12 Aralık 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8
A MM Sahife 8 can hattı Nafia Vekilinin bir nutkile açıldı (Baş tarafı 1 inci sahifede) müfettişler, yüksek rütbeli komutan» lar, elli kadar saylav, dahiliye müsle- şarı, Vekâletler umum müdürleri, Be» talebelerinin iştirakile yapıldı. Merasime İstiklâl marşı ve dördün- cü umumi müfettiş general Alpdoğa- nım hutkile başlandı. Şebir ve işlet me namlarıma verilen nutuklardan sonra Nafia Vekilimiz B, Ali Çetinka- ya da sık sık alkışlarla kesilen bir nu- tuk söyledi. B. Ali Çetinkayanın nutku Erzincan 11 (A.A) — Erzincan is- tasyorunun açılış töreninde Nafia Vekili B, Ali Çetinkaya tarafından irad edilen nutkun metni şudur; «Muhterem vatandaşlar, Vekil arkadaşlarımız, Büyük Millet Meclisinin güzide bir heyeti ve me- buslarımızla büyük ordumuzun yük» sek kumandan!arı, hükümet, ordu, Parti, halk ve matbuat mümessilleri bir arada Erzincan istasyonunun açıl- ma töreninde bulunmak ve sizi s0 Tâmlamak ve tebrik etmek üzere bu- Taya gelmis bulunuyoruz, Erzincan ve havalisinin fedakâr ve kahraman halkını böyle mesud büyük bir hadi- se ile selimlamak ve tebrik etmek fırx satına n&il olmak bizim için büyük bir bahtiyarlıktır. Sizlere sevgili Rei- sleümhurumuz Büyük İsmet İnönü- nün selâmlarını ve Başvekil muhte- rem B, Celil Bayarın sevgilerini be- raber getirmekle ayrıca şeref düy- maktayım. Türk parası, Türk bilgisi, Türk emeği Cümhuriyetin başardığı bir çok feyizli eserler arasında vücuda gel- miş olan Erzincan battı milletimizin kendi parası, kendi bilgisi ve kendi emeği ile muvaffak olduğu parlak bir eseridir. Hattın: güzetgühında Çaltı ve Fırat suları boylarında ve Atimageçidi o üzerinde gördüğümüz köprü, tünel gibi fen ve sanat eser- leri milletimizin ve fen adamlarımı- zın gurur ve ifliharına şayandır. Milli tarihimizin ve milli kaderin ne garip bir tecellisidir ki hemen bir asırdanberi Osmanlı “devletinin €sa3 bünyesinde garp mânasında hiç bir ıslahat başarılmıyarak suilslimallere sapılmış ve ağır şartlar altında ecne- bilere imtiyazlar vererek demiryolu yaptırmak hevesine düşmüş olan sal- tanat idaresi nihayet kendisini istis- ı ' i mar etmek istiyen emperyalist der- letlerle beraber büyük harbe sürük- lendi ve birlikte parçalandı. Neticede genç, taze, çalışkan, muharip bir mil. letin birliğine ve eski Türk seciyesin- deki irade kuvvetinin canlanmasına doğru bir zemin ve imkân husule geldi Demir ağlarımızı İsmet İnö- nünün azim ve iradesine borçluyuz Türk milletinin kabiliyet ve vasıf- larına en iyi teşhisi koyan ebedi Şef Atatürkün yarattığı inkilâb ve Ke- malizm rejimine Mudanya ve Lozan- dan sonra yurdu demir ağlarla örmek suretile milli birliği ve siyasi, İktisadi ve askeri bütünlüğü vücuda getiren Cümhurreisimiz milli Şef Büyük İs- met İnönünün şaşmaz programına ve âzmü iradesine borçluyuz. » o Cümhuriyetin iptidasındanberi muntazam bir program ve tertip da- hilinde demiryollarımızın inşasına devam etmekteyiz. Cümhuriyet hazi- nesinden son 12 Cümhuriyet yılında demiryol inşasına sarfedilen paranın yekünu 300 küsür milyon liraya ba- liğ olmuştur. Ecnebi idarelerinden salın alınan imtiyazlı demiryollarının bedellerinin yekünü dahi 200 küsür milyon liradır. 