29 Aralık 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

POLİTİKA Almanya ve Orta Avrupa İtalya askeri ve siyasi bütün kuvvet ve gayretini Akdeniz havzasına temerküz ettirmiş ve Fransa ile sonu belli olmıyan büyük bir mücadeleye girişmiş olduğu gibi Almanya dahi en ziyade orta ve şarki Avrupada kuv- yet ve nüfuzunu İlerletmeğe ve yeni Çekoslovakyayı iyiden iyiye kendisine uydurmağa çalışıyor. Burada evvelâ komünist partisi ilga edilmişti. Şim- di bütün partiler ilga edilmiştir. Yalnız memleketin içinde ötede beride ada halinde kalan Alman unsuru milli sosyalist partisi ve Almanya İle si- kı bağlılığı muhafaza etmektedir. Demokrasiye tamamile nihayet verilmiş- tir. Yahudilere karşı Almanyadaki usul tatbik ediliyor. İktisadi çihetten büsbütün Almanyaya bağlanmıştır. Çekoslov: a, harici siyasetini de tamamile Almanyanın arzusuna uydurmuş, Lehistanın en büyük düşmanı olmuştur, İki taraf biribirinin arkdaşlarını budud haricine atıyorlar. Almanya siyasi ve iktisadi noktadan Çeklerin yaşadıkları Bohemya ve Moravya üzerine fevkalâde ehemmiyet verdiği gibi Slovakların ve Ukray- nulıların yaşadıkları yerlere askeri noktadan büyük bir alâka göstermek- tedir. Karpat Ukraynasının merkezi Hust şehrine bir general konsolos ve askeri mümessil tayin etmiştir. Almanyanın teşviki ile Bohemya, Moravya, Slovakya ve Karpat Uk- raynasını garpten şarka katedecek bin kilometrelik bir otomobil yolunun inşasına Pragda karar verilmiştir. Almanyadaki askeri tahşidata mahsus otomobil yollarının bir ayninin Çekoslovakyadu yapılması daha ziyade Al manyanın askeri maksadlarına yarıyacaktır. Çünkü bu yol sayesinde Bavyeradan Romanya hududuna ve Sovy Ukraynasının yanı başına kadar Çek askeri kuvvetlerile birlikte Alman orduları naklolunabilecektir. Eski Almanyanın şarktaki merkezi Breslav ile eski Avusturyanın merkezi Viyana arasını Çekoslovakya arazisi üzerine bir hattı müstakim üzere yapılacak bir otamobil yolu raptedecektir. Bu yol garpten şarka giden yolu şimalden cenubu doğru katedecektir. Almanya Çekoslovakyadaki mevklini iyice sağlamlaştıracağına olduğundan şimdi bütün gayretini şarki Prusyanın şarkındaki Lituanyayı nüfuzu altına almağa hasretmiştir. Lituanyada şimdi iş başında bulunan h kümet Sovyet ittifakına taraftar olan eski partileri ermekte olup son de- tecede dahilen meşguldür. Binaenaleyh Almanya ile iyi geçinmek istiyor. Serbesee intihap yapılan ve mahalli idaresi yerli Almanların eline geçen Memel arazisinin muhtariyeti hakkında Almanya ile anlaşmak için Hariciye Nazırını Berline göndermeğe karar vermiştir. Almanyanın, burada dahi mevkiini sağlamlaştırdıktan sonra diğer Baltık devletleri ile de an- laşmağa ve nihayet Ukrayna meselesi için hazırlanmağa çalışacağı an- laşılıyor. AKŞAM —ee emin Bu işle meşgul olan teknisiyenler, plâl ya sesleri tesbit ettiler; Öyle plâklar Gramofon plâkları, haniu bize | rumba çalan, taksim yapan, bizi eğ- | lendiren gramofon plâkları