6 Şubat 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

AKŞA Geniş yürekli demokrasi Zavallı demokrasi... Ne geniş yürek- Bi, ne müsamahakârdır!... Totaliter şe kilde idare edilen rejimlerden birine «Gözünün üstünde kaşın var!» diye bir telmihcikte bulunsan, bu - velev yarı şaka kabilinden olsa - derhal ora- nın mahfillerinde, matbuatında ho- mur homur akisler uyandırır. Halbuki demokrat rejimler ne baba» can, ne hazımlı... Onun için sitemleri- mizin, serzenişlerimizin nişterini ekse- riya üzerlerinde deneriz... Nitekim dün de bazı arkadaşlarımız Rooseveltin nutku dolayısile bu pren- sipe çatıyordu. «Amerika Reisicümhuru Avrupa demokrasilerini müdafaa edeceğini söylüyor. Bu muhlerem zat, geçen dene de böyle buyurmuştu. Fakat karşı tarafın bütün füliyatına karşı birşey yapılamadı... Ezeli demokrasi nanesi: Lâkırdı!» Demokrasi halkçılık demektir. Öy. leyse bizim - artık sadece C. H. P. nin değil, - teşkilâı esasiyenin de altı um- desine dahildir. Meselâ Cümhuriyet- çiliğe, milliyetçiliğe, lâikliğe, devletçi. liğe, inkılâpçılığa karşı uluorta kük- reyivermek değme babayiğitin kârı değilken, şu babacan, geniş mezhepli halkçılığa gel çat... Milleti ondan s0- Zutucu cümleler yaz... Mukadder itirazı biliyorum: — Canım! Bizim halkçılık, onların demokrasisinden farklıdır... Çünkü devletçilikle mukayyettir. Fakat aynı farklar, diğer umdeler arasında da yok mu? Meselâ ötekile- rin de milliyetçiliği şoven bir ırkçılıkla mukayyed... Yok, hayyır, söyleten, söylemeğe müsaade eden yine o canım demokra- sinin lâtif, hürriyetperver, muhterem, mübeccel ruhudur! Biran düşünelim: Halkçılığın aksi nedir, Bir ferdin istibdadı yahud bir zümrenin diktatörlüğü... Demokrasi istediği kadar hastalık Beçirir, zaaf gösterir bir vaziyette ol. Sun; yine üzerine titrenilen, iyileşme- si temenni olunan, şifa bulması için lanmağı hakeden aziz, sevgili bir has- tadır, — İhtiyarladı, gebert! Bu, iptidai akvamm düşüncesidir. Bir tekme de biz vuramayız... Yirminci asrın medeniyetini doğuran, karanlık devrelerden insanlığı aydınlığa çıka- ran, en namuskâr ve en hakkaniyetli fikirlerimizi besliyen bu anneye hür- metten başka bir şey duyamayız. Çün- kü o, civanmerd halâskürliğile milyon- larca insanı raaya, köle olmaktan kur. tardı; (Kurtarabildiği, başarabildiği kadar kurtardı) ferdlerin beherini ay- ri ayrı düşünerek hepsine teker teker “nasib verdi, © mukaddes prensipi zayıflatacağız da beşeriyeti kime vereceğiz, lamıştır. Fakat birkaç (asırlık ömür, jimlerin, felsefelerin hayatları pek da- ha uzundur, Bahusus ki, o mülâyim, sakin, geniş yürekli, gamsız, kasavet- Siz, asabiyetsiz, iyi kalpli bir mevcu- diyeti. Ömrü az olan yırtıcı kuşlardır. Halkçılık; beşer tarihi ortasında da- hu he vartalar atlatacak, kâh sende- lese, kâh sürçse bile, şanlı şerefli ha- yatını asırlarca, asırlarca sürmekte devam edecektir. min İstipdadları ideal yapanlar var... rriyeti ülkü diye aşılıyamazsak vah bizlere... Bir garb demokratı böyle