3 Aralık 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

Büyük şair Namık Kemal için ihtifal yapıldı Güzel Sanatlar akademisinde, Üniversit” konferans salonunda nutuklar irad edildi Büyük vatanperver şair Namık Ke- malin 50 nci ölüm yılı münasebetile dün saat 14 de Güzel sanatlar akade- misinde ve saat 18,30 da da üniversite konferans salonunda ihtifal yapılmış- tar. Güzel sanatlar âkademisindeki m&- rasime akademi ikinci direktörü B. Ahmed Hamdinin açış nutkile başlan» miştır. Hatip, Namık Kemalin eserle- rinden bahsetmiş ve siyasi hayatını tebarüz ettirmiştir. B. Ahmed Hamdi- nin konferansından sonra Şehir ti- yatrosu artistlerinden bazıları vatan ve Silistireden bir pasaj yapmışlardır. Müteakiben akademi talebesinden ba- gıları şairin şiirlerini okumuşlar, geç vakit merasime nihayet verilmiştir. Üniversite konferans salonunda Üniversite konferans salonundaki ihtifal pek heyecanlı olmuştur. Mera- simde büyük şairin hafideleri bayan Nahide Bedi Aktaş ve kocası, bayan Nahidenin kerimesi, üniversite rek- törü B, Cemi! Bilsel, üniversite profe- sörleri ve binlerce talebe bulunmuş- tur, Merasime saat 18,30 da İstiklâl marşile başlanmış, talebenin hep bir Ispanya harbi salonunda dünkü toplantı ağızdan söyledikleri marşı edebiyat fakültesi doçenti B. Ali Nihad Tarla- nın nutku takip etmiştir. Merhumun hayatından ve eserlerin- den bahseden B. Nihad sözlerini şu cümlelerle bitirmiştir: — Namık Kemalin havasını doya doya teneffüs edelim. Onun aramız- da da yaşayan aziz, temiz, masum ve kahraman ruhunu doya doya te- maşa edelim. Bu temaşaya hakda şahid olsun...» B. Ali Nihaddan sonra üniversite döçenllerinden B. Ziyaeddin Fahri «Kemalin ideolojisi», tıp fakültesi ta- lebesinden B. Fethi «Kemalin fizik ve moral vaziyetis mevzulu birer kon- ferans vermişler ve sonra sıra ile, ede- biyat fakültesinden B. Mehmed Kap- lan büyük şairin «Vatan. kasidesini, talebeden bayan Hikmet «Hilâli Os- mani» yi, hukuktan bayan Bedia «Bir muhacir kızının istimdadiz nı, edebiyattan B. İbrahim («Muham- mes; i tıbdan B. Orhan «Vaveylâs yı ve edebiyattan bayan Sabiha da Na- mik Kemalin «Lâzıms şiirlerini oku- muşlardır. Merasime geç vakit niha- yet verilmiştir. Müstemleke işi Bir harp malzemesi fabrikası| Amele partisi Avam Kama- bombardıman edildi Salamanka 2 (A A.) — Umumi ka- rargâh tarafından evvelki akşam neş- redilen bir tebliğde şöyle denilmekte» dir: «Muhtelif cephelerde kayde değer birşey yoktur, Hava kuvevtlerinin fa- aliyeti: Dün Tarrega harb malzeme- si fabrikası bombardıman edilmiştir.» B. Hitlerin nutku Reichenberg 2 (A.A.) — Hitler bu eden sonra kususi trenle bu- niş ve Südöt umumi valisi Henlein tarafından karşılanmıştır. Reichenberg 2 (A.A.) — B. Hitler şerefine belediye dairesinde bir ka- bul resmi tertip olunmuş ve belediye relsinin nutkuna cevap veren Hitler söylediği nutukta, tarihi birleşmeyi mümkün kılan sadakatlerinden dola» yı Südet Almanlarına teşekkür etmiş. tir, Romanyada