30 Kasım 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Bahife 2 , AKŞAM 20 Tegrinisani 1958 Dün Geceki ve Bu Sabahki Haberler Istanbul valisile polis müdürü değişti İstanbul valiliğine Manisa valisi, polis müdürlüğüne de Ankara polis müdürü tayin edildiler Ankara 30 (Telefonla) — İstanbul valiliğine Manisa valisi B. Dr. Lütfi Kırdarın tâyini hakkındaki kararna- menin yüksek tasdike -arzolunduğu haber alınmiştır. i B. Lütfi Kırdar değerli idarecileri. mizdendir. Evvelce Büyük Millet Mec- Tisinde bir müddet mebus olarak bu- Yunduktan sonra fırka müfettişliğine, bilâhare Manisa valiliğine tayin edil. miştir, B. Lütfi Kırdar, kısa bir zaman içinde herkesin takdir ve muhabbetini kazanmış, Manisada güzel ümran eser- Jeri vücude getirmiştir. Halkçı ve in- şacı idare adamlarımızdandir. Ankara 29 — İstanbul Emniyet mü- dürü - B. Salih Kılıç'ın yerine Ankara emniyet müdürü B. Sad- reddin Aka tayin edilmiştir. B. Sadred- din Aka, bugünlerde İstanbula giderek vazifesine başlıyacaktır. İngiliz Başvekili Romada neler görüşecek ? Fransız - Alman beyannamesine henzer bir Ingiliz - Italyan beyannamesinin imzası muhtemel Times gazetesi, İngilterenin Berlin ile Romanın arasını açmak istediği etrafındaki tahminleri reddediyor Londra 29 (A.A.) — Münih konfe- Tansı esnasında Mussolini İngiliz Baş- vekilinin yakında Romaya yapması muhtemel olan bir ziyaretinden bah- setmişti. Gelecek parlâmento tatili seyahatin yapılması için müsait bir zaman telâkki edildiği için kânunu- saninin ilk iki haftası böyle bir ziya- rete münasib olüp olmıyacağı Musso- liniden sorulmuştur. Mussolini, İngiliz Başvekili ile Ha- riciye Nazırmın Romayı ziyaretleri için bu tarihin intihap edilmesini prensib itibariyle . tasvib ettiğini bil- dirmiştir. Görüşülecek meseleler arasında neler var? Landra 29 (A.A.) — İngiltere Baş- veklii Çambörleyn ile Hariciye nazırı Lord Halifax'ın Romayı yakında Zi- yaretleri münasebetile orada yapıla- cak müzakereleri mevzuubahseden Times gazetesi diyor ki: «İngilliz - İtalyan anlaşmasının me- riyete girmesi üzerine gerek İngiltere gerek İtalya için ortaya bir takım me- seleler çıkmıştır. Bu meseleler dostça görüşüleceklir, Bunların arasında bil- hassa İspanyol meselesi, Fransiz - İtal- yan münasebetleri ve Süveyş kaneli davaları vardır. Times gazetesi bu münasebetle İn- gilterenin Berlin ile Romanın arasını açmak istiyeceğine dair yapılan tah- minleri şiddetle reddetmektedir. İngiliz Başvekili Romada üç gün kalacak Londra 29 (A.A.) — İyi haber alan mahfillerde zannedildiğine göre Çam- börleyn, Lord Halifax ile biçlikte 10 sonkânunda Romayı ziyaret edecek- tir. Mumaileyh, İtalyan hükümet merkezinde üç gün kalacaktır. İngiliz gazetelerinin büyük bir kısmı ve-bilhassa Daily Mail, Daliy Telegraph ve Times bu ziyaret dola- yısile menmuniyetlerini izhar etme- ğe devam ediyorlar, Çünkü bu ziya- retin ananevi İngiliz - İtalyan dost- luğunu tamamile tekrar tesis edece- ği ve umumi sulhun tarsinini kolay- laştıracağı kanâati ummumidir. Romanyada yeni hadiseler Pazarlıksız satış Bazı yerlerde bombalar atıldı Bükreş 29 Cluj © üniversi- tesi rektörü dün akşam iki talebe ta- rafından tabanca İle mükerrer ateş edilmek suretile yaralanmıştır. Sıhhi vaziyeti pek vahimdir, Rektörün kur- tarılabileceği ümid edilmemektedir, Polis tarafından verilen malümata göre, mütecaviz talebeler teşhis edil- diği için bunlar yakında tevkif edile- cektir. Diğer cihetten dün akşam Cluj'da çantasında fişek halinde dinamit taşı- şıyan bir adam tevkif edilmiştir. Bu dinamitin diğer suikasdlerde kulla- nılmak üzere taşındığı zannedilmek- | tedir. 