2 Eylül 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

AKŞAMDAN AKŞAMA Adama verilen kıymet Tanıdığım bir fabrikatör var; Cld- den meraklı adam... Makinelerinin | üzerine titrer; duvarlarının yağlı bo- yasını her sene yeniler, Binayı dola- şmız, bir yerinde tozun zerresini bu- lamazsınız; elinizde bir kibrit çöpü olsa yere atmağa kıyamazsımız. Zira son derece temizdir, Bahçesini sorar- sanız Cennetten nümune: Tarhları | gibi kaldırıp Avrupanın yahut Ame- | rikanın bir yerine götürünüz: Orada da on numara üç yıldız alır, Ancak şu şartla ki, müessesenin | içinde adam bulunmasın! Zira, ma- kinede çalışan işçinin gömleği erimiş bilmiş. Ayakkabısı yarım papuç ha- linde. Yırtık çoraplarından kirli ayak- ları görünüyor. Kadın işçinin dağı- nık saçlarında münasebetsiz bir baş- örtüsü. Emtarisi yamalı, çorapları partal parlal, Odacınm İrraşı uzamış, topukları yenmiş. Bahçıvanın kafa- sında yağlı bir kasket, Dikip yetiştir. diği nadide çiçeklerle tam manasile İczad teşkil ediyor. Hülâsa bütün bu insan kadrosunun hali ile cansız - ya- hud yarı canlı - kadro birbirine uy- mamaktadır. © İktisad kitapları, çalışan insanları da bir fabrikanm parçaları olarak ta- rit ederler, Bir makine ne kadar lâ- zımsa, onu işleten daha lâzımdır. Zira Âiletleri insanlar yaptığı halde insan yapan makine henüz keşfedilmiş de- ğildir. ses Bu muharebe, bilhassa garp cephe- sinde, «Adama kıymet vermek» mef- humunu dimağlarda tebarüz ettirdi, Diyorlar ki: — Generil Gamelin, insan harcan- maması için her çareye baş vuruyor. 4914 harbinde mareşal Pelain'in sam «İnsana kıymet vermek» modası, gündelik hayatımıza tatbik edilmeğe Jâyık en mükemmel modalardan bi- ridir. Yüz liralık bazı apartımanları | anlatıyorlar: Hizmetçi odaları, izbe gi- bi bir yerde. Gün görmez, hava almaz, küf kokar. Hele kapıcılarn kılığı! Manzallah? İngiliz ve Frausiz usulü bahçelere | heveslenenler geniş hasır şapikalı, ma: wi tulumlu, zarif bahçıvana da merak sarmalıdırlar, Asri binada oturanla- / rın prostelâlı, tertemiz ve hayatlan memnun hizmetçisi olmalı. Yüşlerce işçi çalıştıran patron; «Ameleye iyi yaşamayı da telkin ediyorum'e diye iftihar duymalı. Müessesesinin temiz lik kontrolünü yapan şef, tıraşı uza- miş, ensesini kal basmış, söküğü di- Asırlardır garbin hunca kötü me- 'dalarını aldık, bu yenisine ve hayırlı- sına gözümüzü, kulağımızi İıkarsak yazıktır. - Nü) Havalar soğudu “ Dün İstanbulda hava kapalı ve yağmurlu geçmiştir, Bu yüzden ha- yalar da soğumuş, akşam üzerine doğru termemetre 15 dereceye kadar düşmüştür, Ekmek için beş nümune Belediye bunlardan birini tercih edecek Ekmek fiştini mrihafaza etmek ve nefasetini temin etmek üzere fırın. ciların verdikleri üç ekmek nümune- sinden başka daha iki niimune bu | günlerde Belediyeye verilecektir. Belediye bu beş nümune üzerinde ya-| pacağı tetkikat neticesinde birisini tercih ederek yeni ekmek çeşnişini tesbit edecektir. Usküdar Adliye binasının inşaatı bitmek üzere Üsküdar adliye binasının inşaatı ilelemekledir. Bina, teşrinievvel ayı içinde bütün noksanları ikmal edile- rek müteahhid tarafından .nafiaya teslim edilseek ve nafia da adliyeye devredecektir. Devri müteakib mah- kemeler, müddetumumilik ve diğer