29 Kasım 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Hariciye Vekilinin Tas Londra sefirimiz Ajansına beyanatı Türkiye - Sovyetler birliği arasındaki samimi dost- luk rabıtaları teessüs ettiğindenberi değişmemiştir Ankara 28 (A.A) — Hariciye Ve ları teessüs ettiği andanberi değişme- kili B. Şükrü Saracoğlu «Tess» ajansı) miştir, muhubirini kabul ederek, kendisine aşağıdaki beyanatta bulunmuştur; «Tass, ajansı mubabirini büyük bir memnuniyetle kabul ediyorum. Şefimiz İsmet İnönünün geçen gün ecnebi basınına yaptığı umumi be- yanalta, Kemalist rejiminin hususi vasfının onun devamlılığında mün- demiç olduğunu teyld eden cümleyi herhalde bizzat siz de kaydetmişsiniz- dir. Milli faaliyetin bütün sahaların» da hakikat olan bu şey, harici siya- sette evleviystle bir hakikattir. Bu- gün bana verdiğiniz fırsattan istifa- de ederek size, ve sizin vasıtanızla da Sovyet efkârı umumiyesine demek isterim ki, Türkiyenin harici siyaseti Türk - Sovyet münasebatına müteal- lik bütün tezahüratında iki memle- ket arasında samimi dostluk rabıta- Büyük komşu memleket için olan dostluğumuz yalnız siyasi bir vabi- me değil Türkiye ve Sovyetler birli- ğinde yeni rejimler okurulalıdanberi geçen hâdiselere kök salmış olan bir hakikattir, Size şunu da söylemekle bilhassa bahtiyarım ki, nasıl omeiwleketimin Sovyetler birliğine karsı olan siyase- ti değişmemiş ise Türk milletinin de hissiyatı, derinliklerinde hiç bir de- gişikliğe uğramamıştır. Geçenlerde eski ve aziz dostum ve Sovyetler birliğinin mümtaz mümes- sili hariciye komiser muavini B. Po- temkini burada kabul ettiğim sırada dostluk hatıralarımızı yâdetmek ve size bütün söylediklerimin bir kere daha müşahedesini yapmakla bahti- yar olduk. İngiliz Başvekili ikinci kânunun sonlarında Romayı ziyaret edecek - Yahudi meselesinin akisleri dolayisile Ingiliz- Alman münasebatı samimiyetini kaybetmiş ğ k k i Londra 28 (A.A.) — Daiiy Mail ga- zetesinin bildirdiğine göre, Başvekil Çambörleyn, Akdenizdeki İngiliz - - İtalyan menfaatleri ve Avrupadaki umumi vaziyet üzerinde görüşmek maksadile kânunusani sonlarına doğ- ru Romaya gidecektir. Bu hususta- 1 ki kati karar ve B, Mussolininin da- veti yakında resmen bildirilecektir. Daily Herald gazetesi de aynı ha- vadisi vermekte, yalnız B. Çambör- Jeyn'in Romayı ziyaretinin Noel ta- tili esnasında yapılacağını tasrih ey- lemektedir. Roma 28 (A.A) — Stefani ajansı bildiriyor: Daily Express gazetesi, Avam kamarasının gelecek fikkânu- nun 22 sinde tatil devresine girece- ğini ve Başvekilin ağlebi ihtimal Noel- den biraz sonra seyahate çıkacağını yazmaktadır. Bu gazeteye göre Almanyada Ya- hudilere karşı alınan tediblerin İngi- liz efkârı umumiyesindeki akisleri dolayısile İngiliz - Alman münasebet- leri eskisi kadar samimi değildir. Hal buki Ingiliz - İtalyan münasebetleri çok iyi bir safhadadır. Çambörleyn, zannedildiğine göre Almanya ile doğ- rudan doğruya temas etmektense, Roma - Berlin mihverinin Romalı şe- fine yaklaşmak suretile umumi bir anlaşma teminine çalışmağı tercih edecektir. Yugoslavyanın Amerikaya hitabı B. Stoyadinoviç radyoda bir nutuk söyledi Belgrad 28 (A.A) — Dün akşam saat-19,30 da Başvekil ve Hariciye Nazırı Stoyadinoviç, beynelmilel Nev- york sergisi hazırlıkları dolayısile Amerika halkına ve Amerikadaki Yugoslavlara hitaben bir nutuk söy- lemistir. Bu nutuk Belgrad radyosu- nün, bütün Amerikan istasyonları tarafından tekrar edilen hususi bir , servisle