dahili vaziyet ve İtalyan gazeteleri Roma 2 (A.A.) İtalyan siyasi mahafili, Romanyanın dahili vaziye. tindeki inkişafı büyük bir alâka ile takip etmektedir. Şimdilik Demif muhafızlar reisi Codreano ile -arka- daşlarmın ortadan. kaldırılmalarının Romanya siyasetinde ve umumiyetle Tuna devletlerinin siyaseti üzerinde yapacağı tesirler kaydedilmekle iktifa olunuyor. « oLavoro Fascista, Romanyanın Ya. him hâdiseler arifesinde bulunduğus nu yaziyor. İngiliz muhafazakâr mebü- su Almanyaya hücum ediyor Londra 2 (A.A.) — Muhafazakâr mebus Duncan Sandys, dün söylediği bir nutukta, Almanyanın müstemleke taleplerine karşı şiddetli bir Jisan kul. İanmış ve Almanyaya hücum “etmiş. tir, rasına bir takrir verdi Londra 2 (A.A.) — Amele partisi mebuslarından Noel Baker tarafın. dan tevdi edilen ve Avam kamarasın- da 7 ilkkânunda müstemleke mesele- sinin tedkiki esnasında müzâkere edi. İecek olan bir takrirde «Müstemleke- lerde ve manda altındaki memleketler. de ötutan halkın muvafakati alınma- dan bu toprakların yeniden taksimi- ne girişilmemesi: tavsiye edilmekte- dir. Mebus, bundan başka mandalar re- jiminin henüz kendilerini idare ede- bilecek hâle gelmemiş olan bütün müs temlekelere teşmiline dair beynelmilel bir itilâf akdedilmesini teklif etmek- tedir. Bu itilâf mucibince itilâfı imza eden milletlere bu o müstemlekelerde iktisadi müsavat imtiyazı verilecektir. Filistin konferansı Londra 2 (A.A.) — Kral İbnissuud, Londrada toplanacak olan Filistin konferansında kendisini temsil etmek Üzere oğlu Emir Faysalı memur ey- lemiştir. Amerikada 119 milyar dolarlık zarar Vaşington 2 (A.A.) — İstatistikler komiseri Lubin, Wali-Street'te şubat 1929 da esham sukutile başlıyan ve bu. güne kadar devam eden iktisadi buh- ran esnasinda amelenin tediye edil. miyen yevmiyeler dolayısile zararın 119 milyar dolara baliğ oldu. ğunu söylemiştir. İngiltere 40 bin tondan büyük gemi yaptırmayacak Londra 2 (A.A.) — İtalyanın 1936 tarihli deniz muahedesi kati surette girmesi üzerine Times gazetesi, İn- gilterenin büyük bir Mhtimalle muahe- deyi imza eden diğer devletlere 40,000 tonu geçen hâttıharp gemileri inşa etmiyeceğini bildireceğini zannetmek- Hatayla ticari münasebetimiz İthalât ve ihracat hakkındaki | karar Türkofise bildirildi Hatay menşeli mahsulât ve mamu- lâtın mem'eketimize ithal suretine acak, kömür de dahil Buğdayın ne şekilde ihraç edil ve dâir İcra Vekilleri Heyeti dün Türkofise bildirilmiştir. Yeni k: Hatay arı Türki- yeye Türk kavurları hükümleri da- hilinde serbestce girecektir. 