14 Nisan 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

am EE Alman gazetelerinin ingiltereye -höğumları Gazetelerden biri, Kanter- buri başpiskaposunun mem- leke#mizi ziyaretine temas verdiği. Berlin 13 (A.A) — D.N, B. bildi. Hiyor: Filistindeki İngiliz tedhişinin dovam ettiği Lidda şehrindeki vazi- yet, Alman matbuatını bilhassa meş gul etmektedir. Deutsehe Allgemeine Zoiturig, e cümle diyor ki: <İngiltere tarafından müstemleke politikasında tatbik edilen usuller, dalma eski devirlerdekinin “aynidir. Canterbury “arşönek'i “kdenizdeki #urnesinden istifade ederek Ameri- kan bankeri Morgalın lüks yatında Yunanlılar ve Türkler nezdinde pro püganda yapacağı yerde, Lidda'dan geçse.daha iyi yapar, Her hâlde böyle bir hareket daha dindarane bir şey olur. Bu şehrin verdiği imdad işaret leri Filistindeki mandater hükümet aleyhinde bir ilhamnamedir. Ve bu kabil hicapaver usulleri, temsil ettik- leri iddiasında bulundukları medeni- yet devrile kabili telif addeden Lon- dranın salâhiyettar şahsiyetlerine mütevcecihtir.» Ayni mevzu hakkında Befliner Lo teri birzülüm ve haksızlık zinciri teş- kil etmeğe “başlıyor. Haklarında fena muamele yapan “basit “Araplardır ve bunun sebebi de sadece memleketleri» nin kendilerine yabancı olan 'Yahu- dillere verilmesine muhalefet “etmele- ridir, Protesto'beyhudedir. Kasdi yan- gınlar Arap yurdlarını kül haline çe- Belgrad 13 (A-A.) — Politika gaze- tesinin hususi muhabirlerinin tek Sy göre, .Arnawutlukta vazi- yet şudur: Sahil ile üzerinden geçilebilir yol- tar üzerinde olan veya “tayyare mey danları bulunan şehirler İtalyan.ki- taatının elindedir. “Şimside “vaziyet daha karışıktır. İşkodra ve Alesyon #ivarındaki kâlölik -âşiretler .çekil- mekte olan -Arnavutluk < ordusunun bakiyesine hücum “sderek “silâhlarını almışlardır. Bu sabah Arnavutluğun şimal doğusunda yalnız dağlı aşiretler tarafından mukavemet merkezleri giyeti endişe verecek mahiyette de ğildir. Bir Alman deniz filosu İs- günü yapılacaktır. İhtifal için “C.H. P. İzmir Parti başkanlığı tarafından bir program hazırlanmıştır. Progra- xma göre ihtifale bu.sene de İzmir ve Manisadan hüsüsi trerilerle, diğer var sısalarla kalabalık halk ve heyetler gidecektir. İzmirden iki hususi tren tahrik edilecektir. İzmir Manisa ve Menemen köylerinden kalabalık halk da İhtifale iştirak edecektir, Buenos-Aires'de naziler aley- hindeki miting yasak edildi Buenos Aires 13 (A.A.) — Zabıta, yarın Naziler aleyhinde halkçılar tara- ndan yapılması mukarrer olan mi- #ingi menetmiştir, İngiltere ile Fransa, Romanyaya ve Yunanistana teminat verdiler «(Baş tarafı 1 inci sahifede) İgiltere hükümeti, Akdeniz ve Bal. kan "Yanmadası statükosunun cebren veya cebir tehdidi altında her türlü değiştirilmesine mani olmaya azami €hemmiyeti vermektedir. Binaenaleyh İngiltere hü- kümeti, Romanya ve Yuna- nistanın istiklâlini sarahaten tehdit edecek ve Romanya ve Yunan hükümetlerinin buna milli kuvvetlerile karşı koymayı hayati menfaatleri