birer harp | âleti olacak!... Hiç şaşmayınız, bizi temin ediyor. | bir süvari fırkasının ayak sesleri du. lar, diyorlar ki: yuluyor. Bu plâklara sahip olan ordu, büyük hoparlörler vasıtasile bu sesleri uzak- lara yayacaklar ve karşıdakiler düş- maniri yeni ve büyük bir tarıma ha- zırlandığını sanacak. — Eğer günlerden bir gün insar- lar yeniden çıldırıp biribirlerinin ka- nını dökmeğe kalkarlarsa, gramofon plâkları orduda mühim ve esaslı bir rol oynyacaktır. keman veya piyano çalan büyük sa- natkârlar ne der?... Hayır, plâklarla konserler verilip | düşman avutulmıyacak, Eski bir kitap bulundu Bossüenin el yazısı olduğu da tesbit edilr rihçi, de doğmu G ise Bossü el doğmuştu. Bulunan kitabin | | | e İ 1600 senesinde tabedildiği de anla- | | a Lion şehrinin kütüpha- | tozlu, örümcekli bir Tafın eski bir kitap bulundu. şhur terb Bossüe “1627 1704 de ölmüştür p «Roma imp: doğmadan dir. Müellisi Llonlu Greper arş Bu rında hi notlar bulunmasıdır. B batın bir kıymeti de, yapraklar sıl şıldı. Şu halde 338 sene evvel İ mış bir kitapla 291 sene evvel ı bulunmuş demektir, rn nde el y el yazısının yaz Eserlerimi bastırabilsem... man ça | E iz | e bir V hay rahat bir ö tırabil. sem seninle ev- ns: zamanda cı, terzi çırağı an kırk geçkin kadı Otuz Bertilin kemanı duyulur du etçi, te lirasını Bertile veriyor tan sonra bir daha o mahalleye uğ- ryor, başka bir mahallede sanatı- rlar. Ona âşk rılmı ralar ktupların 7 l psine göz, kaş, el r. Bertil ie ofuz yedi kadını dolan- n Berit nihayet yakayı ele verdi, vE ça Kalitarya köyünde yangın başlangıcı tarihindenberi kı de oturan rinden len cezale bayan Hediye, dün akşam ateş dolu manga- lının üzerini örterek ğusu bayan bu sirada, an bir delik- en ateş parçasile odanın yanmıştır. nr'a eve dönen bayar He- Iı dumanlar içinde bularak ç, köylü tarafindan yeti- İemeden Sekteden ölüm de oturan Yasef i ti, dün gece evine gitmi söndürül. lara mitralyöz, top, şarapnel, bom; ptılar ki, büyük bir ordunun, büyük Acaba bu işe plâklara şatkı söyliyen, ji sını kabul . Parayı aldık» Buz tutmuş bir göl üstünd 14 gün kalan tayyareciler diğine göre bir defa tibalı temin eden inlerce kilo. madenlerde lışan altın ne nakil vasıtası olan bir on uçuşundan avdet etme Tayyare ile radyo İrtiba- veut olmadığından tayyare için- de bulunanların akibetleri hakkında hakkile endişeye ö ü çıkarılan tayyareler, uçuş istikametinde dolaş bulmağa çalıştılar. temadiy gün bir saatlerce mu yorlardı. fı bozulup kırı) bir gölür zerinde duruy: nında bulunan V mürette srayıcı tayyareye dı. Arayıcı ta yıları kurt eket versin O zerinde gördü: etirlir rkmâ va e inip a teşebbüs ettiler. k bir teh R arak mecbur oldular. Bi ke | Iktisadi meseleler | Yağlar hakkında nizamname Bazı Belediyeler zeylinyâ; sbette etmişle yen r 1 karıştırılma» rdir. Bazı Belediye mecl ağında de mu ri, zeytir yağı bulur nizamname medir. Tere- yağını yekdiğerinden ih tarifler yoktur. H buki dükkünlardaki