3 Eylül 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

A e Sahife 4 Askeri Ve a harekât (Baş tarafı 1 inci sahifede) Varşovadan gelen haberlere göre Erakovodo 4, Gdöynliada 4 Alman tayyaresi düşürülmüştür. Şimdiye kâdar düşürülen Alman tayyareleri- nin mikdarı kırk dördü bulmuştur. Alman tayyarelerinin taarruzları neticesinde 130 kişi ölmüştür. Bunun on ikisi aker, diğerleri sivildir. Yara- klar çoktur. Leh tebliği Varşova 2 (A.A) — Baş kuman- danlık genel kurmayının iki numaralı tebliği: Hava harekâtı: 2 eylülde düşman hava kuvvetleri bütün Polonya ara- xisi üzerinde fanliyetine- devam et- miştir. Askeri bakımdan ehemmiyeti olup olmadığına bakılmadan birçok yerler bombardıman edilmiştir. Var- göva Üzerine dün birçok hava hücum- Jarı yapılmış ve civar mahalleler bom- bardıman edilmiştir. Şimdiye kadar Alman hava kuvvetlerinin faaliyeti bilhassa sivil halk arasında zayiat verdirmiştir. Düşman hava kuvvetlerinin zayiatı: Dün de dahil olduğu halde 37 Alman tayyaresi düşürdük, Dün de dahil ol- duğu halde bizden 12 tayyare kaybol- muştur. Düşman, Silezyada garbi Karpat- Jaraltı mıntakası cephesinde Czestoc- howa'ya doğru hücumlarına devam etmiştir. Dün yapılan harekât esna- sında 100 kadar Alman hücum ara- bası tahrip olunmuştur. Pomeranya ve şarki Prusya hudud- larında, mücadele hudud mıntakala- rında devam etmektedir. Gdynia cephesinde de mücadele de- vam etmektedir. Westerplâtte hâlâ muvaffakıyetle kendisini müdafaa etmektedir. Leh mebusları orduya gönüllü yazıldılar Varşova 2 (A.A.) — Parlâmente, bugün fevkalâde toplantısını yapmış ve bu içtimada nutuk söyliyen Baş- vekil Skladovski demiştir ki; «Vaziyet sarihtir. Harbe başlıyan biz değiliz. Biz hücuma ve taarruza maruz kaldık. Sonuna kadar müca- dele edeceğiz. Bütün hükümet, bü- tün millet gibi düşmana karşı müca- dele için, ordu başkumandanının em- rindedir. Sakiniz. Memleketimizin is- tikbali hakkında endişemiz yoktur, Büyük Önder Smigiy Rydz'in emri altında, galip geleceğiz.» Mebusan meclisi, mareşalin İsmini şiddetli alkışlarin karşılamıştır. Mebusan meclisi bunu müteakip, harb müddetince, perlâmentonun mahdut âza ile çalışabilmesini müm- kün kılan bir kanun projesini ittifak- ia kabul etmiştir. Aynı kanun projesi, âyan tarafın- dan da tasvip olunmuştur. Bütün mebuslar ve âyan Azası, bu kanunun çıkması üzerine hemen or- duya gönüllü yazılmışlardır. Alman tebliği Belin 2 (A.A) — Başkumandanlı- Kın tebliği: Kıtalarımızın ileri yalaka bütün cephelerde yeni ve seri muvaffakı- yetler temin etmiştir. Yukarı Silezyada endüsti havzası- nın cenubunda hareket eden grup Plessi'i işgal etmiş ve Briala'ya yak- Jaşmakta bulunmuştur. Daha şimal deki mıntakada bir Polonya istihkâm. miryolları da hücumlara maruz kal ği Dansig körfezindeki deniz kuvvet- leri bu sabah Hela istihkâmlarını ve Hela harp limanlarını bombardıman etmiştir. Deniz tayyareleri bir çok de- fa Gdyinia imamını