3/3273 | Numaralı rpame hükümleri de Hatay mallarına ithalde tatbik edil yecektir. Bu kararname den İktissd Vekâletine v: hiyetlerle yapılm ol | cevap veriyor: pamuk ipliği, bakır, k çuval, Çuk ve kebi ithalâtı, muayyen bi takım İlatırın musy) lere ihraç şartına. bağlıdır. rTamame hükümlerinin Hi finm memleketimize ith bik edilmemesi Hatâyla ticaretimizi çok . kolaylaştıracaktır. yeden | Hataya yapılacak ihracatta da 2/7628 numarah karamame hükümleri tat. bik edilmiyecektir,. Bu. kararname Türkiyeden harle memleketlere ma- denlerle buğday ihracını lisansa tabi | tutmaktadır. Şakalaşmışlar Tevkifhanedeki yaralama hâdisesi için böyle diyorlar Dizdariye civarında hırsızlık mak- | sadile girdiği evin sahibi polis Hasan Basriyi öldürmekten maznun Nâzım» | la arkadaşi bahriyeli Salim, yine ka- tilden maznun»olarak mevkuf bulu- nan Aziz ve İhsan : adlarında diğer İki kişi tevkilhanede kavga etmişler ve dördü de biribirlerini yaralamış- lardır. Bu dört kavgacı mevkuf hak- larında tahkikat ikmal edilerek bu suçtan dolayı o muhakemeleri yapıl- mak üzere Sultanahmed birinci sulh ceza mahkemesine verilmişlerdir. Bu dört maznun hazırlık tahkika- tı esnasında müddelumumilikte suç- larını itiraf etmişlerse de dün yapı- lan muhakemede dördü de kavgayı inkâr etmişler ve — Biz kavga etmedik. Sadece şö&- kalsiştık. Şaka arasında biribirimizi iterek pencereye çarptık, cam kırıldı ve hepimiz birden cam kırıkları üze- rine düşüp yaralandık. Biz biribiri- mize jilet ve bıçak vurmadık. Demişlerdir. Dinlenen şahlidler de bımların kavga ettiklerini görmedik- lerini söylemişlerdir. Gelmiyen şahid- lerin celbi için muhakeme başka gü- ne bırakılmıştır. Kendsine küfreden sarhoşu öldürdü İzmir (Akşam) — Urla kazasının Yelki köyünde bir cinayet olmuştur. Rifat adında biri geceleyin saat bir reddelerinde sarhoş bir halde kahveye gelerek kendisine - küfürler savuran Mehmed Zekiyi tabanca ile öldürmüş- tür. Katil, zabıtaca yakalanmış, adli- yeye verilişi ei Londra deniz anlaşmasına iltihakı Londra 2 (A.A.) — İtalyanın Lon- dra büyük elçisi kont Grandi ile İn- giliz hariciye müsteşarı Seett, İtalya- nın 1936 Londra deniz anlaşmasına iltihakımı tazammun eden protokolü bugün hariciye nezaretinde imzala- mışlardır. Polonyada Yugoslavyanın milli bayramı merasimi w. Vârşova 2 (A.A) — Yugoslav mini bayramı münasebetile o: kili. sesinde dini merasim Yu goslavya elçisi Vukeviç, sefirler heye- ti, Polonya - Yugoslavya cemiyetinin ve Polonya - Yugoslavya matbuat antantının azası merasimde hazır bu- Tunmuşlardır. Akşam Hariciye memurları klü- bünde büyük bir toplantı yapılmış ve Varşova Polonya - Yugoslavya ce- miyeti reisi Baranski ile Yugoslavya elçisi Vukeviç samimi nutuklar söyle- yerek Polonya - Yugoslavya dostluğu- nun sağlamlığını tebarüz ettirmişler- dir, Ital ya hietlisindeki Teza- (Baş tarafı 1 inci sahifede) İnlransigeant diyor ki: «Bazı ecne- biler ne söylerle, wlesin, Fransada cesaret, enerji ve vazife hissi hiç bo- zulmadan yaşamaktadır, Roma; Kor- sika ve Tunus diye bağınnak için kendisinde salâhiyet buluyor. Paris «Nereye, dur.» İtalyan- lara verilecek cevap da Almanların müstemleke taleplerine verilecek ee. | «İtalyan mebusları, bizim büyük elçimizin müs, tehzi nâzarları altında «Korsika, Tu- voie» diye bağırdılar, Vedün | e nazırımız Bonnet, İtalya bü- nini k mi ederek Fransanın - Hariciye nazırı Bon- duygularma