7 bin kilometre demiryolu Kendi - yaptığımız hatlariz ecnebi şirketlerder: satın aldığımız hatların yekün 7 bin kilometreye varmakta- dır. Bundan böyle dahi demiryolu in- şasına devam edeceğiz. Önümüzdeki (1959 senesinin ortalarında Erzincan «hattının Erzuruma varınası riukad- © derdir, Diyasbakırdan dahi Şarka ve cenubuşarkiye doğru hatlarımızın in- sasına devam m > lum, da i ani | lediyeler bankası, evkaf umumi mü- dürleri ve yüzlerce davetlinin huzuri- le binlerce halk ve bütün mektepler ! Alatürkle İnönünün yanyana resim | lerini taşıyan zaler takının altından B. Tahsin Özerin beyanatı itibaren Diyarbakırdan öleye ray fer- şiyatına başlandığım da tebşir ede- bilirim. Pek yakında komşu ve dost memle- ketlerin demiryolları ile birleşilmesi bir emrivakidir. Memleketimiz ve bal kımız için yaptığımız demiryolları" mızı yine memleketin ve halkın aza“ mi menfaatine olarak işletmekteyiz. Yolcu ve nakliyat mikdarı Üç misli arttı Beş sene evvel senede 5 milyon rad- desinde olan yolcu adedi bu sene 20 milyonu aşmış ve senede 2 milyon ton olan eşya nakliyatı bu sene $ milyon tona yaklaşmıştır. Ecnebi şirketlerden satın aldığımız demiryollarının tarifelerini halkın iç- / timi ve iktisadi şartlarına, hayat ve İ maişel derecelerine uygun olarak tan-| şim diyoruz. Cümhuriyet ilk 1923 yılında öğmiryolu bütçemizin vari- datı bir milyon 179 bin lira iken -937 sesenesi varidatının 36 milyon liraya kadar yükseldiğini iftiharla, söyliye- bilirim. Erzincan hattının inşasında hiz- metleri sebkeden fen adamlarımıza, memurlarımıza, müteahhit ve İşçile. | re yüksek huzurunuzda bir daha alc- nen teşekkür ederim. Hatlarımızın milletimize ve komşu milletlere ve yüksek insanlık âlemine hayırlı ve mübarek olmasını diler, sizleri de candan tebrik ederim.» Erzincan bayram yapıyor B. Ali Çetinkaya alkışlar arasında | kürsüden indikten sonra hattın kü. şadı. için kordelânın kesilmesini Mili Müdafaa Vekili Kâzım Özalpten rica etti. Kâzım Özalp Belediye reisinin tak- dim ettiği makasla kordelâyı keserek hattı açtı ve tren istasyondaki bü- tün lokometiflerin düdük sesleri, halkın alkışları ve hep bir ağız. dan muzikanın iştirakile söylenen onuncuyy! marşı nağmeleri arasnda bütün Erzincan halkı sevinçlen ağlı. yarak geçti, Bundan sonra istasyonda bazırla- | nan büfeden bütün davetliler izaz edildiler. Merasimde hazır bulunan Vekiller hükümet, Belediye, umum müfetlişlik va Halk Partisini ziyaret ettiler. Da- vetliler şerefine gece halkevinde 500 kişilik bir ziyafet verildi. Bu esnada halk sokaklarda fener alayları tertip ediyor, meydunlarda milli oyunlar oy- nanıyor, eğlenceler yapılıyordu. Davetliler bit gece tretide yatacak- lar ve sabah saat altıda trenler Anka- raya hareket edecektir. Üçüncü umumi müfettiş B. Tahsin Uzer intibalarını şu sözlerle ifade et- miştir: — Cümhuriyet eserlerinin en bü- yüklerinden biri olan demiryolunun bugün Erzincana varışı, yarın Erzuru- ma ulaşması doğu diyarının çehresi- ni tamamile değiştirecektir. Bu saye- de yurdun bu parçası da yakın bir 28 manda medeniyetin sonsuz nimetleri. ne