26 Temmuz 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10

— az Barel green Ke Eee gz Sahife 8 İngiliz - Japon anlaşması Times gazetesinin mühim bir makalesi “İngiliz imparatorluğunun Çin ve Japonya ile münasebetleri yeni bir safhaya girdi,, diyor Londrn 25 — Times gazetesi, baş- makalesinde yazıyor: «Dün Avam ve Lordlar Kamarala- rında İngüterenin siyaseti ve Japon- ya ile girişilen müzakereler etrafın- da yapılan beyanat, İngiliz impara- torluğunun Çin ve Japoüya İle mü- nasebetlerinin yeni bir safhaya gir- diğini gösteriyor. İngiliz imparator- luğu Uzak Şarktaki bu iki devletle iyi münasebetler idame etmek a7- mindedir. Muharebe meydanlarından kazan- dıkları bunca muvaffakıyetlerden sonra Çine karşı seri ve kati bir mu- zafferiyet temin etmek hususundaki ümidlerinde aldanan Japon“ askeri ve sivil makamları, bu muvaffakıyet- sizliklerinin mesuliyetini İngiltereye yükletmeğe kalkışmışlardır. Şimdi Uzak Şarkta yaşayan İngi- liz tebaasına düşen vazife, İngiltere tarafından obstrüksiyon yapıldığına dair Japonların iddialarına meydan vermemektir. Şu kanaat hasıl olmalıdır ki, Je ponlara, projelerini tahakkuk ettir melerine mâni olan hakiki sebep, Çin milletinin sönmez ve yenilmez istik- 1â1 aşkıdır. Çin milleti, hiç bir zaaf ve cesaret- sizlik eseri göstermemektedir. Japonların, anlaşmanın ruhuna riâyet ederek İngiliz imparatorluğu aleyhine gerek Çinde ve gerek Ja- ponyada tertip ettikleri hasmane nü- mayişlere bir nihayet verecekleri me- muldür. İngilterenin bugünkü müş- kül ahval ve şersitte Uzak Şarkta müdafaa ettiği yalnız kendi men- faatleri değil, fakat Uzak Şarkta hak ve menfaatlerini korumak azminde bulunan bütün Avrupa ve Amerika devletlerinin menfaatleridir.» Amerika anlaşmaya müteessif New - York 25 (A.A) — Sabah gü- zeteleri, İngiliz - Japon itilâfının im- za edilmiş olmasına teessüf etmek- tedirler. Gazeteler, bu itilâfın İngiltere'nin Uzak Şarkta prestijlerini kaybetmesi ve Japonyanın muhariplik sıfatının tanınması demek olduğu mütalâası- nı serdediyorlar. Vaşington 25 (A.A.) — İngiliz - Ja- pon itilâfları hakkında mütalâalar serdeden salâhiyettar müşahidler, Büyük Britanyanın Japonyaya bazı fedakârlıklarda bulunmasının içti- nabı gayri kabil olduğunu beyan et- mektedirler. Müşahidler, diyorlar ki: Tientsin işinin obidayetindenberi Amerika hükümetinin, Büyük Bri- tanya ile Uzak Şarkta bir teşriki me- sal siyaseti takip etmek taahhüdüne girişmek istememiştir. Halbuki B. Chamberlain, ancak böyle bir taah: hüd sayesinde Japouyaya'karşı fe- dakârlıklarda bulunmaktan imtina edebilirdi. Hariciye Nezareti, âyan meclisinin Infiradcı bir hattı hareket takip et- mekte olması sebeble faal bir teşri- ki mesal siyasetine girişmeği hiç te aklından geçirmemektedir. Bu söbep- ten dolayı B, Chamberlain'in Ayam Kamarasındaki dünkü beyanatı, Ja- ponyaya karşı azimkârane bir siya- set takibine taraftar olan mahafilde hayal inkisarı tevlid etmekle