bombalamıştır. Katoviç havalisinde muharebeler Londra 2 — Polonyadan gelen ha- berlere göre Katoviç havalisinde şid- detli muharebeler oluyor. Polonyalı- lar bir zırhlı tren, 7 tank tahrib et- mişler, bir mikdar esir almışlardır. Danzig civarında Almanların $ hü- cumu tardedilmiş, bir zırhlı tren ele Velon civarında Almanlar 100 tankiş hücum etmişlerdir, Bu hücum tard ve tanklar tahrib edilmiştir. Polonyada örfi idare Varşova 2 (A.A.) — Polonyada 'örü idare ilân edilmiştir. Relsicümhur Moseleki mareşal Smigiy - Rydr'i Po- lonya ordusu başkumandanlığına ve Relsicümhurlukta inhilâl vukuunda kendisine halef tayin etmiştir, Varşovadaki kadınlarla çocuklar çıkarılıyorlar Varşova 2 (AA) Varşovada kadınların ve çocukların şehri tah- Miyesi için tedbirler alınmıştır. Diğer cihetten sivillerde bulunan bütün silâhlar müsadere edilmiştir. Varşova civarından avdet eden gaze- teciler bomardıman esnasmda ölen kadın ve çocuk cesedlerinin fotoğraf- Jarını çekmişlerdir. Bu hadise bundan evvel bahsı ge- çen trene tayyareler tarafından yapı- lan taarruza ve bir hastanenin bom- bardımanına İlâve edilecek olursa Alman tayyarelerinin ne derece taar- ruz azmile hareket ettikleri anlaşılır. Bu taarruzlar tayyarelerin, Hitlerin söylediği gibi, yalnız askeri hedef- lere hücum etmediklerini de göster- mektedir. Berlinde hava hücumlarına karşı tedbirler Paris 2 (A.A.) — Hitler Hentiz Baş- vekâlette ise de bugün henüz malfim olmıyan bir istikamete hareket ede- cektir. Ordu her gün askeri harekât hak- kında bir bülten neşredecektir. Dün Berlinde ışıkların söndürül mesi emredilmiştir. Bu emir saat 19 da verilmiştir. Bütün canavar düdük- leri alarm işareti vermişlerdir. Bü- tün nakil vasıtaları durmuş, sokakta bulunanlar sığınaklara koşmuşlardır. Nizamnameye riayet etmiyenler tev- kif edilmişlerdir. Top sesleri de işidil- miştir. Tecrübe bir çeyrek saat sür- müş, fakat Berlin bütün geceyi ka- ranlıkta geçirmiştir. . Mısırda örfi idare ilân edildi Kahire 2 (A.A.) — Bugün bütün Mısırda örfi idare ilân olünmuştur. Başvekil Ali Mahir paşayı emniyeti te. min için tam salâhiyetler verilmiştir. Strasburg halkı şebri tahliye ediyor Bâle 2 (A.A) — National Zeitung gazetesinin Alsasdan aldığı haberle- Te nazaran Strasburg halkı, dün şeh- AKŞAM Almanyaya mühlet veriliyor (Baş tarafı 1 inci sahifede) B. Daladler, bundan sonra hükü- metin bir beyannamesini okumuştur. 'B. Daladire demiştir ki: Almanya birdenbire sulhu kurtar- mak için yapılan gayretleri yok et- miştir. Polonya Alman tekliflerini reddetmiş değildir, bu bir yalandır. Çünkü Polonya bu teklifleri hiç bir zaman öğrenmemiştir. Fransız Başvekili, şimdiye kadar hükümetin cebir ve şiddet yerine bir sulh usulü koymak bahsinde yaptığı gayretleri hatırlattıktan sonra sözle- rine şöyle devam etmiştir: Eğer bir uzlaştırma teşebbüsü tek- rarlanırsa, buna iştirake hazırız. Fa- kat Fransa ve İngiltere Polonyanın tahribine