kavuşacaktır. Erzincan hattı hakkında teknik malümat Nafia Vekâleti inşaat dairesi resi Yusuf Razi, hattın inşaatı hakkında çok mühim teknik malümat vermiş- tir. B. Razi, Sıvas - Erzurum hattı inşaatının 4 eylül 1933 de başladığı ni, 335 kilometresi anahat istikame- tinde 140 kilometresi de Malatya ilti- sak hattında olmak üzere ceman 475 kilometre inşaatın ikmal edildi. ğini, bu surelle Cümhuriyet hükü- melinin vücuda getirdiği hatların uzunluğu şimdiye Kadar açılanlarla beraber 2975 kilametreye baliğ ok duğunu ve bunlar için inşaht, malze- me, Jokomotif ve vagon parçası ola- rak 342 milyon lira sarfedildiğini kaydetti. Yusuf Razi, bu hattın Çetinkaya, Erzincan ve bilhassa Divrigi İle Ke mah arasında başka hatlarla katiyen kıyas edilmiyecek ve memleketimizin hiç bir bölgesinde emsaline tesadüf olunmıyacak kadar arızalı olduğunu kaydeyledi. İzahata nazaran Sıvas - Erzircan | Je Bârlına hareket etti, Bartında da AKŞAM akşam Karabüke vardılar (Baş tarafı 1 inci sahifede) Balıkçı Hüseyin palamut, torik, uskumru, tekir, barbunye, lüfer, İs- tavrit tutulduğunu, bunlardan lâker- da, tuzlama, konserve yapmak müm- kün olduğunu söyledi, Cümhüurreisi; — İyi bir şey. Buramn balıkçılığını daha zayıf biliyordum, memnun ol dum, dedi, İsmet İnönü bundan sonra Şat- rançköylü rençber Mehmedle görüş- tü. Köylünün geçim şekli üzerinde tedkiklerde bulundu. Reisicümhur sordu: — Köyde kaç evsiniz? — 35. Bütün köyün arazisi tahminen ne kadardır? 300 dönüm. — Asayiş vaziyeti iyi mi, hayvan harsazlığı filân oluyor mu? Hayır. Reisicümhur bundan sonra diğer bazı köylülerle görüştü ve otomobil- tedkiklerde bulunduktan sonra Sava- ronu yatına binerek Zonguldağa doğ- ru yoluna devam etti, Sâvürona dördü on geçe Zonguldâ- ğa vasıl oldu. Şehir baştan başa do- nanmıştı. İsmet İnönünü binlerce halk karşıladı, Ru arada birçok İsti- dalar verildi. Haber aldığıma göre Refsicümhuru, seyahute çıktığı gün- denberi İki bine yakın istida verilmiş | tir. Cümihurreisi doğruca hükümet ko- nağına gitti. Burada maden şirketi müdürleri, verem mücudelesi memur- ları, maden mühendisleri, Iş dairesi bölge fmirlerile görüşlü. İş dairesi böl ge âmiri Bürhanlu görüşürken sordu: — İşcinin hepsi scak yemek yi- yor mu? - Dört bin işçi yiyor, Hepsinin sıcak yemekten İstifa de etmesi lâzımdır. Amele köylerine ve götürebiliyor mu? , Kısmen buna muvaffak oluyor lar. Hepsinin götürmesi lâzımdır. Cümhurreisi Zonguldakta. iki saat kadar kaldıktan sonra Karabiüke ha- rekel etti. Oradan Çankırı yolile An- karaya dönecektir. Cümhurreisi Karabükte Karabük 12 (Akşam) — Gümhutre- İ öst İsmet İnönü Zonguldaktan saat on dokuzda İrerle hareket etti, hükü- met konağından istasyona kendisini âlkıştıyan binlerce halk arasında yaya i yürüyerek gitti. Zonguldaklılar, Re- isicümhurun, kendi şehirlerini yiyaret tarihlerini gösleren levhalar ile ve büy» Taklarla şehri süslemişlerdi, halkın tezahüratı pek muhteşem oldu. İsmet İnönünü hami! hususi iren Karabüke hareket elliği zaman orla- Yağı şiddetli bir alkış tufanı ve yaşa seslerile çınlattı. Tren Çatalağzında, Filyosta ve Çay- cumada durdu, bütün güzergâhta İs- met İnönünü