beraber buradaki alâkadar mahafili hiç te hayrete düşürmemiştir, Hariciye Nezareti, (Amerika'nın menfaatlerini müdafaa etmek #iya- setini takip etmekte ve akdedilecek ber nevi itilâftan Çindeki ecnebi menfaatleri için ne gibi netayiç te vellüd edeceğini ve 9 devlet muahe- desini imza etmiş olan devletlerin hukuk ve menaflinin ihlâlinin ne gi- bi avakfbe sebebiyet vereceğini dik- katle takip etmektedir. İngiliz Çine yardım komite- sinin tebliği Londra 25 — Çine yardım komitesi neşrettiği bir tebliğde İngiliz - Ja- pon anlaşmalarını protesto etmekle ve bu itlâfları istiklâl ve mülki ta evin Ğ n Çinin İngiltere tarafından terki su- retinde tavsif ve telâkki eylemek- tedir. Fransız gazeteleri ne diyorlar? Paris 25 — Fransız gazetelerinin kanaatine göre totaliter devletler ga- zetelerinin İngiliz - Japon itilâtı aley- hine yazdıkları şiddetli yazdar, bu itilâfın demokrasilerin menfaatleri- ne uygun olduğunu gösteriyor. Şu- nu da nazarı dikkate almak lâzım- dır ki, İngiltere, Alman tehlikesi kar- şısında kuvvetlerini muhtelif yerlere dağıtamaz. Jour - Echo de Paris gazetesi di- yor ki; çİngiltere fena bir iş görme- miştir. Zira realiteleri, gözönünde tutmak lâzımdır, İngiltere iki tarafa koşamaz ve Danzigi müdafaa etmek azminde ise pasifik Okyanusunda da cephe teşkil edemez. Petit Journal da şöyle diyor: <İn- giliz diplomasisinin çalâliğine, 2e- min ve zamana uydurulduğuna bir daha hayranlıkla bakalım. İngilizler, beklemeği, bir tarafa çekilip tekrar dönmeği, fakat gayeyi, yani kendi imparatorluklarının askeri ve İktisa- di menfaatlerini daima gözönünde tutmağı bilirler» Petit Journal da şu mütalâayı yü- rütüyor: «Berlin ile Rama, şaşkına dönmüşlerdir.» Tiyençin Japon garnizon ne diyor? Tokyo 25 (A.A) — TlenÇin'deki Japon garnizonu kumandanı general Harukipo, «Asahis gazetesine verdiği bir beyanatta ezcümle şöyle demiştir: Müzakereler hakkında neticelere göre hüküm vermek icap eder. Bitta- bi. Tlençin askeri Japon mâkamla- rı, İmtiyazlı mıniakaların abiukası- nın bugünkü vaziyetinde her hangi bir değişiklik yapacak değildir. Kati neticenin alınmasından evvel, Ja- pon efkârı umumiyesinin gevşemesi ne müsaade edilmemelidir. Tokyo 25 (AA) — (Domel): İngi- liz - Jâpon komitesinin bugünkü top- lantısından sonra neşredilen bir teb- liğde komitenin bu sabah 9 da topla- narak 17,45 de mesaisine nihayet ver- diği ve murahhaslar heyeti umumi toplantısının yarın saat 10,30 da ya- pılacağı bildirilmektedir. İskenderun limanını teslim alan heyet döndü İskenderun limanını teslim almak üzere oraya giden heyet azasından bir kısmı şehrimize gelmiştir. Dönen aza, hazırladıkları raporu, limanlar umum müdürü bay Rauf! Manyas- uya vermişlerdir. Umum müdür, ra- poru tedkik ettikten sonra Vekâlete gönderecektir. İskenderunda kalan heyet azast İskenderun limanına ait yeni kadro- yu hazırlamakla meşguldür. Haber aldığımıza göre, yeni kadroda vazife alacakların büyük bir