'Targu Jiu'da bir lokantada bir bomba patlamış ve beş kişi yaralan- mıştır. Bundan başka Transilvanya- da Timiscioare hahiyesinin tiyatro- sunda geçen cumartesi akşamı bir bomba patlamıştır. İnfilâk neticesin- de üç kişi ölmüş ve birçok kişiler ya- ralanmıştır. Matbuat lâğvedilen «De- mir muhafızlar» teşekkülünü bu sui- kastlerden mesul tutmaktadır, Feci bir araba kazası Dün gece Cibalide feci bir araba kazası olmuştur: Etem isminde bir sürücünün ida- yesindeki araba, Cibali caddesinden bütün hiziyle geçmekle iken yolun bir kenarında gitmekte olan Nezahet isminde bir kızla, Fethi adında bir çocuğa çarpırış, her İkisini de ço surette yaralamıştır. © © İktisad Vekâleti tarafından açılan ankete cevaplar gelmeğe başladı Ankara 29 (Akşam) — Bugün yal. nız İstanbul, Ankara, İzmirde tatbik edilmekte olan pazarlıksız satış kanu- nunun tatbik olunacağı diğer yerleri tesbit etmek üzere İktisad Vekâletince vilâyet ve belediyeler arasında açılmış olan anketin cevapları vekâlete gelme- ğe başlamıştır. Cevaplar ekseriyetle kanunun tatbi- katına başlanılmasını terviç eder mâ- hiyettedir, Anket bittikten sonra ka- nunun tatbik edileceği diğer yerler de kararlaşacaktır, Bununla beraber endüstriyel mer- kezlerle bazı mühim sahillerimizde ka- nunun hemen tatbikine geçilebilmesi için şimdiden hazırlıklar yapılmağa başlanmıştır. Ankarada pazarlık yapan bir mağaza kapatıldı Ankara 29 (Telefonla) — Koyunpa- zarında tuhafiyecilik ile meşgul Dan- yel Toriç adındaki tuhafiyeci Pazar- Yıksız satış kanununa mugayir olarak pazarlıkla satış yaptığı ve bu kanu- nun ruh ve maksadına aykırı hareket ettiği anlaşılmıştır. Belediye encüme- pi kararile Toriçin dü u üç gün sar) lâvhi mi müddetle kapa'ılmıs ve dükkânın ka: |, J bugün bir ra a Yeni Gümhur reisimiz Tahranda çıkan Etelabat gazetesinin hararetli bir makalesi Tahran 29 (A.A.) — Pars ajansı bildiriyor: «İsmi hatırlardan silinmiyecek olan Atatürkün yerine Reisicümhurluğa İsmet İnönünün intihabını büyük bir memnuniyetle öğrendik. Memleketi. nin tarihinde pek yüksek bir mevki işgal eden İsmet İnönü pek haklı ola. râk hararetli bir vatanperver ve müm- taz bir general olarak tanınmakta. dir.» Bundan sonra müşarünileyhin blo- grafisini çizen ve yaptığı hizmetler. den bahseden Etelabat gezetesi, şöyle devam etmektedir: «İsmet İnönü, sonteşrin 924 den mart 925 e kâdar devam eden kısa bir. fasıla müstesna olmak üzere 14 sene- ye yakın bir zaman yeni Türkiyenin Başvekâlet makamını. . işgal ederek Atatürk tarafından çizilen bütün 1s. halât ve imar plânlarını mükemmel surette tatbik etmiştir. Bütün bu uzun zaman zarfında vatanına parlak hizmetler ifa eden İnönü, bilhassa ha- rici siyaset sahasında büyük adımlar- Ja ilerlemiş ve ezeümle muhtelif Bal- kan memleketlerde olan ihtilâfları halletmiş, Montreux konferansını tam bir muvaffakiyelle neticelendir- miş, Şark memleketlerile paktlar ve muâhedeler imza etmiş ve daha bir çok hizmetlerde bulunmuştur. Menşe şehadetnameleri Ankara 29 (Teletonla)-— 1 eylül 938 tarihinden evvelki muamelelere ait olup 'Türk - İngiliz kliring mukavele- leri mucibince İngiliz gümrük idare- leri tarafından damgalanacak yerde Kliring ofisçe damgalanmış olan Mer- kez bankasında mevcud menşe şeha- detnamelerinin bir defaya mahsus ol- i mak üzere kabulü İle bunlara ait iş lerin tasfiye edilmesi Kararlaşmıştır. Son dakik