karşılamak için meşale- ler yakılmış civar köyler halkı islas- yonlarda toplanmışlı, Gece saat 235 de hususi tren Kara» büke vardı, Reisicümhur geceyi tren- de geçirmişlerdir. Reisicümhur bugün Karabük fabrikalarını gezecek, öğle- yin burdan hareket edecektir. Hikmet Feridun rma arasında 19 demir köprü, 3 betonar- me büyük viyadük, 1103 tane taş ve beton köprü, bazlarınm uzunluğu 1330 metreye varan ve hepsinin uzun- Tuğu yekünu 23221 metreyi bulan 117 tünel mevcüttur. Hatta 9 milyon metre mikâbı Lesviyel türabiye yapıl- ış ve yaz mevsimlerinde günde 27 bin amele çalıştığı olmuştur. Diyarbakırdan öteye ray döşenmeğe başladı Diyarbakır 11 (Akşam) — Diyar. bakır - Cizre - Van demiryolunun ilk ray döşeme merasimi bugün saat 15 de yapıldı. Merssime kalabalık bir halk kütlesile şebrimizin büyükleri işlirak ettiler, İstiklâl marşı söylen- dikten sonra Devlet demiryolları iş- letme başmühendisi B. Adnan Özyol ve birinci umumi müfettiş B. Abidin se birer mufuk söylediler, Süs- lenmiş trenle merasim yerine gidüdi. Dönüşte. merasimde. bulunanlar bü- fede izaz edildiler, Reisicümhur din Bütün Yu 12 Kânunuevvel 1938 goslavyada dün seçim yapıldı Stoyadinoviç listesi kahir bir ekseriyet kazandığı anlaşıldı Belgrad 11 — Bugün memleketin her tarafında mebus seçimi yapılıyor. Memleket 35 intihap dairesine ayrıl mıştır, 368 mebus seçilecektir Ortada üç liste vardır. Bunlardan biri Başvekil B, Stoyadinoviçin, ikinci- sİ nasyonal muhalif Liyotiçin, üçün- cüsü de Hırvat partisi reisi Maçekin listedir. Hükümetin büyük bir ekseri- yot kazanacağı tahmin eğilmektedir. 935 mayısındaki seçimde 3,829,314 seçiclden 2,779,172 si, yani yüzde 72,55 veye iştirak etmiştir. İntihap büroları yediden on sekize kadar açık- tır. Seçim münasebetile dünden iti- baren memleketin her tarafında is- pirtolu içkilerin satışı yasak edilmiş- tir, tesine rey verecekler Belgrad 11 (â.A.) — Belgrad Yahu- dileri dün skşam bir toplantı yaparak bir karar sureti kabul etmişlerdir. Bu karar suretine göre, Belgrad Yahudi- leri Başvekil Stayadinoviçin listesine rey vereceklerdir. Beigrad 11 (A.A) Intihabat, memleketin her tarafında sükünet ve intizamla ve tam bir serbeslikle ya- pılmuktadır. Fukat Sava ve sahil eya- letlerinde Maçek'in taraftarları mün- tehibleri şimdiye kadar görülmemiş bir şekilde tazyik etmektedirler, Avala ujansına gelen haberlere göre, intihabatın serbesçe yapıldığı eyaletlerde öğleye kadar B. Stoyadi- noviç listesi gittikçe büyüyen bir ek- seriyetle reyleri toplamıştır, Siyasi mahfillerde söylendiğine gö- re Maçek tarafından müntehibler üzerinde yapılan tazyik neticesinde Sava ve Sahil eyaletlerinde elde edi- len reylerin yeni meclisin intihab mazbatalarını tedkike memur encü- meni tarafından ibtal edilmesi ihti- mali vardır. Seçimi © zi Belgrad 11 (A.A.) — Seçimin Bek grad şehrindeki kati neticesi gece ya- rısına doğru tesbit edilmiştir. Bu ne- tice şudur: Yugoslar radikal birliği: 48,277 Birleşik mubalefet: 13,340 Şurasını da kaydetmek icab eder ki B. Stoyadinoviç listesi, bütün Hristi yan mıntakasında kahir bir ekser iyek almıştır. Belgrad 11 (A.A.) — Şimdiye kadar alman netleelere göre