iktizasından bulacakları bir teşebbüs vukuunda onlara iktidarındaki bütün kuvve- tile derhal yardım yapmak- la kendini mükellef bilir. Bu beyanatı, bütün alâ- kadar hükümetlere ve diğer- İerine ve bilhassa Yunani tan ile sıkı münasebetle malüm olan Türkiyeye bildi- Mussolini Madrid “geçid resminden sonra İspanyadaki gönüllülerini der- hâl geri çekeceği teminatını 9 nisan. da teyid eylemiştir. Ayni günde İtal. yan Hariciye Nazırı Kont Ciano Ro- mmadaki elçimize verdiği teminatta İspanyadaki İtalyan tayyare ve tay- yarecilerinin de gönüllüler çekilir çe- kilmez “İtalyaya &öneceklerini “bildir. yiiiştir. Büyük Britanya hükümeti bu te- -Mminalı senet.ittihaz-eder. Büyük -Bri- tanya hükümeti, İspanyadaki gönül- Tülerin “geri #lmmasnı İngiliz - İtal. “yan Akdeniz anlaşmasının hayati bir unsuru olarak telâkki edegelmiştir.» Sulhu muhafaza hususundaki gay- Tetlerimizde ve “iyi niyetlerimizde uğ» Tadığımız “birçök müuveffakiyetsizlik. lere rağmen sabır ve tahammül gös- terdik. Bugün ufuk karanlık olmak- la berâber bütün bu gayretlerin “se meresiz kalacağına inanmak istemi. yarum. Bu arada muhalefet sıralarmdan «Ya Sovyetler birliğini ne “yapıyorsu- nuz?» sesleri “yükselmiştir. Chamberlain şöyle mukabele etmiş- ir: Eğer “Sovyetler birliğinden bahset- medi isem de, Sovyetlerin elçisile da- ima temasta bulunmaktan fariğ ol- “madım. Başvekil sözlerini şöyle bitirmiştir: Yapılacak çak zor bir vazifemiz var, Yalmız biz kendi isteklerimizi de- Zil, diğer milletlerin de ne'yapmak istediklerini mütalea etmek mecburi. yetindeyiz. Milletlerin ideolojileri her ne olur. saolsun :sulh lehinde ve taarruza “karşı olan bütün kuvvetlerin bu hu- sustaki “emellerinin tahakkuk “edebil. mesi için bütün gayretlerimize devam edeceğiz. Bu baptaki azmimizi yalnız kendi. ve hürriyetlerini kaybetmemek için mukavemete karar vereceklerin ya- nında yer alarak vazifemizi yapabil- mek için de kuvvetlendirmeliyiz. Bu azmimizde ve aldığımız tedbirlerde ve bu tedbirleri daha müessir kılmak için ileride vereceğimiz bütin karar- Harın parlâmento memleket ve bütün imparatorluğun tasvip etmekte oldu. | AKŞAM | Eundan ve alacağına kansatim var. dır. Fransız milletine hitaben neşredilen beyanname Paris 13 (A:A;) — Bu akşam Baş- vekil B. Daladier, Fransız milletine hitaben metni Fransa ve İngiltere ta- ralınden müştereken tesbit olunan aşağıdaki beyannameyi neşretmiştir: Fransa hükümeti, Akdeniz ve Bal- kan Yarımadası statükosunun cebren veya cebir tehdidi altımda her türlü değistirilmesine mani olmaya azami ehemmiyet vermektedir. Son hafta hâdiselerinin doğurdu. Zu büyük endişeleri nazarı itibare alan Fransız hükümeti, Romanya ve Yunanistanın istiklâlini sarahaten tehdit edecek ve Romanya ve Yunan hükümetlerinin buna milli kuvvetle. rile karşı koymayı hayati menfaatle- ri iktizasından bulacakları bir teşeb- büs vukuunda Fransanın onlara ikti. darındaki bütün muaveneti derhal yapmakla kendini mükellef bildiğine dair Romanya ve Yunanistana kati teminat