30 Temmuz 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

30 Temmuz 1939 AKŞAMDAN AKŞAMA Şile'de bir gün Gönül bazı insanlardan hoşlandığı gibi bazı köyleri, kasabaları, şehirleri de hususi bir sempati ile seviyor. Me- selâ Bursa benim gözdemdir. Kasaba olazak da Şile'ye bayılıyorum. Geçen sene bir kere gitmiştim. Bu cuma günü de, kafile halinde Üskü- dardan otobüse bindik; iki buçuk saat kadar yol aldıktan sonra Karadenizin bu şirin kıyımına vardık, Xolun bir kısmı tamir ediliyor; öbür yanları iyi denecek Intizamda bir ş0- sedir. Köyler, köylüler, gözüme daha müreffeh, mamür ve canlı göründü. Hele orman muhafazasının İstanbul civarında iyi yapıldığına kanaat ge tirdim. Kilometre murabbalarınca sa- haya balta girmemiş, belli. Körpe me- şelikler seneden seneye serpiliyor. Bir adamı görürsünüz; aradan za. mün geçer, tekrar görürsünüz; — Maşallah! Çok iyisiniz; yüzünü- ze kan, hareketlerinize çeviklik gel miş! - dersiniz, Dolaşmamdan böyle bir umumi in- tiba hasıl ettim. Dokuz İstanbul me- busundan mürekkeb bir kafile de ay- ti gün zarfında Şile civarını dolaşt- yorlardı. Onların da böyle nikbinane hislerle dönmüş olduklarını umuyo- rum, ver Şileye gitmedinizse behemehal ziya. ret etmenizi tavsiye ederim. Bir plâjı var ki, harikülâde! Ne lâtif deniz, ne kumsal... Mütevazi fakat memnun eden bir gazinosu, kabinleri de var, Geçen sene öt sütunda şikâyet etmiş- tim: «Kahve yirmi beş kuruşa!» diyen kiracısı değişmiş. İnsana temiz örtü- ler, tabaklar vesaire veren, buna mu- kabil de ocağına incir dikmeğe niyet- lenmiyen yeni bir işletici gelmiş. Gü- zel bir gün geçirdik. Fakat adamcağızın £ şikâyetine de tercüman olayım. Tlele pazarları çok tehacüm oluyormuş. Bir kaç çardak | yapmak üzere kazıklar kakmış. Üze- | rine koyacak kuru dallar bulamıyor!... Sebebi: Orman muhafazası «Vur deyince öldür!» usulü... Buna rağmen bu titizlik bile o ihmalden daha makul hissini veriyor, sv. Kasabayı gezdim, Plâja maküs muh- teşem manzaralı bir tepede Şile için iyi denecek 9 - 10 kişilik bir oteli, al- tında da kahvesi var. 2 - 3 kişilik oda- larının beher yatağı yetmiş beş kuru- şa imiş. Sahibile konuştum. Mevsim olduğu halde bir tek müşterisi var, | Çok masraf etmiş, fakat parasını çı- karamıyor. Şayet biraz ötede Polonez köyü ha- nil harıl iş yapmasaydı: — Bizim halk böyle şeylere rağbet €tmiyor! - derdim. Fakat diyemiyorum. İstanbulun burnunun dibinde böyle bir yere elbet- te bir çok vatandaş üç beş günlük tatilini, yahud hafta sonunu geçirmek Üzere gider. Ancak: Allahın verdiği Plâjla gündüz iki saat oyalanacak; Peki, sonra?,.. Sonrane yapsın?.. Kasvetli bir gece basınca, herkes eyi. | ne çekiliyor?... Evde uyusun, âlâ... Er. tesi sabah gene biraz plâj... Ve sahil- de Şile bezlerini yıkıyan çalışkan ka dınların didinmesi; seyretmek; «Tür- Kiye yüzücülük şampiyonu olacağız!» idiasile Allahın günü denizden çıkmı- yan sırımlaşmış sevimli çocuklarla da biraz konuşmak, o da âlâ... Sonra?... — Geliyorlar, bir gün kalıp kaçı- yorlar... Otelci böyle söylüyor... Polonez köy, cemiyet hayatı saye- sinde, insanları ormanların ortasında haftalarca alhıkoyuyor. Burası, kaçırı. yor... — Karpuz! - diyorsunuz, — Yok, — Üsküdarda koskocaman karpuz. lar 12,5 kuruşa, — Biz daha yemedik... Patlıcan da yemedik... — Kahveye çıkarız, Her şey buna göre... Ve her şey böyle olduğu için, parla- ması icab