1 Ağustos 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10
Sahife 10 Jandarma subaylarına diploma tevzii Jandarma subay okulunu bitirenlere, Meclis Reisi B. Abdülhalik Renda tarafından merasimle diplomalarının verildiğini yazmıştık. Yukarıdaki re- simler bu diploma tevsii merasiminden iki intibaı tesbit etmektedir. Kral Karolun seyahati Kral Karol Alsancak garında otomobiline binerken, aşağıda Kralın yatı İzmir rıhtımında izmir borsası idare heyeti İzmir (Akşam) — İzmir borsa idâre heyeti yeni seçimi yapılmış ve reyle- in tasnifinde şu zevatan yeni idare hey etine seçildikleri anlaşılmıştır: 81 reyle tüccardan B. Kâzım Taner, 62 reyle Necati Börekçi, 60 reyle sim- sar Mazhar İzmiroğlu, 55 reyle Mustafa Çömezoğlu, 49 reyle Hıfzı Menemenli, 41 reyle Salâhaddin Sanver, 34 reyle Kemal Nafiz. Ticaret odasından Seçilecek iki zatın da iştirakile yeni idare heyeti top- İanacak ve yeni reis ve reis vekilini seçecektir, Yukarıdaki resim borsa seçimi- Rumen - Türk yelken müsabakaları Dünkü yarışlar münakaşalı oldu Deniz klübü len Rumen - Türk yı larına dün Moda koy üzerinde evvel ve öğleden sonra dev müsabakalar çok heyecanlı geçti. Star Boot yarışı Sabahleyin yapılan Star Boot y&- rışına İki Rumen, iki türk teknesi iş- tirak etti. Bu müsabaka Harun ve Bürhanın muyvaffakıyetile neticelen- n mücadelesi mü- enler Şarpi yarışı Bu müsabaka üç tekne oldu. İki Rumen, bir Türk iştirak ettiler. N rış yapan Şeref birinciliği kazandı. | Rumen Celes ikinci, Rumen Sminesku da üçüncü oldular. Öğleden sonraki yarışlar Yarışlara tam saat 4,30 da başlan- dı. Şarpiler yarışı Yarışa dört tekne girdi. İkisi Türk ikisi Rumendi, Yarış mücâdele için- de devam etti. Bu yarışta Rumen Siminesku yanlış bir hareketle dev- rildi ve tabiatile müsabaka harici kaldı. Neticede Nejad birinci, Şeref ikinci, Rumen üçüncü odu. Star Boot yarışı Yarış heyecmlı, fakat münaka- şalı oldu. Müsabakayı Feyyaz birinci, bitirdi. İkinci Rumen, üçüncü yine Rumen, dördüncü Harun oldu işe de müsabakanın gayri nizami cereyan ettiği İleri sürülerek münakaşalar oldu. Hakem heyeti bunu uzun uzun ted- kik etti, fakat bir karar verilemedi. Müsabakalar bugün saat dörtte de- vam edecektir. Uzun atlama kadın rekoru kırıldı Berlin 31 (A.A.) — Genç Alman at- leti Schulz 6,12 metre atlamak sureti- le uzun atlama kadın rekorunu kır. mıştır. 5,98 metre olan bından evvelki re. kor bir Japon kadını tarafından te- sis edilmişti. Davis kupası maçları Zağrep 31 (A.A) — Davis kupası maçında Yugoslavya Almanyaya 3-2 galib gelmiş ye Avrupa mıntakası fi- nâlini kazanarak Amerika mıntakası galibi ile mıntakalar arası finaline ay- rılmıştır. Afyondan zehirlenmiş İzmir (Akşam) — Ödemişin Bey- dağ nahiyesinde Çiflik köyünde otu- ran Cemal adında 45 yaşlarında bir adam, ansızın zehirlenmiş, Ödemiş hastanesine kaldırılarak hayatı kur- tarılmıştır. Cemalin, afyon kullandı- ğı ve fazla afyon yuttuğundan 278- hirlendiği anlaşılmış, hakkında taki- bata başlanmıştır. İDE aramcrarabadna dügerele yaralandı Şadan isminde bir arabacı, dün arabasile Beykoz caddesinden geçerken muvazenesini kaybederek düşmüş, tehlikeli surette yaralanmıştır. Şadan, polis tarafından Haydarpaşa hastane. sine yatırılmıştır. Bir yolcu trenin basamağın- dan düştü, bacağını kırdı Halil adında biri dün trenle Yeşil. köyden gelirken basamakta müvaze- nesini kaybederek düşmüş, sağ bacağı kırılmıştır. Halil hastaneye kaldıni. mıştır. Bir çocuk tramvaydan atladı, yarlandı Çapada oturan arabacı Ahmed oğ- Ta 9 yaşında Taceddin Aksaraydan Ortaköye giden tramvaydan atlamış, yere düşerek muhtelif yerlerinden yaralarımıştır. Taceddin