23 Haziran 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

POLİTİKA Salâh ümidleri Bütün Avrupa ve dünyada gerginlik devam ediyor. Fakat mevcud zığdi- Yet ve münafereti ikinci derecedeki meseleler ile bir kat daha şiddetlendir. Mekten içtinap eildiğinden salâh ümidleri büsbütün (kapbolmuş (değil dir. Meselâ İngiltere Maliye Nazırı Sir Con Simou eski Çekoslovakya devle- tinin Londrada mevcud allı milyon İngiliz lirahk altını parlimentoda gös- terilen şiddetli muhalefet ve battâ hücumlara rağmen Almanyaya teslim et- mek kararından dönmemiştir. Fransa da Katalonyadan eski Cümhuriyet hükümeti tarafından Fransız topraklarına getitilmiş olan yüz milyon frankhık altını nihayet general Fran- ©o hükümetine teslim etmeğe razı olmuştur. General Franco ile İspanya Da- hiliye Nazırı Suner son nutuklarında Fransa ile İngilterenin taahhüdlerini hâlâ yerine getirmemiş olduklarından şikâyet etmişti. Fransa bu altınları cümhuriyetçiler ile gelen yarım milyon mültecinin İnşesine saymak istemişti. İspanya bu mültecileri almaktan imtina ederek Sonuna kadar beslenmelerini Fransanın başına bırakacağını anlatmıştır. Fransa hükümeti İspanyol Fasmdaki Franco hükümetinin faaliyetleri. Me itiraz etmekten de feragat etmiştir. Malümdur ki, Franco Faransız Fa- Sina karşı Majino hattına benziyen büyük müstahkem müdafaa hatları vücude getirmektedir, Ortada belli başlı mesele Cebelüttarık boğazının tahkimi işi kalmış. tar. Franco 1904 senesinde İspanya ile İngiltere arasında akdolunan muahe- denin hilâfma dahili harp vesilesile boğazın iki sahilini büyük toplarla tah- kim etmiştir, İngiliz politikacıları vakit vakit bu muahedeyi hatırlatmakta İseler de İngiltere hükümeti henüz resmen Franconun nezdinde bir teşeb- AKŞAM ay > 5 3) Cengizhanın kabrı Şanghayda çıkan 'Ta - Kung - Pas | yı ttretmiş olan bu meşhur Moğol okunduğuna göre Japon- | hükümdarının bakiyei uzamı gümüş- e Cengiz Hanın kabrini Şensi eyaleti-| çen mamul bir tabut içinde mahfuz hin hududunda bulunan Etsihoro | yy ktadır. Bu gümüş tabut Merkiinden kaldırarak memleket da- | © Ki İlinde daha emin bir yere nakletmek | üzeri ayrıca gümüşlü madeni bir kılıf ile muhafaza edilmiştir. ledirler. Bir zamanlar dünya- Devrlalem biletleri veriliyor Nevyorktan bildirildiğine görs Ame- Yolcu San Fransiskodan tayyareye tikan gazeteleri daha bundan bir kaç | binecek Honoluluda, Midveyde, Na- #ene evvel hayalden ibaret sanılacak | kede, Guarda, Manilada, Hongkong- bir haber neşrelmektedir. Bu habere | da, Siyamın Bangkok şehrinde, Hin- Mâzaran Amerika hava yolları şirketi | dislanm Karaşi şehrinde, Basrada, sene zarfında devriâlem biletleri | İskenderiyede, İtalyanın Bracelano #atinağa baştıyacaktır. Böyle bir bi- | şehrinde, Londrada ve Nevyorkta kir | sile yola çıkan bir yolcu ii hâfta | ae müddet tevakkuflardan sönme oç dolaşabile- | dördüncü günlü gene San Fransisko- ya vasıl olacaktır. Nevyorkta dilencilik Nevyork Belediyesinin emri üzeri. | olursa bügün yalnız Nevyorkta di Re Nevyorkun bugün şimendijer i5- | Tenciliği meslek edinmiş yüz Din kişi İyonlarıma, yeraltı frenlerine, umu- | vardır. Bu sahte dilenci ordusu ha- sd mahallere, resmi binalara büyük | kikaten muavenete muhtaç olmadık» Ne asılmaştır. Bu lâvhalarda 30- | yanı için ötekine W avuç açan larda görülen dilencilere sadaka Yermemeleri Nevyork halkından rica diçarelere milthiş surette rekabet et- ©dilmektedir. Çünkü şehir