eden bu canım yer, nasibi- Yi alamadan böyle parlıyamıyor, Hal. buki en ufak bir kımıldanış şu mem- Jeketi ne yapmaz! (Vâ - Nü) ira 350 seyyah geliyor Bugün İtalyan bandıralı Markopolo Yâpurile şehrimize 350 yyah gele. cektir. Seyyahlar Ağaları da ziyaret erdir, ŞEHİR HABERLERİ Memur bayanlar Dairelerde yüzleri boyalı olarak çalışmıyacaklar Resmi dairelerde çalışan bazı me mur bayanların memuriyet sıfat ve vekarile mütenasib olmıyacak şekilde süslenip boyandıklarını gören Vali B. Lütfi Kırdar bütün vilâyet teşki. lâtına şu tamimi yapmıştır: «Devairde yapmakta olduğum tef- tişler sırâsında bazı kadın memurla rın memuriyet sifatile telifi kabil ol. | mıyacak şekilde süse münhemik ol duklarını ve bazılarının daha aşırı giderek yüzleri ve gözleri boyalı oldu- gu halde daireye geldiklerini görmek- teyim. Bu gibi memurların bü vazi- yette resmi dairelerde iş görmeleri hoş görülemiyeceğinden idare âmir- lerinin bu hususta dikkat nazarları- nı ehemmiyetle celbeder, memuriyet vekar ve ciddiyetinin icaplarına göre | işin tedbirlenmesi lüzumunu rica ede- İstanbul Valisi: Dr. Lütfi Kırdar Gazi köprüsüne döşenecek parke- lerden yüz elli bini Fransadan gel- mişti. Dün de 150 bin parça gelmiş- tir, Bir haftaya kadar da 200 bin par- ke daha gelecektir. Bu suretle köprü- nün lâzım olan bütün parkeleri ta- mamlanarak döşenecektir. Bundan başka köprüdeki dubala- rın fena boyandığı görülmüş ve boya- ların tekrarlanması müteahhide teb- liğ edilmiştir. Adaların çamla- rını korumak için Orman taburu kumandanı dün Vali ile görüştü İstanbul ve havalisi orman koruma taburu kumandanı binbaşı Bs Atıf İbrahim dün Belediyeye gelerek Vali B. Lütfi Kırdan ziyaret eylemiştir. Heybelladadaki Çamlimanı yangı nından sonra yeni bir yangın tehli. kesine karşı koymak için sivil bekçi- lerin matlup derecede fayda verme- dikleri görülmüş, çamlıkların orman koruma taburu tarafından tefrik edi- lecek bir müfreze ile muhafazası lü- zumu muvafık görülmüştür. Bu mak- sadla Adalardaki bütün çamlıklarda koruma taburundan tefrik edilecek bir müfreze geceli, gündüzlü çalışa- caktır. Koruma taburu kumandan- lığı, Ada çamlıklarında sik sık çıkan yangınları nazarı dikkate alârak beş, altı ay evvel Adalar kaymakamlığına müracaat ederek çamlıkların muho- fazası için askeri tedbirler alınmasını teklif etmiştir. Fakat Adalar kaymakamlığı, Bele- diye tarafından tavzif edilmiş bekçi- ler bulunduğuna göre, ayrıca askeri bir müfreze bulundurulmasına lüzum görmemiştir, Fakat geçen pazar gün- kü Heybeliadadaki yangın, çamların altı kişilik bir bekçi kadrosu ile mu- hafazası kabil olmadığını feci bir şe- kilde isbat etmiştir. Bundan başka orman koruma ku- mandanlığı, çamların yangın tehliko- sinden korunmasi için çamlıklar için- de halkın gezmesinin kati surette menedilmesini teklif etmiştir. Fakat Belediye, çamlıkların hususi vaziye. tine ve halk için bir tenezzüh yeri ol- ması itibarile halkın gezmesinin me. ni doğru olmadığı fikrindedir. Ancak çamlıklarda yemek pişirmek için ateş yakılmaması, sönmemiş sigara atıl maması temin edilecektir, Üsküdar İskele meydani B. Prost plânına göre Üsküdar İs. kele meydanının tevsiine yakında baş- lanacaktır, İskele camiinin Altındaki çeşmenin karşısında bulunah bina- ların istimlâki için 18 bin lira kıymet takdir edilmiştir. İstimlâk muamele- lerinin yalonda ikmalile buradaki bi- naların hemen