ekseriyeti De- nizbankın lâğvı ile açıkta kalan kim- seler olacaktır. Hapishane binası bu hafta içinde yıkılmağa başlanıyor Arsasnda Adliye sarayının inşa edileceği Sultanahmeddeki hapishane binasının yıkılması işi, Nafla müdür lüğü tarafından 9600 liraya bir mü- tenhhide ihale edilmiştir. Bina bu hafta içinde yıkılmağa başlanacak ve iş 110 günde bitecektir. Bu hesaba göre, hapishanenin yi- kılması ve kati şeklini alan yeni Ad- liye sarayının temelatma merasimi nihayet Cüfühuriyet bayramına yeti- gecektir. Azgın bir at, sahibini denizde çiğnedi Floryada plâj haricinde Ömer oğlu Balit, haşari atını yıkamakta iken hayvan huylanmış, Haliti ayakları altına alarak ağır surette ezmiştir. Halit, mahallinde yapılan tedaviye rağmen ayıltılamamış, baygın bir halde Gülhane hsstanesine kaldın. AKŞAM Maarif şürasının dünkü içtimaı Üç sınıflı köy mekteplerinin beş sınıfa iblâğı hakkındaki rapor alkışlarla kabul edildi Ankara 25 — Maarif şürası bugün Vekil B. Hasan - Âli Yücelin başkan- lığında toplanmıştır. Müsabakada kazanan okul kitaplarını yazanlara verilecek telif hakları hakkındaki raporlar kabul edilmiştir. Maarif müdürleri ve memurları talimatna- mesi hakkındaki rapor bazı tadiller. le kabul olunmuştur. Saat 12 de açılan ikinci celsede bir öğretmen tarafından idare olunan üç sınıfı köy okullarının beş sınıfa #blâğı hakkındaki rapor müzakere edilmiş ve kararlar alınmıştır. Rapor şu esasları ihtiva ediyordu: a — Üç sınıflı köy okulları, parti programında tesbit edilmiş olan beş yıllık ilk tahsil prensipine uygun de- ğildir. b — Üç yıllık köy okulu, umumi ve mecburi ilk tahsil hedeflerini ta- hakkuk ettirmeğe ve köy çocuğuna istenilen milli terbiyeyi vermeğe kf- fi değildir. & — Köy okullarının üç sınıflı ol- ması beş yıllık mecburi tahsilin iste- nilen -şekilde tatbikine mani olmak- tadır, Köy okullarının beş sınıflı hale ge- tirilmesinin faydaları raporda şu su- retle tesbit edilmiş bulunmaktadır. a — 380 bin Türk çocuğuna iki yıl daha okula devam imkânını hazırla yarak onları muhitine yurduna da- ha faydalı bir unsur yapacaktır, b — Okul yolu ile verilebilecek milli terbiyenin tekemmülünü temin edecektir, e — Köy çocuklarının daha ileri tahsil kademelerini sırasile takip et- melerine imkân verecektir. d — Halkçı prensipimize Maarifte yeni bir tahakkuk sahası teşkil ede- cek ve Cümhuriyetin köy « şehir farkı tanımadığına köylüyü bir kat daha inandıracaktır. e — Öğretmenin meslekt şahsiyeti- le umumi ve mesleki malümatını kuy. vetlendirmek lüzumunu duymasına yol açacaktır. 