vermiştir, Büyük Britanya hükümeti de ayni hattı hareketi ittihaz etmiştir. Fransız hükümeti, İngiltere ile Po- Tonyanın doğrudan doğruya veya do- dayısile tehdit edildiği takdirde istik- Jâllerini müdafaa hususunda karşılık. hı yardımda bulunmak için akdettik. leri anlaşmadan dolayı memnundur. Diğer taraftan Fransız - Polonya ittifakı da Fransız - Polonya hükü- metleri tarafından ayni zihniyet dai- zesinde teyid ve tekid olunmuştur. Fransa ve Polonya, kendi hayati menfaatlerini doğrudan doğruya ve- ya dolayısile ihlâl edecek her tehdi- de: karşı derhal ve doğrudan doğru- ya birbirlerini mütekabilen garanti ederler. Bugün-elçilerimiz bu be- yanatı bütün alâkadar “hü- “kümetlere ve diğerlerine ve bilhassa Yunanistan ile sıkı münasebetleri malüm olan Türkiyeye bildirmişlerdir. Londra siyasi mahafili memnun Londra 13 (A.A) — Chamberlain ve Dâladier tarafından bugün yapı- lan beyanatın birbirinin ayni olma- sından dülayı Londra siyasi mahafili Yevkalâde memnundur. Hondra mahafili, “bu beraberlikte “iki memleket arasında sullun müda- İaası için bütün kuvvetlerin tevhidi. “ne müncer olan “devamlı teşriki me- sainin bir neticesini görmektedir. İngilizler, bü heriki beyanalta da intikamcı “tek bir-kelimenin bulun- madığına işaret “ediyorlar. Ve Dala- dier'ninsbütün milletleri meselelerin halisane bir tarzda tetkikine davet eden sözlerinin her insanın “İstediği süküneti ve vaziyetteki gerginliğin âzalesini temin -edeceğini ümid eyli- yorlar. Avam Kamarasında müzakereler Londra 13 (A.A.) — Avam kamara- 8ında Chamberlain'in nutkunu mü- teakip söz alan amuhalefet işçi partisi reisi Attlee Başvekilin nutkunun ken- disini sukutu hayale uğrattığını söy- Jemiş ve demiştir ki: «Arnavutluğun “ortadan .kaldırılma- sı herkesin emniyetine karşı bir dar- değildir. Chamberlain'in bu felâketli siyasete devam etmek istediğini söy- lemesi teessüfü muciptir. Garantiler siyasetinin kollektif emniyetin tahak- kukuna kadar idame ve bütün mem- Ieketlere teşmili lâzımdır, Fakat, hü- 'kümetin böyle bir yola gireceğini gös- terir hiçbir şey yoktur. İngiltere, Fransa ve Sovyetler birliği arasmda tam bir anlaşma tesis etmek lâzım- dir. Bu üç hükümetin, diğer sulhcu memleketlerin de iltihak noktası ola- bilecek bir tesanüd deklârasyonu yap- maları şarttır, Bundan başka, Kabinenin de mü- tecanis olması icab eder. Şimdiki hü- kümet, memleketi lâyıkile idare ede. miyorş Muhalefet liberal partisi reisi Sinc- air, mihver öevletlerinin dünyayı tahakkümleri siyaseti altına almâk hususunu takip ettiklerini ve bilhas- sa Büyük Britanya topraklarını istih- daf eylediklerini söylemiş ve o da Att- lee gibi, Sovyetler birliğile teşriki me- sai istemiştir. B. Churchillin beyanatı 'Müteakiben söz alan muhafazakâr Mderlerden Churchill, herkesin hay- Teti içinde, Charıberlain'in ilân etti- ği siyasete tarsftar olduğunu söyle- miş ve İtalyan hükümetinin bariz #uiniyetine rağmen, İtniyan mülleti- | nin Akdenizde İngiltereye karşı bir hayat ve memat