yıktırılmasına macaktır, 3 Karilerimizin mektupları Pis kokulu mahrukat yakan ocaklar Galata'da Necatibey caddesi ve ci- varı, İstanbulun. oldukça ehemmiyetli ve iş sahalarından biridir. Bu cad- denin arkasında Kölemen sokağında bir çamaşırhane vardır ki rasgeldiği her türlü pisliği, meselâ lâstik, çöp ve saireyi mahrukat nevinden kul- lanmakla ve bu fevkalâde mahrukatın neşretliği pis duman ve iğrenç koku ie, çalışmak şöyle dursun, oralardan eği bile bir meşakkat haline ge- mektedir. Medeni dünyanın her tarafında ça- maşırhane, boyahane, sabun ve yağ- hane gibi müesseseler mümkün mer- tebe şehir haricine çıkarıldığı halde, İstanbuldr, oldukça ehemmiyetli bir iş sahası ortasinda bunun caiz olmi- yâcağı pek tabii iken, merkür çama- şrhanenin elin orada bulunmasın- daki mahzurun defi zımnında mer- elinin nazarı dikkatini celbetmenizi diler, derin saygılarımı sunarım. İmza: Emin Türkay Her şeyi yakan yeni tarz send edilmiştir. Bunlarm alarda kullamı- Akşam: kaloriferler kesif nüfuslu mir masına müsaade edilip edilmiyeceği, her halde şimdiden taayyün etmeli, taammümünden evvel tedbir almalıdır. Nevyork sergisinde Tütünlerimize fevkalâde rağbet gösteriliyor Beynelmilel Nevyork sergisindeki Türk paviyonu büyük bir rağbet gör- mektedir, İnhisarlar idaresinin şim- diye kadar buraya gönderdiği tütün ve sigara partileri tamamen satıl mıştır. Sergiyi ziyaret eden ecnebi- ler, Türk tütünlerini hariçte nereden temin edebileceklerini sergi komiser. liğinden soruyorlar. Amerikadan gerek şehrimizdeki gerekse Ankaradaki alâkadarlaramü- racaaf eden muhtelif firmalar, tötün- lerimizin bayiliğini kendilerine ver. memizi istiyorlar, Yakında, bu husus. ta bir karar ittihaz edilecektir. Diğer taraftan şehrimizdeki Türk tütün Limitet şirketi müdürü, evvel- ki gün Mısıra gönderilmiştir. Müdür, buradaki tütün fabrikamızda tedki- katta bulunacak, ve tütünlerimiz Mı. sır piyasasında lâyık olduğu revacı temin için alâkadarlarla temasa gö- çecektir. Bira fiatlerini indirmek için Bira fiatlerinin tenzili için yapılan tedkikler müsbet netice vermiştir. Bu işle bizzat İnhisarlar Vekili meş. gul olmaktadır. Şu kadar var ki, Ve- kâletle maliye arasında küçük bir ihtilâf vardır. Bira imaliye ve satış hakki 3i temmuz akşamına kadar ziraat kurumunun elinde bulunacak, salı gününden İtibaren de Gümrük ve İnhisarlar Vekâletine geçecektir. Şimdiki halde biranın maliyet fiati litre “başına 13 kuruştur. Bu fiatin 6,5 a kadar indirilmesi mümkün görül müştür. Bira fiatlerinin 16 kuruşa satılacağı hakkındaki neşriyat şimdi. lik bir tahminden ibarettir. Bu hu. Sustaki kati karar, ancak İnhisar Vekilinin Ankarada diğer Vekil ar. , yerlerde istimlâke kadaşlarile yapacağı temaslardan son- ra alınacak kararlar ile belli olacak. tar. Yarından itibaren 40 derecelik râkipler piyasaya sevkedilecektir. Gümrük kursu Ağustos ayı içinde gümrüklerde bir kurs açılacaktır. Bu hususta ted. kikat yaptırılmaktadır. Tedkikat müs- bet netice verir de kurs açılırsa, kur- sa yeni gümrük memurları alınacak. tır. Kurs müddeti 2,5, 3 ay kadar ola. caktır, Şehrin temizliği Şehrin temizliği için bu seneki büt- çeye konan tahsisatın şimdiye kadar ne miktarının sarfedildiği ve gelecek seneki bütçe ile ne gibi tedbirler alın- ması lâzım geleceği tedkik edilmek- tedir. Belediye, şehrin yıkanması İçin Ay. rupadan sipariş ettiği arozözler