neşredilmiştir. Stoyadinoviç, Amerika halkına Yu- goslav milletinin ve kraliyet hüküme- tinin sempatilerini bildirdikten sonra dünyanın takdirini celbeden Ameri- kanın faaliyetini tebarüz ettinmiş ve Yugoslavların, hür ve müttehid ol- malarma yardım etmiş ölân Ameri- » aya karşı besledikleri şükran hisle- 'ne tercüman olmuştur. Başvekilden evvel Amerikanın Bel- *d elçisi Eliss Lane söz almıştır. toyadinoviç nutkunda kraliyet metinin, gelecek ilkbaharda ırkta açılacak olan büyük bey- | lel sergiye Yugoslavyanın da etmesi için Amerika tarafın- kubulan davete büyük bir niyetle icabet ettiğini ilâve r. ıda düştü, kolu kırıldı 'tecilerinden Napeo adında ıda yikânıp çikarken düş- , Solu kınıldığından hasta- Kral Karol Bükreşe döndü, yakında Ro- maya gitmesi muhtemel Bükreş 28 (A A.) — Londra, Paris, Brüksel ve Münih seyahatinden av- det eden kral Karol yanında veliaht” Mişel olduğu halde Bükreşe gelmiş ve halk tarafından hararetle karşı lanmıştır. Üniversul gazetesi kralın yakında Romayı ziyaret etmesi muhlemel ol duğunu yazmaktadır. 2500 Alman işçisi Venediğe gitti Venedik 2B (A.A) — 2500 Alman işçisini taşıyan 3 vapur Venediğe gel- miştir. Misafirler endüstri işçileri ta- yaflmdan samimiyetle karşılanmışlar- dır. Bugün öğleden sonra Almanların şerefine büyük bir müsamere tertib edilecek ve misafir Almanlar “yarın sabah şimendiferle memleketlerine döneceklerdir. Sokakta yürürken düşenler Dün, düşmek suretile muhtelif va- ralanma vakaları olmuştur: Beyoğlunda oturan On yaşlarında Sepo elinde şişe ile çarşıdan gelirken düşmüş muhtelif yerlerinden yaralan- dığı cihetle Beyoğlu hastanesine ya- tarıldıştır. Çukurcuma mahallesinde oturan Yako isminde biri de elindeki şarap şlşeslle eve gelirken düşmüş bilek ke- mikleri kesildiği için Beyoğlu hasta- nesine yatırılmıştır. Mişon isminde bi» ih mescillen geçerken müvazenetni kay. bederek düşmüş, Beyoğlu hastane. B:; Fethi Okyarın vedaname- sini verdiğine dair malümat yok Ankara 28 (Telefonla) — Londra sefirimiz B. Fethi Okyarın vedana- mesini vererek Londradan hareket ettiği hakkında bazı gazeteler? çi- | kan haberler üzerine Hariciye Vekâ- letinde salâhiyetlar zevata müracaat ettim. Vekâlet mahafilinde B, Fethi- nin vedanamesini verdiğine dair ma- lümat yoktur. Bu haberler, B, Fethinin son defa Ankarada bulunduğu sırada münhal mebusluklardan birisine seçilmesi ar- zusunu izbar etmiş olmasından ileri gelmektedir. Ankara 28 (A.A.) — Bazı İstanbul gazetelerinde. Londra büyük elçisi B, Fethi Okyar hakkında verilen ha- berlerin doğru olmadığını bildirmeye Anadolu ajansı mezundur. Hataya gidecekler için Pasaport yerine nüfus tez- keresi ibrazı meselesini gö- rüşmek üzere bir heyet geliyor Ankara 28 (Telefonla) — Hatay hükümeti Türkiyeden Hataya gide- cekler için pasaport yerine nüfus tezkeresinin ibrazı kâfi geleceği yo- lunda bir karar almıştı. Bu karardan doğan vaziyeti ve Hatay - Türkiye hududu meselesini görüşmek üzere yakında Hatay dahiliye ve milli mü- dafsa müsteşarının riyaseti altında dört kişilik bir heyet şehrimize gele- cektir. Haber aldığıma göre, Hatay hükü- metimizden bazı mütehassıs ve mü- şavirler istiyecektir. Bazı kanunlarda yapılacak değişiklikler ve ölüm cezaları Ankara 28 (Telefonla) — Türkiye- de harb silâh ve mühimmat yapan, hususi sanayi müesseselerinin kon- trolüne, subay ve askeri memurların maaşları hakkındaki 1453 sayılı ka- nunun üçüncü maddesi ile İktisad Vekâleti kadrosunda değişiklik yapıl masına dair kanun lâyihasi