5 Mayıs 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

B. Beck bugün saat İl d nutkunu söyliyecek (Baştarafı 1 nci sahifede) Hini yazıyor. Courrier Diplomatigue yazdığı bir makalede, Polonyayı korkutabileceğini ve ve Fran- sa ile Polonya arasında nifakı soka- bileceği ümid etmenin beyhude oldu. ğunu, harp çıktığı takdirde İngiltere ile Fransanın derhal Polonyanın ya. nmda mevki alacaklarını hatırlatı. yor. Fransiz köylüsü Danzig için ölmek istemiyormuş Paris 4 (A.A.) — Eski Hava Nazırı Marcel Deat bugün Oeüvre gazete- sinde «Danzig için ölmek mi?» başlı- z altında yazdığı bir makalede diyor Hudutlarımızın, bürriyellerimizin müştereken Fransa ve Pölonya tara- fından müdafaası cesaretle derpiş olunabilecek bir şeydir. Fakat Danzig için ölmek... Hayır, İngiliz garantisinden evvel Polon- ya Danzig, meselesine halledilmiş na- zarile bakıyordu. Daima Almanyanın fena niyetle. rinden bahsetmek yanlış olur. Dan- zig yüzünden bir Avrupa harbi çi- karmak hakikaten fazla olur. Fransız köylüsü boş yere Polonyalılar için ölmek istemiyor. Paris 4 (AA) — Hariciye Nazn Bonnet, dün akşam Polonya büyük elçisini kabul ederek uzun bir mülâ- katta bulunmuştur, Paris 4 (AA.) — Danzigde Polonyalı bir izci tevkif edildi. Danzig 4 (AA.) — Zabıta Danzig, memurlarının verdiği mezuniyete İs- tinaden kilise önünde izcilere ait ro. zetler satmakta olan Siyrbicki adın- daki Polonyalı bir izciyi tevkif etmiş- tir, Polosğü bayrami Danzigde kutlandı Danzig 4 (A.A.) — 3 mayıs bayra. mi Danzigde muntazam bir surette tesid edilmiştir. Polonya umumi komiseri B. Chodacki fle Po- lonyalı memurların, serbes şehrin Leh müesseseleri murahhaslarının ve Ayan resinin mümessili B. Kundt'un huzurile dini bir âyin yapılmıştır. Saat 11 de Polonya umumi komise- ri, şehir senatösü namma reis B. Gireiserin, Milletler Cemiyeti komise- ri mümessilinin ve konsolosların teb- riklerini kabul etmiştir. Akşam, spor holünde bir celse ak- dedilmiş ve bu celsede diet ikinci rel- #i B. Surzynski, Danzigde Polonya. Uulara hitaben bir nutuk söylemiş- tir. Mumalleyh, bilhassa Polonyanın uzun bir sulh devresi arzu etmekte olduğunu, ancak şerefli ananelere sâ- hip bir millet sıfatile hayati menfa- atlerini ve şerefini müdafaaya âma- de bulunduğunu beyan etmiştir. Hatip Danzigin, bir Leh şehri olan Vistule'ün mansabında kâin olduğu- nu söylemiştir. Mumaileyh, serbes şehirdeki Alman nüfusunun mili menfaatleri ile Polonya devleti me- naflinin telifi kabil olduğu kanaatin. de yulunduğunu söylemiş ve şöyle de- miştir: «Polonya milleti, serbes şehirdeki Alman halkının kendilerinin hususi ihtiyaçlarına göre milli, iktisadi, iç- fimal ve siyasi hayatlarını tensik et- mek hakkını kabul ve teslim etmek. tedir, fakat kendisinin asırlardanberi mevcut olân hukukuna riayet edi. mesini, denizde bir mahreci bulun- Almanya Slovakyayı Macarlarla paylaşmak istiyormuş (Baş tarafı 1 inci sahifede) 1 Budapeşte 4 (AA) —(D.N.BJ): Bazı sabah gazeteleri, Berlinin Buda- peşteye ültimatom vererek, bazı ta- leplerde bulunduğu ve Macaristan üzerinde Almanyanın himaye tesis etmek üzere olduğu hakkında, ez. cümle Niewe Rotterdamsche Coraux gazetesinde çıkan haberleri kati ola- tak reddetmektedirler. İtalya Almanyanın yanında yer alacakmış? Roma 4 (A.A.) — (Havas): Ribben. trop - Cinno mülâkatı burada fevklâ- de mühim telâkki edilmektedir. Mih- ver devlet adamlarının müteaddid mülâkatlarından sonra, iki devlet adamının Polonya vaziyetini yakın- dan todkik etmek ve Beck tarafından söylenecek olan nutuktan sonra itti- haz edilecek