gek- diklen sonra şehrin temizliğine bir kat daha ehemmiyet vereceğinden gelecek sene bütçesine ona göre tah- Istimlâk işi Belediye hangi başlayacak İstimlâk kanunurün tadilinden ev- vel İstanbulun muhtelif mevkilerin- de bazı binalatın istimlâk muamele- lerine başlanmıştı Fakat kanunda yapılan tadilât ile evvelce başlanan muamelelerin yeni kanuni esaslara göre, yeni baştan tanzimi lâzım gel- mektedir. Bunun için bütün istimlâk | evrakı tasnif edilmiştir. Umumi mec- lisin ağustosun on beşinde yapacağı içtimada yeni kanun hükümlerine göre takdiri kiymet komisyonları teş- kil edilince istimlâk muamelesine baş- lanacaktır. Belediye yeni istimlâk faaliyetine evvelâ Eminönü meydanı İle Unkapanı arasındaki sahadan baş- | ıyacaktır. İlk istimlâk edilecek binalar ara- sında Beyazılla İnkılâp müzesi önün- deki dükkânlar da İstimlâk edilecek- tir. Bu dükkânların İstimlâk kararı da bugünlerde Dahiliye Vekâletinden vilâyete tebliğ edilecektir Bebek - İstinye yolunda istimlâkler Bebek » İstinye yolu üzerindeki bi- nalardan üçü daha istimlâk edilmiş- tir. Bu cadde üzerinde yolun inşasına mani olan binalar artık ortadan kalk. mış oluyor, Nafla müdürlüğü Üsküdar - Bey- koz yolunun da biran evvel inşasına başhıyacağından Üsküdar . Beykoz | yolu üzerindeki binaların da istimlâ kine yakında başlanacaktır. Çoban Mehmedi dolandırmak istedi Güreş şampiyonu, dolandırıcı- yı yakaladığı gibi karakola götürüp teslim etti Mehmed Ali adında biri evvelki gün öğleden sonra Türkiye ağır siklet şam- piyonu Çoban Mehmedin Fatihte At- pazarındaki evine gidip kapıyı çalmış, pehlivanın karısı bayan Naciyeye: — Mehmed Pehlivan kömür satın | aldı. Parası yetişmedi. Sizden iki lira İle birkaç tane boş kömür çuvalı isti. yor. Veriniz ben götüreyim. demiştir. Biraz evvel evde yemek yiyip kah- veye çıkan kocasının kömürden bah. setmediğini düşünen bayan Naciye bu adamın vaziyelinden şüphelenmiş ve Mehmed Aliye, biraz beklemesini söy. Myerek arka kapıdan çıkıp kahvede pehlivanı bulmuş, vaziyeti anlatmış. tır. Çoban Mehmed karısına, para is. teyen adamı alıp kendisine istediği parayı vermek ürere kasap dükküni- nâ götürmesini söylemiş, kendisi de yolda beklemeğe başlamıştır. Bayan Naciye ile dolandırıcı Mehmed Ali para almak üzere kasap dükkâ- | nına giderlerken Çoban Mehmed kar- şılarına çıkmış ve Mehmed Aliyi ku- cakladığı gibi polis karakoluna götü- rüp teslim etmiştir. Evrakile birlikte adliyeye teslim edi. | len Mehmed Ali dün asliye dördüncü ceza mahkemesinde muhakeme edil miştir, Mehmed Ali mahkemede cür- münü itiraf ederek: — Aç kalmıştım. Çoban Mehmedin evini biliyordum. Para koparmak için bu işi yaptım. Demiştir. Mehmed Alinin on gün hapsine, 560 kuruş para cezası ödeme. sine karar verilmiştir. Sahtekârlık maznunu müşa- hede altına alındı Kendisine müfettiş, doktor ve saire süsü vererek sahtekârlığa kalkışmak- tan maznutlen yakalanan Mecdi dinci sorgu hâkimine verdiği da kendisinin akli müvazenesinin bo- zuk olduğunu iddia ederek müşahede altına aldırılmasını istemişti, Mecdi, Adliye doktoruna muayene ettirilmiş ve görülen lüzum üzerine Tıbbı adliye gönderilerek müşahede “altın n Alivre satışların piyasaya tesirleri Bugünlerde piyasanın can damari olan mevzulardan biri de alivre sa- taşlardır. Alivre satışlar en ziyade İ zirai mahsuller üzerine bu mevsimde yapılır. Tüccar, bankalardan kredi alarak zürran