Sahife 2 AKŞAM 14 Mart 1939 Dün Geceki ve Bu Sahahki Efaberler Son dakika olovakyanın istiklâli Almanyanın himayesinde bugün ilân edilecek 200,000 kişilik bir Alman ordusu harekete geçmek için Çek hudud- larında tahşid edildi Mareşal Goering müstacelen Romadan Berline döndü. Slovakyada yeniden vahim hâdiseler oldu Bratislaya 14 — B, Hitler ile gö- Yüşmek için tayyare ile Berline git- miş olan sabık Slovak Başvekili B. Tissonun Berlinden dönmesi beklen- mektedir. Siyasi mahafilde dolaşan rivayetlere göre Slovak Diyet mec- Almanyanın. 200,000 Alman askeri harekete hazır bir vaziyette Londra 14 — Berlinden buraya gt- Jen ve henüz resmen teeyyüd etmiyen haberlere göre dün akşam Berlinde verilen kararlara göre Çekoslovak- yaya karşı harekete geçmek üzere 200,000 kişilik bir Alman ordusu Çekoslovakya hududunun üç nökta- sında tahşid edilmiştir. Münihteki Röyter muhabiri 1913 sınıfının silâh altına çağınıldığını bildiriyor. Münih- ten Viyanaya askeri sevkıyat yapı maktadır. Hususi kamyonlara vazi- yed edilmiştir. Alman mahafili ne diyor? Berlin 14 — Salâhiyettar Alman ma- hafili, Alman askeri kıtaatırım Çekos- lovakya hududundaki faaliyeti hak. kında sorulan suallere cevaben, bu hazırlıkların B. Hitlerin şerefine yapı- lacak büyük askeri geçid resmi ile alâ- kadar bulunduğunu beyan ediyorlar. Slovakyaya külliyetli silâh gönderildi Prag 14 — Mevsuk bir membadan öğrenildiğine göre pazartesi gecesi Tu- nadaki Alman sahillerinden Slovakya sahillerine külliyetii miktarda silâh gönderilmiştir. Bu silâhları Alman fır. kas nakletmiştir. Almanya, Prag hükümetine ültimatom mu verdi? Berlin 14 — Alman resmi mahafili, B. Hitlerin dün gece sabik Slovakya Başvekili B, 'Tisso ile mülâkatından Sonra Prag hükümetine bir ültimatom gönderilmiş olduğundan malümatları olmadığını söylüyorlar. Almanyanın talebleri Londra 14 — Pragtan bildirildiğine göre Çek Kabinesi dün akşam geç vak. te kadar toplanarak Almanyanın ta- Jeplerini tedkik ve müzakere etmiştir, Alman talebleri şunlardır: i — MiMi mildafaa nazırı general Sirosi ile beraber diğer üç nazırın teb- dili, 2 — Çek askerlerinin Slovakya- dan uzaklaştırılması, 3 — Slovaklara tam bir muhtariyet verilmesi, 4 — Mo- verememiştir. Prag hükümeti Slovakyada karşısında Al manları bulmaktadır. Mareşal Göering döndü Londra 14 — Berlinden gelen ha- berlere göre üç hafta istirahat etmek İçin İtalyaya gitmiş olan mareşal Göe- ring hüsüs! trenle Berline dönmüştür. Macarlar da askeri tedbirler Bratislavada vaziyet vahim Bratislava 14 — Slovakyanın pay- tahtında vaziyet tehdidkâr bir şekil almaktadır. Çek askerleri, artık za- vahiri terk etmişlerdir. Sidorun va- ziyete hâkim olmadığı anlaşılıyor. Çek Kıtaatı, mühim noktaları işgal ediyorlar. Tunanın karşısmda kâfn mili müzeye mitralyözler yerleştir! miştir. Mühim bir nokta teşkil eden üniversite de askeri bir müfreze ta- iş yi in mit. konulmuştur. onu ağır olmak üzere 50 Alman ya- Talanmıştır. B. Hitlerin seyahati Berlin 13 (A.A.) — Resmen bildiril diğine göre Hitler, 15 yzartta Avustur- yaya gidecektir. Alman - Ingiliz müzakeresi Görüşme Almanyanın niyetlerini aydınlatacak Paris 13 — Figaro gâzetesi yâzıyor: Almanya ile İngiltere arasnda ce- rTeyan edecek olan müzakereler, Ak manyanın niyetlerini aydınlatacak- tır. Eğer bir anlaşma - mümkün ise, mübedelelerin daha İyi bir surette tevzi ve taksimi. esasına dayanmak Jâzimgelir. Bundan İlk istifade ede- cek olan Almanyadır, Fakat Alman- yanın iktisadi genişleme için besle diği emeller ve rejiminin hususiyeti, buna manidir. Her ne olursa olsun, Berlin müza- kereleri, Almanyanın