Fransada umumi grev başladı Paris 30 — Bu sabah saat dörtte umümi grev başlamıştır. Hükümet, bütün umumi hizmet müesseselerine el koymuştur. İşçi federasyonunun ümümi grev emrine rağmen şimendi- ferler işlemeğe devam ediyor. Dün akşam Başvekil B. Daladier'ye bir ta- vâssut teklifi yapılmışlar. B. Daladier, işçi federasyonunun umumi grev em- rini geri alması şartile müzakereye gi- rişmeğe razı edilmiştir. Ameleler, son dakikaya kadar B. Daladier'nin zevahiri kurtardıktan sonra ricat edeceğini ümid ediyorlardı, fakat B. Daladier, ricat etmemiş ve mücadeleyi kabul etmiştir. Bu sabah Pariste Action Français gazetesi müs- tema olmak üzere hiç bir gâzete in. tişar etmemiştir. Mussolini ile Giano Londraya gidecekler Paris 30 — Romadan gelen haber- lere göre B. Mussolini ile Hariciye Na- zırı Kont Ciyano, B. Çambörleyn'in Romayı ziyaretinden sonra Londraya giderek bu ziyareti iade edeceklerdir. Filistinde şiddetli bir muharebe oldu Kudüs 30 — Tenkil harekâlı es- nasında İngiliz kıtaatiyle Arab çete- leri arasında şiddetli bir muharebe olmuştur. Bu muharebede iki İngiliz askeri ölmüş, 7 İngiliz askeri yara- lanmıştır. 22 Arab maktul düşmüş- tür. Son haberlere göre muharebeler devam ediyor. B. Eden Amerikada bir nutuk söyliyecek Neryork 29 (AA) — Haber alın dığına göre eski Hariciye Nazırı B. Eden, yakında Nevyorka gelerek 9 İlkkânunda toplanacak olan Ameri- kan endüstri cemiyetinin senelik kon- resinde bir nutuk söyliyecektir, . Sovyet - Polonya ımünasebatında inkişaf Izvestiya gazetesi, son müzake- releri bir başlangıç addediyor Moskova 29 (A.A.) — İzvestiya ga- zelesi, Sovyet - Polonya münasebatı- na tahsis ettiği makalesinde diyor ki: «Sovyet efkârı umumiyesi, Harlci- ye Komiseri Litvinof ile Polonyanın Moskova büyük elçisi arasındaki mü- zakerelerin neticelerine dair. Tass ajansının tebliğini her halde alâka ve tasvib ile karşılıyacaktır. Sovyet - Polonya ademi tecavüz paktı evvelden de vardı ve Şarki Av- Tupa sulhünü ihlâl etmek istiyenler bunurı mevcudiyetini bilmiyor değil- lerdi, Fakat şimdi mühim olan bir keyfiyet varsa, o da mezkür mahafilin Sovyetler birliği ile Polonyanın arala- rındaki ahdi münasebatın istikrarına büyük bir kıymet vermekte oldukları- nı anlamış bulunmalarıdır. Avrupanın karmakarışık bir vazi- yet gösterdiği ve enternasyonal ihti- Yâfların bariz bir şekilde tezahür et- tiği bir anda bu keyfiyetin büyük bir ehemmiyeti vardır. Sovyet Rusya ile onun büyük garp komşusu, araların- daki münasebetlerin tarsini ve böyle- ce Şarki Avrupa sulhünü kuvvetlen- dirmek hususundaki hüsnü niyet ve arzularını tebarüz ettirmiştir. Sovyet - Polonya münasebatının re- sanet bulmasına şimdiye kadar ne gi- bi müşkilâtın ve engellerin ve ayni za“ manda suiniyetin mani olduğunu bili- yoruz. Bugün anlaşılıyor ki, hüsnüni- yet gösterilirse, Polonya-Sovyet Rus- ya arasında normal münasebetlere va- zih bir esas vermek hiç te güç değil- dir, Moskova hükümeti her zaman Po- Jonya ile iyi münasebetler tesisini is- temiştir. Bunun dellilerini gösterme- ge lüzum yoktur. Kellog paktının za- manından evvel meriyete girmesi, ade- mi tecavüz paktı yapılması, tecavü- xün tarifi anlaşması, Baltık devletle. rine garantiler verilmesi ve nihayet mıntakavi pakt teklifleri Sovyet hari- ci siyasi faaliyetinin Şarki Avrupa sül- hü ve iki komşu memleket nef'ine ola rak arzettiği muhtelif safhalardır. Muhtelif hâdiseler Sovyet - Polonya münasebalını ihlâl ediyor ve ekseriya şu veya bu sulh hareketlerini