5 Haziran 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 7

Denizaltı gemisi kazaları ve sebepleri Bu kazaları makine arızasından ziyade müret- maruz kaldilar lerde bile bür altı gem Bemidir. Gemi rilince bir kzlarin karşılas i— gemi inşaiyecilik Culuğudur. k ik ve bir N ZAmanındak KİL gemileri eks ? «lerek ci halde kazanın İarken bü tün dalma p mütesayi Min sna vey j meylederek dikine Asıdır. Bir d, nizaltı ij fina sokan kuvvet da yen girmi anlara kari» iterakki an içtinab ka- ı ber ız kal i hade e tatbik e- hidrolik denizaltı heridir. gemi. aya uğrarlar. ıkuuna sebep sarnıçlarına Sü» emesinden ge- a kıçına doğru faz- bir vaziyet al gemisini suyun ilma sarnıçları. şahsi hatalarında aramak a giren suyun tarafınd dir. Şayed baş na sarnıçları- valfleri bir anda mazsa diğer sarnıçla» uğu halde hava a. SATNIÇA SU hasıl müâkine ir meyil ı seri dalmada mk dümenleri de gemiyi n suyun içine maya n bu normal dalma tezayid ederek gemi- do; kaymasını intaç ma esnasında denizin di- be saplanır yahud miş vaziyette ka- omurğasının çi su ge derinlik bir meyil ile s ayi olduğund meyli birdenbi nin de eder. Bu b ulu ya inle hır. Pek.nadir ahvalde rine oturur. Eğe 100 metre umkt vikile dip çok derin gemi denizaltı alacağı ından müteessir Şurası bilinmelidir ki; üstünde bulunan bir deniz gemisinin 10 metre derine dalması için geçen 2a- man ancâk 40 saniye kadar pek az Bu Kad 1sa zaman nasında vukua gelen hata tedbir a mağ sinir ve Âsüs bın kuvvetine ati intikal hassa, * sının mükemmeliyetine bağlıdır. Müsademeden mütevellid kazalara gelince; denizaltı gemisinin avcı mO- törlerinin ve tayyarelerin takibinden kurtulmak için derinlere dalması lâ- zımdır ki sulh talimlerinde harb ş6- ne göre dalma esele & filo su bir zamandır dalış € 1 anl da yp F ve 8 inli Bilha böyle der 1 yapılır manevrâls rında la derinlere miş denizaltı gemisi bu de- rinliklerden pereskobile etrafını göre- bilecek Vw (ki bu derinlik vasâ- ti li metre olup denizaltı gemileri için torpil almak umkudür) çıkarken maneyri sahasında dolaşan muhrip- ler, kruvazörler ve zırhlılarla müsad&- me tehlikesine düşer. Denizsltılar için manevralarda en büyük tehlike budur, Binaenaleyh bütün dikkat ve itina sarfedilmesi lâzım gelen kritikan bu andır. Müsademeden içtinap et- mek ekser ahvalde gayri mümkündür, Böyle bir sademe denizaltı gemisi. ni yaralar ve yara aldığı yerden tekne olan bir ziyete Kazaya uğrayıp dipde kalan denizaltı gemisinden çıkmaya mahene özhlisiee cihazı 1ayyen | Denizaltı kaldırma makinesi içine hücum eden'su denizaltı gemisi- ni ağırlaştırarak bir taşgibi dibe doğru çökmesine sebebiyet verir. Bu kaza denizaltı gemisi için en fecidir ve kurtulmak ihtimali hemen hemen yoktur. Talimlerdeki bazı kazalarda dal- mıya hazırlanan denizaltı gemilerin- de su girecek delikleri, menfezleri ve Kazaya uğrayıp dipde kalan denizaltı gemisinden çıkmakta olan mürettebat torpil kovanı kapağını istical ile ka- | pamağı unutmaktan veyahud da de- İ rinlerde su tazyikinin menfezleri ka- | tan Amerikan Sguah sinde böyle bir arıza vuku bulduğu laşılmaktadır, Bu gibi ka matik değil insan elile idare ediltcek tarzda yapılmasına doğru son inşaatı bahriyede meyil ve cereyan hasil ol maktadır ki bu cidden düşünülecek bir meseledir. Çünkü; otomatik dons- nımda kolaylık varsa da arızasını kontrol etmek keyfiyeti müşkül ve ba- gi ahvalde gayri mümkündü Bazı kazalarda âkümülâtörlerin şar- jında husule gelen kabili iştial gaz- ların dikkatsizlik yüzün yanma- sından ileri gelir. Muhtelif bahriyeler- de şimdiye kadar bu saydığımız kaza- lar vukua gelmiştir. Meselâ İngilizlerin M 1, M2 namın- daki tayyare taşi büyük denizaltı gemileri dalışda tayyare hangar kapısı iyi kapatılmamasınd. rak (9) kazaya uğramışları sızların Perumete de