1 — Orduya daha uyanık, daha bil- gili askerler gelmesini temin edecek- tir, Umumi heyet üzerinde büyük bir tesir ve alâka uyandıran bu raporun okunmasından sonra birçok hatipler mütalâalarını söylemişlerdir. Şüra reisi Maarif Vekili Hasan-Âli Yücel, hatiplerin sözlerini hülâsa ede. rek reye müracaat elli ve komisyo. nun teklifi alkışlar arasında ittifakla kabul! edildi. Niğde yolunda tren bir çocuğu ezdi Küçük çoban başını tren yo- luna koyup uykuya dalmış Adana 24 (Hususi) — Dünkü To. ros ekspresi Adanaya dört saat rö- tarla gelmiştir. Buna sebep, Niğde ya» kınında bir küçük çobanın trenin al. tında kalmasıdır. Hâdise şöyle olmuştur: Dün 11,55 te şehrimizde bulunması lâzimgelen Toros ekspresi Niğdeye gelirken bir dö- nüş yerinde, makinist, dokuz yâşların- da bir küçük çobanın başını hattın Üzerine koyarak uykuya daldığını gö- rememiş, ancak yaklaşınca, bir köpe. ğin arkasında yatan çocuğu farkede- bilmiş ise de mesafenin yakınlığı dola- yısile treni âni durdurmak kabil ola. mamıştır, Lokomotifin gürültüsünü işiten ço- ban,uykudan uyanarak kaçmak iste. miş ise de arlık vakit kalmadığından tekerleklerin altında kalmıştır. Devlet Demiryolları idaresi, tahki- kat yapmak üzere, hâdise mahalli ne bir müfettiş göndermiştir. Diğer taraftan Adliye de işe vazıyed etmiş. Dün sabah çıkan iki gazete, AL manyada yapılan Doğu vapurunun teslim alınmayacağını (yazıyordu. Deniz yolları umum müdütlüğü, bu haberin hakikate uygun 26 'Temmuz 1939 İngilteredeki suikasdlar Cümhuriyetçi İrlanda ordusunun faaliyeti hakkında mühim ifşaat Londra 25 (A.A.) — Avam Kama rasında Dahiliye Nazırı sir Samucl Hoare, cümhuriyetçi İrlanda ordusu- nun faaliyet ve plânları hakkında heyecan uyandıran bir takım ifşaat- ta bulunmuştur. Mumaileyh, evvelâ tedhişçilerin harekâtının Ulster'den İngiliz asker- lerinin çekilmesini talep eden geçen ikincikânun ültimatomundan sonra başlamış olduğunu söylemiştir. Zabıta, cümhuriyetçi İrlanda o dusunun bir vesikasını ele geçirmiş- tir. Bu vesika, bir kundakçılık plâ- nını muhtevi bulumaktadır. Bu plân mucibince ikincikânundanberi 57 si Londradâ ve eyaletlerde olmak üze- re 70 suikasd irtikâp edilmiştir. Bir kişi ölmüş ve 58 kişi yaralanmıştır. Zabıta, binlerce kişiyi öldürmeğe ve milyonlarca liralık hasara sebebiyet vermeğe kâfi gelecek mikdarda in- filâk edici maddeler meydana çi- karmıştır. Hükümete, cümhuriyetçi İrlanda ordusunun bundan böyle yalnız em- val ve emlâke değil, ecnebi teşekkül- lerden teşvik görmesi hasebile eşha- sada taarruz etmek tasavvurunda olduğuna dair malümat gelmiştir. Tedhiçşiler, az kalsın Hammers- mith köprüsü ile, Southwork elektrik kuvveti istasyonunu ve şimal yolun- daki su bendini berhava edecekler. di. TTedhişçiler, mühim demiryolla- ri İnşaatı yapılmakta olan mahalle- rin, mühimmat depolarının harp malzemesi imal eden fabrikaların muntazam plânlarını elde etmişler ve parlâmentoyu berhava etmek için de bir plân vücude getirmişlerdir. İrlandalıların tedhi eketlerins karşı hükümet tarafından tevdi edil- miş olan kanun lâyihası, B. Green Wood'un müdahalesi ile amele fır- kasının da iltihakını temin eden bir müzaketeden sonrâ kabul edilmiştir. İngiltere İran ve Iraka da tayyare veriyor (Baştarafı 1 inci sahifede) Bu petrol konsorsiyomunda İngiliz hissesi 20 milyon sterline varmıştır, Yalnız İngiliz