hattı hareket hakkında mutabık kalmak istedikleri anlaşılır yor. Ciano'nun, İtalyayı sıkıntılı bir ve- ziyete sokan Alman - Leh anlaşmazlı. ğında itidalle hareket edeceği tahmin edilebilir. Berlin - Varşova görginliğinin art. ması takdirinde, umumi intiba, İtal- yanın ihtilâfı mevzii bırakmağa çali- şacağı ve fakat Fransız - İngiliz ga- rantisi, Polonya lehinde harekete ge- çerse, Almanyanın yanında yer ala- cağı hakkında hiçbir şüpheye mahal bırakmıyacağı bildiriliyor. B. Göringin seyahati Lmdra 4 — Berlinden gelen . PA, ŞAMAMA haberlere göre, B. Göring bu hafta içinde İtlyaya gidecektir, B. Göring bir müddet San Remo'da istirahat ya gideceklerdi Berlin 4 (A.A.) — İhtiyatla telâk- ki edilmek icap eden şayialara göre, Başkumandanı general von Braw chitseh, yanında İtalya Harbiye müs- teşarı general Pariani ve Libya umu- mi valisi mareşal Balbo olduğu halde, Marmarica fırkasını teftiş elmiş ve fırkanın geçid resminde bulunarak Libyadaki İtalyan kuvvetlerinin gör- müş oldukları talim ve terbiyeyi tak- dir eylemiştir. General von Brauchitseh, bundan sonra tayyare ile Tobruk'a gitmiştir. Orada askeri tesisatı gezecek ve ya- rın Trablusa dönecektir. Mareşal Balbo Kahireye gidecek Kahire 4 (A.A.) — Libya umumi valisi mareşal Balbonun 8 mayısta buraya gelmesi bekleniyor. Mareşal Balbonun bu ziyareti birkaç gün sü- recektir, e| Muhabere ve Münakale a ŞA SA Vekâletine bağlı (Baş tarafı 1 nci sahifede) Türkiye sahillerinde muntazam posta seferleri, İstanbul ve civarı ile Yalova hattı, Gemi kurtarma, Kıla- yüzluk, Römorkörcülük ve Van gölü İşletmeleri inhisarlarını işletmek, İnhisarı tazammün etmemek şar tile, deniz, göl, nehir ve kanallarda her nevi yük ve yolcu nakliyatı yapmak, gemi tamir ve inşa etmek, havurlama işlerini yapmak, turizm işlerinin de- nize ait kısımlarını tanzim etmek. Limanları işletme umum müdür- lüğünün yapacağı başlıca işlerde şunlar olacaktır: 1 — İstanbul, İzmir, Trabzon, Mer- sin limanlarında (Haydarpaşa ve De- rince hariç) inhisar şeklinde ve diğer Mmanlarda ihtiyari olarak, yolcu be- raberlerinde zat ve hane eşyası hariç olmak Üzere, bilcümle ticari eşyanın her türlü yükleme, boşaltma ve ak- tarma işleri, 2 — Gemilere tatlı su verilmesi ile ihrakiyelerinin yükleme, boşaltma ve aktarması, rıhtımların işletilmesi, arabalar, antrepolar, Denizyolları sa» lonları ve sundurmalar tesisi ve işle- tilmesi, sahillerde iskeleler tesisi ve iskelelerin işletme ve bakım işleri, 1i- manlarda palamar şamandıraları te- sisi ve işletilmesi, Türkiye sahillerin- de fenerler, râyofarlar, deniz işaretle- ri ve sahillerde can kurtarma istas- yonları tesisi inhisarları, Her liman- da ihtiyari olarak umumi mağazalar işletmek, dalgıçlık iğleri yapmak, kö- mür mıntakaları tedis etmek ve İşlet- mek. Projenin bir maddesine göre, umum müdür muavinleri ve şube müdürleri de dahil olmak üzere 100 liraya kadar ücret alan memurların tayinleri, alâ- kadar umum müdürlerin inhası ile Muhabere ve Münakle Vekâleti tarafından yapılacak vebu umum müdürlükte çalışan memur ve müs“ tahdemler Barem kanunu hükümle- rine tabi olmıyacaklardır. Projede Muhabere ve Münakale Ve- cıya kadar Denizbenk Tekaüd saridı- ının, bu kanunun meriyete girdiği tarihten itibaren Devlet Denizyolları ve Limanları İşletme umum müdür- lükleri Tekaüd sandığı namile faali yetine devam etmesi teklif edilmekte- dir. Projenin Tekaüd sandığı hakkında- ki hükümleri aynen şöyledir: «Denizbank Takaüd sandığı kanu- nunun hükümleri, isbu kanunla teş kil olunan her iki Devlet İşletmesi emrine girecek