siyasi emelle- rini göstermek bakımından en dik- kate şayan bir işaret olacak, belkide müstemleke meselesine daha yakın- dan temas etmek imkânını vere- cektir.» Halk Partisinin 'mebus namzetleri 'Namzedleri seçmek için fırka umumi divanının yarın ve yahud öbür gün toplanması muhtemel Ankara 13 — Cümhurreisi İsmet İnönü, bugün öğleden sonra Millet meclisine giderek Meclis reisi Abdül. halk Renda, Başvekil B. Rafik” Say- dam, Hariciye Vekili B. Şükrü Saraç- oğlu ile görüşmüşlerdir. Bu görüşme- nin yeni mebus seçimi ile alâkadar olduğu söylenmektedir. Reisicümhur İsmet, İnönü namzed- der üzerinde azami hassasiyet gösteri- yorlar ve bu işle bizzat meşgul oluyor. lar. Parti namzedlerini intihap ve tes- bit etmek üzere parti umumi divanı- nın yarın ve yahut öbür gün toplan- ması muhtemeldir. Şimdiye kadar fır. kaya namzedliklerinin vazı için $500 Londra 13 (A.A.) — İngiltere ile Al | zat müracaat etmiştir. Bu müracaat. manya arasındaki iktisadi münasebet- | Jarın mühim bir kısmını mütekald ge- leri inkişaf ettirmek üzere Alman en- | neraller ve subaylar teşkil ediyorlar, mümessilleri bu sabah Berline hare. | vekil B. Rauf'un Halk Partisi namma ket edeceklerdir. m “Atatürkün adı ebedi tl. Bil gm el raya m orak İri eği, Alman donanma kumandanı ordu günü münasebetile bir nutuk irad etti » Berlin 13 ÇA A) — Do nanma kumandanı amiral Rae der dün ordu günü münesebetile söy- lediği nutukta, büyük harbin tanın- mış Alman generallerini yadettikten ni de hürmetle anmış ve bilhassa Ke- mal Atatürkde tevakkuf ederek demiş- tir ki; i Atatürk, mümtaz şahsiyetinde hem büyük bir serkulceyşciliği parlak bir silâh arkadaşlığını, okahraman bir Mini Şefliği ve Devlet kuruculuğunu toplamış olan bir dâhi idi. Onun adı ebedi olarak tarihe geçmiştir. Eski müttefiklerimiz bizde minnet- tarlık hisleri uyandırıyorlar. Bize kar- 41 mertçe harbedip kendi kanlarile va- mi bugün Millet Meclisine gel- a e Reisi B. Abdülhalik Rendayı ziyaret etmiştir. 40 Yıl Ewvelkiler İstanbulun Meşrutiyetten ev- slmalarım hoş ve tatlı üslübile an- Jatacaktır. İlk yazı bugün onuncu sahi- femizdedir. MEŞRUTİYETTE SARAY ve BABIÂLİ B, Süleyman Kâni İrtemin | Milli Şefin faaliyeti Völkischer Beobachter gazetesi mühim bir makale neşretti Almanyanın en büyük gazetesi Völ kischer Beobachter, İstanbul muha- birinin 9 mart tarihile gönderdiği uzun bir telgrafı «İsmet İnönü iş ba- şında» ve «Ankaradan taze bir hava a gerlevhaları altında neşretmiş- Sai Şefin halkı ile temasından ve Türkiyenin harici ve dahili siyasetin- den büyük takdir ve silayişle bahse- den uzun yazının en mühim noktala- rını naklediyoruz: «Türkiyenin müceddidi Atatürkün üfulündenberi geçen birkaç ay içinde mühim hâdiseler biribirini takip et- miştir. Hükümetteki değişiklik bir he- yecan uyândırmamıştı. Çünkü Tür- kiyenin mukadderatını eline alan ye- ni Şefin Teşkilâtı esasiye kanunundan Aayrılmıyacağı malüm idi. Fakat İs- met İnönünün işe başlama tarzı hay- li yeni birşey ve gayri mutad bir hare- ket olduğundan bu cihet büyük alâka İsmet İnönü halka gidiyor. Cüm- hürreisi intihap edilmesini müteakip tedkike çıkmıştı. Bu seyahati takip eden icraat da hayli dikkati celbetmiş- derun limanının Hatayda kalmasın. dan neşet eden iktisadi zorluktan doğ- muş değildir. Türkiyede kanunların ciddiyetle tatbik edilmesinin malüm bulunması da büyük bir âmil olmuş- tur. İsmet İnönü son günlerde İstanbu- Ju ziyaret etil. Burası Türkiyenin en büyük ve ayni zamanda en ziyade ih- mal edilmiş beldesidir. Dolmabahçe #arayi Üzerinde tekrar Cümhurreisi sancağı dalgalanıyor. Mili Şef