İle Ber- gamanın Kırık nahiyesinin Karate- keli köyünden bekçi Osman Taşırın ve Susığırlığın Gurefa köyünden Ab- dülgafur oğlu Ziya ve Bandırmanın Erğili köyünden Ramazan oğlu Şa- banın ölüm cezasına çarptırılmaları hakkındaki Başvekâlet tezkereleri Meclise verilmiştir. Karabük demir ve çelik fab- rikalarının işletilmesi tarzı Anküra 28 (Telefonla) — Karabük demir ve çelik fabrikalarının işletil- mesi tarzını tesbit etmek üzere Sü- merbank ile Brassert şirketi arasında Londrada başlamış olan müzakere- lere burada devam olunmaktadır. Şirketin murahhasları ile Sümerbank mümessilleri arasında bugün de bir görüşme yapılmıştır. Türkiye - Amerika ticaret anlaşması müzakerelerine tekrar başlandı Ankara 28 (Telefonla) — Mili ma- tem ve ramazan bayramı münasebe- tile durmuş olan Türkiye - Amerikan ticaret anlaşması müzakerelerine bu- gün tekrar başlanmıştır. Müzakere- lerin sona ermek üzere bulunduğu haber verilmekteğir. Londra Arap konferansı Kahire 28 (A.A.) — Bağdaltan Ah- ram gazetesine bildirildiğine göre, İngiltere hükümeti Irak Hariciye Nazırını Londrada toplanacak olan Arap konferansında memleketini tem. sil etmeğe davet etmiştir. Mısırın Ha- riciye Nazırı Yahya paşa tarafından temsil edileceği ozannedilmektedir. Kenlaşunt henüz murahhas tarla ete | Dün Geceki ve Bu Sahahki Efaberler B. Ruzvelt Yahudi meselesi hakkında bir beyanname neşredecek Lüksembürg Grandükalığı Alman Yahudilerini kabul etmeğe karar verdi Yaşington 28 (A.A.) — Ruzvelt A- merikanın Almanya sefiri Vilson «ve İngiltere sefiri Philips ile Wamsptin- gs'de görüşmüştür. Bu görüşmeyi mü- teakip hiçbir tebliğ neşredilmemiştir. Temin edildiğine göre Ruzvelt, yahu- diler meselesile Almanyada katolik ve protestanlara karşı gösterilen mü- samahasızlık hakkında hususi bir be- yanname tanzimi ile meşguldür, Sefirler Reisicümhurun misafiri si- fatile geceyi Warnsprings'de » geçire- ceklerdir. Yarın görüşmelere devam edilecektir, Brüksel 28 (A.A.) Lüksemburg hükümeti yeni bir emre kadar Alman yahudilerinin Grandüklük arazisine girmelerine müsaade etmiştir. Macaristanda 50 yahudi mü- | essesesi mahkemeye verildi Budapeşte 28 (A.A.) — Ari ve ya- hudi müstahdemler arasında gözetile- | cek nisbet hakkındaki kanuna riayet etmiyen 50 vahudi müessesesinin mü hâkemesi yakında başlayacaktır. Yahudilerin yerine Macarlar Budapeşte 28 (A.A. )— Hükümetin naşiri efkârı olan Beftoe gazetesi, ec- nebi memlekellerde bulunan İtalyan. | ların vatana avdetleri hakkında fa- | şist makamları tarafından verilen ka- rardan bahsederek bu usulün Ma. | caristan larafından da tatbiki etliğini yazmakladır. icap | carlarla doldurulabilecektir. Moskovada bir toplantı Moskova 28 (A.A.) — Tas ajansı bildiriyor: Dün Moskovada, konservatuvar sa- lonunda Sovyetlerin en büyük muhar- rir, artist, ressam, heykeltraş, mimar, musikişinas ve sinema rejisörlerinin iştirakile büyük bir miting yapılmış tır, Mitingi meşhur muharrir Aleksis Tolstoi, heyecanlı bir hitşbe ile açmış Almanyada yahudilere karşı alınan tedbirleri takbih edici bir çok nutuk- Tar söylenmiş ve nihayet, asamble, Al man faşistlerinin yahudi halk hakkın- daki hattı hareketini takbih ve pro- testo eden bir karar sureti kabül eya, lemiştir. Polonyalıların isteği Varşova 28 (A.A.) — Matbuat Po- lonyada Yahudi meselesinin bir en evvel hallini şiddetle istemeğe devam etmektedir. Milli parti bir karar sureti kabul ederek radikal tedbirler alınmasını, Yahudiler hakkında hususi kanun- lar tatbik