Denizbank memur ve müstahdemlerinden; A — Denizbankta mülga Denizyol- ları ve Akay işletmeleri ile Fabrika ve Havuzlar idaresinden intikal etmiş olanlar hakkında devam suretile; B — Denizbankta mülga Tahlisiye umum müdürlüğünden intikal etmiş olanlar hakkında, mülga Seyrisefain #daresinden mtntekil memurlar mi silü; C —, Denizbanka, mülga İstanbul - İzmir, Trabzon limanları işletmele- rinden intikal etmiş olanlar hakkın- da 3023 sayılı kanunun 22 nci madde- si mucibince, maaşlarından yüzde 5 aldat kesilmeğe başlandığı tarihten letme idarelerine intisab edenler inti- sab tarihinden itibaren sandığa gir- miş addolunacaklardır.» havuzları, İstinye dokları, şilepçilik, Vangölü İşletmesi, Yalova kaplıcaları işletmesi, Devlet Denizyolları işletme umum müdürlüğüne, İstanbul, İzmir, Mersin, Trabzon limanlarile palamar, dıralaır, fenerler, deniz işaret- leri radyofonlar, sahil tahlisiye İstaş- yonlarında mevcut ticari sahil emni- yet müdürlükleri, iskeleler devlet H- manları işletme umum müdürlüğüne devredilecektir. Denizbankın teşekkülünden ilgast- na kadar yaptığı bilcümle banka mu- amelâtı en çok bir sene zarfında tas- (Baş tarafı 1 inci sahifede) tin ve Partinin siyaseti olduğu ceva» bi verilmektedir. Ancak şurasını hatırlamak iki dır ki, Stalin Parti kongresinde söyle- diği nutukta, demokrasileri Sovyetler Birliği ile Almanyayı aralarındaki de- vaları halletmek üzere biribiri üzeri- ne saldırmağa çalışmış olmakla açık» ça ittibam eylemişti, Diğer taraftan Fransa ve İngiltere- nin Sovyetler tarafından taarruza karşı teşriki mesai, hususunda ileri sürülen şartları kabul edilir görme- miş olmaları da muhtemeldir. Münihten sonra yeni bir kollektif emniyet teşkiline teşebbüs etmesi için kendisine mezuniyet verilen Litvinof bu yeni teşebbüste de muvaffak ola- madığından Haricye Komiserliğinden çekilmiş olabilir. Londra 4 (A.A.) — İngiliz matbu- atınm bugünkü en heyecanlı mevzuu Litvinof'un istifasıdır, Gazeteler, Litvinof'un çekilmesini İngiliz - Rus - Fransız müzakerelerile alâkadar görmekte ve eski Sovyet Hariciye Komfserini taksim götürmez kollektifin ve hattâ üçler ittifakının adamı olarak telâkki eylemektedir. Gareteler Litvinof'un çekilmesinin yapılmakta olan müzakereler üzerin- de fena tesirler yapmasından kork- maktadır. Maamafih Times gazetesi, henüz Sovyet Harici siyasetinde kati bir değişiklik olmıyacağını yazıyor ve diyor ki: «Vakıa Sovyetlerin teklifleri çok ile- ri gittiği için İngiltere bunları kabu- le pek mütemayil değildir. Fakat İn- giliz ve Sovyet hükümetleri taarruzu önliyecek olan hedefte mutabık bulu- nuyorlardı> İngilterenin cevabı nasıl olacak Londra 4 (AA) — «Press Associa tlons un, dün toplanan ve İngillere- nin Sovyet tekliflerine verecoği cova- bin tedkikine hasredilen Kabine top- lantısı hakkında yazdığına göre, bu cevapta, İngilterenin Polonya, Ro- manya ve Yunanistana verdiği gâ ranlilerin mahiyeti tasrih olunacak ve ayni zamanda Baltık ve Balkan devletlerinin de vaziyetleri mevzuu- bahis edilecektir. Moskovanın kanaati: Müza- kerelere tersinden başlanmış Moskova 4 (A.A.) — (Havas): Sov- yet tekliflerinin bir İngiliz - Fransız - Sovyet ittifakını ve bunun bir askeri mukavele ile tamamlanmasını tazam- mun eylediği burada teyid olunma- maktadır. Fakat malüm olan bir şey varsa, o da, kollektif emniyetin oyıkılmasın- danberi Sovyetler Birliği, kendisi için hiç bir tehlike olmaksızın Avrupa kav- galarından dışarıda kalabileceği mü- talâasındadır. Hususile Ki, Almanya- nun ticaret teklifleri şeklinde Rusya- ya yaptığı