flat tasnifleri göre bir € ğı Val yağı 160 kuruş, lan yağ 140 kuruş, kalitesi 120 ku- mek oluyor ki, fiatlerin tayin ettiği hududlara uhtelif tip ve ev- klik yağ var- ar, fiatlerin ta 160 ku- ruşa salılan tereyağını evsafı itibari- le tayin e! k müşkildir, Bütün bun- ları niza yekdiğerinden ayırmak Bunun için de kaç türlü yağ vardır? Ve bu yağlar hangi tlara tübldi; bir tte bir nizamnameye bağla- mak zâmanı gelmiştir. Eğer bu yapıl- dığı takdirde, piyasada yağ hilekâr- hı önüne geçmiş oluruz. nizamnamesi olursa, TÖLE yağlardır, Meselâ Ortada yağ her önün diye etiket koyamaz. Çünkü bu eti- keti, bir yağın üzerine koymak için, o Yaj f ve şernitte oldu- ğunu bilmek lâzımdır. Gene bu ni- hang zamma yağı o yazılmalı ? Bunları vazih gelen tereyağına 160 kuruş | Kanadanın şimal taraflarında altın arayıcılarının yegâne nakil vasıtasi olan bir tayyare sakatlanarak buz tutmuş bir göl üzerine inmek mecburiyetinde yarenin ortadan kayboluşu büyük bir merak uyandırdı, günlerce arandı. Nihayet araştırma yapan tayyarelerden i sekiz gün sonra kayıp tayyarecilere rasladı. Yere in- mek mesele oldu. Mürettebat güçlükle kurtarıldı, fakat artık tayyarecilik yapamayacaklardır. zazede tayyarecilerin yüzlerce metre Uzunluğunda kar üzerine çiğniyerek çizdikleri büyük bir X işaretiydi. Bu işaret tayyareciler arasında <Tehli- ke var» demekti Arayıcı tayyareler bunu görünce azgeçtiler. Buna mü- re yorganlar, elbise- ak attılar. Çünkü kazazede- re içinde barımyorlardı ve ndâ bârakaya benzer bir ku- ardı. Kazazedeler sekiz ıkta kaldıkları halde soğuğa edebilmişlerdi. şimalinde sefer het ihtimale göre günlük erzakı bera- kabil kaza ler ve eri ahammül yyareler mak için lıştakta, spor tay- s içini lâ- erle açmağa büyük bir tay- inemiyeceği ve spor tayyaresini leceği ken- dilerine bildirilmişti, Kazazede tayya- e fazla kazma kürek ve saire Jar bu işi daha kolay- Kazazedelere küçük bir petrol 80- bası We bir iki teneke petrol de ahi- On kulübele- kalmıştır. rinde sobaların karak bir dert ye kadar 1s Tay yorlardı. Bununla ber mer bol yemek yen, içki içen suretle soğuğa şı mukâvemet meğe çalışan kazazede bir sf resinin inmesine kifayet edeç adar geniş bir saha açınca adar beş gün daha geçti Küç spor tayyaresi inmeğe teşebbüs & yor ve fakat her defasında yık fi göremiyerek yine yükselmeğe me bur oluyordu, Nihayet bu spor tayy resi de fevkalâde dikkat ve ihtiman rağmen bâştan kara gidip. Karlar çirie saplandı. Spor tayyaresinin £ lotu hafif surette yaralandı. Her? kadar tayyare de bozulduysa da m halinde tamir edilebildi. zaya uğarayan ilk tayyarenin b i pilotu tarafından idare edile spor tayyaresinin kalkışı muvaffı yetle neticelendi. Evvelâ, yaralı nan pilot nakledildi. Ondan sonr küçük tayyare ile oraya iki İl di ha yapılarak geride kalan iki kazazı ie kurtarıldı. Bunlar on dört gü 17 üzerinde mışlardı. Kazaya uğrayan büyük tayyar kurtarılamıyacaktır. Çünkü tayyar nin ber tarafı buz tutmuştu. Orayı kadar amele kolları sevketmek İsi aylara mütevakkıftır. O zamana ka dar ise karlar eriyerek ve tayyan imüş olacaktır. Kurtarılan tayyareciler sde yatmaktadırlar, çok yerleri donmuştur. Kanadanm şimalindeki altın madenlerine kadat vaplakları seferlerde gösterdikleri es sareti mesleklerinden ebediyen vaz- geçmeğe mecbur kalmakla ödeyecek» lerdir, mdi has Çünkü bh İGÜNÜN ANSİKLOPEDİSİ ANZIĞ si ilk üç ayın- da Danzig ve Memeli ilhak edecoği bildiriyor Danzig Baltık denizinde eski bir Alman lima ve garbi Prusya- Sonra 1919 sulh erbes şehir haline s0- şehir doğrudan doğ- | a Milletler Cemiyetinin himayesi | adır. Onun tarafından tayin | n ikalâde komiser tarafından | | 1919 müuahedesinden anla akdedilen ayrı mu- elelerde Danzigde serbes liman tesis edilmiştir. Şehrin diplomatik vo nomik temsil hakkı Lehistana ve di. Bu suretle, şehrin nüfusunun ancak yüzde altısı Lehli olduğu de Danzig Lehistanın kontrolü alta girmiş oldu. Danzigin nüfusu 40 bin 629 dur, Nüfusun yüzde 96 sı Al man olduğu zaman son senelerde nas yonal sosyalizm oraya kolaylıkla nü fuz edebildi, İntihabatta tam bu e seriyet kazandı, şehrin idaresi y nal sosyalistlerin eline geç MEMEL anyada bir sahil şehridir, Es- | n şarki Prusyaya bağlı idi. Fakat 1919 sulh anlaşmasile Almar- lar tarafından terk ve mukadderatı afından tayin edilecek yer- na ithal edildi I şehri ve civarı 1923 de Lit vanyaya ve , Memel gayet mükem- | KU K ırk gün evvel bir köpek tara- fından ısırılan bir kadın küdü- rarak ölmüş Kuduz hastalığına yakalanmış bir hayvan bir insanı ısırır veya yaralar- sa o insanı kuduza yakalatır. Eğer insan vücudundan ısırıldıysa 3 haftadan 8 haftaya kadar süren bir zaman zarfında kudurur. Eğer başından ( ısırıldıysa hastalık on gün hatta bir hafta zarfında ken- dini gösterir, Bu müddet içinde yara kapanır; yara kapanıp geçtikten sonra kuduz zi baş gösterir: Hasta derin bir se düşer, Geceleri uyuyamaz. Başı Tık nefes olur. Sulu bir şey eçerken tıkanır, elinden bardağı atar, gözleri yerinden uğrar, vücudu ağrır. mel kapalı bir limandır, Baltık keres te ticaretinin merkezidir. Hububat, ketentohumu istihsal, sabun ve seli 1oz gibi kimyevi madenler imal edi lir. Gemi inşaat tezgâhları vardır. Nefsi Memelde nüfusu 36,000 kişiden ibarettir. Bu nüfusun büyük bir ek: seriyeti Almandır, UZ takallüâs eder ve titremeğe başlı Bu buhranlar sık sık gelir ve buhran aralıklarında hasta deliye döner, ye rinde düramaz, yatar, kalkar, dola $ır, haykırır, feryad eder, kendini di varlara çarpar, eline geçeni Yyırta kırar ancak yakınlarile sevdiklerimej sokulmaz, onları yanına sokmaz, © lardan uzak durur ve böyle çırpı çırpına can verir, Bunun aksi de vardır. Evvelâ has nın ısırılan yerine felç gelir, sonrgj bütün vücut felce uğrar ve hasta keı dini kaybeder, ölür, Bir köpek veya kedi tarafından ısırılınea ne olursa olsun derhal ya başlamalıdır, Tedavisi Pastör serumu tar. Kuduz aşısı bilâ herkese yapılır. yapma