mücadelesine giriş- | mek istediğini zanneğemiyeceğini tlâ- | ve etmiştir. Churehill, bunun içindir ki, İngi- iz - İtalyan Akdeniz anlaşmasının feshinin doğru olamıyacağı mütalâa- sındadır. Hususile bu anlaşmanın fes-| hi Almanyanın işine yarıyacaktır. Churchill, “Sovyetler birliğile tam Dir teşriki mesai istemiş ve dört Bal kan milleti arasında birliği kati ola rak tesis için tedbirler almmasını tavsiye etmiştir. Muhafazakâr dideri, her şeyden €v- vel yapılacak şeyin Romanya ile Buk garistan arasında dostça bir anlaş- manın elde edilmesi olduğunu söyle- miştir. Londra 13 (A.A.) — Lordlar kama- rasında Hariciye Nazırı lord Halifax, Chamberisin'in Avam kamarasında- ki beyanatına benzer beyanatta bu- Tunmuştur. Mülâkatlar İ Paris 13 YA.A;) — Bu 'sahah Başve- kil Daladier Hariciye Nazırı Bon- net'yi kabul ederek 45 dakikadan fazla Paris 13 AA.) Hariciye Nazırı Bonnet bugün öğleden sonra evvelâ Polonya ve müteakiben Sovyet elçi- derini kabul ederek uzun -müzakerat- ta bulunmuştur. Londra 13 (A.A) — Lord Hali- faks dün öğleden sonra B, Eden'i ka- bul etmiştir. Fransa bütün tedbirleri aldı Paris 13 (A.A.) — Kabinenin itti haz ettiği askeri tedbirler münasebe- tile B. Daladier, matbuata yaptığı beyanatta, Fransanın kendi müdafa- asını kuvvetlendirmesi ve taarruzlara karşı koymak azminde bulunan bü- tün milletlerle olan tesanüd bağları- nın arttırılması lâzımgeldiğine “dair 29 marttaki nutkunu hatırlattıktan sonra: «İşte bunun içindir ki hükü- met, Fransanın ve imparatorluğunun hudutlarını her türlü baskın hareke- tine karşı garanti edecek tedbirleri ak mıştır» demiştir. Fransanın maksadı Daladier, ordunun, milli müdafaa işçilerinin ve bütün milletin gösterdi ği sükünet ve azim nümunesini tak- sdirle yadedip teşekkürde bulunmuş we'demiştir ki; «Fransa, Büyük Britanya ile ve ke- Amerika, Rusya, Polonya ve Balkan .antantı ile daimi temas halinde bu- Tunmaktadır. Fransanın maksadı, başka bir milletin hayati menfaatle- rine dokunmayı düşünmiyen, günün meselelerini balisane bir tarzda ted- kikten imtina etmiyen “ve tahakküm teşebbüslerine katiyen karşı koymak azminde bulunan “milletlerle teşriki mesai tesis eylemektir.> olarak takib ettiği siyaset budur. Hü- kümet, vatan mukadderatının hima- yesini icap ettirdiği vazifeden asla ka- çınmamak hususunda sarsilmaz bir azimle hareket edecektir. Belçikanm aldığı tedbirler Brüksel 13 (A.A) — Bu sabah sa- at 9 den 10 a kadar devam eden Ka- bine toplantısında Mili Müdafaa Na- zırı general Denis, dün, Belçikada #lı- nan askeri tedbirler hakkında izahat vermiştir. 'Kabine bu tedbirleri tasvib etmiş- tir. Bu tedbirlerin heyeti umumiyesi hakkında resmi mahafilde sikı'bir ko- ...marararsan. 