hükümeti İngiliz - İran petrol şirketinin hisse senetie- rinden 11 milyon İngiliz iiralığını kendi elinde bulundurmakta ve İngi- liz filosunun kullandığı petrolün bü- yük kısmı, İrandan gelmektedir. İran, dost bir memlekettir. Türk - İngiliz paktının akdini Ankara ve Tahran hükümetleri arasında vuku bulan müzakereler takip etmiştir. İran hükümeti, Türkiye, şayet Akde- nizde bir harbe girişecek olursa İran kuvvetlerinin Türk kuvvetlerile birle- şeceğini Türkiyeye bildirmiştir. Bu karar, Londraya tebliğ edilmiştir. İngiltere, İrana askeri hazırlıkların- da yardıma hazırdır. İngiltereden tayyare mübayaası müzakereleri de- vam ediyor. İngilterenin diğer bir müttefiki ve mühim bir petrol müstahsili olan Irak da, İngiltereden tayyare İste- miştir. Irakın tatmini için derhal icabına tevessül edilmiştir. Bir yağ fabrikasının kazanı patladı, bir kişi yaralandı Şişlide Fırın sokağında Nikolaya aid yağ ve boya fabrikasının kazanı evvelki gün birdenbire patlamış, ka- zanda kaynıyan kızgın yağlar etra- fa sıçrayarak tutuşmak suretile yan- gın çıkmışsa da yetişen itfaiye tara- fından söndürülmüştür. Patlayan demir kazanın bir parça- sı ustabaşı Aristidinin başına çarpa- rak ağır yaralanmıştır. Yaralı hasta- neye kaldırılmıştır. Yapdan tahkikatta (fabrikanın Ünyon sigorta şirketine 25 bin liraya sigortalı olduğu anlaşılmıştır. Yan- gın etrafında tahkikat yapılıyor. İngilterenin müttefiki olan Misırın ise, İngiliz mamulâtından birçok tayyareleri vardır. İngiliz tayyareleri Fransa üzerinde Londra 25 — Blenheim tipinde 60 dan fazla bombardıman tayyaresi bu sabah saat 7,30 ile 8,15 arasında Manş denizini geçmişlerdir. Bir saat sonra 50 harp tayyaresi, arkadan gelmişlerdir. Diğer İngiliz tayyareleri bugün Fransa üzerinde uçmuşlardır, Bunla- rın takip ettikleri yol Paris, Lyon, Biskay koyunun cenubundan ve Marsilya açıklarından geçiyor. Paris 26 (A.A) — Birçok İngiliz tayyare filoları bu sabah Paris üze rinde kısa irtifadan tuçmuşlardır. Bu uçuş, İngiliz tayyarelerinin Pa- ris semasında yapmış oldukları üçün cü nümayiştir. İngiliz tayyareleri müteakiben Fransa arazisi üzerinde uzun antrenman uçuşları yapmışlar. dır. Kandıra Belediye reisi istifa etti Kandıra 25 (Akşam) — Kandıra Belediye Relsi B. Reşad Güneş istifa elmiştir. Uzunyayla at sergisi açıldı Pınarbaşı 25 (A.A.) — Her sene Pi- narbaşında açılmakta olan Uzunyay- la at sergisi, bu sene de dün Kayseri valisi tarafından birçok zevatın huzu- Tu İle açılmıştar. Sergi, davetlilerin ve yetiştiricile- rin büyük bir rağbetine mazhar ol. muş ve köylü yetiştiriciye 5130 lira mükâfat tevzi edilmiştir. Müteakiben kolordu kurmay baş- kanı tarafından da elli hayvanlık tay deposunun küşad resmi yapılmıştır. Seydiköy (Akşam) — İzmir merkezine bağlı Seydiköy nahiyesindeki İlkokul bu sene 27 mezun vermiştir. Bu yıl Seydiköyde tam teşkilâtı güzel ve yeni bir Okul binası inşa edilmiştir. Yukarıdaki resimde Seydiköy Okulundan