gemisi tecrübe seyrinden dönüşte mürette- battan birisinin bir valfi yanlış açma- sından kaynayıp gitmiştir. Gene İn- | giliz Puzedön denizaltı gemisi Çin su- larında dalış talimi yaparken kıç daj- ma sarnıçı hava kaçıran valfının açıl masından büyük bir meyil (Je kayarak dibe saplanmıştır. İngilizler 1920 s&- arın otö- r. Fran. nesinden 1930 senesine kadar geçen on sene zarfında 9 denizelı gemisi ka- zasına düçar olmuşlardır.) Almanların 31 numaralı botu mü- rettebatın tekneye girmesine mahsus deliğin (kapurta) kapağı arasına işa- ret bayrağı sopasının sikışması sebe- bile seri dalma esnasında kapağın ka- patılamamasından içeriye su hücu- mile Baltık denizinde batmıştır. S 4 markalı Amerikan denizallı ge- misi manevra esnasında bir muhrip- | Je çarpışarak 30 metre derinliğe bat- mış ve fırtına sebebile mürettebatın tahliyesine imkân olmamıştır. (Bu de- nizaltı gemisi pereskopile tarasut yap- masına rağmen duman ve sis arasın- dan ani olarak çıkan muhribden ka- çınamamıştır.) 1935 senesinde Japon imparatorun büyük Japon mane yin bir muhriple m nizaltı gemi, nüretiebabtından ancak yarısı kurtarılabilmiştir. Bu Japon denizaltı gemisi su üstünde sey- rediyordu. Baltık denizinde dalma talimleri yapmakta olan bir Rus denizaltı gemi- si ufki dümenlerinde vukua gelen bir | Arıza yüzünden çamurlu deniz dibi. ne saplanmış suyun derin olmaması dolayısile mürettebatın kısa zamanda tahlisi mümkün olmuştur. Geçen sene Almanların 250 tonluk küçük bir denizaltı gemisi talim esna- sında su altında iken bir müubriple müsademe etmiş bu kazada mürette. battan bir kismi kurtulmuş ise de 9 kişi üştür, Gemi bilâhare kaldırma alarında gecele» sademe eden de» (Denizaltı gemilerinde bilhassa İsdığı kullanılır lâzımdır maçunalı gemi tarafından yüzdürüle müştür Yünan derişalh gemisi Tretol (Tbretön) un cigara ateşile akümülâk tör kazanının yanması neticesinde li- manda iken bir bölmesi patlar akümü» Mtör şarjı esnasında mürettebatın Cıgara içmesi kazalı olduğundan ya- sak edilmiştir.) Diğer bahriyelerde de buna benzer mürettebat hatası, tertibat kusuru ve müsademe tesirlerile bir çok kazalar vukua gelmiğtir. Kazaya uğrıyarak dipde kalan de- nizaltı gemisini kurtarmak mi mnel dalgıç teşkilâtile ve büyük vinçler- le mücehhez kuvvetli kel i gemi. sile mümkündür. Fakat müretteba tin gemiyi terkederek h yi tarabilmeleri derinliğin derecesine bağlıdır. Denizsitı gem e herkes için bir tahlisiye cihazı vard der bir dalgıç cihazıdır. Deniz binden bu cihazla çıkmak söyler kadar kolay bir iş değildir. Uzu ve mümarese ile bu cihaz sayesinde #zami 50 metre derinlikten Ççıkr kabildir. Daha derin sulardan kaz delerin çıkarılması için t Bu sandık vasıtasile dipde kalan d n menfez ağzına geç ler bu sandıkla par Fa nâtılması batan de g dipde düz bir vaziyette bu tabidir. Yana batmış vaziyettek zâzede geminin menfezir raptedilmesi müşkül ve ç teyen bir ameliyedir. Bu müdde fında çelik tekne içinde mahpu em- kur. Bu mo n di rıhr gemisini dikleri 1 ı telefon mühaberesi ilecek hava ihbar etmeleri'ya oksi j i n azaldığından ve; ın teneffus havasına havayı ifsad etmesinden Kazara batan bir deniz: den mürettebatın hepsi, kurtaracak mükemmel bir nüz icad edilememiştir. B zerinde mütehassıslar devam te meşgul olmaktadır. Illa gemisin- emniyetle tibat he (9) Denizaltıcılık istılahındâ biri geminin garkolması mâna Salihli (Akşam) — Salihlinin Sart harebelerinde bir kermes yapılmıştır. Salihli gençlerinin ve civar köyler halkının iştirak ettiği kermeste hazırlanan 200 kişilik kır yemeği yenmiş ve harabe- milli oyunlar oynanmış, ler gezilmiştir. Halkevi azası bazı zevat hakkında konferanslar verilmiştir. harabelerinde görünüyor, muhtelif tarafından Sart şehrinin tarihi değeri Yukarıdaki resimde Salihli gençleri Sart