söylemiş. Demokrasi bir rivayete göre ihtiyar- Ekmekler Her tarafta iyi çıkması temin edilecek Yüzde sekseni yumuşak buğday, yüzde yirmisi de mısır unundan mü- rekkep olmak üzere bugünlerde yapı- lacak yeni bir tipteki ikinci nevi ek- mek tecrübesi muvaffakıyetle netice verdiği takdirde Belediye derhal icab &den tedbirleri alarak bu yeni tip ek- meği imal ettirmeğe başlıyacaktır, Ayni zamanda Belediye, birinci ns- vi ekmeğin, şehrin muhtelif semtle- rinde gerek pişirme, gerek imal bakı- mmdan farklı olarak çıkarılıp satıl dığını görmüş ve tedbirler almağa başlamıştır. Belediyece tesbit edilen tip ve esaslar dairesinde ekmek imal edilip edilmediği sıkı surette kontrol edilecektir. Kontrol neticesinde, ay- kırı hareket eden fırıncılar hakkında ceza verilecektir. Belediyenin bu kararı çok yerinde- dir, İstanbul cihetinde, Beşiktaşta ek- mekler ekseriyetle iyi ve pişkin çıktı- ğı halde, Beyoğlunda yenilemiyecek kadar bozuktur. Belediyenin bu fırın- larda da ekmeklerin iyi ve pişkin çık- masını temin için harekete geçmesi memnuniyetle karşılanacak bir hare- kettir, Barbarosun türbesi Dolmabahçe meydanı ile bir- likte tanzim edilecek Dolmabahçede eski Hasahırların bulunduğu saha ile kısmen. Dolma- bahçe gazhanesinden alınacak arazi üzerinde yeni bir stadyom yaptırıla- cağını ve bu münasebetle Dolmabah- çe meydanının da tanzim edileceğini yazmıştık. Bu tanzim sırasında Dol- mabahçe ile Beşiktaş arasındaki yol da plân esaslarına göre tanzim edile- cektir. Yolun şimdiki genişliği aynon muhafaza edilmekle beraber, yaya kaldırımları esaslı surette tamir edi- lecektir. Bu arada Dolmabahçe sara- yanın cadde üstündeki duvarları di- bindeki ağaçlar söküleceklir. Yaya kaldırımile caddenin birleştiği hat üzerinde ağaç bulunduğundan, saraj7 duvarına müvazi olarak duvar diple- rine vâktile dikilen ağaçlar lüzumsuz görülmektedir. Esasen bu ağaçlar, du- vardan dolayı tabii şekilde neşvüne- ma bulamamışlardır. Şehircilik mütehassısı B, Prost bu güzergâhın mevzii plânını yaparken Dolmabahçe dış duvarlarını aynen muhafaza ettiğinden, bu duvarlara dokunulmıyacaktır. Saray duvarları bu caddenin dekoru bakımından da ha güzel görülmektedir. Belediye, Dolmabahçe meydanını tanzim ederken ayni zamanda evvel. ce plânı Nafla Vekâleti tarafından tasdik edilen Barbaros türbesi etrafı- nin da tanzimine başlanacaktır, EEE EE ENER ERENER EEE EEE ea Altın devirlerinin annesine bir öldü- rücü şırınga da bizim matbuatta vur- mamız?... Zaten varid değil... (Olsa ol- sa lâtife...) Çünkü o, söylediğim gibi, bu rejimin unsurları arasındadır... Al. tı temel taşından biridir. (Vâ-Nü) — İhtisasın ne büyük bir emniyet verdiğini Hasan Âli Yücel Maarif Vekâletine gelince “anladık bay Amca... rifçi görmedim ki bu haberi gazetede okuyunca yüreği ferahlamasın... .. Bir tek çocuk babası ve mââ- ŞEHİR HABERLERİ Karilerimizin mektupları Bir şimendifercinin temennileri D.D. yolları kıymetli Nafia Vekili- miz bay Ali Çetinkaya himmetile çok ilerlemiş ve ilerlemekte