kalemler yeni binaya taşınıp vazifeye başlıyacaklardır. Sinemalar Tenzilâtın ne ne Mikice tatbik edildiği tedkik ediliyor Dâhiliye Vekâletinin &mri üzerine geçen sene bütün sinema biletlerin- de mühim miktarda ienzilât yapıl muşlı, Dahiliye Vekâleti tenzilâta Ti- | âyet edilip edilmediğini sormuştur. Dün sinema sahipleri Belediyeye da- vet edilerek geçen sene yapılan tenzi- Belediyenin yeni kadrosu hazırlanıyor Barem cedvelleri tasdik edildiğin- den Belediyenin yeni sene kadrosu hazırlanmaktadır. Belediye sıhhiye teşkilâtına dahil olan doklorlarla sıhhiye memurlarından bir kısmı mın maaşlarına sam yapılmıştır. Bu arada Beyoğlu hastanesi baş- hekimi doktor Fikretin maaşıda seksen Jiraya iblâğ edilmiştir. Samatyada denizde bulunan cesedin hüviyeti henüz anlaşılamadı Evvelki gün Samatya civarında deniade | bir erkek wesedi bulunmuştu. Bu vaka et- | rafında müddrinmumi muavinlerinden B. Feridun Bağana tahkikata girişmiştir. Dün de geç vakte kadar yapılan tahkikata rağ- men cesedin İüviyeti henüz anlaşılamadığı gibi ne mererle öldüğü de tesbit edilememiş- | tir i Bu adamın öldürüldükten sonra dentre | Atılmış olması ihtimali bulunduğu gibi değ- rudan doğruya suda boğulması da muhle- ameldir. Bu cihelin tespiti için cesed morga | kaldırılmıştır. ——— * Barsak ve barsak maanülâtmın sar- Dara Için müzagde gelmiştir. Bu mad. | de, ihram memnu eşya İlstesine dahil ol- ayıp Misansa tâbi idi. # Son yirmi beş ün zarfında İstarbul gümrüklerinin varidatı iki milyon Tira ka- dardır. Bi rakam, geçen aylarda, 30 gun hesabı ile 55,6 a Bra idi. # Ticaret odasında teşekkül eden ilmi- kâr ile mücadele komisyonu bugün odu 1g- tima salonunda ikinci içtimamı yapacak. tır. * Burgasadasında İstavtonun gazlar- sunda lüks limbası tutuşmuş, yetişcıder tarafından söndücülerek ateşin önüne ge- Karilerimizin mektupları Kukbğılidetedeki kazıklar Yirmi yirmi beş denedir Kurbağalı dere kenarmda otururum. Buranm temizlenceeğirü ne zamandanberi İşi- tir, dururum. Lâkin dalma lifte kal- dıydı, Vali LÂtL Kırdar geldikten son- ra lemizlemeğe başlandı. Bir müddet birşeyler yapıldı. Fakat şimdi, ihlimai mevsim dolayısile, faaliyet tatl edil- derenin ağına 9-10 kazık kakılmışlır. Biz denizciler, bilhassa sert havalarda ve geceleri sandallarımızı vurup sa- katlıyoruz, Balıkçılar da ayni şekilde müştekidirler, Bir çaresine bakilma- sını dileriz. Dere sakinlerinden Reşid Daş Sosdkağında 12'No.da A, #. <İmza okunamamıştar) Fethi Başaran Dün göz yaşları arasında defnedildi Ankarada bir kalb sektesinden hayata güzlerini kapadığını tecssürle haber verdi- gimiz Beden Terbiyesi İstanbul bölgesi bağ- karı ve İş Bankasi hukuk müşaviri #ethi Başaran'ın cenazesi evvelisi gün Ankare- dan şehrimize getirilmiş ve dün merasimle delnedilriştir. Kadıköyündeki hanesinden kaldırılan cenazede Vali ve Belediye reisi B. Lütfi Kır- dar, eski vali Muhiddin Üstündağ, bir gok mebustar, İş Bankası ile şehrimizdeki ik- sadi mücsseseler erköm, buro heyeti ves ve Âzaları, spor teşekkülleri bulunmuştur. Cenaze alayıns Şehir bandosu işlirik etmiş, kırkı mütecaviz çelenk indeiniş” âir. Yüzlerce sporcunun başkanlarına son #azifelerini yaparak eller üzerinde aşi- dıkları cenaze doğruca Kadıköy Osmanafa