felce uğratıyordu. Binaenaleyh, Polonya ile feyizli ye- ni müzâkerelere girişmeği ve bu mü- zakerelerin müsbet neticelerini Sov- yet hükümetinin çok müsaid bir şe- kilde karşlaması kadar tabü bir şey olamazdı. Sovyet oefkâri umumiyesi, Moskova müzakereleri neticelerinin iki hükümetin aralarında mevcud an- laşmalar esası dahilinde karşılıklı mü. nasebetlerini tanzim etmek ve bu an- laşmaları halisane tatbik eylemek hu- susundaki devamlı ve şaşmaz azimle- rinin bir ifadesi olduğuna dair Polon- ya ajansının neşriyatın büyük bir memnuniyetle karşılar ve buna tama- mile iştirak eder. Moskova müzakere- lerini Polonya - Sovyet münasebetleri- nin hissedilir derecede salâhı yolun- da bir başlangıç addedebiliriz.» Çinlilerle Japonlar arasın- da kanlı çarpışmalar oldu Gin kuvvetleri karadan ve havan taarruza ge rek Yungşaveyde Japonları tamamen imha ettiler Hong - Kong 29 (A.A.) — Yungşa- vey'de Çinliler parlak bir muvaffaki. yet kaznamışlardır. Çin kıtaatı Japon- ları bir taraftan sararken diğer taraf- tan Çin tayyareleri bü kuvvetlerin ge- rilerini bombardimari ederek takviye kuvvetlerinin gelmesine mani olmuş ve böylece üç saat süren kanlı bir çar- pışmadan sonra Japonlar hemen he. men tamamile imha edilmişlerdir. Diğer taraftan Çin kuvvetleri kara ve deniz yollarile Japonların Kiyang- si - Hupeh - Hunan cephelerine umu» mi bir ' taarruzda bulunmuşlardır. 'Tungşengi geçerek Binking ve Şang istikametinde ilerlemek istiyen düş- man kuvvetleri tam zamanında dur- durulmuş ve geri püskürtülmüştür. Yapı ve yollar kanunu Vekâletler yapılacak deği- şiklik hakkında mütalâa- larını bildirdiler Ankaza 29 (Akşam) — Dahiliye Ve- kületi tarafından hazırlanan yeni ya- pı ve yollar kanunu projesi mütaldala- rı alınmak Üzere vekületlere gönderil- mişti, Vekâletler proje üzerindeki tedkik- Jerini bitirmişler ve mütalâalarını Da- hiliye Vekâletine bildirmişlerdir. Dahi- Jiye vekâleti bu: mütalârları nazan İ dikkate alarak projedebazı tadiller yapmıştır. Bununla beraber yapılan tadiller esaslı olmayıp teferrüat kabi- tindendir, “Proje yakında, meclise sevkedilmek izere, başvekâlete verilecel Düşman Hunan'ın şimalinden müte- madiyen taarruz etmekte olan Çin kuvvetleri karşısında ricat etmekte- dir. Çinliler Çonyangı istirdat ettikten sonra ileri yürüyüşlerine devam etmiş- ler ve bu şehirden 4 mil mesafede bu- lunan Kıvaşana varmışlardır. Kıvang - Selu demiryolu boyunca ancak müdafaa için bir kaç Japon garmizonu kalmıştır. Japonların asli kuvvetleri Kantonda toplanmaktadır. Şimdiye kadar Kanton civarında yapılmış olan muharebelerde Japon ordusunun ölü olatak zaytatı on bin kişi tahmin edilmektedir. Mütemadi takviye kıtaalı geldiğinden mühim ve uzun sürecek muharebelerin olması bekleniyor. Beşinci maddenin tatbiki bir sene tehir edildi Ankara 29 — Avukatlık kanunu- nun beşinci maddesi bir sene müd- detle tehir edilmiştir. Bu maddenin tatbik edilmemesile maaş veya Üüc- retlerini devlet, vilâyet veya belediye bütçelerinden, yahut devlet, vilâyet veya belediyelerin idare ve mürâka- besi altındaki daire, müessese, yahut şirketlerden alan müşavir avukatlar bir sene daha başka işlerde de avu- katlık yapabitecetledir. Eski mermiyi keserken gülle patladı, parça parça oldu Çanakkale (Akşam) — Kilitbahir- den Arap Kâmilin oğ'u 26 yaşlarında Hüseyin, Soğanlıderede bulduğu 4 mermiden üçünü destere ile keserek içinden barutunu almış ve dördüncü- yü keserken mreminin kızmasile met“ mi indilâk etmiş ve Hüseyin parça par-