vilna tayyare mektebine ald silâhsız talim tayyare» leridir. Sovyetlerin müdahalesi ve Ingiliz gazeteleri Ingiliz gazeteleri bu hâdisenin manilarını derinleştirmekte ileri gitmiyorlar büyük bir kısmı, Kırılordunun Polonyaya girmesini takbih etmekle beraber bu hü- disenin manasını derinleştirmek ileri git- memektedirler. Başlıca gazeteler Stalini tahrik eden sebepler hakkında muhtelif mlutalkalar dermeyan etmektedirler. Times ve Daliy Telegraph gazeteleri Rus esrarının henüz kati bir şekilde halledile- mediğin! yazmaktadırlar, Londra 18 (A A4 — Sovyetler birliğinin | Polonyaya müdahalesi hakkında tefsirler- de bulunan Ward Price şöyle yazmaktadır: «Sövyet hükümeli ile Almanya arasın- daki işbirliğinin Alman - Sovyet paktı mu- gibince iki memleket menfaatlerinin hima- | Londra 18 (A.A.) — Londra gazetelerinin | ! l | yesinden ileri geçeceğini Kabul -etmek Bey- hudedir. Herhalde Almanyanın cephedeki kıtalarile Sovyet kara ve hava kuvvetleri- nin teşriki mesai etmesini kabul etmediği muhakkaktır. Dünyanın herhangi bir kö- şesinde nazi kuvretlerile Bulşevik kuvvet- lerinin yanyana çarpışacaklarını tasavvur etmeğe imkân yoktur. Alman ordusunda hizmet eden birçok €s- ki komtinistler arasında yapılacak Bolşe- yiklik. propagandasının . arzettiği tehlike büyüktür, Almanya hükümeti, bu tehlikeyi İ göze alamaz. Almanya ile Sovyetler birliği arasındaki itâifak mukaddes değidir ve fi- Di bir sabaya intikal edemiyecek kadar ta- biate mugayirdir. Çünkü bu iifak her iki tara? için de felâkelle netieslerebilira Courageous tayyare gemisi nasıl batırıldı? Londra 19 — Courageous namın. daki İngiliz tayyare gemisinin bir Al. man tahtelbahiri tarafından batırl- ması hakkında şu tafsilât alınmıştır: | Kurtarılanlardan birinin ifadesine gö- re tayyare gemisi iki torpil yemiş ve 30 dakikada batmıştır. Courageous, süratle yana yattığı cihetle, toplar: | nı kulanamamıştır. İngiliz torpido muhripleri tarafından kurtarılan 400 tayfa dün akşam İngiliz limanlarına çıkarılmıştır. Daha bir çok tayfalar, ticaret vapurları tarafından kurta- rılmışlır. Londra 18 (A.A.) — Amirallık ma- kamı, «Courageous> tayyare gemisi- «nin battığını teessüfle bildirmekte- dir. Gemi, bir Alman tahtelbahiri ta- rafından torpillenerek batırılmıştır. İstihbarat Nezareti, bu geminin ge çen ağustosta ihtiyat filoya alındığı- ni ilâve etmektedir. Bu sebeple mü- retlebatının adedi azaltılmıştı, Har- bin başlangıcındanberi «Courageous3 birçok hizmetlerde bulunmuştur. Ge- (Devamı 4 üncü sahifede) Leh hükümeti | Bükreşten ayrıldı Transilvanyada Slaniko şehrinde oturacak Bükreş 19 — Bu sabah hususi bir tren Leh Cümhurreisi B, Mosiski ile Leh hükümeti azasını hamil olarak buradan hareket etmiştir. Tren Tran- silvanya Alplarında kâin Slaniko say- fiye şehrine gitmektedir. Romanya hükümeti B. Mosiski ile Leh hükü- meli erkânına burasini ikamet yeri olarak tayin etmiştir.