camisine getirilmiş ve cenaze namazı kılm- dıktan sonra Karacaahmedde alla kabris tatına defnedilmiştir. Mexar başında Fenerbahçe klübünden ve eaki futbolculardan Ragıp Ziya imerhu- mun mezayasından bahseder mücssir bir nutuk söylemiş ve cenazeyi takip edenler göz yaşları arasında kubrin yınından ay- rılmışlardır. Küçük haberler: A Ayasofya müzesinin Sultanalımed çe9- mesinin meydanına doğru giden cadde üzerinde bazı harab ve ahşab dükkânlar bulunduğu görülmüştür. Bu dükkânların istimlâk edilerek kaldınıması kararlaştı aru- muğar. * Bu sene konservatuara alınacak yeni talebenin imtihanlarına dün başiarımaştar. Bu sene (müesseseye 40 talebe alınacağı halde talib olanlar İsi yüz kişidir. İmtihan» de karantnların yapılacaktır. Kon- servalunr, ay başda derslere buşlıyacuk- | tir. # Şehrimizdeki serseri köpeklerin gene çoğaldığına dair Vali Dr. Lütti Kırdara bir çok mektuplar gehniştir. Belediye bunun üzerine bitüm teşkilâtına bir tenim yapa- rak sakaktaki serseri köpeklerin kasa bir vamanda itiğf edilmesini beldirmiştir. * Adolf adında biri, Rumelihisarı civa rında memnu sumfaka <iahilinde dolağır- ken yakalanmıştır. Adolf ifadesinde o ha- valinin meonu mmtaka olduğunu bilme- diği için girdiğini ve germek istediğini söylemişiir. Maznun, dördüscü sorgu hi- kimliğine teslim edilerek adliye tahkikatın başlanmıştır. & Kenan aflında biri Beyoğlunda bir Jo - kantada arkadaşı Yusuflu otururken ara- darında bir kadın meselesinden kavga çık- mış. Kenan bıçakla Yusufu yaralamıştır. Yeni maliye şubeleri Beyazıttaki şubenin temel atma a resmi yapıldı Beyamtta inşası kararlaştırılan yeni maliye şubesinin dün temelat- ma merasimi yapılmıştır. Defterdar- lik, bundan evvel Samatya, Hocapa- şa, Kadıköy şubelerini yapmışlı. Fa- tih maliye şubesi de yukında ikmal! edilecektir. Bu binanm açılma ime- rasimi Cümhuriyet bayramında ya- pılacaktır, Evvelce Şişhanede yapılması Oka- rarlaştırılan Beyoğlu malmüdürlüğü binası Kulekapı maliye şubesinin karşısındaki arsada inşa eğilecektir. Mercan maliye şubesinin de projeleri hazırlanmıştır. Yakında bir müteah- hide ihale edilecektir. Bu suretle def- terdarlık kısa bir zamanda yedi ma- liye binası inşa etmeğe muvaffak olacaktır, Posta paketleri | Menşe şehadetnamesi aran- Ticaret Vekâleti la hazır- lanan bir kararnameye göre: 1) Kiymeli elli Türk lirası veya muadili ecnebi parasını geçmiyen posta paketleri, posta şimendiferi ile | yapılan irsalât, hara yolları ile gön- derilen sikleti beş kilo veya daha az olan eşya; 2) Kıymetleri esasen cüzi bulunan Türk kitapları ve matbuaları; 3) İnhisarlarca hususi sipariş üze- rine ve zall istinlike mahsus olarak * tenzilâtlı fiatle küçük partiler halin- de ihraç edilen İnhisar maddeleri, menşe sehadetnamesi tsulünden mu- af tutulmuşlardır. Bu eşyadan başka, şahsi otomobil, bisiklet ve radyoların da menşe s£ha- detnamesi aranmaksızın tenzlilli tar rifeden istifadeleri temin edilmiştir. Garson mektebi için hazırlık Belediye iktisad müdürü B. Saffet, dün öğleden sonra Limanlar umum müdürü B. Raufi Manyas'ı makâ- mında ziyaret etmiştir. Öğrendiğimize göre Belediye ikti. sad müdürünün 'bu ziyareti evvelce B: Raufi tarafından hazırlanan asri garsonlar mektebi projesi le alâka- dardır. Bu projeye güre, bilhassa ge- milerimizde çalışan kamarotların ve | otellerdeki garsonların yetiştirilmesi . Bu husustaki tedkiklere devam edile- cektir, Haftanın mizahı Sabilemiz Çarşamba günleri neşredilecaktir. Yarınki sahife; CEMAL NADİR'in hadiselere sit yanı ve karikabürlerile doludur. 