Belediye. | mekte ve onların aç kalmalarına s6 sinin yaptığı bir hesaba bakılacak | bep olmaktadır. Tarfında bütün dünyayı €ektir, nn ar Şişli Halkevinde bir sergi açıldı ği Şişli Halkevinde çiçek, şapka, biçki ve dikiş imtihanı yapılmış ve mezun alan bayanlar tarafından da Şişli Halkevi salonunda muvaffakıyetli bir sergi sergiden bir köşeyi göstermektedir. Sergi bir hafta müddet- 20 ye kadar açıktır. Nazım Hikmet, aleyhindeki tur. Resim, 6 her gün 10 dan Aksaray, Lâleli yaya kadı. rımlarının yapılması Aksaray ile Lâlesi arasında yapılan rötüj yakında bitecektir. Şişli ile Ha. mam arasında olduğu gibi, yaya kal dırımların bu cadde üzerindeki mal sahiplerine yaptırılması düşünülmek. tedir. Bu maksadia emlâk sahipleri bir toplantıya çağırılacaktır. Ahçı ile hizmetçi arasında | kavga | Kınltoprakta bir köşkte çalışan ahçi Mustafa ile hizmetçi Zafir bir | iş meselesinden kâvga etmişler, Zafir | celine geçirdiği bir kömür küreğiyle i Mustafayı yaralamıştır. Polis, hiz- bir davadan beraet etti Komünistilğe tahrik suçundan maz- Rün Nazım Hikmet, Dr, Hikmet, Ce Muhakemeleri ağirceza mahkemesin- de bitirilmiştir. Muhakeme neticesin- » bunlardan Cenap Şehabeddinin #eketi tahrik mahiyetinde görül Üğünden, altı ay hapsine karar ve- Yilmiştir. Nazım Hikmet ve Dr. Hik. Melle diğer üçünün suçlarını isbata fi deliller bulunamadığından, hepsi a6t. etmişlerdir. Alacağını istemiş Samatyada oturan Mişon, Fatihte pan Rasimden alacağını istemiş, sim Mişonu yere itince düşürmüş, Yöralanmasına sebeb olmuştur. metçiyi yakalıyarak hakkında lâzım gelen kanuni takibata girişmiştir. Bir zamanlar Ingilizler de ay yıldızlı bayraklar kullanırlardı Bayraklarımız ve üzerindeki ay- yıldız — etrafında yapılmış birkaç 8 tüd elime geçti. Bilhassa Deniz li- sesi tarih mualli- mi B. Fevzinin 1933 senesinde (Deniz mecmuasına ilâve olarak neşredilen «Sancağımız» İsim- HM etüdü bu husus- taki muhtelif tarihi malâmat bir araya toplıyan çok kıymetli bir eser- dir. Hilâl şeklindeki ay ve yıldız şarkta pek eski zamanladanberi bir sembol olarak kullanılmıştır. Fakat umumi. yelle Türk ve müslüman camialara mahsus zannedilen ay ve yıldızın bir zamanlar garplılar tarafından da kul- lanıldığı hattâ İngilizlerin bile donan- malarında ayyıldızlı bayraklar taşıdık. ları devirler olduğu bu eserde kayde- dilmektedir. «Bizansta ay ve yıldız» başlığı altın. da şu malümata tesadüf ediliyor: Ma- kedonya hükümdarı Filip Trakyayı ve Yunan şehirlerini hâkimiyeti alti- na aldığı esnada Bizans üzerine de hücum etti, Uzun bir muhasaradan sonra karanlık bir gecede baskin yar parâk şehre girmek istedi; fakat mu. İ hacimler, surlara tarmandıkları esna- da bulutlar sıyrılarak ay meydana çık» tı, Bizans askerleri muhacimleri gör- düler ve tehlikenin büyüklüğünü an- lıyarak icab eden tedbirleri aldılar, hücumu defetmeğe muvaffak oldu. lar. Birkaç gün sonra da Fokiiyon ku- mandasında 120 gemiden mürekkep bir Atina filosu Bizansa imdad getir. di. Bunun üzerine Filip muhasarayı kaldırmaya mecbur oldu, Bizanslılar bu hücumdan kurtul. malarım karanlıklar ilâhı Hekat'a atfederek bir heykel rekzetlikleri gi- bi bu mabudenin alâmeti olan hilâl ve yudizı da paralar üzerine hâkkettiler, (339 Me) Fakat Bizans şehri uzun zaman İs- tiklâlini muhafaza edemedi. Birkaç sene sonra büyük Aleksandra itaata mecbur oldu. Sonra kısa bir müddet istiklâlini kazandı ise de diğer şehir- ler gibi Romanın hâkimiyeti altına