olduğu hepi- mizin malümudur. Yalnız Vekilimizin henüz temas etmediği bazi mühim 14- ler vardır ki, bunları hatırlatmak 1s- terim: 1 — Dağ başlarında gece gündüz bekçilik yapmakta ve trenlerin sey- rü seferini temin etmekte olan bütün memur ve müstahdeminin yiyecek ve içecek ihtiyaçlarını temin için her günkü marşandız trenlerinde bir bak- kaliye vagonu bulundurmak vebu teşkilâtı meydana getirmek suftti- le memurların ihtiyaçlarını temin et- mek. 2 — İstasyon memür ve müstahde- mininin evvelâ aylık, 24 saatlik er- zak temini için icab eden mezuniye- tini ve senede Lay hakkımız olan mezuniyetlerimizin temini, Öyle arkadaşlar bilirim Ki, 3 sene- dir izin yüzü görmüş değildir. Bizler bu İdareye yalnız bu gün için değil yarın için de lâzımız. Aylık 24 sast- lik izinini aylarca alamayıp da ense- #ini bir karış saç kaplıyan bu yüzden trene çıkmaktan utananlar vardır. 3 — Şehre çok uzakta olan arka” daşlarımızın hamile kalan ailelerinin doğumların temin için #darenin he kim teşkilâtına her işletme mıntaka- sında bir ebe dahil edilmek ve o kadınlarımız çektikleri iztıraptari kurtarmak lâzımdır, 4 — İdaremizin hekimlik teşkilâk çok iyi ve muntazamdır. Fakat bazi doktorlarımızın en büyük tedavi ilâç- ları aspirin ve kininden ibarettir, 5—Ara İsi meyanında hava, su ve mevki itibarile pek fenâ” ları ve sitmalları bulunduğundan memurları seneden seneye veya 2 s6- nede bir defa olsun yerlerinden de- Biştirmek lâzımdır. Bu usul mâatie- essüf yoktur; bunun için ber işlet” mede bir nakil memurluğu servisi ih- das etmesi çok faydalıdır. — R. Bir kadın 4 üncü kattan düştü Başı taşlara çarpan kadın hastanede öldü Dün öğleden sonra genç bir kadı- nın ölümile neticelenen feci bir kaza olmuştur. Hâdise şudur: Beyoğlunda e Yeniçarşıda oturan bayan Münevver dün öğleden sonra saat 15 de aile arasında geçen bir me- seledön dolayı sinirlenmiş ve âsabi- nın yatışması için hava almak üzere pencerelerden birini açmıştır. Başını pencereye dayıyarak rüzgâ- ra veren zavallı kadın birdenbire mü- vazenesini kaybetmiş ve binanın dör- düncü katından aşağıya yuvarlan- mıştır. Kafası taşlara çarpan kadın- cağız Beyoğlu hastanesinde bir saat sonra ölmüştür, Polis bu feci kaza nın tahkikatına başlamıştır. Baro heyeti umumiyesi ayın on birinde toplanacak Baro heyeti umumiyesi bu ayın on birinde toplanarak Divanı haysiyet âzalarını seçecektir. o Z. « Nitekim, yeni vekil yüz binlerce çocuğu bir baba dikkat ve alâkasiyle terbiye sistemi içine aldı!... Talebe- nin en ufak kusurlarını bile gözden : Kömür buhranı Istanbulda kok kömürü bulmak çok güçleşti Son zamanlarda İstanbulda bir kö- mür buhranı vardır. Bu yüzden soba- lar ve kaloriferler için kömür bulmak- ta güçlük çekilmektedir. Bir zaman- lar İstanbulda halkın ekseriyeti odun sobası kullanırdı, Kalorifer tesisatı da bugünkü gibi çoğalmamıştı. Bu se- beple mevcud havagazı fabrikalarının çıkardıkları kok kömürü ihtiyacı te- mine bol bol kâfi gelirdi. Son senelerde apartımanlarda, mü- esseselerde