'ANBUL HAYATI Sinema erkânıharpleri Ayın başındanberi harp dedikodu- Su fam münasile kabak tadı verdi. Biuharebeden bahsedilirken çehreler buruşuyor, kaşlar çatılıyor. Fakat her konuşma mevzuuna du mutlaka harp dedikodusu karışıyor. Hele sinema- Harda harp filimleri çok rağbet gö- rüyor. Reklâm resimlerinde top, tü- fek, iayyare bulunan sinemaların ka- pılarına kalabalıktan yaklaşılımıyor. Resimlerine, hallâ filimin ismine bile dikkat etmeden kalabalığa karı- İ #p bir sinemaya girdim. Üzüntülü bir beklemeden sonra perde açıldı. Oyun, bir aşk macerasile başlıyor. İki delikanlı bir kıza âşık, Fakat arala. rındaki eski arkadaşlık samimiyeti; kin derecesine varan aşk rekabetinin izharna mâni oluy Gizliden gizli- ye birbirlerine diş biliyorlar. Ve ni- hayet, mevzu topa, tüfeğe dönüyor. Harp başlıyor. Evvelâ bir meydan mu- harebesi sahnesi gösteriliyor. Taarru. za geçen ordular, müdafandakileri muhasaraya (çalışıyorlar. “Etraftaki seyirciler, perdedeki oyunculardan daha telâşlı. Perdede askerler ilerler- ken yanımda oturan delikanlı yerin- de mütemadiyen zıplayarak (telâş telâşlı haykırıyor: — Xü iz be... 'Ne duruyorsu- nuz”. Mitralyöz ateşi açıp İlerlese- nize. Kovoş. Çabuk yürü. Cepheyi Geriden bir ses: — Ne bağırıyorsun yahu?.. Hitler mi kesildin?, Muharebeyi o kadar İyi biliyorsan kalkıp Varşovaya gitsene!., Sahne değişiyor. Bir şehrin üstün. de tayyareler çarpışıyorlar. Oyunun başındaki genç kızan o âşıklarından biri tayyaresile keşif yaparken ar- dın ellerini dizlerine vurarak bağı- rıyor; — Eyvahlar olsuuuun... Şimdi dü- şürecekler zavallıyı. Biçare çocuk tek başına bu ejderhalarla nasıl başa çi- kacak?.. Kaçıp kurtulun hari. Sağda oturan genç kız tepine 'tepi. ne, acı acı bağırıyor: — Geliyorlar, ayol, geliyorlar. Ge. riye dönüp tüfek atsana şunların üzerlerine. “Yaşlı kadın hiddetleniyor; — Deli mi oldun kır?.. Onlara tü- fek alıp da başını belâya sokacağına kaçsın da kurtarsın tatlı canımı... Delikanlı yaralanıyor. Can acısile bocalıyarak #ayyaresini oindirmeğe uğraşırken sağdan, soldan, kadın, er. kek çığlıkları birbirine karışıyor: — May. gözü kör olasılar haaay... Yurdular zavallıyı, Mutlaka bu gece sevgilisinin rüyasına girer. Öteki de likanlıyı elden kaçırmasa bari... — Kabahat kendisinde canım. Bir dümen kinp yukarı fırlasaydı, öte- kileri birer birer karga gibi avlar, dü- şürürdü. Usulünü öğrenmeden tay- yare muharebesine girilir mi?.. Deniz harbinde de kocaman dret- notların, tahtelbahirlerin hareketle- rini tenkid ettiler, kumandanlarâ yu- ha çektiler, Filimin sonuna kadar sinema erkânıharpleri okara, deniz, hava muharebelerinde ihtisaslarını m dei sa Berat gecesi İstanbul Müftülüğünden: Eylülün yirmi sekizinci perşembe günü saban Ayının on dördüne müsadif olduğun- dan mezkür perşembe günü akşamı (cuma gecesi) Leylei berat olduğu ilân olunur, .. Eskiden halk bu gelzeleyi me mA: a pir ne sannederdi.. 0