seyirci kalamazlar. Bugün Hitler diktatörlüğünün dünyaya ta- hakküm yolundaki yürüyüşünün ye- nİ bir safhası karşısındayız. Hitlerin ehemmiyet verilmesi lâzım gelen sö zü değil fakat harekâtıdır. Polonya 1921 denberi müttefikimizdir. Teah- hütlerimiz yenileştirilmiş ve takviye edilmiştir. İngiltere ve Fransa, imza- larını tanımamayı düşünen devletler değildir. Esasen mevzuubahs olan yal. niz Fransanın şerefi değil fakat aynı zamanda hayati menfaatlerinin de müdafaasıdır. Fransız milletine ve bütün millet- lere bir sual soruyorum: Almanyanın Avusturyaya, Çekoslovakyaya ve Po- lonyaya verdiği garantilerin tanırma- masından sonra, çiğnenmesinden son- ra Alsas Lorenimiz İçin verilen garan- tinin ne kıymeti vardır? Hiç bir Fransız kalbinde Alman milletine karşı kin yoktur. Fakat bü. tün Fransız milleti vazifesini yapma- ğa hazırdır. Çünkü her Fransız bili- yor ki bizzat tehlikede olan Fransa- nin mevcudiyeti için çarpışacaktır, Hiç kimse, Fransayı bir sergüzeşte atmak için seferber edemez Vazife- miz, cebir ve şiddet hareketlerine, MAJA mümkünse sülh yolile, eğer akli selim mütecavizler nezdinde tamami. Je kıymetini kaybettiyse kuvvetle bir nihayet vermektir. Bugün ii emre- den Pransadır. N B. Daladier'nin hüma SOnTR meclis milli müdafaa için 47 milyar #rnaklık bir kredi kabul etmiştir. Proje, âyan meclisi tarafından da kabul olunmuş ve parlâmento, reisin lüzumlu hissettiği zamanda toplan- mak üzere içtimaına nihayet vermiş- tir, Paris 2 (A.A.) — Başvekil Daladler, bu akşam saat 17 de general Game. Mni kabul etmiş ve nazirlar meclisi saat 17,30 da toplanmıştır. Müzakereler saat 20,45 e kadar de- vam eylemiştir. Dahiliye Nazırı Sar- raut malbuata yaptığı beyanatta na- sırlar meclisinin bilhassa enternasyo- nal vaziyeti tedkik eylemiş olduğunu söylemekle iktifa etmiştir. Fransız meclisinin tasvib ettiği krediler Paris 2 (A.A.) — Bugün mebusan meclisi tarafından tasvip edilen kre- diler bir taraftan milli müdafsa için 24 milyar taahhüt kredisi, bir taraf. tan normal bütçeye ilâve olunacak 17 buçuk milyar kredi ve ayrıca milli müdafaayı teşkil eden üç daire ar&- sında taksim edilecek 39 ve 27 buçuk milyarlık sermaye kredisidir. Lord Halifax'ın nutku Londra 2 (A.A) —lord Halifax Lordlar kamarusında beyanatta bu- Yunarak demiştir ki: Dün Almanyaya yapılan ihtar me. #ajına henüz hiç bir cevap alınmadı. Bu teahhur belki de, İtalyan hü- kümetinin muhasamatın tatili ve İn- giltere, Fransa, Polonya, Almanya ve İtalya arasında derhal bir konferans akdi için yaptığı tekliften ileri gel- mektedir. İtalyanların gayretlerini takdir et- mekle beraber İngiliz hükümeti Pp. lonya istilâ edilirken ve Danzig kuv- vet ve şiddetle tek taraflı bir hal su- retine Iktiran etmiş bulunuyörken, bir konferansa iştirak edemiyecektir. Serbes şehir olarak Danzig'in en. ternasyonal statüsü! İngilia Hüklene tinin de imzaladığı bir muahede İle tesis edilmiştir. Serbes