kalorifer tesisatı çoğalmış- tır. Kalorifer olmıyan yerlerde de 40- balarda odun yerine kömür yakılmak- tadır, Bu yüzden kok kömürüne ihti- yaç artmıştır. Çıkan koklardan başka Türk an- tasiti de ihtiyaca kâfi gelmediğinden hariçten kok kömürü getirtilmekte- dir. Fakat sarfiyat mütemadiyen arttı- ğından, bu da ihtiyaca kâfi-gelmiyor, Son zamanlarda birçok kimseler ya- rım ton kömür bulmak için günlerce uğraşmağa mecbur olmuşlardır. Önü- müzdeki yaz mühim bir kömür stoku vücude getirilmesi, bu suretle kışın ortasında kömür buhranına meydan verilmemesi düşünülmektedir. Eski mezarlıklar Abbasağa mezarlığı çocuk bahçesi olacak Şehir içinde olup, ölü gömülmesi yasak edilen mezarlıklardan bir kıs- mi Çocuk bahçesi haline getirilecek- tir. Beşiktaşta Abbasağa (o mezarlığı- nın, Çocuk bahçesi haline getirilmesi İ kararlaştırıldığından, bu mezarlıkta- ki taşların kaldırılmasına başlanmış» tar. Bu işler bittikten sonra hazırs lanan plâna göre bahçenin tanzimi- ne başlanacaktır. İçine ölü gömülmesine müsaade edilen kabristanlardan Merekzefendi mezarlığının tanzimine başlanmıştır. Merkezefendi mezarlığı son zaman- larda çok bakımsız ve harap bir halde idi. Belediye, bu mezarlığın dahil yollarını tanzime başlamıştır. Diğer mezarlıklar da bu suretle islah ve tanzim edilecektir. Belediye memurlarının başka dairede vazifesi olmayacak İstanbul Belediyes! kadrosunda bu- Yunan bazı memurlar, Belediyedeki memuriyetlerinden başka, diğer resmi dalre ve müesseselerde de munzam va- fe sahibidirler. İstanbul Belediye reisliği kendi şubelerine hitaben yap- tığı bir tamimde, Belediye memurları içinde, Belediyedeki memuriyetlerin- den başka munzam vüzifesi olanların isimlerinin süratle bildirilmesini teb- iğ etmiştir. Her Belediye şubesi ve müdürlüğü, kendi kadrosundaki me- murlar için hariçte vazifedar bulu- nanların isimlerini tesbit ederek şu günlerde Belediye reisliğine bildire- cektir. Boyaya dair Zaman zâman erkeklerin arasın. dan - fazla cesareti olanlar - kadınla- rın aşırı derecede boyanmasından Şi- kâyet ederler. di ver Geçenlerde Amerikalıların yaptık- darı acayip bir istatistik gözüme ilişti. Amerikan kadınları bilhassa dudak boyasına son derece meraklı dırlar. Bir senede Amerikada kulla- nılan dudak ve yanak boyalarını bir Şad resmi yapıldı. Bu heykelin alln- da şu cümle yazılı idi: “ «İnsan güzelliğine en büyük hiz- meti eden hayvan'» Bunu okuyunca a a İşte bundan sonra Fenikelilere kırmızı boya yapmak fikri gelmiş, ve Şehremininde oturan B. Saminia 8 aylık kızı Yıldız, birdenbire ağzın dan kan boşanarak ölmüş ve bu ha- dise şüpheli görülmüştür, B. Sami- nin karısı bayan Düriye, çocuğunu evvelki gece koynunda uyutmuş ve yatağına yatırmıştır. Kadının ifadesine göre, çocuk 8a- bahleyin saat 7 de uyanmış ve ağzın- dan, burnundan kan boşanmağa baş- lamıştır, Küçük Yıldız biraz sonra da ölmüştür. Bayan Düriye polise müra- caat etmiş ve Belediye doktoru çocu- ğun ölümünü şüpheli gördüğü için lüzumu