genersl Jaivko- viç ve sabık Başvekil Yevtiç seçilme. mişlir. Sırp ve demokrat partisi reisi Davidoviç'in seçilmiş olduğu şüpheli. dir. Son muvakkat nelicelere göre, hü- kümet listesi, mecliste 300 ilâ 310 me- busluk, bütün muhalefet ise 70 kadar mebüsluk Kazanmıştır. İstanbulda açılacak yeni yollar için projeler hazırlanıyor (Baş tarafı 1 inci sahifede) İmar müdürlüğü, biri Eminönün- den Eyübe kadar uzanacak sahil, di- geri de Balıkpazarından o Unkâpa- nında Hâl meydanma ulaşacak iç cadde için İki tafsilât projesi hazırla” maktadır. Bundan başka Eminönün- den başlıyarak Hasırcılar caddesini katetmek süretile Süleymaniye cami- si önüne, diğer taraftan Emivönün- den Sirkecide Demirkapıya kadar uza- nacak yollar vardır. Bu yollar da Emi- nönü meydanının tanzimile alâkadar olduğundan, İmar müdürlüğü bir an evvel bunların da tafsilât projelerini hazırlamaktadır. 3 — Boğazın sahil yollarınm tan- zimi. Şehircilik mütehassısı B. Prost he- nüz Boğaziçinin nâmnm plânlarmı yapmamakla beraber, İdarei hususi- ye larafından yapılan Bebek - İstinye yolu münasebetile Boğazın bu kısmı- na ait projeleri evvelce hazırlamış ve bu projeler Nafia Vekâletince tasdik edilmişti. Nafia Vekâleti, Bebekten Dolmabahçeye kadar uzanan sahil yolunu da inşa etmeğe karar verdi- dinden, şimdi İmar müdürlüğü Be- bekten Dolmabahçeye kadar uzanan sahanın tatbikat plânınt yapıyor. Bu yolun Kuruçeşme kısmı pek dar oldu- undan, Kuruçeşme iskelesinin önün- deki duvar yıktırılacak ve cudde ge- nişletiledektir, Bundan başka Ortaköyle Kuruçeş- me ürasındaki yüksek duvarlar da kaldırılacaktır. Bebek - Dolmabahçe yolu 30 melre genişliğinde olacaktır. Kabataş iskelesi ve civarı da çok bakımsız ve harap olduğundan, bura- | sının tanzimi de bu yolun tanzimi pro Jesine sokulacaklır. Bu arada Dolma» bahçe camisi ile Kabataş iskelesi ara- sındaki kısım genişletilecek, Kabataş- taki tarihi havuz temizletilerek bura- s1 güzel bir yeşillikle çevrilecektir, RADYOLİN İmar müdürlüğü, - Boğazın imarı ve iç yollarının tanzimi plânı bilâha- re yapılmak üzere - Üsküdardan Pa- şabalıçeye kadar uzanan yolun ikmali Projesini hazırlamaktadır. Bu suretle Anadolu sahil yolu da tamamlana» caktır, İmar müdürlüğünün hagırladığı bu tafsilât plânları yakında ikmal edile- cek ve BH. Prost tarafından tedkik edil. dikten sonra kati şeklini alacaktır. Belediye, B. Prost'un imar plân nın tatbiki için işleri sıralıyarak senelere taksim etmiş ve ilk beş sene için 17 milyon liraya ihtiyaç gösler- mişti. Yeni Vali ve Belediye reisinin bu plânda değişiklik yapıp yapmıya» cağı henüz belli değildir. Marsilya limanında bir İngi- liz petrol gemisinde iştial oldu Pariş 11 (A.A) -—- Marsilyada li manda bulunan yedi bin tonluk İn- giliz Maryade petrol gemisinde bir iştial olmuştur. Çıkan yangın sü- ratle söndürülmüştür. Bu gemi bundan bir müddet ev- vel Valensiya limanında yapılan bombardımanda hasara uğrumış ve 26 teşrinisanide buraya (gelmişti. Tayfalardan ikisi ölmüştür. Çocuğunuza Dadı Bulmak için sAkşam»n KÜÇÜK İLÂNLARI En süratlı ve en ucuz vasıtadır. ile SABAH, ÖĞLE ve AKŞAM her yemekten sonra muntazaman dişlerinizi fırçalayınız