Journaldan: net, bütün Fransızların tercüman olarak İtalyan büyük elçi- | sine ihtarda bulundu; Evvelâ siyaset adabına tamamile mugayir olan bu tezahür karşısında hayretini beyan elti. Ve sonra da bu hayretinin büyük olduğunu, hüsusile ki mezkür tezahü- rün musammem bulunduğunu ilâve etti. İtalyan büyük elçisi gittikten | sonra da derhal kati ve sarih bir te- şebbüsatta bulunması için Fransanın Roma büyük elçisine gönderilen tali- matı hazırladı.» Matin diyor ki: «Öyle anlaşılıyor ki, İtalya Fransa ile münasebetlerini iyi- leştirmek istemiyor. Buna kendimiz- Gen ziyade İtalyanın hesabina müte- €ssifiz. Biz mutlak bir sükünetle ya- şayabiliriz. İtalya, istesin İstemesin Fransız bayrağı olduğu yerlerde ka- lacaktır.v Sohbet (Baş tarafı 3 üncü sahifede) matemleri veya milli sevinçleri İfade edecek nağmeyi bulmak sanatini kaybettiler. Bunun sebebleri derindir. Bir me- deniyet sonundayız ve her medeniyet sonunda olduğu gibi sanatle cemiyet arasında bir talâk vardır. Zamanı muzım büyük veya kıymetli sanatkâr- ları - her tarafta - umumi hayata küskündürler. Muhalif olduklarım iddia etmiyorum, muhalefet de alâka gösterir. Onlar alâkasızdırlar. Şahsen umumi hayata karışsalar bile bir sanatkâr olarak, şair olarak ayrı bir âlemde yaşamak o iddiasındadırlar. Onların indinde şiir hayattan, cemi- yetin büyük hâdiselerinden bahsede- mez, Dikkat edin, bu kanaat bugün yak nız şairlere, sanatkârlara mahsus değildir; umumidir. Bir manzume için: «Ismarlama!» demekten daha ağır bir hakaret biliyor müsünüz! Hele bir şair bir müsamerede, bir mitingde veya herhangi bir içtimada | okunmak üzere, ücret mukabilinde bir manzume yazmağı kabul etsin, hemen dudaklar bikülüveriyor. De- mek ki bir şairin umumi hisleri ifa- deye çalışması ve bu suretle geçin- meğe kalkması pek iyi görülmüyor. | Halbuki, düşünülecek olursa, «ısmar- lama şiir» yazmak tabii bir şeydir; Şairin cemiyette bir yeri ve hak mu- kabili bir vazifesi olduğunu gösterir. Zamanımızda şairin böyle bir vazi- | fesi yoktur; bilhassa böyle bir vazife mukabilinde bir hak, bir ücret bek- lemesi kabul olunmuyor. Bu yüzden de şair umumi bhayatlan kaçıyor, «poğme de circonstance» yazmağı havsalasına sığdıramıyor. Bu hali beğenenlerden değilim. Fa- kat düzelmesi nasıl kabildir? Şairle- rin de iştirak edecekleri yeni bir ni- zam. ve zaman doğacak mıdır? Buna götürecek çareler nelerdir? gibi sual- lere de cevab vermeğe zannederim imkân yoktur. Bir gün bu, kendili- ğinden gelecektir. Nurullah Ataç - Papazı bulan kazanıyor! Kemal isminde birinin Uzunçarşıba- şında; bir kısım safdilleri başına top- uyarak: «Papazı bulan kazanıyor oyununu oynatmak suretile para do- kandırdığı zabıtaca görülmüş ve ken disi iskambil kâğıtları ve paralarile birlikte yakalanarak mahkemeye ve- rilmiştir. kai Fransızları kızdırdı Ordredan: Şimdi Fransa da artık öyl lisan kullanmalıdır.» «İtalya, açık konuştu. bir T ılaire ve Humanite güzeteled, İtalyanın Berlin - Roma mihverine İs» tinad ettirdiği zannedilebilecek olan hattı hareketini protesto maksadile Fransız « Alman deklarasyonunun im- ın tehirini istemektedir. Nevyork Times ne diyor? evyork 2 (A.A.) — Times gazetesi an Meclisinde, Ciano tarafından söylenen nutkun sonlarına doğru du- yularn «Tunüs» sedalarının Mussoll. 