düştü. Birkaç defa tahrip ve yeniden tesis edildi. İmparator büyük Kons. tantin'in rakiplerini ortadan Xaldır- dıktan sonra o Zâsmaâna kadar Saray- burnu ve civarındaki bir tepe üzerin» de bulunan Bizans şehrini dört tepe daha ilâvesile genişleterek «Nea Ro- ma» ismini verdiği zaman Bizansın eski arması olan «Ay ve yildiz» çoktan maziye gömülmüştü. İngilizlerde ay ve yıldız Haçlı seferleri esnasında İngilizle- - Tokatta çekirge Bir buçuk ton çekirge toplandı Tokat (Akşam) — Vilâyetimizin ve cenubunda bulunan merkezi kazaya bağlı Beşören köyünün mezraası bu- lunan Karacalar mevkiinde kısmen fundalık ve kısmen mezru arazi dahi- linde 6000 dekar vüsalında çekirge bulunduğu haber alınmış ve mücade- leye başlanmıştır. Semerci, Fenk, Odaba, Hanpınar ve Beşören köylerinin mükellefleri tara- fından şimdiye kadar bir buçuk ton çekirge toplanmıştır. Mücadele de vam ediyor, Merkezde mevcut (hoparlörleriş dünkü gün çekirgenin vaziyeti, nevi» leri ve zararlarile imha çareleri hal kında ziraat mutllimi ve müdür vo kili Hakkı Beşli tarafından konferans verilmiş ve pazar olması hasebile bü- tün müstahsil köylüler tarafından alâka ile dinlenmiştir. Çekirge mücadelesine çök ehemmi, yet verilmektedir, Ay ve yıldız Türk ve islâm camialarına mahsus bir sembol zannedilir. Halbuki Bizanslılar Ayyıldızlı paralar basmışlardır. Aslan yürekli Rişar ayyıldızı hükümdarlık alâmeti olarak kabul etmişti. edilseydi bugün bayrağımızla İngiliz donanmasının bay- rağı biribirine benziyecekti, Fransada Voj havalisinde bir Baronun arması üç hilâlden mürekkeptir. Sancakları- mızda bir zamanlar 8 köşeli yıldızlar kullanılırdı. Ab- dülmecidin son zamanlarında 5 köşeli yıldız kabul edildi rin de hilâl ve yıldızı arma olarak ka- bul ettiklerini İngiliz amirallerinden Bilomfüt'in bir lâyihasından öğreni- yoruz: Kıbrıs adası onuncu asırda Rumlar tarafından zaptedilmişti. II üncü sü- lp seferinde (6 mayıs 1911) de Aslan yürekli Rişar, Magosaya varmış ve adanın idaresini Komnen ailesi aza- sından birinin elinde bulmuş idi ki, bü âile (1057 - 1186) senesine kadar İstanbulda hükümran olmuştu. Ora- daki vali Trabzondaki akrabası gibi imparator şeklinde makamında otu- ruyordu. İngiltereye üç seneden evvel avdet edememiş olan Aslan yürekli Ri şar avdetinde hilâl ve necmi kendi. sine bir alâmeti hükümdari ittihaz ey- lemişti. Bu mahiyetteki alâmatın İn- gilteredeki donanmayı krali tarafın- dan ittihazı 1194 senesinden itibaren başlar. Bu tarihte kral Aslan yürekli Rişar İngilterenin (Fot Mouth) lima- nında 100 yelkenden mürekkep bir do» nanma cemetmişti. Bu liman ise kra- liyetin en eski bir tersanesiydi. Onun halkı kral Con tarafından bu tersa- ne tevsi ve tahkim edildiği gibi bay- raklarda da ayni alâmeti kullandı. Bunun halefi TI üncü Hanri dahi ay- ni tedbirde bulundu. Kral Rişar (Port Mouth) şehrine bir arma vermişti ki, bu da gök renkli bir zemin üzerine işlenmiş bir zohabi hilâl mukabilinde $ simi köşeyi havi ve boynuzlar arasına mevzu yıldızdan mürekkep idi, Bugüne kadar mezkür arnin (Port Mouth) Ilmarına mabsus olarak kalmıştır. Eğer bu kadim alâmet muhafaza edilmiş olsaydı bugün İngiliz bahriye nezaretinin bayrağı ile Türk bayrağı müşabih bulunurdu. İlâhiyat (fakültesi mecmuasının fkinci ve üçüncü sayılarındaki maka- Jelerinde Halil Haltd bey diyor ki: «Bu suretle İngilterede 1194 - 1548 seneleri arasında kullanılan Hİâl ve Yıldız alâmetinin yerine 1928 se- nesinden