şehir Milletler Cemiyetinin himayesi altıma konul- muştur, Polonyaya bu muahede İle verilen haklar, Danzig'le Polonya ara- mında İmzalanan munhedelerde teyit cek enternasyonal bir vesikanın tek taraflı olarak yırtılmasında son mer- haleyi teşkil etmektedir. İngiliz hükümeti, Alman kuvvetle- rinin Polonya arazisinden çıkmama- ları takdirinde harekete geçmeğe mec- bur bulunmaktadır. İngiliz hükümeti, Alman hüküme- tinin kuvvetlerini geri çekmeğe hazır olduğunu öğrenmek için icab eden samanın tahdidi bahsinde Fransız hükümetile temas halindedir. Eğer Alman hükümeti kuvvetleri- ni çekmeği kabul ederse, İngiliz hü- kümeti, vaziyeti Alman kuvvetlerinin Polonya hududunu geçmelerinden evvelki vaziyet gibi telâkki etmeğe hazırdır. Yani, aralârındaki mesele- lerin halli için Polonya ve Almanya bfkümetleri arasında müzakerelere | yol açacaktır, Yalnız şurası iyice an- laşılmalıdır ki elde edilen hal sure. | tinin Polonya hayati menfaatlerini muhafaza etmesi ve enternasyonal bir garanti ile temin edilmesi lâzımdır. İngiliz hükümeti ne Danzig ma- kamlarının hareketine esas ittihaz ettikleri sebebleri ne bizzat bu hare- keti ne de Alman hükümetinin buna verdiği neticeyi tanımamaktadır, İngiltere bugün öğleye kadar bekliyerek bir karar verecek Londra 2 (A.A) — Avam Kama rasi saat 18 de ikinci bir celse akdet- miş ve bu celsede İş Nâazırının milf servis kanunu hakkında yaptığı be- yanat dinlenmiştir. Bu izahata göre, hizmete yarar bütün İngilizler, 18 den 40 « kadar, muhasamat için or- dunun emrindedir. Bütün vatandaş- Jar, hep birden silâh altına almacak eğildir. İhtiyaca göre, sınıf sınıf çağı- rlacaktır. Avam kamarası bilâhare geç va- kit üçüncü bir toplantı yapmış ve bu toplantıda B. Chamberlnin, Lord Halifax'ın Lordlar Kamarasın- da yaptığı beyanatın eynini tekrar eylemistir. Chamberlain'in beyanatından son- ra muhalefet lideri B. Greenwood, B. Hitlerin cevabınınbir dakika bile beklenmemesini ve derhal harekete geçilmesini talep etmiştir. B. Cham- berlâin, gerek bu cevabin varmâsın- da gerek Fransa ile antant kalınması bahsinde mevcut teknik güclüklere işaret etmiş ve bu derece mühim ve ciddi bir karar almak için yarın öğle- ye kadar beklenebileceğini söyliyerek o zamana kadar mühlet talep etmiş- tir, Avam Kamarası, toplanmak üzere dağılmıştır. İngiliz nazırlar meclisi bugün | tebliğ neşredecek Londra 2 (A.A.) — Krsl bu akşam sant 19 da Meclisihassı içtimaa davet etmiştir. Londra 2 (A.A.) — Kabine ce yarısını 20 dakika geçe bitirmiştir. Hiç bir tebliğ neşredilmemiştir. Reuter ajansı, tebliğin yarın (pazar günü) neşredileceğinib ildirmektedir. Ribbentrop İngiliz ve Fransız sefirlerile görüşecek Berlin 2 (A.A.) — Sanıldığına gö- re, B. von Ribbentrop bu akşam Fran- sız ve İngiliz büyük elçilerini nezdine çağıracaktır. Roma 2 (A.A.) — Kont Ciano bu- gün öğleden sonra Fransa ve İngil- tere büyük elçilerini kabul etmiştir. TEŞEKKÜR Suğ böbreğimi kaplayan cerahat yüzünden hayatım tehlikede olduğu bir zamanda hastalığımı keşfederek beni muhakkak bir ölümden kurta- ran Cerrahpaşa hastanesinin kiymetli bevliye mütehassısı doktor İhsan Arif derman ve ameliyatı muvaffakı- yetle yapan profesör Burhan ve baş asistan Ziver, diğer hastane doktor ve hemşirelerin gösterdikleri hissi alâkadan dolayı kendilerine aleni te- şekkürata ve minnetlerinin iblâğa muhterem gazetenizin vâsta olması- nı dilerim. yarın öğle üzeri saat | 23,30 da içtima etmiş ve içtimaını ge- İ Seyit 1939 Her hafta bir şaheser hazırlayan LÂLE Bugüne kadar yapılan TÜRKÇE filimlerin en güzeli olan KEŞİF ALAYI TÜRKÇE Şaheseri gösteriyor, İlâveten: 1) Trakya manevraları 2) Metro jurnal Bu gün saat ll veldehalk Matineleri 1939 - 1940 mevsimine hazırlık SÜMER Sineması « İki aydanberi tertibatı ve tezyi- nalı tamamile değiştirilerek maki- neleri dünyanın en son sistem Mirrofonik tesisatile teçhiz edilen SÜMER Sineması en mutena filimlerle yeni mevsim küşadına hazırlanmıştır. Bekleyiniz. TİYATROLAR: —— ——— RAŞİD RIZA, ERTUĞRUL SADİ TEK Bu gece Tepebaşında SAÇLARINDAN UTAN 4 perde. Pazartesi Bağlarbaşı Halede » EGE TİYATROSU Nureddin Gençdur ve arkadaşları Gündüz Üsküdar İnşirah Bahçesinde MERCÜRE Gece Yenişehir Cümhuriyet Bahçesinde klübü menfaatine LOKMANZADE TEŞEKKÜR Ölümü ile bizleri kederler içerisin. de bırakmış olan aile reisimiz BERNARD ZİEGLER'in Cenaze merüsimine bizzal iştirik ve beyanı taziyet lütfunda bulunmuş olan bileiimle dost ve akrabaya ayrı ayn teşekküre teessürümüz mâni ol. duğundan teşekkürlerimizi sayın gaze- tenizle ibiâğım rica ederiz. Ailesi efradı Şehrimiz kibar halkının geniş salon. larında her hafta toplandığı MELEK SİNEMASI | Pek yakında yeni sinema mevsimine | başlıyor. Melek sineması bu sene yeni mev. sime bir çok yeniliklerle giriyor. Mese. lâ: Meşhur Bekleme salonu, sokağa doğru ver alan dükkânların atoması ile salona ilâve edilmiş ve genişletil- miştir. Bu salona hususi surette çeti- rileri büyük Aspiratorlar konulmuş ve koltukları baştan başa yenilenmiştir, Yalnız memleketimizin değil, bütün | Avrupanın en güzel ve en son sistem sinema ve Westem Electric Mirrofo- nik makinalarına sahip olan Melek sineması her sene olduğu gibi bu sene de filimlerini seçmekte büyük bir tk tizlikle hareket etmiş, fenaları bırak» mış, ortalara bakmamış ve yalnız en büyük filimleri intihap etmiştir. Bu filimlere bir göz gezdirmek; bu- İ nun ne kadar doğru olduğunu isbata kâfidir, Melek sinemasında bu sene görece gimiz büyük filimlerden bazılarının isimlerini şimdiden yazıyoruz: re olan Marlen Dietrich'in geçen sene âlkışladığımız büyük vals yaratıcısı MİLİZA Korjus'un iki büyük filmi ve Foks şirketinin milyonlar sarfiyle yapı tığı Holivut Resmi geçidi şaheseri. Melek sineması bu sene göstereceği filimler için ayrıca nefis bir bazırlamıştır. Bu kataloğ müşterilerin | ne ge olarak dağıtılacaktır,