Cerrahpaşa 1 Ağustos 1939 —— MEŞRUTİYETTE SARAY ve BABIÂLI Yazan: SÜLEYMAN KÂNİ İRTEM —'Tercüme, iktibas hakkı mahfuzdur, 'Tefrika Kâmil paşanın No. 75 lâyihası ümit ettiği tesirli yapmadı Kral, sultan Reşadın bu nazikâne | muamelesinden memnun oldu; heyet erkânma iltifatlar etti. Bu arada Kâ- mil p n şahsına karşı o zamana kadar misli gör «emiş bir hürmet ve teveccüh gösterdi. Kral yatının güvertesinde heyetle | beraber resmini çıkartırken Kâmil pa- şayı kraliçenin sağ tarafında bir kol- tuğa oturttu; kendisi paşanın arkasın- da ayakta durdu, Kralın bu hareketi Kâmil paşanın İngiliz siyasetine ve İn- giliz milletine gösterdiği temayülün idi, Kral bundan başka birkaç defa Kâ- e görüşmüş, Osmanlı hü- il paşa kralın hayırha- bu sözlerinden mülhem Reşada Mısırdan bir etti, Sultan Reşad bu id paşaya, birer suretini de n riyasetine ve Talât beye gün il paşa bu 7 kânunuecyvel 1327- 20 kânunuevvel 1911 tarihli lâyiha- sında diyordu ki . (Şu bulunduğumuz hatarlı alin tesiri altında olanların cidden muzta- rip ve dilhun olmamaları kabil değil- dir. Mülki ve siyasi idare ahvalinde vukufsuz İttihad ve Terakki cemiye- tinin nüfuz ve tahakkümüne tâbi olan hükümetin salik olduğu sakim meslek birçok illetler, müşküller, mühlikeler intaç etmektedir. Bunlar tahlil ve ted. kik olununca memleketin inkisama maruz bir halde, hilâfetin tehlikede olduğu görülür. Zamanımızda sair büyük devletler yalnız kendi kuvvetlerine istinad ile hak ve menfaatlerini temin edemiye- ceklerini anlıyarak menfaatte müşa- rekete müstaid ve taraftar diğer dev- letlerle ittifak akd ve bu suretle dev- | letler muv kim Osmanlı devletinin buna muvaffak olamaması yalnızlıkla diğer devlet ve milletlerin ihtiraslarına, taarruzların: maruz bir infirad vadisinde kalma; na bâdi olmuştur. Şarkta ticari, iktisadi menfaatleri olan devletlerden siyasi mesleklerine en ziyade itimad edebileceğimiz İngil- tere ile Fransadır. Bu sebeple devri sa- bıkta İngilterenin müzahretine najli- yetimiz için ittifakına hakanı sabıkı imaleye ne dereceye çalıştığım halı. ratımda mübeyyen ve Babıâli kayıd. larile müberhendir. Ne çare ki, sul tan Abdülhamid Rusya muharebesi mağlübiyetinin tesiri altında korku saikasile nefsinin selâmetini Rusya it- tifakında aramakta, Rusya da hususi vasıtalarile onun dostluğunu kendi ta- rafına hasr için bütün mesaisini ibzal etmekte, o zaman rakibi olan İngilte. reyi padişah nazarına büyük düşman gibi göstermekte idi. Bu yüzden ma- ruzatımla hünkârın sabit fikrini de ğiştirmek kabil olamamış, Osmanlı devleti muinsiz ve bazı devletlerin ih- tiraslarına maruz kalınış, Rusya-Avus- turya politikası arasında Rumeli kıta- sı elden gitmek derecesine gelmişti, Allahın inayetile mesud inkılâp vu- ku buldu. Kanunu esasinin ilânı üze- rine üç vilâyet bu iki devletin muzır teşebbüslerinden kurtuldu. Bununla beraber umum tasavvurlarından olan Bulgaristanın istiklâl ilân ve binne- tioe Bosna - Hersek dahi Avusturyaya ilhak olunmuştur. Tesis olunan meşrut hükümetin it. tihaz ve takip eylediği salim meslek dahilen ve haricen umuma emniyet bahşetmesile devletin idaresi intizam altında deverana başlamıştı; memle- ketin tabii serveti intifa mevkiine ko- nularak mamuriyetine, terakkisine hizmet ve muavenet kasdile bütün Avrupa sermayedarları kasalarını âç- mışlardı. İttihad ve Terakki cemiyetinin bu- nu gören menfaatperesileri bu servet kapılarının açılışını dâvet eden halin hükümetin emniyeti haiz olması değil, tabii birşey olduğu, kendileri de hü. kümet idaresini ele almış olsalar hem kendileri, hem memleket istifade ede. nesinde mevkilerini tah- ediyorlar