avanslar ve İtalya le olan ekonomik münasebetlerin tanzim edilmiş olması, Sovyetler Birliğini in- firaddan kurtulmak için birçok vast- talar bulunduğuna ikna eylemiştir. Sovyetler Birliğinin garp devletle- rile yeni bir iş birliğine ancak müsa- vi haklar ve teahhüdler ve sağlam gü rantiler şartile girişmeğe muvafakat dur ki, bu suretle müzakerelere ter- sinden başlanmıştır. Çünkü, böyle yapılmakla, Sovyet yardımı imkânlar rını kabul etmemekte devam eden Polonya ve Romanyaya müzaheret imkânlarından mahrum kalınmıştır. İngiliz - Fransız - Sovyet müzakere. lerinin oldukça ağır yürümesinin s6- bebi bu olduğu anlaşılıyor, pm MRK RR ARE fiye edilmiş olacaktır. Bu proje le teşkili teklif edilen umum müdürlüklerin vazifeye başla- dıklan tarihten itibaren 31 Mayıs 939 tarihine kadar olan bütçe ve kad- roları Mühabere ve Münakale Vekâle- tinin teklifi ile Vekiller #feyetinin tas- diği ile tatbik mevkiine girmiş ola- caktır, ngiltere-Fransa-Sovyet müzakerelerine tersinden haşlanmış (Gür s2 1 Rusyanın dış politikasi | değişmiyecek Paris 4 — Osuvre gazetesinde rağ dam Tabouis yazıyor: «B. Litvinofun istifası, Milletler Cemiyetine karşı nevma bir aksülâmel mânasını ifa- de eder. Her halde müzakereler iyi bir safhaya girmiştir. Bu tebeddül, B. Stalinin, Sovyet Rusyasının harici siyasetini her hangi bir şekilde de- diştirmesi gibi bir mâna ifade et- meze Gazeteler, B. Litvinofun hal terci mesini yazmakta ve Avrupa işlerinde ve Garbi Avrupa işlerinde Rusyanın iştiraki lehinde oynadığı rolün eherir miyetini tebarüz ettirmektedir. Bühassa B, Litvinofun, Sovyet Ru yanın Milletler Cemiyetine girmesind önayak olduğunu ve Fransız - Sövyeb paklıni müzakere etmiş olduğunu kaydediyorlar. Amerikanın kanaati Nevyork 4 (A.A) — Amerika ga- İ zeteleri için de Lilvinof'un çekilmesi günün meselesi olmuştur, Nevyork Times gazetesi, İngiltere ile yapılmakta olan bir müzakere buhranı esnasında yuku bulan Litvi- nof istifasının hususi bir ehemmi- yet aldığı mütalâasındadır. Polonya gazetelerinin mütaleası Londra 4(AA.) — Bu sabahki Polonya gazetelerinin neşriyatına bakılırsa, Polonya Litvinof'un çekil- mesini hiç defena karşılamamakta- dır. Gazeteler, Litvinof'un kollektif emniyet tarafları olduğunu ve bunun ise iki taraflı anlaşmaları tercih eden İngiltere ile müzakereleri geciktirdi- ğini yazarak Litvinof'un çekilmesini buna atfediyor. Almanyanın hattı hareketi değişmiyecek Berlin 4 (A.A) —Almaân siyasi ma- hafili Litvinof'un istifası karşısında alâkasız gözükmektedir, i Yarı resmi mahfiller, Sovyetler Bir- liğinin dış politikasını idare edenin Utvinof olup olmadığını bilmekten “ ziyade bu politikanın kominterne dayanmakta devam edip etmiyeceği meselesinin mühim olduğuru kay- dediyorlar ve: «Bu politika Mosko- varın politikası olmakta devam eder- se Almanyanm haltı harekeli değiş- miyecektir.» diyorlar, Berlin mahfilleri bu istifanın halen Sovyet hükümetile batı devleheri ara“ sında cereyan eden müzakereleri ka- rıştıracağı ümidini gislömemekie-. dir. Roma 4 (A.A) — katetti tu, İtalyan matbuatında çevirme po- Htikasına inen ei bir darbe olarak Slovakyada umumi af Bratislava 4 (A.A.) — Slovakya Baş“ vekili Tisso, 1$ Marttan evvel işlen- miş olan bütün siyasi cürümler hak- kında umumi at ilân etmiştir. Emniyet Sandığı müdürlüğünden: Bursa saylavı ölü Emin Fikri Eralp kızi bayan Neriman Eralp 21/12/4936 tarihinde Bandığımıza bıraktığı para için verilen 16480 numaralı bonoyu kaybettiğin! söyle. miştir. Yenisi verileceğinden eskisinin " hükmü olmıyacağı ilân olunur. NEOKALMINA