her sınıfa mensup halk ile temas ediyor. Son zamanlarda bütün şikâyetler dev Jet idaresi ile halk arasındaki irtibat Ye temâsın fikdanından ileri gelmiş- ti. Atatürk her tarafa yetişemezdi. Anlaşılan mebuslardan (birçoğu da bu boşluğu anlamamıştır. Büyük Mil. let meclisinin niçin feshedilip yeni in- tihabatın ilân edilmesinin mânası gim- di anlaşılıyor. Meclisin feshinde Türkiyenin hari- Gi vaziyetinin de mühim bir rol oyna- mış olduğu şüphesizdir. Akdenizin ah- vali hazırı açık ve kati kararlar veril. mesini icap ediyor. Eski-meclis pek bunu yapamazdı. Türkiye İngiltere ile Sovyet Rusyası ve Balkanlar ile Arap âlemi arasında bulunan bir devlettir. İsmet İnönü bütün varlığı ve ruhu ile bir askerdir. Türkiyenin coğrafi mevkii kuvvetli bir orduya ihtiyaç göstermektedir. Yeni bütçe eskisine na- saran İl milyon lira fazladır. Yeni bütçenin üçte birinden fazlası ordu- ya tahsis edilmiştir. Türkiyenin hu- dudları uzun olup bunların arasında hususi bir teyakkuz ile muhafazaya muhtaç olanları vardır. Alkol derecesinin indirilmesi sure- tile içki iptilâsına karşı mücadele baş- Jamıştır. İstanbuldaki zabıta vukuatı hep içki tesiri eseridir. Hiç bir devlet Mdaresi bunu ihmal edemez. Bu suretle yeni Mili Şef her türlü ahlâksızlığa karşı mücadele ilân etmiştir. Bu <u- Tetle az zaman içinde popüler olmuş- tur. Şüphe yoktur ki, harici politikada sağlam bir mevki tutmak için dahili ahval ve şeraitin sağlam olması zaru- ridir.n Filistin konferansı perşembe günü bitiyor bir esas arzetmemekte olduğunu ile- ri sürerek reddetmişlerdir. O zaman- danberi Yahudiler yen! bir itilâf esa- sı araştırmaktadırlar. İyi malümat alan mahafile nâza- ran Yahudiler dün akşam İngiltere hükümetinin yeni plânının milf Yahudi yurdunun müstakbel inkişa- İmı himaye edeceği hakkında temi- nat istemişlerdir. B. Makdonald da kendilerine bu baptaki endişelere mahal olmadığını söylemiştir. İngiliz Kabinesi plânı tasdik etti Londra 13 — Nazırların bir kısmı. nın iştirakile bugün toplanan komi- tede Filistin hakkındaki İngiliz plânı yapılabilecek müzakereler için hiç | tasdik edilmiştir. Işçi sağlığı ve sigortaları B. Osvald Ştayn hazırlıyaca raporu. Vekâletö sazları Ankara 15 (Telefonla) gizi bugün 'B. Hüsnü Çakır tarafından kabul edil. di, B. Osvald Ştayn burada bir ay kadar kalacak ve iş kanunu mucibin. ce kurulacak olan işçi sigortaları hak. kında hazırlayacağı raporu İktisad 'Vekületine verecektir. Ge iüğilni w Donanmamız Taymis, İngiltereye dört tah- telbahir, 2 muhrip sipariş edildiğini yazıyor Son posta ile gelen Taymis yazıyor: firması Türkiye hü- kümetinden dört tahtelbahir - inşası için sipariş almıştır. Bu denizaltı ge- .mileri Barrow-in-F'urness'de inşa edi- lecektir. Türkiye hükümeti daha er- vel iki muhrip sipariş etmiştir. Sürp Agop mezarlığı Ankara 13 — Devlet Şörası heyeti umumiyesi, Surp Agop mezarlığı me- Belesinden B. Muhiddin Üstündağ hak» kında mülkiye dairesince verilmiş olan lüzumu muhakeme kararını tasdik etmiştir. Muhakemenin rüyeti için ev- Tak bugünlerde Temyiz dördüncü ce- za mahkemesine gönderilecektir. Burdurda üç zelzele oldu Şehrimize gelen haberlere göre dün sabah Burdurda üç zelzele olmuştur. Nüfusça zayiat ve ya hasarat yok- ji 4 AKŞ | iste gazetele biri Bal evine Tu yükletti mesi mat ba ile b Tici öyle lı yokuş için ara merdive ler kati zikteki dan oku taşımış! Bekçi dabuk vurması tok bir tarmıği tağında re mar det vası almalıy lü cari! te kulk amd. Şimd fından lektaşır —E ginciler kâncıla ehvenk Buna lediği t satışa ( ği yemi van... caya ki halle & Tahın £ hamali tikanlı. myan gelen |