getirdiler; kendi mensuplarından mü- rTekkep bir hükümet heyeti teşkil ede- rek idareyi ele aldılar, Bu suretle idarg dizgininin 1 abı ellerine geçti- ğini gören sermayedarlar derhal çe- kildiler; nafıa işleri geri kaldı Sonra ihdas olunan ihtilâllerde nasıl kanlar döküldüğü meydandadır. Hasılı Jön Türk namile teşekkül eden cemiyet hükümeti meşruti bir hükümet kaidesi üzerine hüküm yü- rütemediğinden örfi idare ilân ve müs- tebid idare halini iade etti; gerek mer kezde, gerek vilâyetlerde işlere aşina memurlar açığa çıkarıld 0 cemiyete mensup adam bunlar ise tecrübeli ve iş bilir kimse. rdi; cemiyetin talimatına tebaan ittihaz eyledikleri sakim mes- lekte ahaliyi gücendirdiler; Arnavut- lukta, Arabistanda ve Yemende vaki olan ihi rde askerden, liden beyhude kanlar döküldü; milyonlarca lira sarf ve heder oldu. Bundan cemiyet hakkında umumi nefreti davet etmek. ten başka bir netice hasıl olmadı. Sonra cemiyetçe âleme meydan okur. casına izhar olunan tavru hareket dos$ ve muhip devletleri gücendirdi. Bu ha- le karşı civar hükümetler tedbir itti. hazına müsaraat ettiler; diğer devlet- ler de halin neticesine göz uzatmakta oldukları sırada İtalya devleti sefare- tin birinci notasından anlaşıldığı üze- re devleti aliyeye değil, cemiyet aley- hine olarak harp ilân ile Trablusgarp ve Bingaziyi zabt ve istilâya kıyam etti, Ahdi ihlâl eden bu taarruza karşı İngiltere, Fransa, Rusya devletlerinin bitaraf bulunmaları mânidardır. Bu ibret dersi bize kâfi olmazsa diğer te- cavüzlere de intizar olunmalıdır. Bu gidişin sonu Allah etmesin mu- kaserhedir. Bugünkü gün Girid ve Ru- meli kıtası mukasemeye maruzdur Hissiyalımın müstenid olduğu malü- matı tahriren takdim edemem. Cemi. yet erbabı 2 n hakikatlerine vakıf olsalar hem devletin, hem de kendile- rinin selâmeti için hükümetin idare İş» lerine müdahaleden el çekerek hayır işi e iştigal ederlerdi Aksi takdirde hakanı sabık zama- nında istibdadı ortadan kaldırmak için zuhura gelen «Vakâi hayriye» gi- bi gene ordunun İştirakile yakında vukuu tabii olan ihtilâl şimdiki istib- dadı dahi mahvedeceği şüphesizdir. Efkârı umumiye Avrupada dah! İtal. yanın haksız tecavüzleri aleyhinde 1s de hükümetler için kararlarını değiş- tirmeğe bu kâfi değildir. Almanya kendi müttefikleri olan İlalya ve Avusluryanın menfaatleri- ne müzaheretten ayrılamaz. İngiliz hükümetinin bulunduğu bi- taraflık halinden çıkıp Osmanlı devle- tinin haklarını muhafaza edebilmesi €sbabını bizim istihkar eylemememiz Yâzımdır. İngiltere ile itilâf yoluna girmek için şu sırada buraca İyi bir zemin ha. zırlanmıştar, Ancak bu yola girmek, ortada hail olan gizli cemiyetin kaldırılmasına, memlekette meşrut hükümetin tesisi- ne mütevakkiftır. Örfi idare refoluna- rak mebusan meclisinde hükümete ta raftar veya muhalif fırkaların gerek kanunlar vazırıda, gerek vükelânın i6- rTaatını mürakabede hiçbir tarafın ni. fuzu altında bulunmamaları, işleri müzakerede ve rey vermekle serbes ol/'naları lâzımdır. İngütere ile hasıl olacak itilâfa Fram sa ile Rusyanın ittiba edecekleri der- kârdır. Eğer cemiyet erbabı bu izahata ka. ni olmazlarsa kendilerile içtima ve fi. kir teati eylemek mümkündür. Görelim: Evvelâ cemiyet aleyhinde dahilen aahlice peyda olan umumi nefretin izalesi kabil midir? Saniyen: Cemiyete gücenmiş millet ve devletlerin teveccühlerini cemiyet lehine çevirmek kabil midir? Eğer mümkün ise bu bapta cemiyet çe düşünülen çare nedir? Memleketi mukasemeye mebde olmak üzere İtak yanın açtığı muharebede kan dökme- yi men ile Trablusgarp ve Bingaziyi istilâdan kurtarmak için hangi kuv- vete istinad olunmaktadır?