tevzi eder. Zürra da henüz mahsul idrak edilmeden, mu ayyen zamanlarda muayyen fintler- le teslim edilmek şartile tüccardan peşin para aler. Alivre satışlar her s6- İ me bu mevsimde piyasada beklenen bir ihtiyaca tekabül eden bir ticari | hareket diye kabul edilir. Alivre satışların başladığı zaman, füccarın zürran para tevzi etmesi üzerine, sermaye piyasa merkezle rinde istihsal mıntakalara doğru ya- pılır, yani şehirlerden köylere... Fakat bu sermaye köylerde pek az kaldıktan sonra tekrar şehirlere avdet eder, çünkü eline para geçen zürra, ihtiya. cı olan eşyayı almağı ve yahud kasa- ba ve şehirdeki tüccura, faizciye, köy bakkalına borcu ödemeğe mecbur ka- lır, bu suretle sermaye köylerden şe- hirlere doğru akın eder. Bu yüzden piyasalarda mamul maddelere karşı, bilhassa köylünün satın aldığı eşyaya karşı talepler artar. Bunun tesirile piyasalardan, fabrikalara siparişler çoğalır, fabrikalar bu siparişleri ye- tiştirmek için fazla çalışmağa, o nis. bette amele kullanmağa mecbur olur- lar. Sermayenin şehirlerden köylere kadar hareketi, Türkiye ekonomisinin belkemiğini teşkil eden bir harekettir. Bu sene, muhtelif istihsal mıntakala- rından gelen şikâyetlere bakılırsa aliy- re satışlar pek azdır. Hattâ'fındık ve kuru üzüm üzerine alivere satışlar da- ha başlamamıştır. Halbuki her sene bu mevsim de bu muameleler hararet- İ le cereyan etmekteydi. Alivere satışların, yaptığı ticari ha- reketten bahsetmek suretile, müsbet taraflarını tebarüz ettirdik, bir de bu- nun menfi taraflarından bahsedelim: Köylü, yarının piyasasını takdir ede- mediğinden ekseriyetle aldanıyor, aliye re olarak sattığı malın ileride pabali- laştığını gördüğü zaman, gelecek se» ne alivire satışlara girmiyeceğine dair yemin bile eder, Fakat, ekonomik za» ruretler gelecek sene, gene kö; ü alivre satışa sevkeder, Hasılı alivre satış müstahsil için bazen zararlı ba- zen kârlı bir iştir. Fakat Türkiye eko- nomisinde bir zaruret ve ihtiyaçtır, Bu sene alivre satışların azalması pi. yasada nasıl tesir yapacak? Bu tesir henüz kendisini göstermediği için şim * diden birşey söylemek kabil değildir, Hüseyin Avnl a İŞ B. Cemal Hüsnü geldi Varşova büyük elçiliğine tayin edi. len sabık Brüksel elçimiz B. Cemal Hüsnü semplon ekspresile dün İstan- bula gelmiştir, Mezarlıkların tanzimi Belediye, son zamanlarda şehirdeki mezarlıkların tanzim ve tamiri işleri» ne büyük ehemmiyet vermektedir. Beşiktaşta Yahyaefendi mezarlığının duvarları ikmal edilmiş, Üsküdarda Karacaahmrd mezarlığına su getirik miş ve duvarlarının da tamiri karar- Taştınılmıştır. Kısıkıda OÇataldağı ve Feriköy mezarlıklarının da duvarları yapılmış ve bu mezarlıklarda su tesisatı ya- pılmıştır. Hıfzıssıhha kanununun tatbiki Eldeki vesait ve teşkilâtın noksan- lığından dolayı, Hıfzıssıhha kanunu nun bir çok maddeleri yakın zamünâ kadar tatbik edilememişti. Halbuki Hıfzıssıhha kanunu gayeğ esaslı ihtiyaçlar nazarı dikkate alına- râk tanzim edilmiştir. Kanunun bil hassa şehir hıfzıssıhhasını koruyacak hükümlerinin tatbiki için Belediye Sıhhiye müdürlüğü, Belediye zabıtast talimatnamesinin bu bakımdan ted- kikine lüzum görmüştür. Bundan başka menba sularının teftiş ve mu- ayenesile satışları, balıkçılar ve balık satışı hakkındaki talimatnameler de yeniden tedkik edilmektedir. Bu tâ limatnamelerdeki tadilât, Umumi. meclisin teşrinisani ietimamda müzae | /