14 Nisan 163 Tabanca kurcalarken... Kekdeğain ölümüne sdbep olan çocuk altı ay hapse mahküm oldu İzmir TAkşam) — Kemeraltı cad- desinde 12 nümaralı apartımanda nda Yıldırım Metenin bir kaza nelicesinde tabanca o kurşünile beyninden yaralanarak öldüğünü bil- rmişlim, Adilye tahkikatına göre B. Eemalin oğlu Sahab Mete- bundan “giti ay evvel satın “al tabancayı kurcalarken vuku bulmuştur. Şahabın elindeki tabanca birdenbire “patlamış, o sırada odaya &den mermi, zavallı çocuğu kan için- de yere sermiştir. Çocuk hastaneye nakledildiklen iki saat sonra ölmüş- tür, Şahab Mete, kardeşinin ölümüne sebebiyet vermek suçundan asliye ce- za mahkemesine sevkedilmiş, meşhud cürümler kanununa göre derhal mu- hakemesi intaç olunmuştur. Mahke- mede şahid sıfatile dinlenen “çocuk- ların babası B, Kemal Mete çok pe- rişan vaziyette ifade vermiş, ağlamış- tar, (Çocukların “annesi Bn. Hâdiye, şahitlik etmiyeceğini söylemiş ve mah- keme, kanuna göre kendisini ifade wermesi için zorlamamıştır. Müddeiumuminin beraat talebine zağınen bâkim, suçla tedbirsizlik bu- Tunduğunu tesbit etmiş, Şahab Mete- yi, kardesinin ölümüne sebebiyet ver. mek dan bir sene hapsine, 30 Yra ağ.r para cezasına mahküm -et- mişse de yaşının küçüklüğünü nazarı 'dikkale #larak cezasını altı ay hap- se, 20 lira paraya indirmiş, sebıkası davolmadığından cezasını tecil etmişe tir, Çocuk bahçeleri Nişantaşında 15 inci ilkmektep cis varında çocuk bahçesi ittihaz edile cek sahanın genişletilmesi için bura rın istimilöki yapılmıştır. Bundan başka Cağaloğlu 6 ncı, Fatih 40 ca “Eyüp 36 ncı ve Üsküdar 22 nci ilk- mekteplerindeki çocuk bahçeleri de istimlâk edilmek suretile genişletile- ceklerdir. Vapurdan denize düştü Şirketi Hayriyenin 60 numaralı vâ- Puru dün öğle üzeri Boğaziçine git- mekte ikon vapurun yan tarafında duran bir adam müyazenesini kaybe. derek denize düşmüş, gemi süvarisi derhal vapuru durdurarak boğulmak üzere olan adam kurtarılmıştır. Meçhul adam, söz söyliyemiyecek derecede baygın olduğundan derhal hastaneye nakledilmiştir. 'Hüviyeti zabıtaca tahkik edilmek- tedir, 4umiyet muhafaza olunmaktadır. Brüksel 13 (A.A.) — Belçika hü- .kümeti tarafından alınan askeri em- niyet tedbirleri meyanında muhtelif sınıflara ait mütehassıslarla hava ve müstahkem mevkiler müdafaa kuv- wetlerinin takviyesi için lüzumlu Olan efradın silâh altına çağırılması var dır. Petit Journal'in Yugoslavya hakkında bir makalesi Paris 13 (A.A.) — Petit Journal di- yor ki: «Yugoslavya kara noktadır. İngiltereden garanti isteyen ve teh- dit altında bulunan omenileketlerin mukadderatile kendi mukadderatını birleştirmeyi muvafık görmüyorlar. Boğazdan Sovyet kruvazör- lerinin geçtiği doğru değil Moskova 13 (A.A.) — Tus ujansı tebliğ ediyor: Fransız - Alman ve İngiliz matbü- atı, Arnavutluk hâdiselerile lâkadat ölmâk üzere Sovyet kruvazör ve tor- pidolarının Boğazlardan “Yunanistar na doğru cevelânma dair bazı şayia- lar yazmaktadırlar. Tas ajansı, bu har berin katiyen doğru olmadığımı beya” na mezundur. Son'on beş gün içinde Karadeniz Sovyet filosundan hiçbir toprpido veya kruvazör Karaderiiz Bo- boğazından geçmemiştir. Mısır altın ihracmı yasak etti Kahire 13 (A.A.) — Enternasyonal vaziyet dolayısile Misir hükümeti, air tın ihracını muvkkaten yasak ete miştir.