1 933 senesinde İmza edilen Fran- alyan itilâfını hükümsüz addet- tiğine delâlet ettiğini yazmaktadır. Bu gazeteye göre, Mussolini, Fran- sız - İtalyan itilâfmın müzakereleri esnâsında Fransadan Akdeniz salâhi- yetlerinin yeniden taksimini istiye- cektir. Paris 2 (A.A.) — Journal gazetesi, İ Berlin muhabirinin #şağıdaki yazisı- ni neşretmektedir: «Eğer Almanlar Mussolini İtalyası- nın Fransız toprakları üzerindeki id- dialarına müzaherete hakikâten kâ- Tar vermişlerse, Ribbentropun salı gü- nü Parise gelerek imza edeceği dek- larasyonda bol bol vaâdedilen teminat neye yarar? Binaenaleyh bu vesika. nın bhzâsından evvel Almanya kati izahat vermeğe davet olunabilir. Biz, imza edilecek deklarsyonun hakiki kıymetini bilmek istiyoruz. Almanya, İtalyanın iddialarını tasvip ediyor mu, etmiyor mu? Bunu açıkça söyle melidir.» Yeni vali (Baş tarafı 1 inci sahifede) geleceği hakkında henüz alâkadaş resmi makamlara bir işar yoktur. Belediye rels muavinliklerinden bk rine eski Üsküdar ve şimdiki Çankar ya kaymakamı B. Lütfinin tayin edi- leceği bazı Ankara haberlerinden an- laşılmakla beraber vilâyet makamına bu hususta resmi haber gelmemiştir. Emniyet müdürü geliyor Ankara 2 (Telefonla) — İstanbul polis müdürlüğüne tayin edilen B. Sadri Aka pazartesi günlü yeni vazi- fesine başlamak üzere pazar günü buradan İstanbula hareket * edecek- tir. B. Sadri Akanın yerine kimin ta- yin edileceği henüz belli olmamıştır. Mülkiye mektebinin 60 ıncı yıldönümü kutlanmıyor Ankara 2 (Telefonla) — Her sene 4 birineikânunda kutlanmakta olan mülkiye mektebinin yıldönümü bu sene kutlanmıyacaktır. Bu sene mülk kiye mekebinin 60 ımcı yıldönümü idi, Ekuatör - Peru hududunda kanlı çarpışmalar oldu Guayakil 2 (A.A.) — Ekuatör le Peru arasındaki hudut üzerinde yeni. den kanlı hâdiseler olmuş, Ekwatör- lü askerlerden birkaç kişi ölmüş ve birçoğu da yaralanmıştır. Bu vöziyet- te Ekuatörün Lima konferansına iş. tirak edeceği şüphelidir. İngiltere altın stokları vücuda getiriyor Londra 2 (A.A.) — Daily Ek“pres gazetesinin bildirdiğine göre, İngilte- re, bir harp takdirinde alacağı esya ları altın İle ödemek üzere, İmparator- Juğun muhtelif yerlerinde altın stok. ları vücuda getirmektedir. Tramvaya binerken düşerek yaralandı Samatyada oturan altmış yaşlarım» da Parsih isminde bir ihtiyar Çem- berlitaşta tramvaya binmekte İken müvazenesini kaybederek düsmüş, müteaddid yerlerinden yaralandığın: dan Cerrahpaşa “hastanesine kaldı- rılmıştır. Belçika Kabinesinin istifa- sının önüne geçilme"i Brüksel 2 — Dahili siyaset y den bu akşam Kabinenin istifasi istifanın önüne geçilmiştir. Ya.nıs Maliye Nazırı istifa etmiştir.