sonra şimdiki (Lengeri ümit) yerine çapa kalm olmuştur, İngiltere kralı Con'un 1199 senesine ald ve Irlandada basılmış Peni'lerde AVA! ve Yıldız vardır, Borlemon şatosunda hilâller Deniz lisesi tarih muallimi B. Eğer bu alâmet muhafaza Fevri — <Sancağı- miz» eserinde yu» karıda ismi geçen mecmuadan Ey- yubilerin de san- caklarında Hâli kullandıklarını gös“ teren şu satırları nakletmektedir: «Fransada Voj havalisinde bulu- nan Borlemon şa- tosu hâkimi olan baron Angilor, Filistinde Salâhaddi- ni Eyyübinin eline esir düştü. Bu hü- kümdar baronu (memleketine gidip fediyei necatını getirmek üzöre azat etti. Baron malik olduğu her şeyi sa- tarak Salâhaddine getirdiyse de mat- Tup parayı temin edemediğinden ar- kadaşlarını serbes bırakarak kendisi- ni esarette alıkoymasını rica etti, Salâhaddini Eyyübi şu cevabı verdi: Senin ulüvvücenabının benim ulüvvüce- arkadaşlarını da alıp beraber rebilirsin. Yalrlız sana bir feda teklifinde bulunacağım ki o da b Sancağımın üstündeki Hilâl alâm» ni kendi armanın üzerine naks sin; tâ ki ismim isminle birlikt: bu- luna ve ahfadın senin hakkındaki takdiratımı böylece. hatırlaya. O vakittenberi Angilor baronlarının armalarmda altın zemin üzerine üç 'HİÂl işareti bulunagelmiştir. Börle- mon şatosunda baronun salonunda- ki büyük ocaklık üstünde bu arma- lar işlenmiş bulunurdu.» Sancaklarımızdaki hilâl ve yıldız 'B. Fevzi bayrağımıza Yıldız ilâvesi hakkında da şu malümatı veriyor” «Osmanlı hükümeti teşe itibaren asırlarca müddet Sa; bayrakların şeklini tesbit etmedi Muhtelif renk ve şekiller ku i makla beraber (Hilâl) hükümetin resmi bir remzi ad ve ilibar olun- du. Ancak üçüncü Selimin yapığı askeri ıslahat arasında Sancak ve bayruklarımıza lâzım gelen ehemmi. yet verildi. O zamana kadar Sancak- larmuzda yalnız Hilâl bulunurken buna sekiz köşeli bir Yıldız ilâve edildi. «Bayraklar üzerinde sekiz küşeli Yıldırlar (o kullanılmakla beraber 1084 te darp ve tedavüle çıkarılan altın ve gümüş paralarda beş köşeli yıldızlar kullanılmağa başlandı. Bu suretle Abdülmecidin son Zzamanla- rında bayraklarımızdaki Yıldızlar beş köşeliye tahvil edilmiştir.» Şevket Rado GÜNÜN ANSİKLOPEDİSİ Barem kelimesi Barem kanu- z nu günün mev- suu, Fakat Ba- rem ne keli- medir? (Nece- muştır. Bu zat riyaziyeci idi, Pariste profesörlük etmiştir. Paris muhase- Samsun müddeiumumiliği Çanakkale müddelumumisi iken terfian Samsun Cümhuriyet müd. delumumtliğine tayin edilen B. Ziya Balkuvvar yeni memuriyet mahalli ne gitmek Üzere şelirimizden geçmiş- tir, Mumaileyh Paris adliyesinde staj görmüş kıymetli adiiyecilerimizden- dir. Kendisine yeni vazifesinde mu vatfakıyetler dileriz, be odasının eksperi sıfatını aldı. 1682 de neşrettiği «Yapılmış hesaplar ki'a- bis nın müellifi olmakirn meşhurdur. Bu, iptidal bir hesap kitabıdır, Cet- veller tanzim ettiği için Barröme'in ismi cari Hsana İntikal etmiştir. Faiz, ecnebi parası, kambiyo vesak re hesaplarında da kendisinin buluş- lari vardır, Barröme, 1703 de Pariste vefat et- miştir, Bugünkü günde hemen her mede- Dİ dilde, barem, «Yapılıp hazırlanmış hesap cetvelleri» manasınadır, Manisada camilerde halı ça- lan bir hırsız yakalandı İzmir (Akşam) — Bir aydanberi Manisa camilerinden mühim mıktar. da halı ve kilim çalınmakta idi. Ya pılan esaslı araşlınmada (hırsızı Mehmed adında biri olduğu anlaşıl mıştır. Çaldığı halı ve kilimler evinde bulunmuş, kendisi adliyeye veriimiş- tir,