edilmesini ve Yahudileri mili hayatlan - uzaklaştırmağa ma- tuf birçok tedhirler ittihaz edilmesi. ni istemektedir. Yarı resmi Express Poranni gazetesi İngiltere, Fransa ve Amerika hükümetleri tarafından it- tihaz edilen tarzı hareketi şiddetle Bu güzeteye göre, Macaristanı ter. | tenkid ederek bu memleketler zimam- kedecek olan yüz binlerce yahudinin | darlarının bâşkalarına insanlık ders- yerleri ecnebi memleketlerde, bilhassa Amerikada bulunan ve memleketleri- | ne avdet etmeği ârzu eden hakiki Ma- | Bulgaristanda sükün Pazar günü hiç bir hâdise olmadı Sofya 28 (AA) — Bulgar ajansı bildiriyor: Dünkü gün, bütün memlekette tam bir sökün içinde ve hâdisesiz olarak geçmiştir. Sofyada gündüz kesilen münakalât akşam saat 22,30 dan itibaren serbes bırakılmıştır. lm Polonya müstemleke istiyor Varşova 28 (A.A) — Varşovada ve Polonyanın bütün merkezlerinde müstemleke propagandası yapılmak üzere birçok “İçtimalar tertib edilmiş- tir. Varşovada içtima esnasında Müs- temleke cemiyeti reisi general Kwas- nlevski bir nutuk söyliyerek, bütün Polonya halkının, demokrafi işinin ve iptidai maddeler meselesinin halli için müstemleke istediğini söylemiş- tir. Bu toplanlılar esnasında birçok takrirler kabul edilmiştir. Halk kesif kütleler halinde bu toplantılara işti- rak etmiştir. Gazeteler yapılan mi. tingler hakkında birçok tafsilât ver. mektedirler, z Dağda facia Bir Fransız zabiti, bir mu- hasip ve bir ne nefer öldü Paris 28 (MA) — — Alp dağlarında Anthıon. tepesinde bir nefer ile avcı taburuna mensup bir mülâzim ve inşapt ve tahkimat işlerinde çalışan bir muhasib derin bir dereye düşerek ölmüşlerdir. Mülâzim ile muhasib dereye düşen neferin cesedini çıkar- mağa uğraşırken düşüp ölmüşlerdir. Bir hırsız bir ay hapse mah- küm oldu Tahtakalede İbrahinı adında biri- nin cebinden on lirasını çalan Hüse- yin adında biti dün Sultanahmed üçüncü sulh ceza mshkemesinde bir i ie abimi Bara ve yerkik leri vermeğe kalkıştıkları halde Ya- hudileri kabul etmeğe yanaşmadık- Yarını söylemektedir. Macar kabinesi değişmiyor Kral naibi istifayı kabul di Budapeşte 28 (A.A.) — İstifa eden Başvekil B, İmredi, dün öğleden son- ra iki kere naib amiral Horty tara- fından kabul edilmiş ve kral naibi, ikinci mülâkattan sonra, saat 18 de İmredi hükümetini iş basında tut- mak kararını vermiştir, Amira! Horty, B. İmredinin istifa- sını reddeden ineklubulda Başvekile hitaben ezcümle şunları yazmakta dır: «Mili menfaatin acele suretle ya- pılmasını emrettiği ıslahat bahsinde mebusan meclisinin ekseriyetinin ka rarı ile sizin fikriniz arasında objek- tif bir fark bulunmadığına eminim. Gerek bu sebepten dolayı ve gerek tecrübe görmüş meziyetleriniz ve son harici politika hâdiselerinde göster- diğiniz selâbet ve sadakatınız dolayı- sile, -tevdi ettiğiniz İstifanızı kabul etmiyorum.» İmredi Kabinesinde büyük değişik- lik yapılacağı, sanılmamaktadır, Yal nız şimdiye kadar B, Kanyanın idare ettiği Hariciye Nezaretine, pek kuv- vetli bir ihtimalle kont Czak getiri- lecektir. Ispanya harbi Tayyare bombardımanı neti- cesinde Sagontede yagınlar çıktı Salamanka 28 (A.A.) — Umumi ks- rargâh Larafından evvelki akşam neş- redilen resmi tebliğde şöyle deni mektedir: «Muhtelif cephelerde kay- - de değer birşey yoktur. Hava kuvvetlerinin faaliyeti: Dün tayyarelerimizin bombardımanı ps ticesinde Sagontene yangınlar çik- mış ve infilâklar vuku bulmuştur. Bu- gün askeri hedeflerle Segorbe istas- yonu li sie bombardıman dilmişt